IBPP3/443-1318/13/KG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 18 października 2012 r. (data wpływu 24 października 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nazwy usługi na paragonach fiskalnych "usługa gastronomiczna" w odniesieniu do wyżywienia zapewnionego klientowi przez restaurację - jest nieprawidłowe.

W dniu 24 października 2013 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nazwy usługi na paragonach fiskalnych "usługa gastronomiczna" w odniesieniu do wyżywienia zapewnionego klientowi przez restaurację.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą i podatnikiem podatku od towarowi usług. Podstawową działalnością Wnioskodawcy jest świadczenie usług hotelarskich (oferowanie noclegów w hotelu) i gastronomicznych (zapewnianie klientom hotelu wyżywienia w restauracji). W celu zapewnienia klientom wyżywienia, Wnioskodawca zawarł z restauracją (będącą osobnym podmiotem gospodarczym nienależącym do Wnioskodawcy) umowę o współpracy w tym zakresie. Zgodnie z tą umową restauracja zapewnia klientom hotelu wyżywienie, nie pobierając od nich żadnych opłat ani nie wydając im paragonu fiskalnego.

Kosztami z tego tytułu restauracja obciąża Wnioskodawcę poprzez wystawianie raz w miesiącu zbiorczej faktury obejmującej całość wyżywienia wszystkich klientów hotelu z danego miesiąca. W chwili rozliczania się z danym klientem Wnioskodawca otrzymuje od restauracji informację, jaką kwotą należy obciążyć klienta z tytułu zapewnionego mu wyżywienia. Informacja ta jest podzielona na kwoty opodatkowane różnymi stawkami podatku od towarowi usług, nie zawiera jednak wyszczególnienia asortymentu restauracji, z którego klient skorzystał.

Wobec powyższego, Wnioskodawca, rozliczając się z klientem hotelu niebędącym podatnikiem VAT, wystawia paragon fiskalny obejmujący usługi hotelarskie i usługi gastronomiczne. W przypadku tych drugich, na paragonie widnieje określenie "usługi gastronomiczne" w miejscu nazwy towaru lub usługi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionym stanie faktycznym, w odniesieniu do wyżywienia zapewnionego klientowi hotelu przez restaurację, umieszczana przez Wnioskodawcę na paragonie fiskalnym nazwa "usługi gastronomiczne" spełnia wymóg § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie kas rejestrujących, tzn. pozwala na jednoznaczną identyfikację towaru lub usługi.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym nazwa "usługi gastronomiczne" umieszczana na paragonie fiskalnym spełnia wymóg § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. W sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2013 r. poz. 363) (dalej: rozporządzenie). Przepis ten stanowi, ze paragon fiskalny zawiera m.in. nazwę towaru lub usługi pozwalającą na jednoznaczną ich identyfikację.

Zgodnie ze stanowiskiem ministra finansów wyrażonym w interpretacji ogólnej nr... z dnia 12 września 2013 r. w sprawie oznaczania na paragonie fiskalnym nazwy towaru lub usługi (Dz. Urz. Min. Fin. z dnia 13 września 2013 r. poz. 30), "nazwy pozwalające na "jednoznaczne" identyfikowanie oferowanych towarów i usług (oraz sposób przyporządkowania stawki podatku do nazw towarów i usług), określa sam podatnik uwzględniając asortyment sprzedawanych towarowi świadczonych usług. Sposób dokonywania jednoznacznej identyfikacji towaru lub usługi jest w dużej mierze uzależniony od specyfiki prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej. Podatnik powinien zatem zastosować oznaczenia nazw towarów lub usług do oferowanego asortymentu tak, aby do użytej nazwy towaru lub usługi możliwe było przyporządkowanie odpowiedniej stawki podatku oraz użyta nazwa była zgodna z będącym przedmiotem obrotu towarem lub usługą."

Biorąc pod uwagę asortyment oferowany przez Wnioskodawcę, tj. usługi hotelarskie oraz usługi gastronomiczne, zdaniem Wnioskodawcy określenie "usługi gastronomiczne" pozwala na jednoznaczne zidentyfikowanie oferowanych w tym zakresie usług. Z uwagi na to, że restauracja jest osobnym podmiotem gospodarczym, Wnioskodawca nie ma wpływu na oferowany przez nią asortyment towarów i usług, nie jest też w stanie kontrolować zmian w tym asortymencie i zagwarantować, że jego wiedza na ten temat jest aktualna. Nie posiada również wiedzy o tym, jakie posiłki zostały wydane danemu klientowi. W tych okolicznościach Wnioskodawca nie ma możliwości wskazania na paragonie fiskalnym wystawianym danemu klientowi poszczególnych pozycji z asortymentu restauracji, z których klient skorzystał w trakcie pobytu w hotelu.

Usługą świadczoną przez Wnioskodawcę jest zapewnienie klientowi możliwości skorzystania z usług restauracji. W tym zakresie usługa ta jest jednolita i nie podlega dalszemu uszczegółowieniu. Jej cena jest uzależniona od liczby i rodzaju posiłków, z których klient skorzystał w restauracji, a kwota wyszczególniona na paragonie fiskalnym jest podzielona na kwoty podlegające opodatkowaniu różnymi stawkami podatku od towarowi usług.

Jak wskazał Minister Finansów w przywołanej interpretacji ogólnej, "zważywszy, że ewidencjonowaniu przy zastosowaniu kasy rejestrującej podlega dany towar (lub usługa), którym (...) jest pewien produkt finalny, składający się z wielu komponentów, nie ma konieczności i uzasadnienia wyliczania wszystkich jego elementów składowych."

Zatem zdaniem Wnioskodawcy, paragon fiskalny zawiera nazwę usługi na tyle szczegółową, że - z jednej strony - pozwoli ona organom podatkowym na weryfikację prawidłowości rozliczenia podatku, a z drugiej strony - zapewni klientowi możliwość kontroli nabytych usług.

W świetle powyższych rozważań, Wnioskodawca uznaje więc swoje stanowisko za prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Obowiązek stosowania kasy rejestrującej w celu ewidencjonowania sprzedaży towarów lub usług wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: z 2011 r. Dz. U. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT. W ust. 1 powołanego artykułu postanowiono, że podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Stosownie do treści art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy, podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani dokonywać wydruku paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży oraz wydawać wydrukowany dokument nabywcy.

Zgodnie z art. 111 ust. 3a pkt 2 i pkt 9 ustawy, podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani dokonywać niezwłocznie zgłoszenia właściwemu podmiotowi prowadzącemu serwis kas rejestrujących każdej nieprawidłowości w pracy kasy oraz prowadzić i przechowywać dokumentację o przebiegu eksploatacji kasy rejestrującej, z uwzględnieniem przepisów wydanych na podstawie ust. 7a i ust. 9 pkt 1.

Z art. 111 ust. 6a ustawy wynika, że kasa rejestrująca służąca do prowadzenia ewidencji, o której mowa w ust. 1, musi zapewniać prawidłowe zaewidencjonowanie podstawowych danych dotyczących zawieranych transakcji, w tym wysokości uzyskiwanego przez podatnika obrotu i kwot podatku należnego, oraz musi przechowywać te dane lub też zapewniać bezpieczny ich przekaz na zewnętrzne nośniki danych. Pamięć fiskalna kasy rejestrującej powinna posiadać numer unikatowy, nadawany w ramach czynności materialno-technicznych przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Obowiązujące od 1 kwietnia 2013 r. rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2013 r. poz. 363) szczegółowo określa m.in. wymogi, co do treści paragonu fiskalnego.

Zgodnie z treścią § 2 pkt 12 rozporządzenia, przez paragon fiskalny rozumie się wydrukowany przez kasę dla nabywcy w momencie sprzedaży dokument potwierdzający dokonaną transakcję sprzedaży.

W myśl § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia paragon fiskalny zawiera co najmniej:

Natomiast w myśl § 8 ust. 2 rozporządzenia paragon fiskalny musi być czytelny i umożliwić nabywcy sprawdzenie prawidłowości dokonanej transakcji. Paragon fiskalny może zawierać w miejscu określonym dla nazwy, o której mowa w ust. 1 pkt 6, również opis towaru lub usługi stanowiący rozwinięcie tej nazwy.

Z przytoczonych przepisów wynika, jakie wymagania musi spełniać paragon fiskalny. Jednym z nich jest wymóg zawarcia na wydruku nazwy towaru lub usługi. Sprzedawca zobowiązany jest więc do wskazania nazwy towaru lub usługi przede wszystkim tak, aby możliwe było przyporządkowanie temu towarowi lub usłudze odpowiedniej stawki podatku VAT.

Wprawdzie przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia "nazwa towaru/usługi" oraz nie określają źródła stosowania tych nazw, jednakże przez nazwę towaru lub usługi należy rozumieć, zgodnie ze "Słownikiem Języka Polskiego" (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005) nazwę jednostkową, tj. nazwę mającą tylko jeden desygnat.

Nazwa towaru lub usługi ma spełniać cele, dla jakich podatnik został zobowiązany do ewidencjonowania obrotu. Sprzedawca jest zobowiązany na paragonie opisać każdy towar lub usługę, podać ich nazwę, nie może być to nazwa bardzo ogólna. Umieszczona na paragonie fiskalnym nazwa towaru lub usługi winna oznaczać nazwę jednostkową sprzedawanego towaru lub usługi, a nie określoną grupę asortymentową sprzedawanego towaru lub usługi, tak aby do każdego towaru możliwe było przyporządkowanie odpowiedniej stawki podatkowej i aby użyta nazwa była, co do istoty, zgodna z będącym przedmiotem obrotu towarem i usługą, a ponadto by powiązanie tej nazwy z ceną pozwoliło na indywidualne określenie sprzedanego towaru lub usługi.

Z treści § 6 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia wynika, że podatnicy prowadząc ewidencję stosują oznaczenia literowe od "A" do "G" do przyporządkowania stawki podatku do nazw towarów i usług, (...). Poszczególnym oznaczeniom literowym służącym użytkownikowi kasy, mają zostać przyporządkowane odpowiednie stawki podatku oraz zwolnienie od podatku. Konieczne jest bowiem ujęcie na paragonie fiskalnym takich informacji, które pozwolą na wyodrębnienie od siebie wartości sprzedaży i kwot podatku według poszczególnych stawek oraz wartości sprzedaży zwolnionej.

Sposób "jednoznacznego" identyfikowania towarów i usług oraz przyporządkowania stawki podatku do nazw towarów i usług określa sam sprzedawca uwzględniając asortyment sprzedawanych towarów i usług. Przy czym nazwa towaru i usługi winna oznaczać nazwę jednostkową sprzedawanego towaru i usługi, zatem Wnioskodawca zobowiązany jest do szczegółowego określenia nazw towarów i usług na paragonie fiskalnym w celu ich prawidłowej identyfikacji.

Jeżeli podatnik dokonuje sprzedaży określonego rodzaju towarów lub świadczy określonego rodzaju usługi i wszystkie towary lub wszystkie usługi z danej kategorii mają jedną stawkę podatku VAT, podatnik może co do zasady, zaprogramować w kasie nazwę tego towaru lub usługi zgodnie z nazwą tej kategorii. Nie jest dopuszczalne natomiast stosownie jednakowej nazwy dla towarów lub usług opodatkowanych różnymi stawkami. Ponadto jeżeli podatnik sprzedaje różne towary i usługi należące do różnych kategorii towarów lub usług, pomimo, że mają one taką samą stawkę podatku VAT, to podatnik powinien, co do zasady, oddzielnie je identyfikować. Sposób prowadzenia jednoznacznej identyfikacji ma zatem ścisły związek z asortymentem oferowanym przez podatnika.

Podkreślenia więc wymaga, że to sprzedawca obowiązany jest dołożyć wszelkich starań, aby nazwa w jednoznaczny sposób definiowała sprzedawane usługi i umożliwiała ich właściwe przyporządkowanie do stawek podatków. Zauważyć również należy, że im szerszy jest wybór usług w danej grupie, to wymaga on bardziej szczegółowego określenia nazwy usługi w celu jej prawidłowej identyfikacji.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług hotelarskich (oferowanie noclegów w hotelu) i gastronomicznych (zapewnianie klientom hotelu wyżywienia w restauracji). W celu zapewnienia klientom wyżywienia, Wnioskodawca zawarł z restauracją (będącą osobnym podmiotem gospodarczym nienależącym do Wnioskodawcy) umowę o współpracy w tym zakresie. Zgodnie z tą umową restauracja zapewnia klientom hotelu wyżywienie, nie pobierając od nich żadnych opłat ani nie wydając im paragonu fiskalnego. Kosztami z tego tytułu restauracja obciąża Wnioskodawcę poprzez wystawianie raz w miesiącu zbiorczej faktury obejmującej całość wyżywienia wszystkich klientów hotelu z danego miesiąca. W chwili rozliczania się z danym klientem Wnioskodawca otrzymuje od restauracji informację, jaką kwotą należy obciążyć klienta z tytułu zapewnionego mu wyżywienia. Informacja ta jest podzielona na kwoty opodatkowane różnymi stawkami podatku od towarowi usług, nie zawiera jednak wyszczególnienia asortymentu restauracji, z którego klient skorzystał.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy jest czy w przedstawionym stanie faktycznym, stogowana przez Wnioskodawcę nazwa "usługi gastronomiczne" na paragonie fiskalnym, spełnia wymóg § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie kas rejestrujących, tzn. pozwala na jednoznaczną identyfikację towaru lub usługi.

Jak wynika z powołanych regulacji, podatnik powinien wystawiać paragony zawierające nazwy towarów (usług) na tyle szczegółowe, żeby z jednej strony pozwalały one organowi podatkowemu na weryfikację prawidłowego rozliczenia podatku, a z drugiej strony zapewniły konsumentowi możliwość kontroli dokonywanych zakupów. Przy czym stosowanie jednej nazwy nie jest dozwolone gdy podatnik ma w swojej ofercie towary objęte różnymi stawkami podatku VAT. Ponadto nazwa usługi (towaru) na paragonie musi być tak skonstruowana, aby można było na tej podstawie w połączeniu z ceną dokładnie określić jaki został zakupiony towar czy usługa.

W związku z powyższym doprecyzowania wymaga nazwa "usługi gastronomiczne" stosowana przez Wnioskodawcę na paragonach fiskalnych wystawianych klientom hotelu. Sposób oznaczania na paragonach nazwy usługi przez Wnioskodawcę nie jest wystarczający do tego, by jednoznacznie i precyzyjnie zidentyfikować sprzedawany produkt i przypisać mu odpowiednią stawkę podatkową, co skutkuje też nieprawidłową ewidencją obrotu i kwot podatku należnego.

Wnioskodawca powinien dostosować stosowane nazewnictwo w kasie fiskalnej do ilości oraz rodzaju sprzedawanych usług w ten sposób, aby odbiorca na podstawie otrzymanego paragonu fiskalnego był w stanie zidentyfikować/określić nabytą usługę. Wydawany klientowi paragon jest bowiem dowodem dokumentującym nabycie usługi i przedstawia sposób skalkulowania ceny, jej strukturę prezentującą kwotę należnego podatku, zastosowanie ulgi albo zwolnienia od podatku. Tym samym paragon pełni również funkcję ochrony praw konsumenckich. Podatnik powinien zadbać o takie zaprogramowanie kasy rejestrującej, aby konsument otrzymywał paragony z nazwami towarów lub usług, pozwalającymi na ich identyfikację. Przy czym, nie oznacza to, że każdy towar powinien mieć odrębne kodowanie w kasie rejestrującej.

Z definicji gastronomii zawartej w internetowym wydaniu Słownika Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005) wynika, że jest to działalność produkcyjno-usługowa, obejmująca prowadzenie restauracji, barów itp., ale również sztuka przyrządzania i podawania potraw w oparciu o fachową wiedzę kulinarną. Gastronomia to również wiedza o produktach, ich wartości odżywczej, o racjonalnym przygotowaniu potraw, komponowaniu posiłków, o tradycjach kulinarnych oraz zwyczajach i obyczajach związanych z jedzeniem. Analogiczna definicja usługi restauracyjnej zawarta jest również w unijnym Rozporządzeniu Wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającym środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, z której wynika, że usługi restauracyjne oznaczają usługi polegające na dostarczaniu gotowej lub niegotowej żywności lub napojów albo żywności i napojów, przeznaczonych do spożycia przez ludzi, wraz z odpowiednimi usługami wspomagającymi pozwalającymi na ich natychmiastowe spożycie. Usługi restauracyjne polegają na świadczeniu takich usług w lokalu należącym do usługodawcy, a dostarczanie żywności lub napojów lub żywności i napojów stanowi jedynie element większej całości.

Mając na uwadze powyższe definicje trzeba stwierdzić, że przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy jest sprzedaż m.in. usługi gastronomicznej, która w swojej istocie jest usługą bardzo złożoną, zawierającą bardzo szeroki wachlarz świadczeń, których całościowe wykonanie gwarantuje dopiero wydanie odbiorcy produktu finalnego - wyżywienia. Należy mieć też na uwadze, że cena za taką usługę gastronomiczną jest zawsze zróżnicowana i uzależniona od rodzaju składników użytych do przygotowania zamówionego dania, innymi słowy zależy od różnych kryteriów np. rodzaju zastosowanego mięsa, surówki, zupy, napoju itp. W konsekwencji stosowanie przez Wnioskodawcę na paragonie ogólnej nazwy usługi, tj. nazwy"usługa gastronomiczna", w żadnej mierze nie pozwala na jednoznaczne i precyzyjne zidentyfikowanie świadczonych usług, zwłaszcza gdy jest to usługa charakteryzująca się dużym stopniem złożoności.

Zatem w przedmiotowej sprawie, należałoby rozwinąć nazwę "usługi gastronomiczne" w taki sposób, aby dokonana usługa mogła być konkretnie zidentyfikowana w odniesieniu do np. cennika oferowanych usług (zestawu menu). To Wnioskodawca decyduje, w jaki sposób dobierze nazwę towaru lub usługi, tak by jego klient mógł jednoznacznie zidentyfikować przedmiot nabytego świadczenia, a sposób jednoznacznego identyfikowania towarów i usług jest ściśle związany z asortymentem, jaki podatnik oferuje. Istotny jest również fakt, że obowiązujące w tym zakresie przepisy nie wykluczają stosowania skrótów.

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że umieszczana przez Wnioskodawcę na paragonie fiskalnym nazwa "usługi gastronomiczne" spełnia wymóg § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie kas rejestrujących, tzn. pozwala na jednoznaczną identyfikację towaru lub usługi. Nie można stwierdzić, że stosowana nazwa jest na tyle precyzyjna, że nie można jej przypisać do różnych świadczeń wykonywanych przez Wnioskodawcę.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.