IBPP3/443-305/07/AB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej, przedstawione we wniosku z dnia 12 grudnia 2007 r. (data wpływu 18 grudnia 2007 r.), uzupełnionym pismem z dnia 17 marca 2008 r. (data wpływu) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania ustanowienia w miejsce lokatorskiego prawa do lokalu spółdzielczego, prawa odrębnej własności, gdy zasiedlenie po raz pierwszy tego lokalu i ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu miały miejsce po 1 maja 2004 r. - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 grudnia 2007 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony pismem z dnia 17 marca 2008 r. (data wpływu) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania ustanowienia w miejsce lokatorskiego prawa do lokalu spółdzielczego, prawa odrębnej własności, gdy zasiedlenie po raz pierwszy tego lokalu i ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu miały miejsce po 1 maja 2004 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Do Spółdzielni wpłynęło kilka tysięcy wniosków członków posiadających spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego o przeniesienie własności lokalu na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.). Z uwagi na znaczną ilość wniosków część z tych wniosków będzie realizowana przez Spółdzielnię po 31 grudnia 2007 r. co oznacza, że spłata ewentualnej reszty wkładu mieszkaniowego, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz spłata nominalnej kwoty umorzenia kredytu lub dotacji podlegającej odprowadzeniu do budżetu państwa, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy nastąpi w 2008 r. Także część umów przenoszących na członków własność lokalu zostanie zawarta dopiero w 2008 r., mimo że wpłaty brakującej części wkładu, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy zostały dokonane w 2007 r.

Członkowie posiadający lokatorskie prawa do lokali w złożyli w 2007 r. kilka tysięcy wniosków o ustanowienie na ich rzecz własności lokalu, a także w roku 2008 r. nadal wpływają wnioski o ustanowienie odrębnej własności lokalu przez osoby, o których mowa wyżej. Z uwagi na ilość spraw do załatwienia część osób, o których mowa uzupełniła brakujący wkład w wysokości nominalnej spłaty kwoty kredytu do 31 grudnia 2007 r. ale umowy o ustanowienie własności lokalu będą zawierane w 2008 r. Część osób, o których mowa spłaciła nominalną kwotę kredytu w 2008 r. i będzie zawierała umowy o ustanowienie własności lokalu w 2008 r.

Zdarzenia te dotyczą i będą dotyczyć członków które uzyskały prawo do lokalu zasiedlonego po raz pierwszy po 1 maja 2004 r. Budynek został wybudowany i zasiedlony przed 1 maja 2004 r. jednak w tym budynku jest lokal, który został po raz pierwszy zasiedlony po 1 maja 2004 r. ponieważ umowa o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu została zawarta po tej dacie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

* czy na podstawie art. 29 ust. 1, 6 i 8 ustawy o VAT żądać od członka ubiegającego się o przeniesienie własności spłaty brakującej części wkładu powiększonej o kwotę należnego podatku VAT mimo jednoznacznego brzmienia art. 12 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych,

* jak Spółdzielnia ma ustalić podstawę opodatkowania, w przypadkach o których mowa w art. 29 ust. 8 ustawy o VAT. skoro zgodnie z treścią art. 2 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wartość rynkową lokalu musi określić rzeczoznawca majątkowy na podstawie przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, a nadto zgodnie z art. 11 ust. 21 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wartość rynkową lokalu nie może być wyższa od kwoty. jaka Spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie postanowieniami statutu,

* czy przepis art. 153 ust. 2 ustawy o VAT dotyczy każdego lokalu zasiedlonego przed 1 maja 2004 r., także takiego, który był po raz kolejny zasiedlony na podstawie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu ustanowionego po 1 maja 2004 r.

Zdaniem Wnioskodawcy opisane wyżej przepisy art. 29 ust. 8 oraz art. 29 ust. 6 w związku z art. 19 ust. 13 pkt 10 ustawy o VAT w zakresie przenoszenia lokali mieszkalnych na odrębną własność według różnicy między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego nie powinien mieć zastosowania w obecnym stanie prawnym wynikającym ze znowelizowanej ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ponieważ członek Spółdzielni dokonuje tylko spłaty nominalnej kwoty umorzenia kredytu, a Spółdzielnia nie jest uprawniona do ustalania wartości rynkowej lokalu. Zatem te przepisy są niewykonalne.

Zgodnie z wyżej przytoczonymi przepisami prawa oraz przedstawionym stanem faktycznym Spółdzielnia stoi na stanowisku, że zgodnie z art. 153 ust. 2 ustawy o VAT czynności przenoszenie na odrębną własność lokali mieszkalnych zajmowanych na podstawie spółdzielczych lokatorskich praw ustanowionych przed dniem 1 maja 2004 r. jak i po raz wtóry po dniu 1 maja 2004 r. nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, skoro budynki były oddane do eksploatacji i zasiedlone przed tą datą.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 5 cyt. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 10 lit. a) ww. ustawy - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części wkładu budowlanego lub mieszkaniowego, nie później jednak niż z chwilą ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, lub ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, lub wydania albo przeniesienia własności lokalu lub własności domów jednorodzinnych w przypadku czynności ustanowienia na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub ustanowienia na rzecz członka spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub ustanowienia na rzecz członka odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, lub przeniesienia własności lokalu w rozumieniu przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych.

Zgodnie z art. 29 ust. 8 ww. ustawy - jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku.

Natomiast w myśl art. 153 ust. 2 ww. ustawy - przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r. Powołany przepis wyłącza spod działania ustawy o podatku od towarów i usług przekształcenie praw lokatorskich w prawo własności, jeżeli łącznie zostały spełnione dwa warunki, a mianowicie ustanowienie lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego i zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed 1 maja 2004 r.

Zatem przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności na rzecz członków Spółdzielni, którzy nabyli to prawo przed dniem 1 maja 2004 r. i zasiedlili lokal przed tą datą - nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega więc dokonane w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło po raz pierwszy po 1 maja 2004 r.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy - zwalnia się od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy. Zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe. Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 7 ww. ustawy zwolnienie określone w ust. 1 pkt 10 nie ma zastosowania w przypadku, o którym mowa w art. 29 ust. 8.

Z przedmiotowego wniosku wynika, że lokal został po raz pierwszy zasiedlony po 1 maja 2004 r. i po tej dacie po raz pierwszy ustanowiono lokatorskie spółdzielcze prawo do lokalu.

Zatem do ustanowienia, w miejsce spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu, prawa odrębnej własności do tego lokalu nie będą miały zastosowania przepisy art. 153 ust. 2 ww. ustawy, nie będzie miało również zastosowanie zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 w związku z art. 43 ust. 7 ustawy o podatku od towarów i usług.Zatem uwzględniając powyższe w przypadku, gdy zasiedlenie spółdzielczego lokalu mieszkalnego i ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu miało miejsce po 1 maja 2004 r., a ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu następuje przed upływem 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu - czynność ta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze, iż prawo podatkowe stanowi samodzielną gałąź prawa i dla celów podatkowych samodzielnie określa podstawę opodatkowania, stwierdzić należy, że nowelizacja ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wprowadzona ustawą z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 125, poz. 873), zmieniająca od dnia 31 lipca 2007 r. zasady zwierania umów przeniesienia własności lokalu na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali mieszkalnych nie ma wpływu na zmianę sposobu ustalania podstawy opodatkowania wynikającego z art. 29 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ocena stanowiska Wnioskodawcy w kwestii opodatkowania ustanowienia w miejsce lokatorskiego prawa do lokalu spółdzielczego, prawa odrębnej własności, gdy zasiedlenie po raz pierwszy tego lokalu i ustanowienie po raz pierwszy spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu miały miejsce przed 1 maja 2004 r. zawarta została w odrębnym rozstrzygnięciu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.