IBPP3/443-6/11/IK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 grudnia 2010 r. (data wpływu 3 stycznia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie wystawiania faktur VAT na małżonków prowadzących odrębne działalności gospodarcze - jest prawidłowe.

W dniu 3 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie wystawiania faktur VAT na małżonków prowadzących odrębne działalności gospodarcze.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

J. K. i T. K. są małżeństwem. J. K. prowadzi firmę handlową w R. - Firma handlowa B. J. K. T. K. prowadzi firmę krawiecką w R. - Firma D. T. K. Poza dochodami z prowadzonej działalności gospodarczej uzyskują przychody opodatkowane podatkiem VAT z najmu pomieszczeń wykorzystywanych na prowadzenie działalności gospodarczej przez inne podmioty. Wnioskodawca wraz z małżonką uzyskali zgodę odpowiednich władz miejskich na budowę budynku mieszkalno - produkcyjnego w R., w którym w przyszłości będzie prowadzona działalność gospodarcza. Zezwolenie na budowę wydane zostało dla J. K. i T. K. - osób fizycznych.

Budynek zgodnie z projektem, będzie niejako podzielony na część do działalności gospodarczej - 55% ogólnej powierzchni, 45% stanowić będzie część mieszkalna.

Wnioskodawca wnosi o wskazanie dla kogo, czy na firmę męża lub żony, czy na osoby fizyczne J. K. i T. K. winny być wystawiane faktury dot. zakupu materiałów budowlanych i usług, czy ze względu na różne stawki podatku VAT - 7% mieszkaniówka, a dla działalności gospodarczej 22%, winny być proporcjonalnie dzielone wg klucza 55% i 45%, chodzi także o możliwość bieżącego rozliczania podatku naliczonego VAT od zakupu materiałów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy faktury dotyczące materiałów budowlanych i usług winny być wystawiane na podmioty gospodarcze, tzn. F.H. B. i na firmę D., czy na osoby fizyczne J. K. i T. K. Czy ze względu na to, iż nie można wyodrębnić poszczególnych zakupów dotyczących wyłącznie działalności gospodarczej i mieszkania, zakupy materiałów budowlanych i usług winny być dzielone wg klucza 55% i 45%.

Zdaniem Wnioskodawcy, korzystne byłoby otrzymywanie faktur obejmujących 55% zakupów materiałów budowlanych i usług dla firm B. i D., aby móc na bieżąco rozliczać podatek naliczony VAT, wraz z fakturami (45%) dla osób fizycznych J. K. i T. K., co umożliwiłoby zwrot podatku VAT stanowiącego różnicę pomiędzy stawkami 22% i 7%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ww. ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Przywołane regulacje wskazują, iż odliczenie podatku naliczonego, to przysługujące zarejestrowanemu czynnemu podatnikowi podatku od towarów i usług, całkowite bądź częściowe prawo do obniżenia kwoty podatku należnego dotyczącego opodatkowanych dostaw towarów i świadczenia usług o kwotę podatku naliczonego w zakresie w jakim nabywane towary i usługi są lub będą w przyszłości wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Powyższa zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są w ogóle wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych tj. do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług lub czynności niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Jak wynika z zapisu art. 106 ust. 4 powołanej ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1 - 3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są zobowiązani do wystawienia faktury.

Szczegółowe zasady wystawiania faktur reguluje rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.)

Zgodnie z § 5 ust. 1 ww., faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

Stosownie zaś do § 19 ust. 1 ww. rozporządzenia, faktury i faktury korygujące są wystawiane co najmniej w dwóch egzemplarzach, przy czym oryginał otrzymuje nabywca, a kopię zatrzymuje sprzedawca.

Faktury wystawiane przez podatników VAT pełnią fundamentalną rolę na gruncie podatku od towarów i usług. Są one dokumentem służącym dokumentacji transakcji oraz będącym podstawą do jej zaksięgowania w księgach stron tej transakcji, jak również stanowią podstawę do odliczenia podatku naliczonego.

Zatem zarówno w ustawie jak i w powołanym wyżej rozporządzeniu wykonawczym, używane jest wyłącznie pojęcie nabywcy. Przepisy te nie regulują w szczególny sposób zasad rozliczania i dokumentowania czynności podlegających ustawie o podatku VAT, odnoszących się do świadczenia danej usługi na rzecz kilku nabywców. Jednakże z uwagi na fakt, iż faktury mają za zadanie odzwierciedlać zdarzenia gospodarcze dopuszczone prawem, pod pojęciem "nabywcy" należy rozumieć również kilku nabywców, jeżeli strona danej transakcji jest wielopodmiotowa.

Z powyższych przepisów wynika, że brak jest przeszkód prawnych i faktycznych do tego, by firma będąca podatnikiem podatku VAT mogła wystawić jedną fakturę VAT, dokumentującą jednocześnie sprzedaż dokonaną na rzecz kilku nabywców, będących osobami fizycznymi lub prawnymi z odrębnymi numerami NIP. Oznacza to, że po stronie kupującego, mogą wystąpić dwie (lub więcej) osoby i nie ma w tym przypadku znaczenia, że ustawodawca określając zasady wystawiania faktur VAT wymienia strony transakcji, tj. podatnika i nabywcę, jako pojedyncze podmioty. Natomiast obowiązkiem sprzedawcy jest takie sporządzenie faktury VAT, aby zawierała ona co najmniej dane wynikające z powołanego wyżej § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że zgodnie z § 19 cyt. rozporządzenia, podatnik może sporządzić fakturę w tylu egzemplarzach ilu jest faktycznie nabywców usługi bądź towaru, jednakże tylko jeden egzemplarz może zostać oznaczony jako ORYGINAŁ, natomiast pozostałe egzemplarze są faktycznie kopiami tego dokumentu.

Wobec powyższego, w przypadku transakcji - jak ma to miejsce w niniejszej sprawie - w której po stronie nabywcy występują małżonkowie prowadzący odrębne działalności gospodarcze jak również osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, faktura potwierdzająca dokonanie sprzedaży na ich rzecz, może być wystawiona na obojga małżonków prowadzących działalność gospodarczą oraz na obojga małżonków nieprowadzących działalności gospodarczej jako osobnych nabywców, z których każdy identyfikowany jest oprócz imienia i nazwiska, odrębnym numerem identyfikacji podatkowej. Ponadto przedmiotowa faktura może być przechowywana przez któregokolwiek z małżonków będących nabywcami danego towaru bądź usługi. Fakt posiadana przez drugiego z małżonków kopii, odpisu oryginalnej faktury, nie oznacza, że podstawą do odliczenia kwoty podatku naliczonego nie jest oryginał faktury VAT. To na podatniku jednak w takiej sytuacji ciąży obowiązek udowodnienia istnienia oryginału faktury i wskazania miejsca, w którym się znajduje, a same faktury winny być przechowywane zgodnie z wymogami określonymi w § 21 rozporządzenia z dnia 28 listopada 2008 r., co nakłada na podatnika m.in. taki sposób przechowywania dokumentów, który pozwala na łatwe ich odszukanie.

Sprzedaż może być także dokumentowana odrębnymi fakturami VAT, tj. w części dotyczącej zakupów związanych z działalnością gospodarczą fakturą VAT wystawioną na firmy, natomiast w części dotyczącej zakupów związanych z realizacją własnych celów mieszkaniowych fakturą VAT wystawioną na Wnioskodawcę i jego żonę jako osoby fizyczne. Istotne jest by faktura zawierała niezbędne wymogi określone w § 5 ust. 1 cyt. rozporządzenia.

Dodatkowo, tut. organ podatkowy informuje, że ciężar rzetelnego rozliczenia wydatków związanych z budową budynku, w części przeznaczonej na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej i w części wykorzystywanej dla potrzeb osobistych osoby fizycznej prowadzącej działalność i jej rodziny, jak również wybór metody umożliwiający prawidłowe określenie tych proporcji spoczywa zawsze na podatniku. Ewentualna zaś ocena prawidłowości dokonanego rozliczenia może być przeprowadzona jedynie w toku prowadzonego postępowania podatkowego przez właściwy organ podatkowy pierwszej instancji.

Końcowo zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 14b § 2 ustawa - Ordynacja podatkowa). Natomiast w myśl art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Z powyższego wynika, że wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego, nie zaś innego podmiotu. Z tych też względów z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniając, iż na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług małżonkowie nie są uznawani za jeden podmiot podatkowy, bowiem każdy z nich wykonując samodzielnie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest odrębnym podatnikiem tego podatku, niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie o Pana obowiązkach i uprawnieniach. A zatem nie wywołuje ona skutków prawnych dla Pana żony, jak i wystawców faktur VAT, które to podmioty chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinny wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie. W konsekwencji regulacje zawarte w art. 14k-14n ustawy - Ordynacja podatkowa nie będą miały zastosowania dla tych podmiotów.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Dodatkowo podkreśla się, że niniejsza interpretacja indywidualna nie rozstrzyga w zakresie prawa zwrotu podatku VAT na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz. U. Nr 177, poz. 1468 z późn. zm.), bowiem powyższe nie było przedmiotem zapytania niniejszego wniosku. W celu uzyskania interpretacji indywidualnej w ww. zakresie Wnioskodawca winien zwrócić się z odrębnym wnioskiem przy zachowaniu warunków określonych w art. 14b i 14h ustawy - Ordynacja podatkowa.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.