IBPP2/443-41/13/BW

Na podstawie 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 października 2012 r. (data wpływu 11 października 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 8 stycznia 2013 r. (data wpływu 10 stycznia 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT dla sprzedaży projektu architektonicznego, opracowanego w celu przebudowy, rozbudowy lub modernizacji już istniejącego budynku wraz z przeniesieniem majątkowych praw autorskich do niego - jest prawidłowe.

W dniu 11 października 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług m.in. w zakresie stawki podatku VAT dla sprzedaży projektu architektonicznego, opracowanego w celu przebudowy, rozbudowy lub modernizacji już istniejącego budynku wraz z przeniesieniem majątkowych praw autorskich do niego.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 8 stycznia 2013 r. (data wpływu 10 stycznia 2013 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 31 grudnia 2012 r. znak: IBPP2/443-1045/12/BW.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie architektury (PKD 71.11.Z). Jest płatnikiem VAT. W ramach prowadzonej działalności mieszczą się różnego rodzaju usługi, które wiążą się z opracowaniami projektów architektonicznych.

I tak stany faktyczne przy świadczeniu usług z zakresu architektury mogą kształtować się następująco (opis zdarzeń przyszłych):

Natomiast w piśmie z dnia 8 stycznia 2013 r. Wnioskodawca, m.in., wskazał, iż jego zdaniem usługa w postaci sporządzenia autorskiego, indywidualnego projektu architektonicznego, zgodnie z art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jako przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, stanowi "Utwór" i jest przedmiotem prawa autorskiego.

Wnioskodawca uważa więc iż jest twórcą w rozumieniu ww. ustawy.

W związku z powyższym zadano, m.in., następujące pytanie (pytanie oznaczone we wniosku nr 1):

Czy w przypadku zaistnienia opisanych zdarzeń przyszłych opisanych w p. 4, Wnioskodawca jest uprawniony do zastosowania do całej wartości usługi stawki podatku VAT w wysokości 8%.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy, we wszystkich przypadkach opisanych w p. 1-5, jest on uprawniony do zastosowania stawki podatku VAT w wysokości 8% w stosunku do całości wartości sprzedaży usługi opracowania projektu architektonicznego lub inwentaryzacji architektonicznej.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że usługa w postaci sporządzenia indywidualnego projektu architektonicznego, zgodnie z art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 6 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.), stanowi, jako przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, "utwór" i jest przedmiotem prawa autorskiego.

Twórcą w rozumieniu ustawy jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu w myśl art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Natomiast użyte w art. 1 analizowanej ustawy określenie: przejaw działalności twórczej oznacza jakikolwiek uzewnętrzniony rezultat działalności człowieka o charakterze kreacyjnym. Powyższa przesłanka jest spełniona w stosunku do projektu architektonicznego sporządzonego przez Wnioskodawcę, ponieważ jest on subiektywnym nowym wytworem intelektu, jest przejawem działalności twórczej oraz posiada indywidualny charakter.

W opinii Wnioskodawcy nie ma znaczenia, czy wykonywany przez niego projekt architektoniczny jest sporządzany od podstaw (poz. 68, pkt 1), czy w oparciu o projekt typowy (poz. 68, pkt 2), ponieważ wszelkie zmiany i modyfikacje projektu typowego, prowadzące do jego zmiany, modernizacji lub adaptacji na potrzeby zleceniodawcy, skutkują tym, że projekt ten nabywa cech indywidualnych i staje się nowym, odrębnym wytworem intelektu i jako adaptacja (opracowanie) cudzego utworu, w rozumieniu art. 2 ust. 1 ww. ustawy o prawach autorskich jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego, oraz podlega ochronie.

Powyższy pogląd Wnioskodawcy potwierdza m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 2006 r., sygn. akt IV CSK 203/06, zgodnie z którym:

Dzieło zależne jest, jako całość, odrębnym utworem, a twórcy opracowania przysługują wszystkie roszczenia o ochronę praw autorskich do dzieła zależnego (...)"

Zdaniem Wnioskodawcy, opracowanie indywidualnego projektu architektonicznego w celu przebudowy lub rozbudowy (modernizacji, remontu) już istniejącego budynku, wykonane w oparciu o już istniejący projekt architektoniczny lub projekt powstały wskutek inwentaryzacji architektonicznej (poz. 68, pkt 4) również stanowi adaptację (opracowanie) cudzego utworu, w rozumieniu art. 2 ust. 1 ww. ustawy, ponieważ dokonane w projekcie bazowym zmiany i modyfikacje prowadzą do jego modernizacji przez co nabywa on zupełnie nowych i niepowtarzalnych cech. Odnosząc się natomiast do projektu architektonicznego, którego przedmiotem jest tzw. inwentaryzacja architektoniczna (poz. 68, pkt 3), Wnioskodawca stoi na stanowisku, że również w tym przypadku ww. projekt należy uznać za "utwór" w rozumieniu Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Inwentaryzacja architektoniczna pomimo faktu, że stanowi odwzorowanie stanu istniejącego budynku w postaci dokumentacji technicznej, jest przejawem działalności twórczej o indywidualnym charakterze, gdyż wskutek pracy architekta powstaje nowe opracowanie już istniejącego "utworu" (gotowej budowli), wykonane w zupełnie innej formie (projektu) i będące nowym wytworem intelektu. Co więcej projekt ten nie jest powieleniem projektu architektonicznego, na podstawie którego został wzniesiony dany budynek, ale jest osobnym i niezależnym tworem stanowiącym zobrazowanie aktualnego stanu tego budynku wraz ze wszelkimi jego zmianami powstałymi wskutek przeprowadzanych remontów.

W związku z powyższym, w opinii Wnioskodawcy, wszystkie ww. usługi należy uznać za działalność twórczą a powstałe w ich wyniku projekty architektoniczne za utwory w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszystkie ww. usługi są przez ich nabywców wynagradzane w formie honorariów za przekazanie majątkowych praw autorskich do projektów sporządzonych przez Wnioskodawcę. Dlatego też mając na uwadze przepisy Ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej p.t.u., a w szczególności:

* art. 8 ust. 1 pkt 1 p.t.u., zgodnie z którym przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,

* art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146a pkt 2 p.t.u., zgodnie z którym stawka podatku dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ww. ustawy wynosi 8%,

oraz zapisy załącznika nr 3 do p.t.u., gdzie pod poz. 181 wskazano, że 8% stawką podatku VAT objęte są bez względu na symbol PKWiU, usługi twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania,

zdaniem Wnioskodawcy jest on uprawniony do zastosowania 8% stawki podatku VAT w stosunku do wszystkich wymienionych w niniejszym wniosku, świadczonych przez niego usług w postaci sporządzenia projektów architektonicznych.

2. Zdaniem Wnioskodawcy jest on uprawniony do zastosowania stawki podatku VAT w wysokości 8% w stosunku do sprzedaży całość świadczonej usługi, na którą składa się sporządzenie projektu architektonicznego (w tym tzw. inwentaryzacji architektonicznej) oraz przeniesienie na nabywcę autorskich praw materialnych z nim związanych. Powyższy pogląd uzasadnia w szczególności fakt, że całość ww. usługi jest wynagradzana w formie wynagrodzenia (honorarium) za przekazanie praw autorskich do projektu architektonicznego.

Jednocześnie należy wskazać, że czynności sporządzenia projektu architektonicznego oraz przekazanie praw autorskich nabywcy są ze sobą nierozerwalnie związane. W rozumieniu zapisów Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych ww. projekt architektoniczny jest utworem - formą wyrażenia działalności twórczej - potwierdzeniem wykonania usługi, a co za tym idzie nie stanowi towaru w rozumieniu towarów produkcji powtarzalnej - masowej. Projekt architektoniczny jest sporządzany wyłącznie w celu przeniesienia związanych z nim praw autorskich na rzecz nabywcy projektu (prawa te nie będą stanowić przedmiotu ponownej sprzedaży). Natomiast sporządzenie projektu architektonicznego oraz jego sprzedaż nabywcy bez przeniesienia majątkowych praw autorskich z nim związanych byłoby całkowicie bezcelowe z punktu widzenia jego nabywcy.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy potwierdza Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 12 grudnia 2007 r" sygn. akt IBPP1/443-168/07/AS, zgodnie z którą;

Tym samym, ponieważ usługi twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania zostały wymienione w poz. 162 (poprz. stan prawny) załącznika nr 3 do ustawy o podatku od towarów i usług zawierającym wykaz towarów i usług opodatkowanych stawką podatku VAT w wysokości 7%, przedmiotowy projekt architektoniczny podlega opodatkowaniu stawką podatku od towarów i usług w wysokości 7% (obecnie 8%).

W świetle obowiązującego stanu prawnego powyższe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych zdarzeń przyszłych powinno zostać uznane za prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, odnoszące się do kwestii przedstawionej w pkt 4 opisu zdarzenia przyszłego, uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 - w świetle art. 7 ust. 1 powołanej ustawy o VAT - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Z kolei przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

W myśl art. 2 pkt 6 ww. ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 5a ww. ustawy o VAT, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy o VAT, stawka podatku, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W myśl art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Jednakże, stosownie do treści art. 146a pkt 1 i 2 ww. ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

W poz. 181 załącznika nr 3 do ww. ustawy o VAT, zawierającego wykaz towarów i usług opodatkowanych stawką podatku w wysokości 8%, wymienione zostały (bez względu na symbol PKWiU) usługi twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania.

W myśl przepisu art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.) przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe).

Na podstawie ust. 2 pkt 6 powołanego artykułu, przedmiotem prawa autorskiego są m.in. utwory architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa z utworu pierwotnego.

Zatem, aby określone dzieło mogło być przedmiotem prawa autorskiego musi posiadać następujące cechy:

W myśl art. 8 ust. 1 i ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej.

Domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Jak wynika z powyższego, twórcą w rozumieniu tej ustawy jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu w myśl art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Natomiast użyte w art. 1 analizowanej ustawy określenie: przejaw działalności twórczej oznacza jakikolwiek uzewnętrzniony rezultat działalności człowieka o charakterze kreacyjnym. Przesłanka ta jest spełniona, gdy mamy do czynienia z subiektywnym nowym wytworem intelektu.

Użycie w art. 1 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych określenia "utwory" wskazuje, że dla zakwalifikowania określonego rezultatu działalności architektonicznej lub architektoniczno-urbanistycznej (np. projektu architektonicznego) jako przedmiotu prawa autorskiego konieczne jest spełnienie przesłanek utworu określonych w art. 1 ust. 1 tej ustawy, tzn. aby był on przejawem działalności twórczej oraz miał indywidualny charakter. Tylko w razie spełnienia tych przesłanek przysługują twórcy zarówno autorskie prawa osobiste, jak i autorskie prawa majątkowe, w szczególności zaś wynagrodzenie za korzystanie z utworu. Cecha indywidualności przejawia się w samym procesie twórczym i oznacza oryginalność, niepowtarzalność.

Należy jednak podkreślić, że nie każdy projekt architektoniczny lub architektoniczno-urbanistyczny spełnia przesłanki utworu w rozumieniu ww. ustawy. Dotyczy to w szczególności projektów będących powieleniem innych projektów, a więc niebędących rezultatem działalności twórczej o indywidualnym charakterze, jak również projektów typowych, zawierających powtarzalne, nieoryginalne rozwiązania architektoniczne. Projekty takie nie podlegają ochronie autorskoprawnej na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną, prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie architektury (PKD 71.11.Z). Jest płatnikiem VAT. W ramach prowadzonej działalności mieszczą się różnego rodzaju usługi, które wiążą się z opracowaniami projektów architektonicznych.

Wnioskodawca wskazał, iż stan faktyczny przy świadczeniu usług z zakresu architektury może kształtować się, m.in., w ten sposób (przypadek opisany w pkt 4 poz. 68 wniosku), że zawiera on ze zleceniodawcą umowę, której przedmiotem jest opracowanie indywidualnego projektu architektonicznego w celu przebudowy, rozbudowy lub modernizacji już istniejącego budynku. Przedmiotowy projekt Wnioskodawca wykonuje w oparciu o przeprowadzoną inwentaryzację architektoniczną i przenosi na zleceniodawcę prawa autorskie do niego. Przedmiotowy projekt zawiera niezbędne zmiany funkcjonalne, konstrukcyjne oraz estetyczne, jest wytworem intelektu architekta i posiada indywidualny charakter różniący go od stanu stwierdzonego na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji,

Wnioskodawca stwierdził, iż uważa, że jest twórcą w rozumieniu ww. ustawy oprawie autorskim i prawach pokrewnych.

Mając na uwadze przedstawiony wyżej opis zdarzenia przyszłego oraz wskazane przepisy prawa należy stwierdzić, iż jeżeli skoro opisane ww. projekty architektoniczne, opracowane w celu przebudowy, rozbudowy lub modernizacji już istniejącego budynku Wnioskodawca będzie wykonywał jako twórca i artysta w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych i przedmiotem umowy będzie przekazanie praw autorskich do tych projektów to czynność ta, a w szczególności wynagrodzenie otrzymywane (w formie honorarium) za sporządzenie przedmiotowych projektów architektonicznych, będzie podlegało opodatkowaniu stawką podatku VAT 8%, na podstawie art. 41 ust. 2 w związku z art. 146a pkt 2 i poz. 181 załącznika nr 3 do ww. ustawy o VAT.

W konsekwencji powyższego, przedstawione we wniosku stanowisko Wnioskodawcy odnoszące się do kwestii przedstawionej w pkt 4 opisu zdarzenia przyszłego, należało uznać za prawidłowe.

Podkreślić, w tym miejscu należy, że kwestia dotycząca uznania Wnioskodawcy za twórcę oraz wykonywanych przez niego czynności do usług wynagradzanych w formie honorariów za przekazanie lub udzielanie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania, nie mieści się w ramach określonych przepisem art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy przedstawionego przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. organ pragnie zauważyć, iż kwestie objęte pytaniem nr 1 (odnośnie przypadków, które w opisie sprawy zostały oznaczone nr 1-3) oraz pytaniem nr 2, będą przedmiotem odrębnych rozstrzygnięć.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.