IBPP2/443-355/10/BW

Na podstawie 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 29 marca 2010 r. (data wpływu 20 kwietnia 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 18 czerwca 2010 r. (data wpływu 25 czerwca 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku wystawiania faktur VAT z tytułu wynajmu lokalu mieszkalnego jest nieprawidłowe.

W dniu 20 kwietnia został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie w zakresie obowiązku wystawiania faktur VAT z tytułu wynajmu lokalu mieszkalnego.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 18 czerwca 2010 r. (data wpływu 25 czerwca 2010 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 11 czerwca 2010 r. znak: IBPP2/443-355/10/BW.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca wraz z żoną jest we wspólności ustawowej. Małżonkowie postanowili wynająć mieszkanie. Wynajmują je jako najem niezwiązany z działalnością gospodarczą.

Wnioskodawca wskazał, że działalność gospodarczą prowadzi, żona nie i jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Jako opodatkowanie podatkiem dochodowym wybrali ryczałt ewidencjonowany od przychodów. Złożyli w urzędzie skarbowym informację, iż wybierają taką formę opodatkowania z jednoczesnym wskazaniem, iż to żona, a nie on będzie opłacać podatek dochodowy od całości przychodów z najmu. Czyli żona wykazuje cały przychód z najmu do opodatkowania a nie on.

Wnioskodawca stwierdził, że usługi najmu są zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT w zakresie wynajmu na cele mieszkalne. W związku z tym, iż jest on podatnikiem VAT czynnym, żona wykazuje całość przychodu z wynajmu i opłaca podatek, on nie wystawia faktur VAT, bo nawet nie wie na jaką wartość przychodów oraz tym bardziej, iż usługi najmu lokalu mieszkalnego są zwolnione z VAT, to gdyby miał wystawiać faktury VAT, to na jaką wartość i z jaką stawką - zwolnioną.

Natomiast w piśmie z dnia 18 czerwca 2010 r. Wnioskodawca poinformował, że:

W związku z powyższym zadano, m.in., następujące pytania:

Stanowisko Wnioskodawcy:

Według Wnioskodawcy w związku z tym, iż złożyli z żoną oświadczenia, iż to żona będzie opłacać podatek dochodowy od całości przychodów, to po jego stronie nie ma konieczności wystawiania faktur VAT, bo nawet nie wie na jaką kwotę mógłby ją wystawić.

Wnioskodawca stwierdził, że usługi najmu lokali mieszkaniowych są zwolnione z VAT, a gdyby wystawił jakąś fakturę, z wartością to jak wykazać podatek dochodowy od przychodu, który w całości jest wykazany przez żonę.

Wnioskodawca wskazał, że stanowisko takie telefonicznie potwierdziła Krajowa Informacja Podatkowa, jednak w urzędzie skarbowym jednoznacznie nie potrafiono mu udzielić informacji.

Dlatego też jego stanowisko jest jak wyżej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej również ustawą o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 cyt. ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ww. ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 tej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W myśl art. 29 ust. 1 ww. ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W myśl art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Stosownie do przepisu art. 106 ust. 1 ww. ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Na mocy delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8 ww. ustawy Minister Finansów w rozporządzeniu z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.) określił m.in. szczegółowe zasady wystawiania faktur, dane które powinny zawierać.

Zgodnie z § 4 ust. 1 ww. rozporządzenia zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT".

Stosownie do § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

Zgodnie z art. 106 ust. 4 ww. ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1-2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu sprawy Wnioskodawca wraz z żoną jest we wspólności ustawowej. Małżonkowie postanowili wynająć mieszkanie. Wynajmują je jako najem niezwiązany z działalnością gospodarczą.

Wnioskodawca wskazał, że prowadzi działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem podatku VAT, żona nie prowadzi działalności gospodarczej.

W umowie najmu mieszkania stroną umowy, jako wynajmujący, jest wskazany Wnioskodawca wraz z małżonką. Mieszkanie wynajmowane jest na cele mieszkaniowe. Najemcą mieszkania jest osoba fizyczna nieprowadzącą działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał także, iż jako opodatkowanie podatkiem dochodowym wybrali ryczałt ewidencjonowany od przychodów. Złożyli w urzędzie skarbowym informację, iż wybierają taką formę opodatkowania z jednoczesnym wskazaniem, iż to żona, a nie on będzie opłacać podatek dochodowy od całości przychodów z najmu. Czyli żona wykazuje cały przychód z najmu do opodatkowania a nie on.

Wnioskodawca zwrócił się z pytaniem, czy po jego stronie występuje obowiązek wystawiania faktur VAT i na jaką wartość.

Zauważyć tutaj należy, iż ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Ponadto żaden z przepisów ustawy o podatku VAT nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębni podatnicy VAT. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

Jeszcze raz należy wskazać, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W konsekwencji powyższego podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Należy wyjaśnić, iż ta okoliczność, że to żona na mocy złożonego oświadczenia rozlicza w całości przychody z tytułu zawartej umowy najmu, nie może przesądzać o tym, że Wnioskodawca nie staje się podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu czynności wykonywanych przez obojga małżonków.

Zauważyć tutaj należy, iż w przypadku podatnika VAT czynnego opodatkowaniu VAT podlegają wszystkie wykonywane przez niego czynności mieszczące się w zakresie przedmiotowym tego podatku

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, iż skoro w przedmiotowej umowie najmu stroną umowy, jako wynajmujący, jest Wnioskodawca wraz z małżonką, to podatnikiem VAT, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT z tytułu przedmiotowej umowy najmu jest każdy z małżonków w swojej części, a więc również Wnioskodawca.

Należy tutaj zauważyć, iż w świetle powołanych wyżej przepisów, do wystawiania faktur VAT uprawnieni są zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni.

Jako więc że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług należy stwierdzić, iż jest zobowiązany do wystawiania faktur VAT.

Ponieważ jednak w przedmiotowej sprawie najemcą jest osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej to, stosownie do wyżej powołanego przepisu art. 106 ust. 4 ustawy o VAT Wnioskodawca z tytułu zawartej umowy wynajmu mieszkania ma obowiązek wystawić fakturę jedynie na żądanie tej osoby.

Jak wykazano wyżej z tytułu przedmiotowej umowy najmu podatnikiem jest każdy z małżonków w swojej części, zatem Wnioskodawca winien na fakturze wykazać 50% należności wynikającej z tej czynności, chyba, że w przedmiotowej umowie najmu wskazano inne udziały, to wówczas Wnioskodawca winien na fakturze wykazać należność w wysokości wynikającej z postanowień umowy.

Mając na względzie powyższe, stanowisko Wnioskodawcy uznające, że w opisanej we wniosku sytuacji po jego stronie nie ma konieczności wystawiania faktur VAT należało uznać za nieprawidłowe.

Zauważa się, iż przedmiotowa interpretacja nie rozstrzyga kwestii terminu wystawiania faktur VAT z tytułu zawartej umowy najmu, nie rozstrzyga też obowiązku dokumentowania przedmiotowej czynności najmu przez żonę Wnioskodawcy, gdyż nie było to przedmiotem zapytania.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienia się, że poruszona w przedmiotowym wniosku kwestia zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług do opisanej we wniosku usługi wynajmu mieszkania będzie przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.