IBPP3/443-329/08/AB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Urzędu Miejskiego, przedstawione we wniosku z dnia 7 maja 2008 r. (data wpływu 12 maja 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania przy zamianie nieruchomości gruntowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 maja 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania przy zamianie nieruchomości gruntowych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Na mocy ostatecznej decyzji Burmistrza Gminy w oparciu o art. 96 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami na wniosek właściciela zatwierdzono podział nieruchomości gruntowej. W wyniku podziału dokonanego zgodnie z ustaleniami planu miejscowego wydzielono między innymi działki przeznaczone pod poszerzenie istniejącej drogi i utworzenie nowych dróg gminnych. Ww. działki na podstawie art. 98 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami przeszły z mocy prawa na własność Gminy, z dniem w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna.

Jednocześnie zgodnie z art. 98 ust. 3 ustawy za ww. działki dotychczasowemu właścicielowi przysługuje odszkodowanie. Przy czym w ramach odszkodowania stosownie do treści art. 131 ustawy o gospodarce nieruchomościami może być przyznana nieruchomość zamienna. Właściciel o taką nieruchomość wystąpił.

Wartość działek przejętych pod drogi gminne rzeczoznawca majątkowy w operacie szacunkowym ustalił na kwotę 28.538,00 zł natomiast wartość działki zamiennej rzeczoznawca majątkowy w operacie szacunkowym ustalił na kwotę 37.250,00 zł.

Tak więc funkcję odszkodowania stanowi nieruchomość zamienna, której własność musi zostać przeniesiona aktem notarialnym na rzecz osoby, której grunty przeszły na własność Gminy, co z kolei zgodnie z definicją dostawy towarów wynikającą z art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług przesądza, iż czynność taką należy traktować jako dostawę gruntu podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. W takim stanie faktycznym powstaje wątpliwość prawna dotycząca ustalenia podstawy opodatkowania.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w razie przyznania przez gminę osobie fizycznej odszkodowania za nieruchomość przejętą pod drogi gminne zgodnie z art. 98 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.) podstawą opodatkowania w myśl ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (obrót) stanowi kwota świadczenia pieniężnego należnego od nabywcy stanowiąca różnicę wartości nieruchomości przyjętej pod drogi z wartością nieruchomości przyznanej przez gminę w ramach odszkodowania czy też wartość nieruchomości (ustalona przez rzeczoznawcę majątkowego) przyznanej w ramach odszkodowania.

Zdaniem Wnioskodawcy jako podatnika zgodnie z art. 29 ust. 1 zdanie 2 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług obrotem będzie w tym przypadku kwota świadczenia pieniężnego do którego zobowiązany będzie nabywca nieruchomości przyznawanej w ramach odszkodowania tj. kwota 8.712,00 zł, a nie kwota stanowiąca wartość działki zamiennej w wysokości 37.250,00 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. Definicję towaru zawiera art. 2 pkt 6 ustawy, z którego wynika, że towarami są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Natomiast przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, ww. ustawy rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel - art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 powołanej ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W związku z powyższym dostawa towarów, w tym przypadku gruntów, dokonywana przez podmiot mający status podatnika podatku od towarów i usług podlegać będzie opodatkowaniu tym podatkiem.

Z powołanego powyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 wymienionej ustawy, nie wynika, że odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musi mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową - zapłatą może być inny towar lub usługa, albo mieszaną - zapłata w części pieniężna a w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatą, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tą czynność.

Przez umowę zamiany, zgodnie z art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Zatem w przypadku zamiany obie strony przenoszą na siebie wzajemnie własność rzeczy, występując jednocześnie w charakterze dostawcy jak i nabywcy.

Zapis art. 604 ww. ustawy - Kodeks cywilny daje dyspozycję odpowiedniego stosowania do zamiany przepisów o sprzedaży.

Umowa zamiany jest umową wzajemną, bardzo zbliżoną do umowy sprzedaży. Różnica w stosunku do umowy sprzedaży polega na tym, że w miejsce świadczenia ceny pojawia się obowiązek drugiej strony przeniesienia własności rzeczy. Ze względu na wzajemny charakter umowy, wartość świadczonych rzeczy powinna być ekwiwalentna. Jak wynika z powyższego realizowane w oparciu o umowę zamiany przeniesienie własności towaru (w tym gruntu) stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatna dostawa towarów.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Skoro zatem Wnioskodawca jest już podatnikiem podatku od towarów i usług, to wszystkie wykonywane czynności mieszczące się w zakresie przedmiotowym opodatkowania tym podatkiem, będą podlegały opodatkowaniu. Brak jest bowiem podstaw prawnych do uznania, iż opodatkowanie podatkiem od towarów i usług następuje w sposób wybiórczy, tzn. niektóre czynności objęte zakresem przedmiotowym realizowane przez podatnika podatku od towarów i usług są opodatkowane a niektóre nie. Zatem dokonana zamiana gruntu, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłata dostawa towaru dokonana przez podatnika podatku od towarów i usług.

Podstawą opodatkowania w myśl art. 29 ust. 1 ustawy o VAT jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczonych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Na podstawie art. 29 ust. 3 wymienionej ustawy, jeżeli należność jest określona w naturze, podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa towaru lub usługi pomniejszona o kwotę podatku.

Zgodnie z art. 2 pkt 27b ww. ustawy poprzez pojęcie wartości rynkowej rozumie się całkowitą kwotę, jaką, w celu uzyskania w danym momencie danych towarów lub usług, nabywca lub usługobiorca na takim samym etapie sprzedaży jak ten, na którym dokonywana jest dostawa towarów lub świadczenie usług, musiałby, w warunkach uczciwej konkurencji, zapłacić niezależnemu dostawcy lub usługodawcy na terytorium kraju; w przypadku gdy nie można ustalić porównywalnej dostawy towarów lub świadczenia usług, przez wartość rynkową rozumie się:

Reasumując, podstawą opodatkowania w przypadku zamiany nieruchomości będzie dla Wnioskodawcy cała wartość działki określona zgodnie z art. 2 pkt 27b cyt. ustawy, pomniejszona o podatek. Zatem zamiana nieruchomości przez Wnioskodawcę podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, a za podstawę opodatkowania należy przyjąć wartość rynkową określoną w ww. sposób nie zaś różnicę w wartości zamienianych działek.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy uznać należało za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.