IBPP2/443-710/11/BW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 czerwca 2011 r. (data wpływu 13 czerwca 2011.), uzupełnionym pismem z dnia 12 września 2011 r. (data wpływu 16 września 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT działań finansowanych z ZFŚS - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 czerwca 2011. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT działań finansowanych ZFŚS.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 12 września 2011 r. (data wpływu 16 września 2011 r.), przesłanym w związku z wezwaniem tut. organu z dnia 6 września 2011 r. znak: IBPP2/443-710/11/BW.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Wnioskodawca jest zobowiązany do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych na mocy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. Nr 70 z 1996 r. poz. 335 z późn. zm.).

Działalność socjalna finansowana z ZFŚS przybiera następujące formy:

* udzielanie pożyczek mieszkaniowych symbolicznie oprocentowanych

* finansowanie lub współfinansowanie imprez, w których uczestniczą pracownicy i ich rodziny

* dofinansowanie organizowanych przez pracowników różnych form wypoczynku

* udzielanie bezzwrotnych zapomóg

* paczki dla dzieci.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy świadczenia finansowane z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy świadczenia finansowane lub współfinansowane z ZFŚS nie powinny być utożsamiane z dostawą towarów czy też świadczeniem usług w rozumieniu ustawy o VAT i czynności te powinny pozostać poza jej zakresem działania. Zgodnie z linią orzecznictwa, podmiot zobowiązany do utworzenia i administrowania Funduszem Świadczeń Socjalnych podejmuje działanie techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Brak jest zatem podstaw aby uznać, że czynności podejmowane przez pracodawcę w warunkach zdeterminowanych przepisami ustawy o ZFŚS są czynnościami podejmowanymi przez niego w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Wstępnie Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zauważa, iż w ww. piśmie z dnia 12 września 2011 r. Wnioskodawca zmodyfikował pytanie w porównaniu do treści zawartej we wniosku o interpretację indywidualną z dnia 7 czerwca 2011 r. Ponieważ ww. pismo Wnioskodawcy z dnia 12 września 2011 r. było konsekwencją wezwania tut. organu z dnia 6 września 2011 r. znak: IBPP2/443-710/11/BW do uzupełnienia przedmiotowego wniosku, przyjęto, że pytanie przedstawione w tym właśnie piśmie jest ostateczne i w tej wersji zostało ono przywołane powyżej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej również ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Ponadto, stosownie do ust. 2 powołanego artykułu przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

Natomiast, w myśl art. 7 ust. 3 ww. ustawy o VAT, przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek.

Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Natomiast zgodnie z ust. 2 cyt. artykułu, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Stosownie do art. 15 ust. 1 i 2 ww. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z zawartego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zobowiązany do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych na mocy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Działalność socjalna Wnioskodawcy finansowana z ZFŚS przybiera następujące formy:

* udzielanie pożyczek mieszkaniowych symbolicznie oprocentowanych

* finansowanie lub współfinansowanie imprez, w których uczestniczą pracownicy i ich rodziny

* dofinansowanie organizowanych przez pracowników różnych form wypoczynku

* udzielanie bezzwrotnych zapomóg

* paczki dla dzieci.

Obowiązek tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nakładają przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych (tekst jedn. Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ww. ustawy - ustawa określa zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych (...).

Natomiast jak wynika z art. 2 pkt 1 ww. ustawy, przez działalność socjalną rozumie się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

W myśl pkt 5 cyt. artykułu osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Powyższe wskazuje, iż zakładowa działalność socjalna dotyczy określonych rodzajów świadczeń pracodawcy na rzecz pracownika i tylko te świadczenia mogą być finansowane z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Ponadto, Fundusz jest tworzony na rzecz załogi pracodawcy i prawo do korzystania ze świadczeń finansowanych z Funduszu jest kolektywnym prawem załogi.

Ze złożonego wniosku wynika, iż wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą opodatkowania świadczeń finansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Odnosząc się do powyższej kwestii należy na wstępie zauważyć iż jak wynika z wniosku część wymienionych we wniosku świadczęń na rzecz pracowników przekazywana jest nieodpłatnie (świadczenia finansowane są w całości z ZFŚS) bądź za częściową odpłatnością przez pracownika (dotyczy to wymienionych we wniosku: imprez, w których uczestniczą pracownicy i ich rodziny oraz organizowanych przez pracowników różnych form wypoczynku).

Odnośnie świadczenia ww. usług, w przypadku gdy są one w całości finansowane z ZFŚS (czyli nieodpłatnego świadczenia ww. usług) należy ponownie wskazać przepis art. 8 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy o VAT zgodnie z którym za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług w przypadku gdy dokonane jest na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne świadczenie dokonane w celu innym niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem, aby nieodpłatne świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, a w konsekwencji podlegające opodatkowaniu, musi być ono świadczone na cele osobiste podmiotów wymienionych w przepisie ustawy lub też musi być świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika. Przy czym cele osobiste należy rozumieć jako cele prywatne, nie zawodowe.

Powyższe potwierdza również analiza przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE L06.347.1 z późn. zm.). Zgodnie bowiem z art. 26 ust. 1 lit. b) 112 Dyrektywy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się nieodpłatne świadczenie usług przez podatnika na prywatny użytek jego lub jego pracowników, lub bardziej ogólnie, do celów innych niż działalność jego przedsiębiorstwa.

Należy zauważyć, iż w przedmiotowej sprawie wymienione we wniosku czynności (imprezy, w których uczestniczą pracownicy i ich rodziny oraz organizowane przez pracowników różne formy wypoczynku) niewątpliwie są świadczone na cele osobiste osób uprawnionych do korzystania z ZFŚS. Zatem przedmiotowe usługi oferowane osobom uprawnionym nieodpłatnie w ramach administrowania ZFŚS podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż nieodpłatne świadczenie usług, (w całości finansowanych ze środków ZFŚS), na cele osobiste pracowników Wnioskodawcy, wypełnia przesłanki określone w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, co pozwala uznać świadczenia powyższe za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Natomiast w przypadku świadczeń współfinansowanych z ZFŚS, tj. w sytuacji gdy Wnioskodawca otrzymuje częściową odpłatność za świadczenie stwierdzić należy, że mamy do czynienia ze świadczeniem odpłatnym. Nie ma przy tym znaczenia, że odpłatność (cena) nie pokrywa kosztów zakupu usług. Zatem czynności te podlegają opodatkowaniu stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Należy w tym miejscu wskazać, że zgodnie z art. 29 ust. 1 ww. ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W myśl art. 30 ust. 3 ww. ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 2a ww. ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Zauważa się, iż w świetle powołanych wyżej przepisów w przypadku częściowej odpłatności za usługę - do podstawy opodatkowania nie włącza się kwoty dofinansowania z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, lecz tylko kwotę faktycznie otrzymaną od pracownika (odbiorcy usługi).

W przypadku zawarcia umowy pożyczki podlegającej oprocentowaniu mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług. Obrotem na podstawie ww. art. 29 ust. 1 ustawy o VAT jest kwota należna z tytułu sprzedaży usług finansowych pomniejszona o kwotę należnego podatku, tj. kwota należnych pożyczkodawcy odsetek.

Natomiast odnośnie udzielania bezzwrotnych zapomóg stwierdzić należy iż świadczenie to nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Mając na względzie powyższe stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. organ pragnie zauważyć, iż kwestia dotycząca opodatkowania przekazywanych w ramach ZFSŚ paczek dla dzieci, jak też innych towarów przekazywanych nieodpłatnie lub za częściową odpłatnością będzie przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek elementu stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.