IBPP3/443-349/10/PK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 11 maja 2010 r. (data wpływu do tut. organu 20 maja 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 12 sierpnia 2010 r. (data wpływu do tut. organu 18 sierpnia 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa - jest prawidłowe.

W dniu 20 maja 2010 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 12 sierpnia 2010 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki akcyjnej, posiadającej w swej strukturze cztery zorganizowane części przedsiębiorstwa, w rozumieniu przepisów art. 4a pkt 4 ustawy o p.d.o.p.: Biuro Zarządu, Oddział Huta Szkła, Oddział Narzędziownia oraz Oddział Serwis Opakowań. Struktura organizacyjna Wnioskodawcy jest przedmiotem regulacji jego regulaminu organizacyjnego, przyjętego uchwałą Zarządu.

Oddział Huta Szkła prowadzi działalność gospodarczą głównie w zakresie produkcji opakowań szklanych oraz odzysku, w tym recyklingu, odpadów opakowaniowych. Oddział Narzędziownia prowadzi działalność produkcyjną i usługową w zakresie produkcji, napraw i modernizacji narzędzi i urządzeń na rzecz podmiotów trzecich. Oddział Serwis Opakowań prowadzi produkcję, naprawy i czyszczenie opakowań transportowych na rzecz innych podmiotów, natomiast przedmiotem działalności gospodarczej Biura Zarządu jest głównie działalność holdingowa, zarządcza i finansowa. Wszystkie jednostki organizacyjne kierowane są przez powołane w tym celu osoby: Oddziały przez Dyrektorów Oddziałów, a Biuro Zarządu - przez Prezesa Zarządu, podległe organizacyjnie Zarządowi Spółki.

Wszystkie jednostki organizacyjne prowadzą działalność w oparciu o wyodrębniony zespół składników majątkowych - aktywa trwałe i obrotowe. W przypadku Oddziałów większość aktywów stanowią środki trwałe i nieruchomości, natomiast w przypadku Biura Zarządu - akcje i udziały w innych podmiotach. Z działalności poszczególnych jednostek organizacyjnych sporządzane są odrębne sprawozdania finansowe na cele zarządcze za poszczególne okresy sprawozdawcze. Jednostki posiadają odrębne rachunki bankowe, za pośrednictwem których dokonują rozliczeń dokonywanych transakcji.

Relacje handlowe z kontrahentami poszczególnych jednostek organizacyjnych uregulowane są w umowach handlowych, sformułowanych w sposób rozłączny, tzn. postanowienia umowne są formułowane w taki sposób, że ich wykonywanie (po stronie Wnioskodawcy) w praktyce jest powierzone danej jednostce organizacyjnej. Podobnie, należności i zobowiązania z tytułu realizacji ww. umów księgowane są na kontach rozrachunkowych danej jednostki organizacyjnej. Poszczególne jednostki organizacyjne stanowią również odrębnych pracodawców w rozumieniu przepisów prawa pracy.

Obecnie Zarząd rozważa dokonanie podziału spółki zgodnie z przepisami art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (dalej zwanej k.s.h.), tj. podziału przez wydzielenie do nowozawiązanej spółki. Rozważana koncepcja zakłada wydzielenie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o p.d.o.p., w skład której to zorganizowanej części wejdą: Biuro Zarządu oraz Oddziały: Narzędziownia oraz Serwis Opakowań. Wydzielone zorganizowane części przedsiębiorstwa utworzą bazę operacyjną do prowadzenia działalności gospodarczej przez nowopowołaną spółkę kapitałową.

Nowopowołana spółka prowadzić będzie działalność w zakresie obsługi opakowań transportowych (w tym ich napraw, produkcji, czyszczenia), usług i produkcji narzędziowej oraz szeroko pojętej działalności holdingowej, finansowej i zarządczej.

U Wnioskodawcy pozostanie również zorganizowana część przedsiębiorstwa - Oddział Huta Szkła, prowadzący nadal działalność w zakresie produkcji opakowań szklanych.

W związku z powyższym Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, że do opisanej powyżej transakcji zastosowanie mieć będzie przepis art. 6 ust. 1 ustawy o VAT, tj. że transakcja traktowana będzie jako zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a zatem, wyłączona będzie od opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, opisane powyżej jednostki organizacyjne spełniają przesłanki uznania ich za zorganizowane części przedsiębiorstwa, z uwagi na:

* wyodrębnienie funkcjonalne - stanowią zorganizowane zespoły ludzkie i majątkowe, zdolne do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej. Wyodrębnienie zostało dokonane w drodze wewnętrznego aktu normatywnego Wnioskodawcy - regulaminu organizacyjnego, przyjętego uchwałą Zarządu,

* wyodrębnienie organizacyjne - każda z jednostek jest zarządzana przez określoną osobę, a wszystkie jednostki podlegają bezpośrednio Zarządowi Wnioskodawcy - funkcjonują na podobnym poziomie organizacyjnym. Każda z jednostek organizacyjnych opisanych powyżej mogłaby podjąć samodzielną działalność gospodarczą po wyodrębnieniu ze struktur Wnioskodawcy, bez przeprowadzania istotnych zmian organizacyjnych w strukturze,

* wyodrębnienie finansowe - dokonywanie rozliczeń za pośrednictwem odrębnych rachunków bankowych,

* wyodrębnienie bilansowe - każda jednostka sporządza na cele zarządcze odrębne sprawozdanie finansowe za poszczególne okresy sprawozdawcze.

Oddziały: Narzędziownia i Serwis Opakowań prowadziły samodzielnie działalność gospodarczą jako odrębne spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przed ich przejęciem przez Wnioskodawcę w roku 2007. Po ich przejęciu nie wprowadzono żadnych istotnych zmian w ich strukturze organizacyjnej czy majątkowej.

Z uwagi na przedstawione powyżej okoliczności, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż opisane jednostki organizacyjne, tj. Biuro Zarządu, Oddział Huta Szkła, Oddział Narzędziownia oraz Oddział Serwis Opakowań w... stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów zarówno ustawy o p.d.o.p., jak i ustawy o VAT.

Zważywszy, że wydzielane jednostki organizacyjne Wnioskodawcy stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przywołanych przepisów prawa podatkowego, w opinii Wnioskodawcy rozważana transakcja - podział przez wydzielenie - nie będzie skutkować rozpoznaniem przychodu u Wnioskodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwaną dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przy czym stosownie do art. 6 pkt 1 przepisów ww. ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem aby ocenić, czy do czynności opisanej we wniosku znajdzie zastosowanie norma wynikająca z art. 6 pkt ustawy o VAT konieczne jest przeanalizowanie czy wydzielone części przedsiębiorstwa stanową zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o VAT.

W myśl art. 2 pkt 27e ustawy o VAT przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Stosownie do przepisu art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

Definicja ta określa przedsiębiorstwo w sensie przedmiotowym. Przy czym, powyższe wyliczenie jest katalogiem otwartym, więc wymienione elementy składowe przedsiębiorstwa mają jedynie charakter przykładowy. Jednakże sformułowanie przepisu tworzy domniemanie prawne, w myśl którego przedsiębiorstwo obejmuje każdy składnik zespołu, a zatem wszelkie dobra materialne i niematerialne podlegające ochronie prawnej i służące wykonywaniu celów gospodarczych.

Należy tu wskazać również art. 55² Kodeksu cywilnego, którym ustawodawca wprowadza zasadę, że czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

W rozumieniu powyższych regulacji prawnych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, spełniać powinien następujące warunki:

* musi istnieć zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,

* zespół ten powinien być organizacyjnie i funkcjonalnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,

* składniki przedsiębiorstwa przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,

* zespół składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące wskazane zadania.

Zatem nie wystarczy zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi ona odznaczać się odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym.

Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze organizacyjnej podatnika. Ocena ta musi być dokonana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Tą ostatnią przesłankę rozumie się zazwyczaj jako potencjalną zdolność (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielnego podmiotu gospodarczego i to jeszcze w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Winno ono mieć również zdolność zaistnienia jako niezależne przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ i art. 55² ustawy - Kodeks cywilny.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, iż wszystkie jednostki organizacyjne Wnioskodawcy posiadają ww. cechy pozwalające uznać je za zorganizowane części przedsiębiorstwa.

Podział spółek handlowych regulowany jest przez ustawę z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).

Stosownie do postanowień art. 528 § 1 Kodeksu spółek handlowych, spółkę kapitałową można podzielić na dwie albo więcej spółek handlowych. Natomiast zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 ww. Kodeksu, podział może być dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie). Jest to jedyny podział, który nie skutkuje rozwiązaniem spółki dzielonej (art. 530 § 1 i § 2 Kodeksu spółek handlowych).

Zatem stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przedmiotowa czynność podziału, w trybie art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych poprzez przemienienie części majątku spółki dzielonej do spółek nowo nawiązanych - nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż wyodrębniony zespół składników majątkowych wypełnia definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa, zawartą w art. 2 pkt 27e ww. ustawy.

Stanowisko Wnioskodawcy należy zatem uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Oceny prawne stanowiska Wnioskodawcy w zakresie podatku dochodowego została przedstawiona w odrębnym rozstrzygnięciu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.