IBPP2/443-948/08/ASz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Urzędu Miejskiego w., przedstawione we wniosku z dnia 22 września 2008 r. (data wpływu 10 października 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania odszkodowania realizowanego ze środków budżetu państwa z części, której dysponentem jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 października 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania odszkodowania realizowanego ze środków budżetu państwa z części, której dysponentem jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Gmina na podstawie Decyzji Wojewody nr X z dnia 9 września 2008 r. otrzyma odszkodowanie za nieruchomość stanowiącą własność Gminy. Odszkodowanie Wojewoda określa i ustala na podstawie art. 14 i art. 18 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych (Dz. U. Nr 80, poz. 721 z późn. zm.) w związku z art. 5 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 220, poz. 1601) zmienionej ustawą z dnia 10 maja 2007 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 112, poz. 767) oraz innych przepisów prawnych wyszczególnionych w przedmiotowej decyzji.

Odszkodowanie dotyczy nieruchomości stanowiącej własność Miasta, która z mocy prawa z dniem 18 października 2005 r. stała się własnością Skarbu Państwa. Nieruchomość położona jest w., obręb Dzielnica X oznaczona numerem działek X o powierzchni 0,2114 ha i X o powierzchni 0,1389 ha, zapisaną w księdze wieczystej nr X prowadzonej przez Sąd Rejonowy.

Nieruchomość jak wyżej została przeznaczona pod rozbudowę węzła X w ciągu autostrady X wraz z budową dróg dojazdowych. Wysokość odszkodowania za przedmiotową nieruchomość wynosi 245.438,00 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca jako podatnik podatku od towarów i usług winien naliczyć i odprowadzić do Urzędu Skarbowego podatek VAT od otrzymanego odszkodowania realizowanego ze środków budżetu państwa z części, której dysponentem jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad oraz czy otrzymana kwota jest kwotą brutto czy też netto.

Zdaniem Wnioskodawcy, przeniesienie własności nieruchomości opisane w przedmiotowym zagadnieniu nie ma nic wspólnego z obrotem gospodarczym podlegającym VAT. Przejęcie majątku pomiędzy organami administracji rządowej i samorządowej dokonywane na podstawie decyzji administracyjnej a nie cywilnoprawnej włącznie z ustalaniem odszkodowania za przejętą nieruchomość nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług (art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.).

Otrzymane odszkodowanie za grunty zajęte pod drogi wynika również z art. 27 ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703 z późn. zm.). Z ustawy tej wynika, że nieruchomości przeznaczone na pasy drogowe autostrad, stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego, stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji dotycząca tych nieruchomości stała się ostateczna. Za nieruchomości, o których mowa wyżej jednostkom samorządu terytorialnego przysługuje odszkodowanie ustalone według zasad obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. Wojewoda, w drodze decyzji, stwierdza nabycie nieruchomości przez Skarb Państwa oraz ustala odszkodowanie. Trudno w takiej sytuacji mówić, by odszkodowanie było świadczeniem wzajemnym wymaganym przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług. Nie jest również możliwe zaakceptowanie przez Wnioskodawcę takiej sytuacji, że podatek VAT byłby naliczony od kwoty odszkodowania traktowanej jako kwota netto i stanowił koszt Urzędu. Dbając o interesy jednostki samorządu terytorialnego jakim jest Gmina X w zakresie dochodów, naliczonym podatkiem VAT należałoby zatem obciążyć Wojewodę a więc Skarb Państwa co z punktu widzenia dochodów i wydatków Skarbu jest nielogiczne. Przedstawiając powyższe wyjaśnienie, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że od otrzymanego odszkodowania za przejętą przez Skarb Państwa nieruchomość pod drogi państwowe nie należy naliczać i odprowadzać podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ww. ustawy towarami są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 tej ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Ust. 2 tego przepisu stanowi, iż działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 15 ust. 6 cyt. ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W przypadku wywłaszczenia nieruchomości na cele budowy lub poszerzenia dróg w roli organu władzy publicznej wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej występuje organ dokonujący wywłaszczenia. Organem tym może być wojewoda lub starosta (na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami - tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm. i ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych - Dz. U. Nr 80, poz, 721 z późn. zm.), dokonujący wywłaszczenia w imieniu Skarbu Państwa. Czynność wykonywana przez organy dokonujące wywłaszczenia nie stanowi dostawy towaru, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast podmiotem, który realizuje dostawę w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług jest dotychczasowy właściciel nieruchomości (gruntu), czyli Wnioskodawca.

Zbywając nieruchomość Wnioskodawca nie realizuje ani zadań własnych ani zleconych, w tym przypadku mamy do czynienia z sytuacją, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, to jest przeniesieniem z mocy prawa prawa własności gruntu (z nakazu organu władzy publicznej) w zamian za odszkodowanie.

Zatem Wnioskodawca występuje tutaj jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

W zaistniałej sytuacji Gmina (czy też Urząd Miasta obsługujący gminę) wydając nieruchomość za odszkodowaniem nie może skorzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Nie może również skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336) Przeniesienie bowiem prawa do rozporządzania nieruchomością jak właściciel następuje z mocy prawa (z nakazu organu władzy publicznej) i Gmina w tym przypadku nie realizuje ani zadań własnych ani zleconych przez organ administracji rządowej.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Jak wynika z powyższego, kwota otrzymanego odszkodowania stanowi kwotę brutto.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy, iż od otrzymanego odszkodowania za przejętą przez Skarb Państwa nieruchomość pod drogi państwowe nie należy naliczać i odprowadzać podatku VAT, należało uznać za nieprawidłowe.

Zwraca się uwagę, iż niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii korzystania dostawy przedmiotowej nieruchomości ze zwolnień od podatku wynikających z ustawy o VAT, ponieważ nie było to przedmiotem wniosku.

Jednocześnie należy zauważyć, że tut. organ, wydając interpretację indywidualną co do zakresu stosowania prawa podatkowego, dokonuje oceny przedstawionego we wniosku stanowiska Wnioskodawcy. Nie jest natomiast uprawniony do analizy lub oceny prawnej załączonych do wniosku o interpretację dokumentów.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała