IBPP3/443-715/08/AŚ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 9 października 2008 r. (data wpływu 14 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, w zakresie dokumentów uprawniających do zastosowania stawki 0% VAT w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów - jest nieprawidłowe.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest krajowy i międzynarodowy handel hurtowy i detaliczny produktami spożywczymi, w tym wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Dokonując wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów podatnik nie zawsze otrzymuje od swoich odbiorców, bądź też od firm transportowych dokonujących usług przewozu towarów do odbiorcy zagranicznego na terenie Unii Europejskiej wszystkie dokumenty, o których mowa jest w art. 42 ust. 3 ustawy z 11 marca 2004 r., o podatku od towarów i usług.

W związku z pojawiającym się niekiedy brakiem dokumentów podstawowych potwierdzających fakt, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium Polski i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium Polski, podatnik może zastąpić je innymi dokumentami wskazującymi, że faktycznie nastąpiła dostawa wewnątrzwspólnotowa, np. korespondencją handlową z kontrahentem, dokumentami dotyczącymi ubezpieczenia bądź kosztów transportu lub potwierdzeniem zapłaty za dostarczony towar. Czasami dokumenty te są przesłane przez kontrahenta zagranicznego w formie korespondencji elektronicznej (e-mail) lub faksem.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy, dokumenty wskazane w art. 42 ust. 11 ustawy VAT mają charakter niezależny od dokumentów określonych w art. 42 ust. 3. Oznacza to, że podatnik ma możliwość zastosowania stawki 0%, gdy posiada którykolwiek z dokumentów wskazanych w art. 42 ust. 3 lub 11 ustawy VAT. Warunkiem stosowania stawki 0% z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów jest bowiem posiadanie przez dostawcę towaru dowodów, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium Polski i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium Polski. Podatnik powinien posiadać odpowiednie dowody najpóźniej w dniu składania deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy (art. 42 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT). Stosowanie stawki 0% z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów nie jest wyjątkiem od reguły, lecz regułą od której wyjątkiem jest stosowanie stawki krajowej. Oznacza to, że wykładnia przepisów dotyczących warunków, od których spełnienia zależy prawo do zastosowania preferencyjnej stawki podatkowej, powinna być rozszerzająca, a nie zawężająca, wszelkie wątpliwości dotyczące opodatkowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów powinny być zaś rozstrzygane na korzyść reguły ogólnej, czyli stosowania stawki 0%.

W zależności od okoliczności faktycznych podatnik ma niejako do dyspozycji dwa sposoby udowodnienia, że dokonał dostawy towarów opodatkowanej stawką 0%. Tam, gdzie to możliwe, powinien dążyć do zebrania dowodów potwierdzających przyjęcie towarów przez nabywcę w innym państwie członkowskim, czyli posiadać dokumenty obowiązkowe. Jeśli podatnik posiada wszystkie dokumenty wymienione w art. 42 ust. 3 lub posiada niektóre z nich, ale jednoznacznie potwierdzają one fakt dostarczenia towaru na terytorium innego państwa członkowskiego, wówczas z mocy prawa dostawcy przysługuje prawo do zastosowania stawki 0%. Jeżeli podatnik nie jest w stanie zgromadzić dokumentów wymienionych w katalogu podstawowym, powinien mieć prawo zastosowania dowodów pomocniczych, określonych w art. 42 ust. 11 ustawy VAT, w tym również dokumentów w formie elektronicznej lub przesłanych faksem, w celu skorzystania ze stawki 0% VAT przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 13 ust. 1 cyt. ustawy, przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5, rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności określonych w art. 7 na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju z zastrzeżeniem ust. 2-8.

Stosownie do treści art. 42 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów podlega opodatkowaniu według stawki podatku 0%, pod warunkiem że:

W myśl ust. 3 tegoż artykułu dowodami, o których mowa w ust. 1 pkt 2, są następujące dokumenty, jeżeli łącznie potwierdzają dostarczenie towarów będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju:

Powyższe regulacje dotyczą sytuacji gdy usługi transportowe dla danej dostawy świadczy przedsiębiorstwo, którego przedmiotem działalności gospodarczej jest świadczenie usług transportowych.

W sytuacji, gdy wywóz towaru w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy, jest realizowany bezpośrednio przez dostawcę lub bezpośrednio przez unijnego nabywcę zastosowanie znajduje art. 42 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku wywozu towarów będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów bezpośrednio przez podatnika dokonującego takiej dostawy lub przez jego nabywcę, przy użyciu własnego środka transportu podatnika lub nabywcy, podatnik oprócz dokumentów, o których mowa w ust. 3 pkt 2 i 3, powinien posiadać dokument zawierający co najmniej:

Jak wynika z powyższych uregulowań, prawo podatnika do zastosowania przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów preferencyjnej stawki podatku w wysokości 0%, uzależnione jest od posiadania dokumentów potwierdzających jednoznacznie, iż doszło do wywozu towaru poza terytorium Polski. Istotą przywołanych przepisów jest zobowiązanie podatnika do udowodnienia, iż towary będące przedmiotem dostawy, rzeczywiście opuściły terytorium kraju, ze względu na korzystniejsze, niż w odniesieniu do dostaw krajowych, skutki podatkowe.

Zgodnie natomiast z art. 42 ust. 11 ww. ustawy, w przypadku gdy dokumenty, o których mowa w ust. 3-5, nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju towarów, dowodami, o których mowa w ust. 1 pkt 2, mogą być również inne dokumenty wskazujące, że nastąpiła dostawa wewnątrzwspólnotowa, w szczególności:

Dokumenty wskazane w art. 42 ust. 11 ww. ustawy, pełnią funkcję uzupełniającą, w przypadku gdy dokumentacja podstawowa nie potwierdza jednoznacznie dostarczenia towarów do nabywcy, a prawo podatnika do zastosowania w wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów preferencyjnej stawki podatku VAT w wysokości 0% uzależnione jest od posiadania dokumentów potwierdzających jednoznacznie, iż doszło do wywozu towaru poza terytorium Polski. Natomiast podstawowe znaczenie dla udokumentowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów mają dokumenty wymienione w art. 42 ust. 3 ustawy. Powyższy przepis wymienia w zasadzie, w sposób enumeratywny dowody, jakimi należy się posłużyć dla udowodnienia, że nastąpił wywóz towaru z terytorium Polski i jego transport (przemieszczenie) do innego kraju członkowskiego. Wymienione dokumenty muszą łącznie potwierdzać dostarczenie towarów będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy, dlatego konieczne jest posiadanie przez Spółkę dokumentów wymienionych w tym przepisie.

Odnosząc się do stanowiska Spółki, iż "podatnik ma możliwość zastosowania stawki 0%, gdy posiada którykolwiek z dokumentów wskazanych w art. 42 ust. 3 lub 11 ustawy VAT" wskazać należy, że art. 42 ust. 11 ustawy, ma zastosowanie w okolicznościach, gdy dostawca towarów dysponuje wszystkimi dokumentami wymaganymi w art. 42 ust. 3 ustawy, lecz dokumenty te nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia towarów do nabywcy. Wówczas można uznać za dowód, że nastąpiła wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów inne dokumenty, wymienione w art. 42 ust. 11 ustawy. Przepis ten jednak nie zezwala na kompleksowe i całkowite zastąpienie dokumentów wymienionych w art. 42 ust. 3 ustawy i dokumentowanie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów wyłącznie dokumentami wskazanymi w art. 42 ust. 11 ustawy. Z treści ww. przepisu art. 42 ust. 11 ustawy wynika, iż wymienione tam dokumenty mają charakter subsydiarny i pełnią rolę dokumentów uzupełniających dane dostarczone przez dokumenty wymienione w art. 42 ust. 3 ustawy, świadczy o tym zwrot "w przypadku gdy dokumenty, o których mowa w ust. 3-5 nie potwierdzają jednoznacznie...".

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy, iż: "Dokumenty wskazane w art. 42 ust. 11 ustawy VAT mają charakter niezależny od dokumentów określonych w art. 42 ust. 3. Co oznacza to, że podatnik ma możliwość zastosowania stawki 0%, gdy posiada którykolwiek z dokumentów wskazanych w art. 42 ust. 3 lub 11 ustawy VAT" uznać należy za nieprawidłowe.

Odnosząc się do pytania drugiego, tut. organ stwierdza, że z przepisu art. 42 ust. 11 ustawy o VAT nie wynika jaką formę powinny posiadać wymienione w tym przepisie dokumenty.

Zauważyć należy, iż ustawodawca wyraźnie wskazuje, kiedy podatnik może posługiwać się w rozliczeniach z tytułu podatku VAT kopiami dokumentów, np. w art. 41 ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług jest mowa o kopii dokumentu, w którym urząd celny potwierdził wywóz towarów poza terytorium Wspólnoty, w art. 103 ust. 5 oraz w art. 42 ust. 3 pkt 2 ww. ustawy jest mowa o kopii faktury.

Zatem w przypadkach, w których w danym przepisie jest mowa o konkretnym dokumencie, należy przez to rozumieć, iż powinien to być oryginał tego dokumentu. Z tych względów twierdzenie, że podatnik zamiast oryginałów dokumentów wymienionych w art. 42 ust. 3 pkt 1-3 ustawy może posłużyć się otrzymanymi w formie elektronicznej lub faksem dowodami pomocniczymi wymienionymi w art. 42 ust. 11 ww. ustawy jest nieuprawnione.

Wobec powyższego stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę uznać należy za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponieważ przedmiotowy wniosek dotyczy zaistniałego stanu faktycznego w dacie złożenia tego wniosku, ocenę stanowiska Wnioskodawcy dokonano w oparciu o stan prawny obowiązujący do 30 listopada 2008 r. Z dniem 1 grudnia 2008 r. wchodzą w życie przepisy ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1320), z zastrzeżeniem przepisów wymienionych w art. 15 tejże ustawy. W związku z powyższym od grudnia 2008 r. zmianie ulega m.in. przepis art. 42 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.). Powyższa zmiana nie wpływa jednak na treść rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice Sądu po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.