IBPP3/443-1125/11/PH - Zakup biletów lotniczych u przewoźnika a obowiązek podatkowy w VAT.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 3 października 2011. (data wpływu 7 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozpoznania importu usług z tytułu nabycia biletów lotniczych - jest nieprawidłowe.

W dniu 7 października 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozpoznania importu usług z tytułu nabycia biletów lotniczych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Spółka prowadzi działalność gospodarczą na terenie specjalnej strefy ekonomicznej i obejmuje w szczególności działalność produkcyjną handlową i usługową w zakresie przemysłowych urządzeń chłodniczych. Wyroby Spółki sprzedawane są w znaczącej mierze na rynku europejskim. Spółka w ramach działalności gospodarczej wysyła pracowników na delegacje zagraniczne.

Często podróż odbywa się samolotami zagranicznych linii lotniczych tj. głównie przewoźników zagranicznych na terenie Unii Europejskiej, ale także na tereny państw położonych na innych kontynentach globu. Spółka otrzymuje od przewoźników zagranicznych faktury za bilety lotnicze (przykładowa faktura wg załącznika). Faktury te zawierają oznaczenie "nie podlega polskiemu podatkowi VAT" z odwołaniem się do węgierskiej ustawy o podatku od wartości dodanej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad.1

Zdaniem Spółki zakupione dla pracowników bilety lotnicze dotyczące nabycia usług transportu międzynarodowego osób wykonywanych przez zagranicznych przewoźników zgodnie ze zmienionymi przepisami obowiązującymi od dnia 1 kwietnia 2011 r. nie stanowią dla Spółki importu usług oraz tym samym nie pociągają za sobą konieczności wystawienia faktury wewnętrznej i rozliczenia podatku VAT wg stawki 0% w przypadku gdy zagraniczny przewoźnik posiada w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności, które uczestniczy w tej transakcji. W przeciwnym przypadku lub gdy istnieje brak dowodów umożliwiających jednoznaczne potwierdzenie stałego miejsca prowadzenia działalności przez zagranicznego dostawcę usług lotniczych na terytorium Polski Spółka ma obowiązek rozliczenia importu usług i opodatkowania transakcji nabycia biletów wg stawki podatku od towarów i usług 0%.

Pojęcie importu usług zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, jako świadczenie usług, z tytułu wykonania, których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT. Przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT dotyczy podmiotów będących usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju. Stosownie do treści ust. 2 wymienionego artykułu, w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego. Przepis art. 17 ust. 1a dodatkowo precyzuje, że w przypadku, gdy usługodawca lub dokonujący dostawy towarów posiada stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium kraju, przy czym to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów, jeżeli usługodawca lub dokonujący dostawy towarów posiada takie inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, nie uczestniczy w tych transakcjach.

Spółka otrzymując fakturę za usługi międzynarodowego przewozu osób nie jest w stanie sprawdzić czy zagraniczny przewoźnik ma na terenie Polski stałe miejsce prowadzenia działalności, a jeśli ma to czy uczestniczy ono w tej transakcji. Jeśli takie informacje nie zostały zawarte w fakturze to bardzo trudno jest uzyskać wymagane informacje, aby prawidłowo rozliczyć w deklaracji VAT zakup biletu lotniczego od zagranicznego przewoźnika.

Zgodnie z § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392) w przypadku świadczenia, środkami transportu morskiego lub lotniczego, usług międzynarodowego transportu osób, lub towarów na rzecz podmiotów nie będących podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy - miejscem świadczenia tych usług, jest terytorium kraju.

Zasada ta ma zastosowanie do podatników podatku od towarów i usług świadczących tego rodzaju usługi. Zatem w przypadku usług transportu międzynarodowego osób (morskiego i lotniczego) zobowiązanym do zapłaty jest podmiot, który te usługi wykonał. Zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT, stawkę podatku w wysokości 0% stosuje się do usług transportu międzynarodowego.

Zatem można stwierdzić na podstawie prawa podatkowego i przedstawionego stanu faktycznego we wniosku, że Wnioskodawca dokonując zakupu biletów lotniczych staje się nabywcą usługi, wykonanej przez zagranicznego przewoźnika.

W przypadku, gdy zagraniczny przewoźnik posiada w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności, które uczestniczy w transakcji sprzedaży biletu lotniczego polskiej Spółce wówczas na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek jej opodatkowania, bowiem ustawodawca w żaden sposób nie wiąże tego obowiązku z nabywcą usługi - nie występuje w przedmiotowej sprawie import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy, a w konsekwencji brak jest obowiązku wystawienia faktury wewnętrznej

Gdyby jednak okazało się, że brak jest dowodów na to, iż zagraniczny przewoźnik nie posiada w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności a jeśli posiada i nie uczestniczy ono w transakcji sprzedaży biletu lotniczego na terytorium kraju Spółka jest obowiązana rozpoznać import usług, wystawić fakturę wewnętrzną za zakup usługi międzynarodowego przewozu osób ze stawką podatku VAT 0%.

Ad.2

Zdaniem Spółki w deklaracji VAT-7 należy ująć jedynie te zakupy, z którymi, z jednej strony, związany jest podatek naliczony, z drugiej podatek ten podlega w myśl przepisów VAT odliczeniu. Zarówno zakupy zwolnione, jak i opodatkowane 0% stawką, nie skutkują powstaniem podatku naliczonego do odliczenia.

W związku z powyższym nie powinny być uwzględniane w deklaracji VAT-7. W ewidencji zakupu VAT powinny zatem znaleźć się wszystkie zakupy, od których podatnik w całości lub w części odliczył podatek VAT. Stanowisko takie zdaniem Spółki zawiera zapis zawierający objaśnienia do deklaracji VAT-7 zgodnie rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2010 r. Nr 250, poz. 1681). Wynika z niego, że w części D deklaracji VAT-7, w której rozlicza się podatek naliczony wykazać należy wartość towarów i usług oraz kwotę podatku naliczonego (uwzględniającego korekty), w takiej wysokości, w jakiej podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, na zasadach określonych w przepisach art. 86-93 ustawy o podatku VAT, z uwzględnieniem przepisów wykonawczych, w okresie rozliczeniowym za który składana jest deklaracja.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwaną dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis powyższy wskazuje na zasadę terytorialności - opodatkowaniu podlegają wykonane na terytorium kraju odpłatne świadczenie usług i odpłatna dostawa towarów.

W przypadku świadczenia usług, dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług istotnym jest określenie miejsca ich świadczenia. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy usługa będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

W tym miejscu wskazać należy, że na potrzeby Rozdziału 3 "Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług" ustawy o VAT, w art. 28a ustawodawca zawarł definicje podatnika.

W myśl art. 28a ww. ustawy na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

Powyższy artykuł wprowadza definicję podatnika, która ma zastosowanie tylko na potrzeby ustalenia miejsca świadczenia usług.

W świetle powyższego w pierwszej kolejności zauważyć należy, iż zarówno Wnioskodawca jak i opisani we wniosku przewoźnicy zagraniczni posiadają status podatnika, w myśl art. 28a ustawy o VAT.

Kolejnym krokiem niezbędnym w celu prawidłowego opodatkowania nabytych przez Wnioskodawcę usług, jest określenie, na jakich zasadach należy określić miejsce ich świadczenia.

Miejsce świadczenia usług na rzecz podatnika uregulowane zostało w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, jako miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j i art. 28n.

Wskazany pośród wyjątków art. 28f ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż miejscem świadczenia usług transportu pasażerów jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości

Z powyższego wynika zatem, iż co do zasady, w przypadku usług transportu pasażerów, miejscem ich świadczenia jest miejsce, w którym odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości, niezależne od miejsca siedziby podatnika świadczącego usługę (firmy transportowej) lub nabywcy usługi.

Jednakże w odniesieniu do ściśle określonych środków transportu, w przypadku których zastosowanie klucza kilometrowego mogłoby stanowić trudność dla podatników, ustawodawca ustalił, iż miejscem świadczenia jest terytorium kraju.

I tak zgodnie z § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 z późn. zm.), w przypadku świadczenia, środkami transportu morskiego lub lotniczego, usług międzynarodowego transportu:

Ww. przepis odnoszony jest do polskich podatników świadczących usługi transportu międzynarodowego, osób lub towarów na rzecz podmiotów nie będących podatnikami, ww. środkami transportu.

A zatem z art. 28f ust. 1 ustawy o VAT, w związku z § 4 ww. rozporządzenia wynika, iż niezależnie od miejsca siedziby podatnika świadczącego usługę (firmy transportowej) lub nabywcy usługi jak również niezależnie od miejsca odbywania się międzynarodowego transportu osób drogą morską czy też lotniczą, transport taki jest opodatkowany na terytorium kraju.

Powyższa zasada ma zastosowanie do podatników podatku od towarów i usług świadczących przedmiotowe usługi. Zatem w przypadku usług transportu międzynarodowego osób (morskiego i lotniczego) zobowiązanym do zapłaty jest podmiot, który te usługi wykonał.

Natomiast pojęcie importu usług zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 9 ustawy o VAT jako świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy.

Przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT dotyczy podmiotów będących usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju. Stosownie do treści ust. 2 cyt. artykułu, w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca w ramach działalności gospodarczej wysyła pracowników na delegacje zagraniczne. Często podróż odbywa się samolotami zagranicznych linii lotniczych tj. głównie przewoźników zagranicznych na terenie Unii Europejskiej, ale także na tereny państw położonych na innych kontynentach globu. Spółka otrzymuje od przewoźników zagranicznych faktury za bilety lotnicze (przykładowa faktura wg załącznika). Faktury te zawierają oznaczenie "nie podlega polskiemu podatkowi VAT" z odwołaniem się do węgierskiej ustawy o podatku od wartości dodanej.

Odnosząc powyższe przepisy prawa podatkowego do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku stwierdzić należy, że Wnioskodawca dokonując zakupu biletów lotniczych staje się nabywcą usługi, wykonanej przez zagranicznego przewoźnika.

Zatem na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek jej opodatkowania, bowiem ustawodawca w żaden sposób nie wiąże tego obowiązku z nabywcą usługi - nie występuje w przedmiotowej sprawie import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy, a w konsekwencji brak jest obowiązku wystawienia faktury wewnętrznej. W przypadku świadczenia ww. usługi, to usługodawca (przewoźnik) jest podatnikiem obowiązanym do rozliczenia podatku.

Podsumowując powyższe stwierdzić należy, iż zarówno w przypadku kiedy zagraniczny przewoźnik posiada w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności, uczestniczące w transakcji, jak i w przypadku przeciwnym, po stronie Wnioskodawcy nie występuje import usług.

Tym samym udzielenie odpowiedzi na drugie z pytań przedstawionych we wniosku stało się bezprzedmiotowe.

Reasumując stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że zgodnie z art. 14b § 3 ww. ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Natomiast w myśl art. 14c § 1 tej ustawy, interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Z powyższych przepisów wynika zatem, że przedmiotem interpretacji może być jedynie ocena stanowiska Wnioskodawcy dotyczącego przedstawionego we wniosku stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Organ wydający interpretację nie jest natomiast uprawniony do analizowania i oceny załączonych do wniosku o interpretację dokumentów.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.