IBPP3/443-710/08/ŁW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 października 2008 r. (data wpływu 13 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku akcyzowego w zakresie obowiązku powiadomienia naczelnika urzędu celnego w trybie art. 32 ust. 4 ustawy o podatku akcyzowym - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 października 2008 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku akcyzowego w zakresie obowiązku powiadomienia naczelnika urzędu celnego w trybie art. 32 ust. 4 ustawy o podatku akcyzowym.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi skład podatkowy. Zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego zostało wydane w oparciu o dokumenty, oświadczenia i dane wymienione w § 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 1 marca 2004 r. w sprawie zezwoleń na prowadzenie składu podatkowego, działalności jako zarejestrowany handlowiec oraz niezarejestrowany handlowiec a także na wykonywanie czynności w charakterze przedstawiciela podatkowego (Dz. U. Nr 35, poz. 312 z późn. zm.). Do Sądu Gospodarczego w R. prowadzącego KRS został złożony wniosek o dokonanie wpisu: "Na podstawie orzeczenia z dnia 16 lipca 2008 r. przed Sądem Gospodarczym w B. (Francja) wobec spółki toczy się postępowanie naprawcze (Procedure du sauvegarde), wskazane jako jedno z postępowań upadłościowych w rozumieniu art. 2a) Rozporządzenia Rady (WE) nr 1346/2000 z dnia 29 maja 2000 r."

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy Wnioskodawca ma obowiązek powiadomienia naczelnika urzędu celnego w trybie art. 32 ust. 4 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 29, poz. 257 z późn. zm.) o prowadzeniu w stosunku do niego postępowania ochronnego.

Zdaniem Wnioskodawcy zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia w sprawie zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego (...) podmiot występujący z wnioskiem o wydanie zezwolenia ma obowiązek złożenia oświadczenia, że w stosunku do niego nie toczy się postępowanie egzekucyjne, upadłościowe ani likwidacyjne, zaś na mocy art. 32 ust. 4 ustawy o podatku akcyzowym do aktualizacji tego oświadczenia. Z wskazanego obowiązku wyłączony jest przypadek prowadzenia postępowania upadłościowego z możliwością zawarcia układu.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że podstawą wpisu w KRS ma być Rozporządzenie Rady WE nr 1346/2000 z dnia 29 maja 2000 r. Akt ten - w załączniku A - wymienia postępowania upadłościowe występujące w poszczególnych krajach, które mogą być uznane jako upadłościowe w rozumieniu tego rozporządzenia. I tak we Francji są to: sauvegarde, redressement judiciaire, liquidation judiciaire, a w Polsce: postępowanie upadłościowe, postępowanie układowe, upadłość obejmująca likwidację, upadłość z możliwością zawarcia układu. Wymienionych procedur nie można jednak uznać za tożsame, co wynika choćby z prostego tłumaczenia. Procedurę "sauvegarde" można bowiem przetłumaczyć jako postępowanie ochronne, "redressement judiciaire" jako postępowanie naprawcze, zaś "liquidation judiciaire" jako postępowanie likwidacyjne. Wskazany aspekt lingwistyczny, jak również brak oficjalnej wykładni i praktyki sądowej pozwalają stwierdzić, że uznane za upadłościowe procedury francuskie nie mają swojego odpowiednika w Polsce.

Wobec powyższego prowadzenie wobec wnioskodawcy postępowania "sauvegarde", jako nie występującego w polskim prawodawstwie, nie rodzi obowiązku powiadamiania naczelnika urzędu celnego o zmianie danych zawartych we wniosku o wydanie zezwolenia na prowadzenie składu w części dotyczącej oświadczenia o toczącym się postępowaniu upadłościowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 29, poz. 257 z późn. zm.) w składzie podatkowym może być prowadzona działalność polegająca na produkcji, przetwarzaniu lub magazynowaniu wyrobów akcyzowych zharmonizowanych oraz na ich przyjmowaniu i wysyłce.

Stosownie do art. 31 ust. 1 ww. ustawy zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego jest wydawane podmiotowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

Zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 1 marca 2004 r. w sprawie zezwoleń na prowadzenie składu podatkowego, działalności jako zarejestrowany handlowiec oraz niezarejestrowany handlowiec, a także na wykonywanie czynności w charakterze przedstawiciela podatkowego (Dz. U. Nr 245, poz. 1783 z późn. zm.) do wniosku o wydanie zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego, z zastrzeżeniem § 3a, należy dołączyć:

Stosownie do art. 10 ustawy z dnia 28 lutego 2008 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535) upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań.

Dłużnika będącego osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, uważa się za niewypłacalnego także wtedy, gdy jego zobowiązania przekroczą wartość jego majątku, nawet wówczas, gdy na bieżąco te zobowiązania wykonuje, (art. 11 ust. 2 cyt. ustawy).

Zgodnie z art. art. 20 ust. 1 ww. ustawy wniosek o ogłoszenie upadłości może zgłosić dłużnik lub każdy z jego wierzycieli.

Zgodnie z art. 1 Rozporządzenia Rady (WE) Nr 1346/2000 z dnia 29 maja 2000 r. w sprawie postępowania upadłościowego (Dz. U. L Nr 160, str. 1 z późn. zm.) niniejsze rozporządzenie stosuje się do zbiorowych postępowań przewidujących niewypłacalność dłużnika, które obejmują całkowite lub częściowe zajęcie majątku dłużnika oraz powołanie zarządcy. Rozporządzenie nie ma zastosowania do postępowań upadłościowych dotyczących zakładów ubezpieczeń, instytucji kredytowych, przedsiębiorstw inwestycyjnych świadczących usługi obejmujące przechowywanie środków pieniężnych oraz papierów wartościowych osób trzecich, a także przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania.

Stosownie do art. 2 ww. rozporządzenia dla celów niniejszego rozporządzenia:

Natomiast art. 4 ww. rozporządzenia stanowi, że o ile niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej, dla postępowania upadłościowego i jego skutków właściwe jest prawo Państwa Członkowskiego, w którym zostaje wszczęte postępowanie, określanego dalej jako "Państwo wszczęcia postępowania".

Przepis art. 16 ust. 1 ww. rozporządzenia określa skutki wszczęcia postępowania upadłościowego w jednym z państw członkowskich stanowiąc, że wszczęcie postępowania upadłościowego przez sąd Państwa Członkowskiego właściwy zgodnie z art. 3 podlega uznaniu we wszystkich pozostałych Państwach Członkowskich z chwilą, gdy orzeczenie stanie się skuteczne w Państwie wszczęcia postępowania.

Natomiast przepisy art. 17 ww. rozporządzenia stanowią, iż wszczęcie postępowania określonego w art. 3 ust. 1 wywołuje w każdym innym Państwie Członkowskim, bez potrzeby dopełnienia jakichkolwiek formalności, skutki, które wynikają z prawa Państwa wszczęcia postępowania, o ile niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej oraz dopóki w tym innym Państwie Członkowskim nie zostanie wszczęte postępowanie określone art. 3 ust. 2.

Skutki postępowania określone w art. 3 ust. 2 nie mogą zostać podważone w innych Państwach Członkowskich. Jakiekolwiek ograniczenie praw wierzycieli, w szczególności odroczenie płatności lub zwolnienie z długu wskutek postępowania, wywiera skutek co do majątku znajdującego się na terytorium innego Państwa Członkowskiego tylko w odniesieniu do wierzycieli, którzy wyrazili na to zgodę.

Stosownie do art. 22 ww. rozporządzenia na wniosek zarządcy dokonuje się wpisu o wszczęciu postępowania określonego w art. 3 ust. 1 do księgi wieczystej, rejestru handlowego oraz wszystkich innych rejestrów publicznych w pozostałych Państwach Członkowskich.

Natomiast art. 47 ww. rozporządzenia stanowi, iż niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich, zgodnie z Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że warunkiem koniecznym dla stosowania przepisów rozporządzenia do określonego postępowania upadłościowego jest występowanie tzw. elementu transgranicznego w danym postępowaniu (postępowanie to musi mieć charakter transgraniczny). Powyższe wynika z zasadniczego celu regulacji tego rozporządzenia. Jest nim zapewnienie skuteczności postępowań upadłościowych, których skutki mają charakter wykraczający poza granice danego państwa.

Rozporządzenie nie ma więc na celu ustanowienia swego rodzaju uniwersalnego postępowania upadłościowego (zob. wyrok TSWE z dnia 2 maja 2006 r., sprawa C-341/04: Eurofood IFSC Ltd., Zb. Orz. 2006, s. I - 3813), które w przypadkach w nim określonych miałoby zastępować krajowe przepisy tej dziedziny prawa. Rozporządzenie służy zapewnieniu właściwej koordynacji postępowań upadłościowych (toczonych - co do zasady - w trybie przepisów danego państwa członkowskiego) w granicach Unii Europejskiej, zmierzając tym samym do równego podziału dostępnych aktywów dłużnika pomiędzy wszystkich wierzycieli (zob. też wyrok TSWE z dnia 17 marca 2005 r., sprawa C-294/02: Komisja przeciwko AMI Semiconductor Belgium BVBA i inni, Zb. Orz. 2005, s. I - 2175). Powyższe oznacza, że regulacje tego rozporządzenia odnosić się będą jedynie do przypadków, w których dłużnik prowadzi działalność o charakterze transgranicznym (wykraczającym poza granice państwa członkowskiego, w którym ma swoje miejsce zamieszkania lub siedzibę). Działalność będzie mieć taki charakter w szczególności w razie posiadania przez dłużnika majątku w innym państwie członkowskim, czy też - tym bardziej posiadania przezeń w takim państwie miejsca wykonywania działalności gospodarczej. A contrario więc, brak prowadzenia przez dłużnika takiej działalności o charakterze transgranicznym (i tym samym brak elementu transgranicznego w danym postępowaniu) wyklucza możliwość stosowania do niego regulacji komentowanego rozporządzenia; jest to przypadek tzw. wyłącznie "narodowego" postępowania upadłościowego, którego wspomniane regulacje nie obejmują. Pierwszą z przesłanek (wymienionych w art. 1 ust. 1) warunkujących zastosowanie komentowanego rozporządzenia do danego postępowania jest wymóg, aby postępowanie to było postępowaniem zbiorowym. Generalnie chodzi tu o takie postępowanie, w którym wszyscy wierzyciele dłużnika będą mogli dochodzić swych należności i tym samym wszczęcie takiego postępowania wykluczać będzie dopuszczalność dochodzenia tych należności w ramach postępowań indywidualnych. Cechą postępowania zbiorowego jest więc swego rodzaju egzekucja uniwersalna, którą przeciwstawić należy egzekucji indywidualnej (postępowanie takie nie jest postępowaniem zbiorowym). Artykuł 1 ust. 1 zastrzega także, iż dane postępowanie (zbiorowe) ma być warunkowane niewypłacalnością dłużnika. Nie ma zatem wątpliwości, iż rozporządzenie stosuje się do takich postępowań krajowych, których podstawą wszczęcia była niewypłacalność dłużnika.

Wobec braku stosownych regulacji rozporządzenia, podstawę upadłości dłużnika określać należy według przepisów prawa państwa członkowskiego; chodzić tu będzie o państwo, na którego terytorium wszczęte zostało dane postępowanie. W polskim prawie podstawy upadłości zawarto w art. 10 i 11 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535 z późn. zm.). Zgodnie z art. 10 ww. ustawy, upadłość ogłasza się stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. Z kolei stosownie do art. 11 ww. ustawy, dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań, a także jeżeli zobowiązania przekroczą wartość majątku dłużnika, nawet wówczas, gdy na bieżąco te zobowiązania wykonuje - ten drugi przypadek odnosi się do dłużnika będącego osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną. Powyższe oznacza, że postępowaniami nie objętymi zakresem ww. rozporządzenia są wszelkie krajowe postępowania, których przesłanką wszczęcia nie jest stan niewypłacalności dłużnika-nawet jeśli mają one charakter "zbiorowy". Przykładowo postępowaniem takim nie jest postępowanie naprawcze. Postępowanie to prowadzone jest w razie zagrożenia niewypłacalnością przedsiębiorcy.

Warunkiem wszczęcia postępowania naprawczego nie jest więc stan niewypłacalności, a jedynie jej zagrożenie.

Poszczególne ustawodawstwa państw członkowskich z reguły zawierają "wewnętrzne" regulacje dotyczące postępowania upadłościowego, obejmującego zagadnienia o charakterze międzynarodowym. Tak jest również i w polskim prawie. W art. 378-417 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze zawarto przepisy "z zakresu międzynarodowego postępowania upadłościowego". Międzynarodowe postępowanie upadłościowe ma miejsce wtedy, gdy majątek upadłego znajduje się w różnych państwach (tzw. upadłość transgraniczna) Powyższe oznacza, że zakres przedmiotowy wspomnianych przepisów zasadniczo pokrywa się z zakresem regulacji ww. rozporządzenia, którego jednym z warunków stosowania jest występowanie elementu transgranicznego. Zgodnie z art. 378 ust. 1 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, przepisy polskiego prawa z zakresu upadłości międzynarodowej mają zastosowanie, jeżeli umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, stanowi inaczej. Taką umową jest traktat akcesyjny, ustanawiający członkostwo Polski w strukturach Wspólnoty. Z uwagi na istnienie rozporządzenia Rady (WE) 1346/2000, ww. przepisy prawa polskiego nie będą mieć zastosowania do kwestii unormowanych w tym rozporządzeniu. Zgodnie z przepisem art. 2 lit. a) ww. rozporządzenia, "postępowanie upadłościowe" oznacza postępowanie zbiorowe określone w art. 1 ust. 1. Wykaz tych postępowań znajduje się w załączniku A.

W załączniku A wymieniono min. następujące postępowania upadłościowe:

dla Francji:

* Sauvegarde

* Redressement judiciaire

* Liquidation judiciaire

dla Polski:

* Postępowanie upadłościowe

* Postępowanie układowe

* Upadłość obejmująca likwidację

* Upadłość z możliwością zawarcia układu

Powyższe oznacza, iż dla zagwarantowania pewności obrotu prawnego, tj. aby wykluczyć możliwe wątpliwości dotyczące ustalenia, czy dane postępowanie krajowe jest zbiorowym postępowaniem warunkowanym niewypłacalnością dłużnika, przesądzono, iż przez "postępowanie upadłościowe" określone w art. 1 ust. 1 należy rozumieć każde z postępowań, których wykaz zamieszczony został w załączniku A do komentowanego rozporządzenia.

Dodatkowo powyższą zasadę potwierdza przepis art. 16 rozporządzenia, w którym przewidziana została zasada, nakazująca uznawać orzeczenie o wszczęciu postępowania upadłościowego - wydane przez sąd państwa członkowskiego właściwy zgodnie z art. 3 - we wszystkich pozostałych państwach członkowskich.

Powyższe wzmacniają przepisy art. 17 ust. 1 ww. rozporządzenia stanowiąc, iż regułą przewidzianą odnośnie do głównego postępowania upadłościowego jest automatyczne uznanie skutków wszczęcia takiego postępowania na terytoriom całej Wspólnoty (oprócz Danii). Reguła ta stanowi realizację postanowienia motywu 22 zdanie drugie preambuły, zgodnie z którym automatyczne uznanie oznacza przeniesienie na wszystkie pozostałe państwa członkowskie następstw, jakie może mieć to postępowanie zgodnie z prawem krajowym państwa, w którym zostało ono wszczęte.

Należy w tym miejscu przywołać tezę orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 2 maja 2006 r. w sprawie C-341/04, w którym stwierdzono, że "Artykuł 16 ust. 1 akapit pierwszy rozporządzenia nr 1346/2000 należy poddać wykładni, zgodnie z którą wszczęcie głównego postępowania upadłościowego przez sąd jednego Państwa Członkowskiego powinno zostać uznane przez sądy innych Państw Członkowskich, bez możliwości badania przez te sądy oceny właściwości dokonanej przez sąd państwa wszczęcia postępowania. Jeżeli uznając, że główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika znajduje się w innym Państwie Członkowskim niż to, w którym zostało wszczęte główne postępowanie upadłościowe, zainteresowany chce podważyć właściwość sądu, który wszczął postępowanie, musi on skorzystać ze środków zaskarżenia orzeczenia o wszczęciu postępowania przewidzianych przez prawo krajowe Państwa Członkowskiego, w którym zostało wszczęte to postępowanie, i to przed sądami tego Państwa Członkowskiego".

Zgodnie z art. 32 ust. 4 ustawy o podatku akcyzowym prowadzący skład podatkowy jest obowiązany do powiadamiania właściwego naczelnika urzędu celnego o zmianach danych zawartych we wniosku w terminie 7 dni, licząc od dnia, w którym nastąpiła zmiana.

W przedmiotowej zdarzeniu przyszłym do Sądu Gospodarczego w R., prowadzącego KRS, został złożony wniosek o dokonanie wpisu, że wobec Wnioskodawcy toczy się postępowanie (Procedure de sauvegarde), wskazane jako jedno z postępowań upadłościowych w rumieniu art. 2 lit. a) Rozporządzenia Rady (WE) nr 1346/2000 z dnia 29 maja 2000 r. Cytowane postępowanie jest postępowaniem upadłościowym, warunkowanym niewypłacalnością dłużnika. Zatem Wnioskodawca ma obowiązek powiadomić właściwego naczelnika urzędu celnego w trybie art. 32 ust. 4 o prowadzonym w stosunku do niego postępowaniu upadłościowym.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w tej kwestii należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.