IBPP2/443-283/10/LŻ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 12 marca 2010 r. (data wpływu 26 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czy Spółka macierzysta w Polsce ma prawo do odliczenia VAT od nabytych w Polsce usług związanych ze świadczeniem usług oddziału na terenie Niemiec oraz na podstawie jakiego dokumentu powinno nastąpić obciążenie oddziału niemieckiego kosztami poniesionymi przez Spółkę macierzystą w Polsce - jest prawidłowe.

W dniu 26 marca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czy Spółka macierzysta w Polsce ma prawo do odliczenia VAT od nabytych w Polsce usług związanych ze świadczeniem usług oddziału na terenie Niemiec oraz na podstawie jakiego dokumentu powinno nastąpić obciążenie oddziału niemieckiego kosztami poniesionymi przez Spółkę macierzystą w Polsce.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca z siedzibą i zarządem w Polsce prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Niemiec w formie oddziału, za pomocą którego wykonuje na terenie Niemiec czynności podlegające w Niemczech opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (usługi budowlane). Oddział zarejestrowany jest w Niemczech jako podatnik VAT oraz podatnik VAT UE. Część kosztów związanych z osiąganymi przez oddział w Niemczech przychodami (koszty projektowania, wynagrodzeń, ubezpieczeń majątkowych, zarządu itp.) ponoszona jest przez Spółkę macierzystą w Polsce. Spółka macierzysta zamierza obciążyć tymi kosztami oddział w Niemczech.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Na podstawie jakiego dokumentu powinno nastąpić obciążenie oddziału Niemieckiego kosztami poniesionymi przez Spółkę macierzystą w Polsce - faktury VAT czy też wewnętrznej noty obciążeniowej.

Czy Spółka macierzysta w Polsce ma prawo do odliczenia VAT od nabytych w Polsce usług związanych ze świadczeniem usług na terenie Niemiec dokonywanych w ramach działalności gospodarczej zarejestrowanej w Niemczech.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 7 ust. 3 Umowy między Rzeczypospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania (...) przy ustalaniu zysków zakładu dopuszcza się odliczanie nakładów ponoszonych dla tego zakładu włącznie z kosztami zarządzania i kosztami administracji, niezależnie od tego, czy powstały w tym Państwie, w którym położony jest zakład, czy gdzie indziej. Zatem koszty ponoszone przez Spółkę macierzystą w Polsce, związane z przychodami osiąganymi przez oddział w Niemczech, powinny zostać przypisane temu oddziałowi. Rozliczenie kosztów pomiędzy Spółką macierzystą a jej oddziałem powinno nastąpić na podstawie dokumentu księgowego "nota obciążeniowa", gdyż oddział zagraniczny stanowi jedynie formę organizacyjno-prawną za pomocą której Wnioskodawca wykonuje na terenie Niemiec działalność opodatkowaną i z tego względu świadczenia pomiędzy oddziałem a Spółką macierzystą jednego podmiotu nie mieszczą się w ustawowej definicji świadczenia usług z art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług, nie ma zatem do nich zastosowania art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 8 pkt 1 podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jeśli nabyte towary lub usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju. Ponieważ oddział świadczy na terenie Niemiec usługi budowlane podlegające na terenie kraju opodatkowaniu stawką 22%, spółka macierzysta w Polsce ma prawo do odliczenia VAT naliczonego od zakupów związanych ze sprzedażą opodatkowaną gdyż z punktu widzenia systemu VAT spółka macierzysta i jej niemiecki oddział są jednym i tym samym podatnikiem. Niemożność odliczenia podatku VAT przez spółkę macierzystą od zakupów związanych z prowadzoną przez nią działalnością opodatkowaną na terenie Niemiec stanowiłaby naruszenie zasady neutralności podatku VAT dla przedsiębiorców.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwaną dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści przytoczonego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

W myśl art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy, podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

Zauważyć należy, iż oddział podatnika polskiego stanowi formę organizacyjno-prawną, za pomocą której wykonuje on poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność podlegającą opodatkowaniu zharmonizowanym na terytorium Unii Europejskiej podatkiem od wartości dodanej (VAT).

Mając zatem na uwadze, iż oddział przedsiębiorcy polskiego stanowi jedynie formę organizacyjno-prawną za pomocą której wykonuje on na terytorium Niemiec działalność, należy stwierdzić, iż świadczenia pomiędzy siedzibą (centralą) przedsiębiorcy, a jego oddziałem w Niemczech należy traktować jako czynności dokonywane w ramach jednego przedsiębiorstwa, które ze względu na swoją istotę nie mieszczą się w pojęciu świadczenia usług.

W tym stanie rzeczy wskazane w stanie faktycznym obciążenia kosztami oddziału w Niemczech, nie stanowią świadczenia usług przez Wnioskodawcę na rzecz jego oddziału w Niemczech, zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wprawdzie Oddział może samodzielnie wykonywać usługi na rzecz kontrahentów, jednakże dalej pozostaje częścią przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Oznacza to, iż z perspektywy Wnioskodawcy działającego za pośrednictwem oddziału zlokalizowanego na terytorium Niemiec, obrotem branym pod uwagę przy ustalaniu prawa do odliczenia będzie sprzedaż dokonywana przez całe przedsiębiorstwo, czyli zarówno sprzedaż dokonywana przez oddział, zlokalizowany na terytorium Niemiec, jak i sprzedaż dokonywana przez centralę na terytorium kraju.

W związku z powyższym podatek VAT naliczony przy zakupach poczynionych przez Wnioskodawcę na terytorium kraju zarówno na własne potrzeby związane z działalnością opodatkowaną w Polsce podatkiem VAT, jak i na potrzeby oddziału w Niemczech świadczącego usługi opodatkowane poza terytorium Polski podlega odliczeniu na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 i art. 86 ust. 8 pkt 1 ww. ustawy.

Który z wyżej wymienionych przepisów ustawy o VAT znajdzie zastosowanie w konkretnym przypadku zależy od tego do jakich czynności zostanie wykorzystany zakupiony towar lub usługa. Jeżeli dany zakup będzie wykorzystywany do czynności opodatkowanych na terytorium Polski zastosowanie znajdzie przepis art. 86 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług. Natomiast art. 86 ust. 8 pkt 1 ww. ustawy stanowi podstawę do odliczenia podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi poza terytorium kraju - tj. usługami w zakresie robót oraz usług budowlanych wykonywanych na terytorium Niemiec przez Oddział Wnioskodawcy.

Z powyższego przepisu wynika, że podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, jeżeli nabyte (importowane) towary lub usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług wykonywanych przez podatnika działającego m.in. poprzez swój oddział za granicą, poza terytorium Polski, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju. Warunkiem, jest że podatnik musi posiadać dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz ww. przepisy, za prawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawcy, że przysługuje mu prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT, o ile Wnioskodawca posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z czynnościami wykonywanymi na terytorium Niemiec przez jego Oddział.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się m.in. każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Czynności wykonywane pomiędzy oddziałem osoby prawnej a "Spółką matką", nie są czynnościami wykonywanymi na rzecz innej osoby prawnej, nawet w przypadku rozliczeń finansowych pomiędzy Spółką a Oddziałem z tytułu wykonania tych czynności. Bowiem czynności te są świadczone w ramach tej samej osoby prawnej. Zatem w przedstawionym stanie faktycznym nie dojdzie do świadczenia usług.

W zakresie dokumentowania obciążeń Oddziału tut. organ podatkowy informuje,iż zarówno przepisy ustawy, jak i aktów wykonawczych do ustawy, nie przewidują możliwości dokumentowania przedmiotowych czynności fakturami VAT, w związku z czym Wnioskodawca winien posługiwać się innymi dokumentami księgowymi określonymi w ustawie o rachunkowości. Dokumenty księgowe wystawiane są w sytuacji, gdy nie mają zastosowania przepisy ustawy o VAT, dotyczące obowiązku wystawienia faktury.

Tut. organ nie jest jednak właściwy do oceny czy w przedmiotowej sytuacji prawidłowym jest wystawienie noty obciążeniowej, a jedynie co uczyniono powyżej, możliwe było tylko wskazanie Wnioskodawcy, iż w takim przypadku nie powinno się wystawiać faktur VAT.

Oceniając zatem stanowisko Wnioskodawcy całościowo należy uznać je za prawidłowe.

Dodatkowo należy zauważyć iż powołany w stanowisku przez Wnioskodawcę przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT dotyczy podatników będących usługobiorcami usług świadczonych przez podatników niemających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski.

Taka zaś sytuacja w przedmiotowej sprawie nie występuje. Zatem przepis ten nie znajduje w sprawie zastosowania ale z przyczyn innych niż wskazał Wnioskodawca. Zauważyć także należy iż przedmiotem zapytania nie były świadczenia Oddziału na rzecz Spółki macierzystej lecz Spółki na rzecz Oddziału.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.