IBPP2/443-731/10/WN - Opodatkowanie podatkiem VAT czynności wydania gruntu w drodze zamiany.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 1 września 2010 r. (data wpływu 14 września 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 listopada 2010 r. (data wpływu 10 listopada 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wydania gruntu w drodze zamiany - jest prawidłowe.

W dniu 14 września 2010 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 5 listopada 2010 r. (data wpływu 10 listopada 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wydania gruntu w drodze zamiany.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi postępowanie z wniosku państwa K. w sprawie przyznania gruntu zamiennego w ramach roszczeń wymagalnych, a to między innymi na podstawie art. 131 w związku z art. 98 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. z 2010 r. Dz. U. Nr 102 poz. 651 z późn. zm.). Zgodnie z ww. przepisami, za działki gruntu przeznaczone w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego na drogi publiczne, które po dokonaniu podziału geodezyjnego przechodzą na własność właściwej jednostki samorządu terytorialnego, byłemu właścicielowi przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między nim a właściwym organem. Dodatkowo w tym postępowaniu ustawodawca wskazał na możliwość przyznania nieruchomości zamiennej w ramach odszkodowania, co w opisanym przypadku ma miejsce.

Państwo K. wskazali jako grunt zamienny, niezabudowaną nieruchomość gruntową bezpośrednio przylegającą do ich nieruchomości, oznaczoną działką nr 44/8 z karty mapy 7 obręb..., o pow. 0,3025 ha i użytku rola, stanowiącą własność Gminy O. Działka ta powstała w 2008 r. w wyniku podziału dz. nr 44/1 realizowanego w trybie spec ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, podzielono ją na działkę nr 44/7 (droga gminna) i działkę nr 44/8 wskazaną do zamiany. Przedmiotowa działka jest położona na obszarze nie objętym Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego, natomiast w obowiązującym Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta O., teren na którym jest położona oznaczony jest symbolem "..." - o przeznaczeniu pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne i wielorodzinne niskiej intensywności. Dopuszczone są tu również usługi: handlu, kultury, administracji, oświaty itp. Do przedmiotowej działki przylega z jednej strony nowowydzielona w 2008 r. wyżej opisana droga publiczna, a z drugiej strony - istniejący obszar zabudowy jednorodzinnej ul..... Działka nr 44/8:

* nie była użytkowana rolniczo,

* nie była przedmiotem dzierżawy,

* usytuowanie działki bezpośrednio przy realizowanej inwestycji drogowej podnosi jej atrakcyjność,

* szacowana była w oparciu o założenia ww. Studium.

Ponadto w piśmie z dnia 5 listopada 2010 r. Wnioskodawca uzupełnił złożony wniosek poprzez wniesienie dodatkowych informacji:

* Gmina O. jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

* Działka nr 44/8 z karty mapy 7 obu..., o powierzchni 0,3025 ha, mająca być wydana w ramach zamiany, położona na obszarze, dla którego brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Natomiast w przyjętej w 2005 r. Uchwałą Nr. Rady Miasta Zmianie Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego miasta O., teren, na którym położona jest działka 44/8, w dacie sporządzenia operatu szacunkowego (19 listopada 2009 r.) ustalającego wartość tej działki, oznaczony był symbolem 20M -... - obszar położony w strefie mieszkaniowej. Z przeznaczeniem terenu pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne i wielorodzinne niskiej intensywności, dopuszcza się również usługi: handlu, kultury, oświaty itp. W 2010 r. Rada Miasta przyjęła kolejną zmianę i obecnie obowiązuje nowy dokument Studium (Uchwała Nr. Rady Miasta z dnia 26 sierpnia 2010 r.) W obecnie obowiązującym Studium działka 44/8 leży na obszarze oznaczonym na rysunku symbolem 43 M - rejon ul.... - jest to teren położony w strefie mieszkaniowej. Obejmuje zabudowę mieszkaniową jednorodzinną wolnostojącą i szeregową, której towarzyszą usługi. Istniejąca zabudowa zlokalizowana jest wzdłuż ulicy.... Poza tym obszar posiada rezerwy terenu przeznaczone pod budownictwo jednorodzinne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wydanie działki nr 44/8 z k.m. 7 obr.... w ramach zamiany gruntu podlega opodatkowaniu 22% stawką podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, czynność wydania działki nr 44/8 z k.m. 7 obr.... w ramach zamiany gruntu podlega opodatkowaniu 22% stawką podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Wstępnie Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zauważa, iż w piśmie z dnia 5 listopada 2010 r. (data wpływu 10 listopada 2010 r.) Wnioskodawca zmodyfikował przedstawione we wniosku zdarzenia przyszłe, pytanie oraz własne stanowisko zawarte w punkcie "G" wniosku ORD-IN. Ponieważ ww. pismo Wnioskodawcy z dnia 5 listopada 2010 r. było konsekwencją rozmowy telefonicznej w sprawie złożonego wniosku z dnia 1 września 2010 r. znak: IBPP2/443-731/10/WN o poszerzenie opisu przedstawionego zdarzenia przyszłego, zmodyfikowanie pytania oraz własnego stanowiska w sprawie przyjęto, że pytanie oraz własne stanowisko w tym właśnie piśmie są ostateczne i w tej wersji zostały one przywołane powyżej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, za dostawę towarów uważa się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Według art. 2 pkt 6 ustawy, towarami są rzeczy ruchome, wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Z cyt. powyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, nie wynika wcale, że odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musi mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową - zapłatą może być inny towar lub usługa, albo mieszaną - zapłata w części pieniężna a w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

Przez umowę zamiany, zgodnie z art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy.

Zatem w przypadku zamiany obie strony przenoszą na siebie wzajemnie własność rzeczy, występując jednocześnie w charakterze dostawcy, jak i nabywcy.

Zapis art. 604 ww. ustawy - Kodeks cywilny daje dyspozycję odpowiedniego stosowania do zamiany przepisów o sprzedaży.

Umowa zamiany jest umową wzajemną, bardzo zbliżoną do umowy sprzedaży. Różnica w stosunku do umowy sprzedaży polega na tym, że w miejsce świadczenia ceny pojawia się obowiązek drugiej strony przeniesienia własności rzeczy. Ze względu na wzajemny charakter umowy, wartość świadczonych rzeczy powinna być ekwiwalentna. Jak wynika z powyższego, realizowane w oparciu o umowę zamiany przeniesienie własności towaru (w tym gruntu) stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatna dostawa towarów.

A zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegała czynność wydania działki w ramach umowy zamiany.

Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Podatnikami w myśl art. 15 ust. 1 ustawy, są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat tej działalności.

Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Oprócz stawki podstawowej, na wybrane grupy towarów i usług, ustawodawca przewidział trzy stawki preferencyjne: 7%, 3% i 0% oraz zwolnienie od podatku.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

O tym czy dostawa przedmiotowych działek będzie podlegać opodatkowaniu, czy też będzie korzystała ze zwolnienia decydować będzie przeznaczenie ww. działek.

Zatem, aby stwierdzić czy dostawa nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu stawką podstawową, czy też będzie korzystała ze zwolnienia z podatku VAT, konieczne jest ustalenie czy dana nieruchomość jest przeznaczona pod zabudowę, czy też nie.

Jak już wskazano wyżej, zwolnieniu podlegają jedynie tereny niezabudowane nie będące terenami budowlanymi oraz nieprzeznaczone pod zabudowę.

Należy zauważyć, iż ustawodawca w ustawie o podatku VAT nie wskazał na postawie jakich kryteriów powinno się daną nieruchomość gruntową uznać jako przeznaczoną pod zabudowę, czy też nie, w związku z tym, ustawodawca dopuszcza w tej materii możliwość korzystania z wszelkich aktów prawnych, czy też aktów administracyjnych regulujących te kwestie.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o planowaniu - kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

W związku z powyższym, podmiotem właściwym do określenia przeznaczenia danego gruntu, jako budowlanego lub też nie, jest gmina. Zatem źródłem wywodzenia czy dana nieruchomość gruntowa jest przeznaczona pod zabudowę czy też nie, są wszelkie akty prawne lub administracyjne wydane przez właściwą jednostkę samorządową.

W myśl art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu, ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Natomiast art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu stanowi, iż w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

Z wniosku wynika, że przedmiotowa nieruchomość nie jest objęta Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego.

W tej sytuacji należy odwołać się do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. W myśl art. 9 ust. 1 powołanej ustawy o planowaniu, w celu określenia polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego, rada gminy podejmuje uchwałę o przystąpieniu do sporządzania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, zwanego dalej "studium".

Wójt, burmistrz albo prezydent miasta sporządza studium zawierające część tekstową i graficzną, uwzględniając zasady określone w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, ustalenia strategii rozwoju i planu zagospodarowania przestrzennego województwa oraz strategii rozwoju gminy, o ile gmina dysponuje takim opracowaniem (art. 9 ust. 2 ustawy o planowaniu). Studium sporządza się dla obszaru w granicach administracyjnych gminy (art. 9 ust. 3 ustawy o planowaniu). Ustalenia studium są wiążące dla organów gminy przy sporządzaniu planów miejscowych (art. 9 ust. 4 ustawy o planowaniu).

Z powyższych przepisów wynika, iż o charakterze danego gruntu winien rozstrzygać odpowiedni zapis w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, który jako dokument prawa miejscowego, decyduje o kwalifikacji gruntu. W sytuacji, gdy dla danego terenu, nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego, jak ma to miejsce w przypadku przedstawionym przez Wnioskodawcę, należy posłużyć się inną istniejącą na dzień zawarcia transakcji dokumentacją sporządzoną na podstawie ww. ustawy o planowaniu przestrzennym, tj. studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że dla określenia przeznaczenia danego terenu, w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego decydujące znaczenie ma przeznaczenie terenu określone w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

Z opisu sprawy wynika bowiem, iż Wnioskodawca prowadzi postępowanie z wniosku Państwa K. w sprawie przyznania gruntu zamiennego w ramach roszczeń wymagalnych, a to między innymi na podstawie art. 131 w związku z art. 98 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. z 2010 r. Dz. U. Nr 102 poz. 651 z późn. zm.). Zgodnie z ww. przepisami, za działki gruntu przeznaczone w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego na drogi publiczne, które po dokonaniu podziału geodezyjnego przechodzą na własność właściwej jednostki samorządu terytorialnego, byłemu właścicielowi przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między nim a właściwym organem. Dodatkowo w tym postępowaniu ustawodawca wskazał na możliwość przyznania nieruchomości zamiennej w ramach odszkodowania, co w opisanym przypadku ma miejsce.

Państwo K. wskazali jako grunt zamienny, niezabudowaną nieruchomość gruntową bezpośrednio przylegającą do ich nieruchomości, oznaczoną działką nr 44/8 z karty mapy 7 obręb..., o pow. 0,3025 ha i użytku rola, stanowiącą własność Gminy. Działka ta powstała w 2008 r. w wyniku podziału dz. nr 44/1 realizowanego w trybie spec ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, podzielono ją na działkę nr 44/7 (droga gminna) i działkę nr 44/8 wskazaną do zamiany. Przedmiotowa działka jest położona na obszarze nie objętym Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego, natomiast w obowiązującym Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta, teren na którym jest położona oznaczony jest symbolem "..." - o przeznaczeniu pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne i wielorodzinne niskiej intensywności. Dopuszczone są tu również usługi: handlu, kultury, administracji, oświaty itp.

W związku z tym, iż przedmiotowa działka, zgodnie ze Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta, oznaczona jest symbolem "..." - o przeznaczeniu pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne i wielorodzinne niskiej intensywności z dopuszczeniem świadczenia usług: handlu, kultury, administracji, oświaty itp., czynność wydania przez Wnioskodawcę przedmiotowej działki będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki 22% - zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.