IBPP3/443-69/08/IK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko G.Spółdzielni Mieszkaniowej przedstawione we wniosku z dnia 25 stycznia 2008 r. (data wpływu 31 stycznia 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowionego po raz pierwszy po dniu 1 maja 2004 r., w odrębną własność bądź spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu w odniesieniu do przyjętych nieodpłatnie mieszkań zakładowych zasiedlonych przed dniem 1 maja 2004 r. - jest prawidłowe.

W dniu 31 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowionego po raz pierwszy po dniu 1 maja 2004 r., w odrębną własność bądź spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu w odniesieniu do przyjętych nieodpłatnie mieszkań zakładowych zasiedlonych przed dniem 1 maja 2004 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Do spółdzielni mieszkaniowej wpłynęło wiele wniosków najemców o przeniesienie własności lokalu. Art. 48 ust. 3 ww. ustawy stanowi natomiast, że jeżeli spółdzielnia mieszkaniowa nabyła mieszkanie zakładowe, o którym mowa w ust. 1, nieodpłatnie, najemca, o którym mowa w ust. 1, powinien pokryć koszty dokonanych przez spółdzielnię nakładów koniecznych przeznaczonych na utrzymanie budynku, w którym znajduje się ten lokal.

Wykonując postanowienia ustawy Spółdzielnia przenosi nieodpłatnie, na dotychczasowych najemców, którzy złożyli wnioski, po spełnieniu przez tychże wymogów określonych w ustawie, własność lokali przy zachowaniu formy aktu notarialnego.

Na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:

Zdecydowana większość uprawnionych na podstawie cyt. wyżej przepisu dokonała wcześniej przekształcenia prawa najmu w spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego w oparciu o art. 48 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, który w brzmieniu sprzed ostatniej nowelizacji po pierwsze przewidywał możliwość przekształcenia prawa najmu również w spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego a po drugie w ust. 13 stanowił, iż jeżeli spółdzielnia nabyła budynek nieodpłatnie, najemcy są zwolnieni od wpłaty wkładu mieszkaniowego.Oznacza to, iż osoby, które nabyły w poprzednim stanie prawnym spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego w wyniku realizacji uprawnienia wynikającego z art. 48 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych nie poniosły z tego tytułu żadnych kosztów.

W związku z powyższym pojawia się kolejna kwestia: jeżeli przyjąć, iż przekształcenie lokalu opisane na wstępie stanu faktycznego nr III podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług to jaka powinna być podstawa opodatkowania. Art. 29 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, iż w przypadku gdy zawierana jest umowa o przekształcenie przysługującego członkowi spółdzielczego lokatorskiego prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu podstawą opodatkowania jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku. Do dnia 31 lipca 2007 r. art. 12 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych stanowił:Na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:

Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, to różnica pomiędzy wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, podlega zmniejszeniu o 50% wartości pomocy uzyskanej przez spółdzielnię zwaloryzowanej proporcjonalnie do aktualnej wartości rynkowej lokalu.

Nowelizacja ww. ustawy z dniem 31 lipca 2007 r. zmodyfikowała art. 12 ust. 1 w następujący sposób:Na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:

Jak wynika z analizy powyższych zmian ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w chwili obecnej spółdzielnia może żądać spłaty nominalnej kwoty umorzenia kredytu lub dotacji w części przypadającej na jego lokal, wyłącznie o ile spółdzielnia skorzystała z pomocy podlegającej odprowadzeniu do budżetu państwa uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków.

Wnioskodawca nie korzystał z pomocy podlegającej odprowadzeniu do budżetu państwa nie wybudował też budynków tylko otrzymał je nieodpłatnie od przedsiębiorstw państwowych zatem jedyną kwotę od jakiej może uzależnić przekształcenie jest kwota zadłużenia z tytułu opłat, o których mowa w wyżej cytowanym art. 4 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność bądź spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jeżeli ustanowienie lokatorskiego prawa nastąpiło po 1 maja 2004 r. a jego zasiedlenie przed tą datą podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jeżeli odpowiedź na pytanie będzie twierdząca to jaka kwota stanowi w takim przypadku podstawę opodatkowania podatkiem VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność bądź spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jeżeli ustanowienie lokatorskiego prawa nastąpiło po dniu 1 maja 2004 r. a jego zasiedlenie przed tą datą podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podstawa opodatkowania podatkiem VAT w opisanym przypadku wynosi zero.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawa o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 cyt. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Z powyższego wynika, iż czynności związane m.in. z ustanowieniem na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej lokatorskiego prawa do lokalu, własnościowego prawa do lokalu oraz ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego zostały zrównane z dostawą towaru.

Artykuł 43 ust. 1 pkt 10 cyt. ustawy zwalnia od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy; zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe. Natomiast zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 14 cyt. ustawy przez pierwsze zasiedlenie rozumie się wydanie pierwszemu nabywcy lub pierwszemu użytkownikowi obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu.

Z cyt. wyżej przepisów wynika, iż w odniesieniu do lokali uprzednio zasiedlonych przed dniem 1 maja 2004 r., ustanowienie po raz pierwszy po dniu 1 maja 2004 r. lokatorskiego prawa do lokalu, własnościowego prawa do lokalu oraz odrębnej własności lokalu objęte jest zakresem art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy jako, że ustanowienie ww. praw będące dostawą części obiektów budownictwa mieszkaniowego (lokali), dotyczy lokali po ich pierwszym zasiedleniu.

Zatem dostawa polegająca na ustanowieniu spółdzielczych praw, o których mowa wyżej do przyjętych przez spółdzielnie mieszkaniowe lokali zakładowych, które nie jest dokonywane w ramach pierwszego zasiedlenia - podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

W kwestii przekształcenia ustanowionego po raz pierwszy po dniu 1 maja 2004 r. lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności bądź spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, w przypadku gdy przed przyjęciem przez spółdzielnie mieszkaniową lokal ten był mieszkaniem zakładowym, zasiedlonym przed dniem 1 maja 2004 r. stwierdzić należy co następuje:

Zgodnie zaś z treścią art. 29 ust. 8 jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku.

W myśl art. 153 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług - przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r. Zgodnie z art. 43 ust. 7 ww. ustawy zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 nie ma zastosowania w przypadku, o którym mowa w art. 29 ust. 8. Z powyższego wynika, że przekształcenie lokatorskiego prawa do lokalu, który był już wcześniej zasiedlony, jest opodatkowane tylko w sytuacji gdy od pierwszego ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu nie upłynęło 5 lat oraz ustanowienie tego prawa i pierwsze zasiedlenie tego lokalu miało miejsce po dniu 30 kwietnia 2004 r.

W związku z powyższym, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu podlega zwolnieniu na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy, to zwolnienie temu podlega również przekształcenie lokatorskiego prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu.

Z opisanego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że prawa spółdzielcze lokatorskie dotyczą byłych lokali zakładowych, które zostały zasiedlone przed dniem 1 maja 2004 r. W związku z powyższym ustanowienie po raz pierwszy w odniesieniu do tych lokali

* lokatorskiego prawa do lokalu po dniu 1 maja 2004 r. jest zwolnione z podatku od towarów i usług na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy, zatem

* również przekształcenie tego prawa w prawo odrębnej własności lub na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług.

Natomiast zgodnie z art. 29 ust. 1 ww. ustawy podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

W myśl art. 29 ust. 6 i 7 ustawy w przypadku czynności, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 10 tj. otrzymania całości lub części wkładu budowlanego lub mieszkaniowego, nie później jednak niż z chwilą ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, lub ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, lub wydania albo przeniesienia własności lokalu lub własności domów jednorodzinnych w przypadku czynności:

jako kwotę należną, o której mowa w ust. 1, przyjmuje się wartość należnego wkładu budowlanego albo wkładu mieszkaniowego, pomniejszoną o kwotę należnego podatku. Do wniesienia wkładu w formie innej niż pieniężna przepis ust. 10 stosuje się odpowiednio. W przypadku gdy część wkładu budowlanego lub mieszkaniowego została sfinansowana z zaciągniętego przez spółdzielnię mieszkaniową kredytu na sfinansowanie kosztów budowy, podstawę opodatkowania powiększa się o kwotę kredytu, w części przypadającej na dany lokal.

Do podstawy opodatkowania, o której mowa w ust. 6, wlicza się również inne opłaty wnoszone przez członków spółdzielni, które nie są wkładami budowlanymi lub mieszkaniowymi, wynikające z uczestniczenia członków spółdzielni w zobowiązaniach spółdzielni związanych z budową lub wynikające z ostatecznego rozliczenia kosztów budowy - zgodnie z postanowieniami statutu.

Ze stanu faktycznego opisanego przez Wnioskodawcę wynika, iż Spółdzielnia przejęła lokale zakładowe nieodpłatnie, zatem na mocy art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.) o spółdzielniach mieszkaniowych z tytułu przekształcenia lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na własnościowe prawo bądź ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu Wnioskodawca może jedynie żądać spłaty zadłużenia z tytułu opłat wynikających z art. 4 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

W świetle cyt. wyżej przepisów art. 29 ust. 1, 6 i 7 ww. ustawy stwierdzić należy, iż nie występuje podstawa opodatkowania podatkiem od towarów i usług w związku z ww. przekształceniem lokatorskiego prawa do lokalu.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ocena stanowiska Wnioskodawcy w części dotyczącej opodatkowania podatkiem dochodowym zawarta została w odrębnym rozstrzygnięciu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.