IBPP2/443-351/09/WN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 11 maja 2009 r. (data wpływu do siedziby tut. organu 15 maja 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie praw i obowiązków podatkowych z tytułu wydania węgla w naturze osobom uprawnionym - jest prawidłowe.

W dniu 15 maja 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie praw i obowiązków podatkowych z tytułu wydania węgla w naturze osobom uprawnionym.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest przedsiębiorstwem, którego podstawowym przedmiotem działalności zgodnie z art. 8 ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 (Dz. U. Nr 192, poz. 1379 z 2007 r.) jest prowadzenie likwidacji kopalni, zabezpieczenie kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym, w likwidowanej kopalni, zbędnego majątku przedsiębiorstwa górniczego, tworzenie nowych miejsc pracy w szczególności dla likwidowanej kopalni. Zadania te wykonywane są z dotacji budżetu państwa oraz innych źródeł finansowania.

Ponadto zgodnie z art. 13 wyżej wymienionej ustawy Wnioskodawca wydaje bezpłatny węgiel w naturze, który jest finansowany z dotacji budżetowej, uprawnionym do jego otrzymywania.

Na podstawie Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 27 czerwca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania i wykorzystania dotacji budżetowej przeznaczonej na finansowanie ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla, bezpłatnego węgla w naturze oraz rent wyrównawczych, w każdym roku budżetowym Spółka otrzymuje dotację budżetową na wykonywanie zadania określonego w art. 13 ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015. Za otrzymane z dotacji budżetowej środki finansowe Wnioskodawca zakupuje węgiel o odpowiednich parametrach w celu wydania go osobom uprawnionym do jego otrzymania.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług przez dostawę towarów rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

Wydanie węgla w naturze w przypadku Wnioskodawcy:

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy, węgiel deputatowy wydawany przez niego nigdy nie należał do Spółki, gdyż jest każdorazowo kupowany za środki pochodzące z dotacji budżetowej w celu wypełnienia zadania nałożonego na Spółkę przez Ministra Gospodarki tj. w celu wydania go osobom uprawnionym na podstawie przepisów art. 13 ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015.

Powyższe przekazanie deputatów węglowych jest związane z prowadzonym przedsiębiorstwem Wnioskodawcy, gdyż jest jej zadaniem określonym w ustawie i wyżej wymienionym Rozporządzeniu.

Ponadto Wnioskodawca nie ponosi wydatków na wydobycie węgla, a więc nie przysługuje jej prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od tych wydatków.

W związku z powyższym, zdaniem Spółki, w tym szczególnym przypadku, czynność wydawania deputatów węglowych nie stanowi:

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl postanowień art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Treść tego przepisu wskazuje, iż:

* prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT czynnym,

* prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikowi w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Jak wynika z powyższego, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom VAT oraz tylko w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają ścisły związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Wskazana norma prawna wyraża zasadę neutralności podatku od towarów i usług, w następstwie której podatnicy realizujący czynności zwolnione podmiotowo lub przedmiotowo, są w podobnej sytuacji jak ostateczny nabywca (konsument) towaru lub usługi z wyjątkiem przypadków jednoznacznie wskazanych w ustawie. Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Podatnik w momencie nabycia towarów lub usług powinien dokonać ich kwalifikacji do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi zakupy te są związane. Najistotniejszym bowiem warunkiem, umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego, jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Z uwagi na konstrukcję podatku od towarów i usług (opartą na zasadzie potrącalności w danej fazie obrotu), podatek ten jest z punktu widzenia jego podatników neutralny, gdyż pełnią oni jedynie rolę jego płatników, przerzucając jego ekonomiczny ciężar na kolejnych nabywców, czyli finalnie na konsumentów. Możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związana jest jednak z wykonaniem przez podatnika takich czynności, które podlegają ustawie o podatku od towarów i usług, zaś jeśli dana czynność ustawie tej nie podlega, to nie powstaje ani obowiązek w zakresie podatku należnego, ani uprawnienie w zakresie podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

W myśl art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 (Dz. U. Nr 192, poz. 1379) przedsiębiorstwo górnicze wydaje bezpłatny węgiel w naturze, który jest finansowany z dotacji budżetowej uprawnionemu do jego otrzymania:

Ponadto stosownie do art. 16 wyżej cyt. ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015, w przypadku ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwa górniczego albo podjęcia decyzji o jego likwidacji, obowiązek wypłaty rent wyrównawczych oraz wydawania bezpłatnego węgla w naturze przejmuje przedsiębiorstwo górnicze wskazane przez ministra właściwego do spraw gospodarki.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca jest przedsiębiorstwem, którego podstawowym przedmiotem działalności zgodnie z art. 8 ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 (Dz. U. Nr 192, poz. 1379 z 2007 r.) jest prowadzenie likwidacji kopalni, zabezpieczenie kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym, w likwidowanej kopalni, zbędnego majątku przedsiębiorstwa górniczego, tworzenie nowych miejsc pracy w szczególności dla likwidowanej kopalni. Zadania te wykonywane są z dotacji budżetu państwa oraz innych źródeł finansowania.

Ponadto zgodnie z art. 13 wyżej wymienionej ustawy Wnioskodawca wydaje bezpłatny węgiel w naturze, który jest finansowany z dotacji budżetowej, uprawnionym do jego otrzymywania.

Na podstawie Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 27 czerwca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania i wykorzystania dotacji budżetowej przeznaczonej na finansowanie ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla, bezpłatnego węgla w naturze oraz rent wyrównawczych, w każdym roku budżetowym Spółka otrzymuje dotację budżetową na wykonywanie zadania określonego w art. 13 ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015. Za otrzymane z dotacji budżetowej środki finansowe Wnioskodawca zakupuje węgiel o odpowiednich parametrach w celu wydania go osobom uprawnionym do jego otrzymania.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług przez dostawę towarów rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

Wydanie węgla w naturze w przypadku Wnioskodawcy:

Jak wynika z wniosku, nieodpłatne realizowanie świadczeń rzeczowych, do których Wnioskodawca jest prawnie zobowiązany w postaci wydania węgla, wynika z wiążących Spółkę przepisów prawa. Świadczenia te mają dla Wnioskodawcy charakter obligatoryjny, gdyż brak ich wykonania stanowić by mógł podstawę do powstania roszczeń prawnych, które mogłyby być dochodzone na drodze prawnej.

Zatem Wnioskodawca już w momencie nabycia przedmiotowego węgla jest w stanie dokonać jego kwalifikacji do określonego rodzaju czynności. W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca nabywa węgiel po to aby go bezpłatnie wydać uprawnionym osobom, skutkiem takiego działania jest w myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, brak prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z jego nabyciem.

Należy natomiast dodać, iż dla prawa do odliczenia nie ma znaczenia źródło finansowania wydatków związanych z wydobyciem węgla, w tym podatku naliczonego. Zatem pokrycie tych wydatków (podatku naliczonego) nie z własnych środków Wnioskodawcy nie pozbawiałoby go prawa do odliczenia podatku.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

Z powołanych wyżej przepisów wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nie tylko nieodpłatne przekazanie towarów na cele niezwiązane z prowadzonym przedsiębiorstwem, ale także nieodpłatne przekazanie wszelkich towarów związanych bezpośrednio z prowadzonym przedsiębiorstwem. Dla opodatkowania danej czynności nieodpłatnego przekazania istotne jest jednak to czy podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności w całości lub w części.

Zatem nieodpłatne czynności, o których mowa we wniosku, mające niewątpliwie charakter wydania towarów na cele osobiste uprawnionych, są uznawane za odpłatną dostawę towarów, jeśli przy nabyciu towarów będących przedmiotem tych świadczeń Wnioskodawcy przysługiwało prawo do całkowitego albo częściowego odliczenia podatku naliczonego.

Jak wskazano wyżej, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, gdyż Wnioskodawca nabywa węgiel w konkretnym celu - bezpłatnego wydania uprawnionym, w ramach zrealizowania określonych zadań nałożonych przepisami prawa.

Zatem z uwagi na to, iż przy nabyciu towarów będących przedmiotem tych świadczeń Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, czynności polegające na bezpłatnym wydaniu węgla, nie stanowią dostawy towarów i nie są objęte opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, mimo nietrafnie wskazanych przepisów uzasadniających stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać je za prawidłowe.

Należy także nadmienić, iż powołany przez Wnioskodawcę wyrok NSA dnia 5 maja 2000 r. I SA/Lu 176/99 był wydany w oparciu o nieobowiązującą już ustawę z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.) i nie znajduje zastosowania w obecnym stanie prawnym.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.