IBPP2/443-709/11/ABu - Prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej wykup samochodu osobowego będącego przedmiotem leasingu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 czerwca 2011 r. (data wpływu 13 czerwca 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 6 września 2011 r. (data wpływu 7 września 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej wykup samochodu osobowego będącego przedmiotem leasingu - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 czerwca 2011 r. wpłynął ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 6 września 2011 r. (data wpływu 7 września 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej wykup samochodu osobowego będącego przedmiotem leasingu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

W kwietniu 2009 r. Wnioskodawca zawarł umowę leasingu na korzystanie i wykup samochodu osobowego o wartości 93000,00 zł na okres 36 miesięcy. Od rat leasingowych odliczył podatek VAT w kwocie 6000,00 zł W miesiącu marcu 2011 r. Wnioskodawca po wyczerpaniu postępowania skrócił okres leasingu do 24 miesięcy i dokonał wykupu leasingowanego samochodu. Na wystawionej przez leasingodawcę fakturze VAT sprzedaży przywołana została umowa leasingu zawarta w kwietniu 2009 r. (data i numer umowy). W następnym dniu w kwietniu 2011 r. Wnioskodawca sprzedał ten samochód osobie trzeciej nie prowadzącej działalności gospodarczej.

Zawarta umowa leasingu w paragrafie 11 zakończenie umowy leasingu zawiera postanowienie o treści: "po zakończeniu umowy leasingu i wywiązaniu się przez korzystającego ze wszystkich wynikających z niej zobowiązań, korzystający ma prawo do nabycia przedmiotu leasingu za wartość końcową powiększoną o podatek VAT."

W piśmie uzupełniającym z dnia 6 września 2011 r., Wnioskodawca wyjaśnił, iż jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, a zawarta umowa na korzystanie i wykup samochodu osobowego była umową leasingu operacyjnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 6 września 2011 r.):

Czy w zaistniałym stanie faktycznym podatnik posiada prawo kolejnego odliczenia kwoty podatku VAT naliczonego, wynikającego z faktury wykupu samochodu, wystawionej przez leasingodawcę - w wysokości 60% nie więcej niż 6000,00 zł będąc czynnym podatnikiem VAT i prowadząc działalność gospodarczą opodatkowaną - na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz. U. Nr 247, poz. 1652).

Zdaniem Wnioskodawcy, w zaistniałym stanie faktycznym podatnik nie nabywa prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktury wykupu wystawionej przez leasingodawcę w wysokości 60% nie więcej niż 6000,00 zł z tytułu nabycia samochodu osobowego, gdyż czynność nabycia objęta jest tą samą umową (umową leasingu) a więc do odliczenia przysługuje jedynie limit wynikający z art. 3 ust. 6 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 247, poz. 1652).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do treści art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Ustawodawca stworzył zatem podatnikom prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez nich zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy towarów i usług będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Należy ponadto zauważyć, iż w art. 88 tej ustawy wskazane zostały sytuacje, w przypadku wystąpienia których nie stosuje się obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego.

Do dnia 31 grudnia 2010 r., zasady odliczenia podatku VAT od nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych regulowały przepisy art. 86 ust. 3-7a ustawy o VAT.

Na mocy art. 1 pkt 11 lit. b) ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz. U. Nr 247, poz. 1652 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą nowelizującą, z dniem 1 stycznia 2011 r. zostały uchylone przepisy art. 86 ust. 3-7a ustawy o podatku od towarów i usług.

Natomiast dodano m.in.:

* przepis art. 86a ust. 1-10 ustawy o podatku od towarów i usług, w którym określono zasady odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony,

* przepis art. 88a ustawy o podatku od towarów i usług, określający zasady odliczenia paliwa do napędu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

Stosownie do art. 9 pkt 2 ustawy nowelizującej, dodane przepisy art. 86a ust. 1-10 oraz art. 88a wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.

Natomiast, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2012 r. kwestie dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z użytkowaniem samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych będących przedmiotem m.in. umowy leasingu, zostały uregulowane w przepisach ww. ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym.

W myśl postanowień art. 3 ust. 1 wyżej cytowanej ustawy, w okresie od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy do dnia 31 grudnia 2012 r., w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1, stanowi 60% kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca - nie więcej jednak niż 6.000 zł, z zastrzeżeniem ust. 2.

Zgodnie z art. 3 ust. 6 ww. ustawy, w przypadku usługobiorców użytkujących samochody osobowe oraz inne pojazdy samochodowe, o których mowa w art. 3 ust. 1 cyt. ustawy, na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, kwotę podatku naliczonego stanowi 60% kwoty podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z zawartej umowy, udokumentowanych fakturą. Suma kwot w całym okresie użytkowania samochodów i pojazdów, o których mowa w zdaniu pierwszym, dotycząca jednego samochodu lub pojazdu, nie może jednak przekroczyć kwoty 6.000 zł.

Z brzemienia ww. przepisu wynika, iż kwotę podatku naliczonego stanowi nie cały wykazany na fakturze podatek od należnego czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z zawartej umowy, lecz tylko 60% tego podatku i tylko w ramach limitu wynoszącego 6.000 zł na jeden użytkowany samochód, obowiązującego w całym okresie użytkowania samochodu. Ograniczenie dotyczy każdej należności, która wynika z zawartej umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze i obejmuje wszystkie opłaty składające się na wynagrodzenie wydzierżawiającego (leasingodawcy) z tytułu oddania dzierżawcy (leasingobiorcy) do użytkowania samochodu osobowego lub innego pojazdu, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy nowelizującej.

Z okoliczności sprawy wynika, iż Wnioskodawca w kwietniu 2009 r. zawarł umowę leasingu na korzystanie i wykup samochodu osobowego na okres 36 miesięcy. Od rat leasingowych odliczył podatek VAT w kwocie 6.000,00 zł W miesiącu marcu 2011 r. Wnioskodawca po wyczerpaniu postępowania skrócił okres leasingu do 24 miesięcy i dokonał wykupu leasingowanego samochodu. Na wystawionej przez leasingodawcę fakturze VAT sprzedaży przywołana została umowa leasingu zawarta w kwietniu 2009 r. W następnym dniu w kwietniu 2011 r. Wnioskodawca sprzedał ten samochód osobie trzeciej nie prowadzącej działalności gospodarczej.

Leasing operacyjny jest umową, na podstawie której leasingobiorca nabywa jedynie prawo do korzystania z przedmiotu leasingu, a formą wynagrodzenia za powyższą usługę jest czynsz. W świetle ustawy o podatku od towarów i usług leasing operacyjny jest usługą. Po zakończeniu podstawowego okresu trwania umowy leasingu operacyjnego - jednym z wariantów jest sprzedaż przedmiotu umowy leasingobiorcy. Opcja wykupu samochodu będącego przedmiotem umowy leasingu operacyjnego jest uprawnieniem, z którego leasingobiorca może skorzystać, ale nie musi.

W kontekście powyższego należy więc przyjąć, że wykup przedmiotu leasingu jest odrębną czynnością - dostawą towaru - nie związaną z samą umową leasingu. Tym samym, dokonanie odliczenia (w ramach opisanego wcześniej limitu) od rat leasingowych, nie wpływa na limit odliczenia, z którego podatnik może skorzystać w przypadku wykupu przedmiotu leasingu - w tym przypadku samochodu osobowego.

W związku z powyższym, skoro wykup przedmiotu leasingu (samochodu osobowego) jest odrębną czynnością - dostawą towaru - niezwiązaną z samą umową leasingu, to od tej czynności będzie przysługiwało Wnioskodawcy prawo do odliczenia 60% kwoty podatku należnego, wynikającej z faktury zakupu przedmiotowego pojazdu nie więcej niż 6.000 zł.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, iż podatnik nie nabywa prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktury wykupu wystawionej przez leasingodawcę w wysokości 60% nie więcej niż 6.000,00 zł z tytułu nabycia samochodu osobowego, gdyż czynność nabycia objęta jest tą samą umową (umową leasingu), w świetle obowiązującego stanu prawnego, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.