IBPP3/443-392/14/ASz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 2 kwietnia 2014 r., (data wpływu 4 kwietnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie

* opodatkowania kwoty partycypacji ostatecznych użytkowników instancji solarnych,

* prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu usług zaprojektowania, zakupu i montażu kolektorów słonecznych na nieruchomościach prywatnych oraz

* braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu usług zaprojektowania, zakupu i montażu kolektorów słonecznych na nieruchomościach użyteczności publicznej

- jest prawidłowe.

W dniu 4 kwietnia 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie

* opodatkowania kwoty partycypacji ostatecznych użytkowników instancji solarnych oraz

* prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu usług zaprojektowania, zakupu i montażu kolektorów słonecznych

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Gmina W. (Wnioskodawca) zamierza realizować projekt polegający na kompleksowej poprawie jakości powietrza w Gminie poprzez montaż instalacji kolektorów słonecznych na 670 budynkach mieszkalnych, które stanowią własność prywatną oraz 10 użyteczności publicznej na terenie Gminy. W skład budynków użyteczności publicznej wchodzą: 5 budynków szkół, 1 budynek przedszkola, 1 budynek hali sportowej przy gimnazjum w W., 3 budynki klubów sportowych. Wnioskodawca będzie ponosił wydatki założenia instalacji solarnych w części dotyczącej budynków użyteczności publicznej. Działalność w budynkach użyteczności publicznej jest prowadzona w zakresie zadań publicznych gminy określonych w ustawie o samorządzie gminnym i służy czynnościom nieopodatkowanym. Inwestycja w zakresie budynków użyteczności publicznej nie będzie wykorzystywana na cele działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Właścicielem instalacji solarnych zamontowanych na obiektach użyteczności publicznej będzie Gmina. Instalacje solarne zostaną nieodpłatnie przekazane na rzecz jednostek budżetowych tj. szkół, przedszkola, klubów sportowych na podstawie umowy użyczenia. Wykorzystywanie instalacji solarnych w budynkach użyteczności publicznej nie będzie następować na zasadzie odpłatności na rzecz Gminy. Gmina jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT.

Projekt będzie dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013, nazywanym dalej "RPO".

Gmina w celu realizacji projektu będzie współdziałała z mieszkańcami Gminy zainteresowanymi uczestnictwem w projekcie, właścicielami nieruchomości na których będą montowane kolektory słoneczne (zwanymi dalej "Uczestnikiem"). W celu dokonania tej współpracy zostaną zawarte w formie pisemnej umowy pomiędzy Gminą a Uczestnikami. Umowy będą określać obowiązki stron w zakresie realizacji projektu. Na ich podstawie Gmina zabezpieczy realizację celu projektu, tj. wyłoni dostawcę i wykonawcę montażu instalacji zestawu kolektora słonecznego, będzie sprawować nadzór inwestycyjny nad przebiegiem prac, przeprowadzi odbiór końcowy i rozliczy projekt finansowo. Zakres prac zleconych przez Gminę dostawcy/wykonawcy będzie obejmował prace przygotowawcze (ustawienie oznakowania informacyjnego i ostrzegawczego), roboty budowlano-montażowe (montaż kolektorów, montaż zasobnika CWU z automatem mieszającym, montaż rurociągów, montaż czujników temperatury w kolektorach i zbiorniku, montaż grupy pompowej, płukanie i przeprowadzanie prób szczelności instalacji solarnej, napełnianie instalacji czynnikiem solarnym, odpowietrzanie instalacji, zaprogramowanie i uruchomienie układu automatyki, przeszkolenie. Na instalację solarną będą składać się takie elementy jak kolektor słoneczny, zasobnik, układ pompowy, układ bezpieczeństwa, układ hydrauliczny, układ sterowania. Kolektor słoneczny będzie instalowany na dachu budynku lub ewentualnie na innej nasłonecznionej części nieruchomości. Ani kolektory, ani energia generowana za ich pomocą nie będą mogły być wykorzystane do celów działalności gospodarczej. Kolektory wraz z całą instalacją będą własnością gminy i pozostaną własnością również po montażu na nieruchomościach uczestnika.

Uczestnik w umowie wyrazi zgodę na umiejscowienie urządzeń na nieruchomości, przeprowadzeniu wszelkich prac adaptacyjnych, umieszczenie tabliczki informującej i promującej projekt.

Po zakończeniu prac instalacyjnych, zestaw kolektora słonecznego pozostanie własnością Gminy przez cały okres trwałości projektu, tj. przez okres minimum 5 lat, licząc od dnia zakończenia realizacji projektu. Po upływie tego okresu całość zestawu przejdzie na własność uczestnika projektu. Forma, w jakiej nastąpi przeniesienie prawa własności, zostanie uregulowana odrębną umową. Uczestnik jest zobowiązany do właściwej eksploatacji zainstalowanych urządzeń. Za uszkodzenia finansową odpowiedzialność ponosi Uczestnik.

Projekt będzie finansowany przez Gminę z dużej części ze środków RPO, jak też przez uczestników, którzy będą brali udział w Projekcie. Uczestnik Projektu zobowiązany będzie do wniesienia wkładu własnego w wysokości 15% całkowitej wartości indywidualnego zestawu kolektorów oraz 100% ewentualnych kosztów niekwalifikowanych związanych z realizacją umowy na jego nieruchomości. Uczestnik zobowiązany będzie do wpłaty kwoty na rachunek bankowy Gminy wskazany w wezwaniu do uiszczenia kwot w ciągu 14 dnia od wezwania. Dokładne kwoty kosztów będą znane Uczestnikom po wyłonieniu wykonawcy projektu. Niedokonanie wpłaty w oznaczonym w Umowie terminie będzie jednoznaczne z rezygnacją udziału w Projekcie. Umowa ulega rozwiązaniu w przypadku niedokonania wpłaty przez Uczestnika lub utraty tytułu prawnego do nieruchomości przez Uczestnika. W przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy przez Uczestnika będzie on zobowiązany do zwrotu wraz z odsetkami nakładów inwestycyjnych poniesionych przez Gminę na zakup i montaż kolektora. Uczestnik jest również zobowiązany do zwrotu dofinansowania wraz z odsetkami jeżeli zostanie stwierdzone, że wykorzystuje instalację niezgodnie z przeznaczeniem lub nie wykorzystuje jej w sposób gwarantujący realizację projektu lub w inny sposób wskazany w Umowie narusza warunki realizacji projektu. Innego rodzaju opłaty od Uczestników nie będą występować w trakcie realizacji Projektu.

Gmina będzie miała prawo dokonać kontroli przestrzegania zasad wynikających z Projektu, a Uczestnik będzie miał obowiązek się jej poddać.

W trakcie realizacji do czasu otrzymania dofinansowania projekt będzie realizowany przy użyciu środków własnych Gminy oraz środków wpłaconych przez Uczestników na rachunek bankowy Gminy. Gmina będzie odpowiedzialna za wdrożenie projektu i (sędzię stroną kontraktu podpisywanego z wykonawcą.

Dla Gminy zasadniczym celem realizacji inwestycji jest zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia powietrza (poprawa stanu powietrza) powstającego wskutek podgrzewania wody przez mieszkańców za pomocą metod konwencjonalnych. Dla mieszkańców korzyścią wynikającą z montażu instalacji solarnej będzie możliwość uzyskania źródła energii służącego ogrzaniu wody bez ponoszenia kosztów takiego ogrzewania.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy otrzymana na rachunek Gminy partycypacja Uczestnika podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, tj. czy kwota ta stanowi dla Gminy obrót wraz z kwotą podatku w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o VAT.

2. Czy Gmina będzie miała prawo do odliczenie podatku naliczonego z tytułu usług zaprojektowania zakupu i montażu kolektorów słonecznych montowanych w ramach projektu na nieruchomościach uczestników i budynkach użyteczności publicznej.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. 1

Partycypacja Uczestnika w kosztach budowy solarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Usługą będzie takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument (odbiorca świadczenia odnoszący korzyści o charakterze majątkowym). Dana czynność podlega opodatkowaniu gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może być uznana za bezpośredniego odbiorcę tej czynności.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że mamy tutaj do czynienie z konkretnym świadczeniem, które zostanie wykonane w ramach umowy zobowiązaniowej między dwoma określonymi stronami transakcji dla którego istnieć będzie bezpośredni konsument odnoszący korzyści o charakterze majątkowym, tj. Uczestnik. Dobrowolne deklaracje właścicieli budynków o chęci uczestnictwa w projekcie nie są wystarczające, aby nastąpił montaż kolektorów słonecznych, gdyż będzie miał on miejsce tylko na tych budynkach, których właściciele dokonają wpłaty. W związku z tym nastąpi bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem Gminy a płatnościami wnoszonymi przez uczestników.

Ponieważ w przedmiotowej sprawie zaistnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonaną wpłatą a indywidualnym świadczeniem na rzecz Uczestnika projektu, należy stwierdzić, że czynności do wykonania których zobowiązała się Gmina w ramach projektu stanowić będą odpłatne czynności, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jeśli organ władzy publicznej wykonuje czynności w postaci dostawy towarów lub świadczenia usług za wynagrodzeniem oraz na podstawie umowy cywilnoprawnej, to jest on podatnikiem VAT z tego tytułu. Tak jest w przypadku świadczenia usług polegających na udostępnieniu kolektorów słonecznych na rzecz uczestników.

W konsekwencji powyższego Gmina wystąpi w zakresie udostępnienia Uczestnikom kolektorów słonecznych stanowiących jej własność jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 6 w związku z art. 15 ust. 1. Udostępnienie to będzie stanowiło odpłatne świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Podstawą opodatkowania z tytułu wykonywania tej czynności będzie kwota partycypacji pomniejszona o kwotę podatku należnego. Otrzymana na rachunek Gminy partycypacja Uczestnika podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, kwota ta stanowi dla Gminy obrót wraz z kwotą podatku w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o VAT.

Ad. 2

Gmina ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o pełną kwotę podatku naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących zaprojektowanie, zakup i montaż kolektorów słonecznych na potrzeby realizacji projektu na nieruchomościach prywatnych.

Gmina nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od budynków użyteczności publicznej.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom podatku od towarów i usług w takim przypadku gdy dokonane zakupy mają związek z czynnościami opodatkowanymi.

Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. określony zakup musi być wykorzystany/służyć dokonaniu czynności opodatkowanych.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Czynności dokonywane przez Gminę na rzecz uczestników tj. udostępnienie im do używania kolektorów słonecznych stanowią w opinii Gminy czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji uznać należy, iż nabyte przez Gminę towary kolektory słoneczne wraz z usługami są wykorzystywane przez Gminę do wykonywania wyłącznie czynności opodatkowanych w części dotyczącej Uczestnika, a zatem została spełniona przesłanka, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy.

Wnioskodawcy w związku z realizacją projektu w budynkach użyteczności publicznej nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT ponieważ w przedmiotowej sprawie brak obligatoryjnej przesłanki, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, tj. związku pomiędzy nabywanymi towarami i usługami, a czynnościami opodatkowanymi. Przedmiotowe przedsięwzięcie dotyczące zainstalowania układów solarnych w budynkach użyteczności publicznej jest inwestycją należącą do zadań własnych gminy uregulowanych w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym a efekty realizacji projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych Gminy. W konsekwencji brak podstaw do odliczenia podatku od towarów i usług. Wobec powyższego należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie na podstawie umowy użyczenia majątku związanego z realizacją przedmiotowej inwestycji w budynkach użyteczności publicznej nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż nie będzie miał w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy - nieodpłatne przekazanie inwestycji do użytkowania odbędzie się w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością wskazaną w art. 7 ust. 1 cyt. ustawy o samorządzie gminnym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl przepisu art. 2 pkt 6 ww. ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Stosownie do art. 15 ust. 1 i 2 ww. ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przepis art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r., określa, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez "podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ww. ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347, s. 1 z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT jednostek samorządu terytorialnego jest zatem możliwe tylko wtedy gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych).

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują zadania w zakresie zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych (art. 7 ust. 1 pkt 15 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca zamierza realizować projekt polegający na kompleksowej poprawie jakości powietrza w Gminie przez montaż instalacji kolektorów słonecznych na budynkach mieszkalnych, które stanowią własność prywatną oraz na budynkach stanowiących obiekty użyteczności publicznej na terenie Gminy.

Gmina w celu realizacji projektu będzie współdziałała z mieszkańcami Gminy zainteresowanymi uczestnictwem w projekcie, właścicielami nieruchomości na których będą montowane kolektory słoneczne. W celu dokonania tej współpracy zostaną zawarte w formie pisemnej umowy pomiędzy Gminą a Uczestnikami. Umowy będą określać obowiązki stron w zakresie realizacji projektu. Na ich podstawie Gmina zabezpieczy realizację celu projektu, tj. wyłoni dostawcę i wykonawcę montażu instalacji zestawu kolektora słonecznego, będzie sprawować nadzór inwestycyjny nad przebiegiem prac, przeprowadzi odbiór końcowy i rozliczy projekt finansowo. Zakres prac zleconych przez Gminę dostawcy/wykonawcy będzie obejmował prace przygotowawcze (ustawienie oznakowania informacyjnego i ostrzegawczego), roboty budowlano-montażowe Kolektor słoneczny będzie instalowany na dachu budynku lub ewentualnie na innej nasłonecznionej części nieruchomości. Ani kolektory, ani energia generowana za ich pomocą nie będą mogły być wykorzystane do celów działalności gospodarczej. Kolektory wraz z całą instalacją będą własnością gminy i pozostaną własnością również po montażu na nieruchomościach uczestnika. Po zakończeniu prac instalacyjnych, zestaw kolektora słonecznego pozostanie własnością Gminy przez cały okres trwałości projektu, tj. przez okres minimum 5 lat, licząc od dnia zakończenia realizacji projektu. Po upływie tego okresu całość zestawu przejdzie na własność uczestnika projektu. Projekt będzie finansowany przez Gminę z dużej części ze środków RPO, jak też przez uczestników, którzy będą brali udział w Projekcie. Uczestnik Projektu zobowiązany będzie do wniesienia wkładu własnego w wysokości 15% całkowitej wartości indywidualnego zestawu kolektorów oraz 100% ewentualnych kosztów niekwalifikowanych związanych z realizacją umowy na jego nieruchomości. Uczestnik zobowiązany będzie do wpłaty kwoty na rachunek bankowy Gminy wskazany w wezwaniu do uiszczenia kwot wciągu 14 dnia od wezwania. Dokładne kwoty kosztów będą znane Uczestnikom po wyłonieniu wykonawcy projektu. Niedokonanie wpłaty w oznaczonym w Umowie terminie będzie jednoznaczne z rezygnacją udziału w Projekcie. Umowa ulega rozwiązaniu w przypadku niedokonania wpłaty przez Uczestnika lub utraty tytułu prawnego do nieruchomości przez Uczestnika. W przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy przez Uczestnika będzie on zobowiązany do zwrotu wraz z odsetkami nakładów inwestycyjnych poniesionych przez Gminę na zakup i montaż kolektora. Uczestnik jest również zobowiązany do zwrotu dofinansowania wraz z odsetkami jeżeli zostanie stwierdzone, że wykorzystuje instalację niezgodnie z przeznaczeniem lub nie wykorzystuje jej w sposób gwarantujący realizację projektu lub w inny sposób wskazany w Umowie narusza warunki realizacji projektu. Innego rodzaju opłaty od Uczestników nie będą występować w trakcie realizacji Projektu.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi, czy wpłaty mieszkańców będące partycypacją w kosztach projektu stanowią dla Gminy obrót wraz z kwotą podatku w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o VAT.

Odnosząc się do powyższego zagadnienia, w pierwszej kolejności należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie zapłata. Wyjątkiem polegającym na tym, że faktura dokumentuje zapłatę jest faktura dokumentująca uiszczenie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów, czy świadczenia usług, natomiast w pozostałych przypadkach faktura zawsze dokumentuje czynność, a nie płatność, gdyż opodatkowaniu podlega właśnie czynność.

W przedmiotowej sprawie czynnością jakiej Gmina dokona na rzecz mieszkańców, biorących udział w projekcie, będzie wykonanie usługi polegającej na montażu kolektorów słonecznych dla potrzeb przygotowania ciepłej wody użytkowej w budynkach mieszkalnych stanowiących ich własność prywatną, na poczet wykonania której Gmina pobiera określoną w umowie wpłatę, zgodnie z zawartymi z mieszkańcami umowami.

Nie można zatem uznać, że wpłaty wnoszone przez osoby fizyczne (mieszkańców) deklarujące uczestnictwo w projekcie pozostają "w oderwaniu" od czynności, które zostaną wykonane przez Gminę - zachodzi bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zobowiązaniem się Gminy do wykonania określonych czynności. Należy zauważyć, że we wskazanej sytuacji istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz uczestnika programu, które ma zostać wykonane przez Wnioskodawcę. Należy również zauważyć, że stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, Gmina zawierając umowę z wykonawcą na montaż zestawów solarnych oraz umowy z mieszkańcami, wchodzi w rolę świadczącego usługę. Tym samym wpłaty otrzymywane przez Gminę od mieszkańców będą stanowiły wynagrodzenie z tytułu świadczonych przez nią usług na rzecz mieszkańców. Oznacza to, że dokonane wpłaty, o których mowa we wniosku, stanowią zaliczki na poczet przyszłej usługi.

W związku z tym dokonywane przez mieszkańców wpłaty z tytułu uczestnictwa w projekcie dotyczyć będą świadczenia usługi montażu zestawów solarnych na budynkach osób fizycznych, co wskazuje, że świadczenia, co do których Gmina zobowiązała się w ramach podpisanych z mieszkańcami umów stanowić będą odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z przywołanym na wstępie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Do 31 grudnia 2013 r. obowiązywał przepis art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, w następującym brzmieniu: podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Jednocześnie należy nadmienić, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy obowiązującym od 1 stycznia 2014 r., podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

Podsumowując, otrzymana przez Gminę partycypacja uczestników podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, przy czym, stosownie do art. 29a ustawy o VAT, podstawą opodatkowania będzie wszystko, co Zainteresowany ma otrzymać z tytułu świadczenia usługi montażu zestawów solarnych na rzecz poszczególnych mieszkańców, pomniejszone o kwotę podatku należnego.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Natomiast, dokonując oceny stanowiska Wnioskodawcy do pytania nr 2 - w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w przypadku świadczenia usługi montażu kolektorów słonecznych na budynkach mieszkalnych oraz braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w przypadku montażu kolektorów słonecznych na budynkach użyteczności publicznej znajdujących się na terenie gminy.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 przywołanej wyżej ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast, zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, suma kwot

podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Z ww. przepisów wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego. Przedstawiona wyżej zasada, wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy w tym miejscu podkreślić, iż możliwość odliczenia podatku naliczonego nie stanowi przywileju dla podatnika, lecz jest podstawowym uprawnieniem, wynikającym z samej konstrukcji podatku od wartości dodanej. Z orzecznictwa TSUE wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego w zasadzie nie może być ograniczone ani pod względem czasu, ani pod względem zakresu przedmiotowego. TSUE zwracał uwagę, iż właśnie zasada odliczenia podatku naliczonego zapewnia uzyskanie neutralności podatku. System odliczeń podatku oznacza całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od obciążeń z tytułu VAT zapłaconego lub należnego (do zapłaty) w prowadzonej działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia, że jakakolwiek działalność gospodarcza, bez względu na jej cel oraz rezultat, o ile sama jest opodatkowana VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny. Pozwala to na zachowanie zasady potrącalności, która powinna być na gruncie ustawy o VAT rozumiana możliwie najszerzej. Oznacza to, że zawsze ma ona zastosowanie przy nabyciu towarów dokonanym z zamiarem wykorzystania ich w działalności opodatkowanej.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż każde nabycie towarów i usług, przeznaczonych do przyszłego wykorzystania ich dla czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej bez względu na to jakie faktycznie będą efekty tej działalności, należy uznać w momencie jego dokonania za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Istotna jest intencja nabycia - jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas - po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych - odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy - art. 88 lub aktów wykonawczych.

W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo - prawne było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji "zamiaru" wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności. Zatem, jeśli towary i usługi, przy nabyciu których naliczono podatek, są (mają być) wykorzystywane w całości do prowadzenia działalności opodatkowanej, wówczas podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku.

Z treści wniosku wynika, iż Gmina jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina będzie zawierała umowy z właścicielami nieruchomości na wykonanie na ich budynkach usługi montażu kolektorów słonecznych.

W tej sytuacji, zawierając z właścicielami nieruchomości umowy cywilnoprawne, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o VAT Gmina wystąpi jako podatnik VAT. Wykonanie świadczenia do realizacji którego Gmina się zobowiązała na podstawie zawartych z mieszkańcami umów cywilnoprawnych (montaż kolektorów słonecznych na budynkach prywatnych) będzie zatem czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym w odniesieniu do ww. zakresu inwestycji istnieje niewątpliwy związek z czynnościami opodatkowanymi, skutkujący powstaniem podatku należnego, ponieważ u Wnioskodawcy wystąpi związek nabywanych towarów i usług dotyczących usługi montażu kolektorów słonecznych z czynnościami opodatkowanymi generującymi podatek należny z tytułu opodatkowania usługi montażu kolektorów słonecznych, na poczet wykonania której dokonywane będą przez mieszkańców wpłaty zaliczek, tzw. "partycypacja uczestnika".

Tym samym, z uwagi na spełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych, Gminie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z ww. faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowego projektu, w części dotyczącej wykonania umów cywilnoprawnych zawartych z właścicielami prywatnych nieruchomości.

Odnosząc się natomiast do prawa do odliczenia podatku z tytułu zaprojektowania, zakupu i montażu kolektorów słonecznych montowanych na obiektach użyteczności publicznej przypomnieć należy, iż w opisie sprawy jednoznacznie wskazano, że inwestycja w zakresie budynków użyteczności publicznej nie będzie wykorzystywana na cele działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji należy stwierdzić, że ww. zakresie warunek wskazany w art. 86 ustawy nie zostanie spełniony, gdyż wydatki ponoszone na instalację kolektorów słonecznych na gminnych obiektach użyteczności publicznej, nie będą związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Wobec tego, nie będzie przysługiwało Wnioskodawcy prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących poniesione wydatki, w części związanej z wykonaniem usługi na budynkach użyteczności publicznej, bowiem nie zostanie w omawianym przypadku spełniona podstawowa przesłanka pozytywna wynikająca z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT jaką jest związek dokonanych zakupów ze sprzedażą opodatkowaną.

Podsumowując, Wnioskodawca będzie miał prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług na potrzeby projektu, lecz jedynie w części dotyczącej montażu układów solarnych na 670 budynkach prywatnych. Natomiast Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur potwierdzających nabycie towarów i usług na potrzeby projektu w części związanej z montażem kolektorów słonecznych na 5 budynkach użyteczności publicznej.

Mając na uwadze powyższe rozważania, stanowisko Wnioskodawcy w ww. zakresie również jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przestawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.