IBPP3/443-739/11/PK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 marca 2011 r. (data wpływu 12 kwietnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 20 czerwca 2011 r. (data wpływu 27 czerwca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia podstawy opodatkowania - jest prawidłowe.

W dniu 12 kwietnia 2011 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 20 czerwca 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia podstawy opodatkowania.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca, dalej zwany "Stowarzyszeniem", jest organizacją zrzeszająca autorów, wydawców utworów a także organizacje, których celem statutowym jest ochrona interesów majątkowych i niemajątkowych autorów i wydawców oraz osoby związana zawodowo z rynkiem wydawniczym. Celom statutowym Stowarzyszania jest;

* zbiorowe zarządzania prawami autorskimi i ochrona praw autorskich do utworów wszelkich dziedzin twórczości, w szczególności utworów wyrażonych słowom, symbolami matematycznymi i znakami graficznymi (w tym literackich, naukowych, naukowo-technicznych, dziennikarskich, publicystycznych), plastycznych, fotograficznych, kartograficznych, muzycznych, słowno-muzycznych, audiowizualnych oraz utworów zbiorowych (....);

* pobieranie opłat i innych należności z tytułu wskazanych w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych licencji ustawowych i innych odpłatnych form dozwolonego użytku chronionych utworów;

* ochrona majątkowych interesów autorów jak również wydawców utworów;

* prowadzenie działań na rzecz rozwoju literatury i nauki, w szczególności finansowe wspieranie wartościowych inicjatyw twórczych w tym zakresie;

* działanie na rzecz upowszechniania świadomości autorsko-prawnej twórców i wydawców;

* działanie na rzecz upowszechniania wiedzy o prawie autorskim wśród użytkowników wszelkiego rodzaju twórczości, w szczególności wśród przedsiębiorców.

Stowarzyszenie działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 1989 r. Nr 20, poz. 104 z późn. zm.), ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 1994 r. Nr 24, poz. 83 z późn. zm.). Od początku swojej działalności, czyli od 2003 r., Stowarzyszenie w zasadzie wykonuje tylko jeden rodzaj działalności, a mianowicie zajmuje się odbiorem opłat należnych podmiotom uprawnionym (wydawcom) z tytułu praw autorskich od podmiotów zobowiązanych do ich uiszczania (punkty ksero i importerzy urządzeń reprograficznych) oraz podziałem tych kwot pomiędzy podmioty uprawnione do ich otrzymania, po potrąceniu uzasadnionych i udokumentowanych kosztów poniesionych w celu dochodzenia opłat od podmiotów zobowiązanych oraz ich podziału pomiędzy uprawnionych. Stowarzyszenie nie wykonywało w przeciągu od 2003 r. po dzień dzisiejszy żadnej innej działalności. Stowarzyszenie reprezentuje w powyższym zakresie interesy swoich członków oraz podmiotów w nim nie zrzeszonych. Stowarzyszenie ma obowiązek wynikający ze stosownych ustawowych przepisów prawa do pobierania płatności z tytułu wprowadzania na rynek oraz posiadania urządzeń reprograficznych i przekazywania tych należności wydawcom. Tym samym Stowarzyszenie pośredniczy w pobieraniu opłat należnych wydawcom od podmiotów zobowiązanych, a następnie dokonuje podziału pobranych opłat na poszczególnych uprawnionych (wydawców). Stowarzyszenie ma prawo, co wynika z odnośnych przepisów, do zatrzymania pewnej części pobranych opłat w celu pokrycia własnych kosztów związanych z podejmowanymi działaniami w zakresie odbioru opłat i ich redystrybucji do wydawców. Stowarzyszenie formalnie zajmuje się więc redystrybucją repartycji na rzecz wydawców. Nie zajmuje się natomiast; zarządzaniem prawami autorskimi ani prawami pokrewnymi; nie dysponuje w żaden sposób wymienionymi prawami; wykonuje obowiązek nałożony przepisami prawa; reprezentuje wydawców (głównie członków Stowarzyszenia ale nie tylko) i jako ich reprezentant pobiera opłaty od zobowiązanych, po czym dokonuje ich podziału według stosownych kryteriów i wypłaty wydawcom. Należy zaznaczyć, że podmioty zobowiązane do zapłaty przedmiotowej opłaty, w związku z jej dokonaniem nie uzyskują żadnego prawa do wykorzystywania utworów na jakimkolwiek polu eksploatacji, są zobowiązane do jej zapłaty na podstawie przepisów prawa a nie jakiejkolwiek umowy z wydawcami czy Stowarzyszeniem.

Stowarzyszenie zwróciło się z wnioskiem z dnia 9 czerwca 2009 r. do Ośrodka interpretacji i Standardów Klasyfikacyjnych Urząd Statystyczny w Łodzi (dalej zwany "Ośrodkiem") o wydanie opinii klasyfikacyjnej, w którym opisano zakres działań Stowarzyszenia wynikający ze Statutu oraz zakres faktycznie wykonywanych czynności. Ośrodek wydał opinię o następującej treści "Ośrodek (...) uprzejmie informuje, iż wymienione w piśmie usługi Stowarzyszenia objęte są zakresem działu PKD 94 działalność organizacji członkowskich". Ośrodek zaznaczył równocześnie, że "Dział ten obejmuje: usługi organizacji komercyjnych (federacji i stowarzyszeń) i pracodawców, których podstawą jest działalność informacyjna, reprezentowanie interesów członków przed instytucjami rządowymi, itp., usługi organizacji profesjonalnych, których członkowie są zainteresowani konkretną dyscypliną naukową lub też są przedstawicielami tych samych zawodów i stowarzyszeń kulturalnych, usługi związków zawodowych, usługi organizacji religijnych, usługi organizacji politycznych i podobnych, takich jak stowarzyszenia młodzieżowe, związanych z partiami politycznymi, usługi innych organizacji członkowskich. Usługi stowarzyszeń i organizacji objęte są zakresem działu PKWiU 94 "Usługi świadczone przez organizacje członkowskie" (według PKWiU 2008), oraz PKWiU 91 "usługi świadczone przez organizacje członkowskie, gdzie indziej niesklasyfikowane" (według PKWiU 2004 i PKWiU 1997)." Ośrodek zaznaczył, że czynności wykonywane przez Stowarzyszenie, a nie mieszczące się w powyższym zakresie mogą być kwalifikowane do PKWiU 74.84.16-00.00.0 (PKWiU 1997), a według PKWiU 2004 74.87.17-00.00.

Stowarzyszenie korzystało w latach 2004 - 2010 ze zwolnienia przedmiotowego z VAT na podstawie pkt 10 załącznika nr 4 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2010 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy podstawą opodatkowania (obrotem) czynności polegających na podziale pomiędzy podmioty uprawnione opłat pobieranych od podmiotów zobowiązanych powinna być kwota zatrzymana przez Stowarzyszenie celem pokrycia uzasadnionych i udokumentowanych kosztów poniesionych w celu ich dochodzenia od zobowiązanych oraz podziału pomiędzy uprawnionych, pomniejszona o kwotę należnego podatku.

Zdaniem Wnioskodawcy, podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług jest kwota zatrzymana przez Stowarzyszenie (pomniejszona o kwotę podatku należnego) z opłat, których dokonują podmioty zobowiązane. Kwoty te służą pokryciu przez Stowarzyszenie niezbędnych, uzasadnionych i udokumentowanych kosztów poniesionych w związku odbiorem i rozdysponowaniem opłat.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 5a ww. ustawy towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Konsekwencją powyższego zapisu jest fakt, iż w sytuacji gdy prawodawca nie dokonał przywołania stosownego symbolu PKWiU dla danego towaru lub usługi w przepisach w zakresie podatku VAT klasyfikacji należy dokonać na podstawie cech charakterystycznych dla danego świadczenia i takim właśnie świadczeniem są usługi w zakresie udzielania pożyczek, będące przedmiotem niniejszej interpretacji, dla których prawodawca nie dokonał odwołania do statystyk publicznych.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej lub prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1, w tym również:

W świetle obowiązującej ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo uniwersalnie. Usługą jest świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy. Nie ma więc znaczenia osoba odbiorcy świadczenia. Usługami są zarówno świadczenia wykonane na rzecz konsumentów, jak i dla przedsiębiorców. Mając na uwadze ogólne reguły konstrukcyjne systemu VAT wskazać należy na jedną istotną cechę usługi. Otóż usługą będzie takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

Powyższe oznacza, że świadczeniem usług podlegającym opodatkowaniu podatkiem VAT jest każde świadczenie odpłatne, które powoduje powstanie przysporzenia po stronie odbiorcy na skutek działania wykonawcy świadczenia.

Zwrócić również należy uwagę, iż w odniesieniu do każdej płatności pieniężnej rozpatrywać należy, czy nie stanowi ona otrzymanego wynagrodzenia za jakieś świadczenia wykonane przez dany podmiot. Jeśli można zidentyfikować takie świadczenie, to wówczas otrzymaną płatność należałoby potraktować jako wynagrodzenie za usługę. W przypadku więc, gdy podmiot płacący uzyskuje korzyść z pewnego rodzaju sytuacji, zobowiązanie takie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako świadczenie usługi. W konsekwencji powinno być ono opodatkowane podatkiem VAT.

W świetle powyższego za usługę należy uznać również świadczenie Stowarzyszenia opisane we wniosku.

Podstawą opodatkowania, zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W myśl powołanego przepisu kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. W związku z tym, w przypadku przedmiotowych usług za świadczenie należne Wnioskodawcy, stanowiące obrót w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy, należy więc uznać kwotę zatrzymaną przez Stowarzyszenie od pobranych opłat w celu pokrycia własnych kosztów.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Ponadto informuje się, iż ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy w zakresie:

* zwolnienia podmiotowego,

* opodatkowania usług świadczonych przez Stowarzyszenie,

zawarta została w odrębnych rozstrzygnięciach.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.