IBPP2/443-243/07/ICz - Opodatkowanie podatkiem VAT importu usług cash poolingu. Odsetki wypłacane w ramach cash poolingu a obrót w podatku VAT.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. V.A., przedstawione we wniosku z dnia 22 października 2007 r. (data wpływu 29 października 2007 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania importu usług polegających na zarządzaniu płynnością finansową Spółki - jest prawidłowe.

W dniu 29 października 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania importu usług polegających na zarządzaniu płynnością finansową Spółki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

V.A. sp. z o.o. jest podmiotem wchodzącym w skład międzynarodowej grupy V. W celu lepszego zarządzania płynnością finansową i zasobami pieniężnymi, spółki należące do koncernu V. zawarły z V. S.A. porozumienie tzw. G. (dalej: GTMA). Na podstawie GTMA V. S.A. z siedzibą we Francji świadczy na rzecz poszczególnych spółek z grupy V. usługi finansowe. W zakresie usług oferowanych przez V. S.A. podmiotom z grupy V. wchodzi m.in. zabezpieczanie ryzyka związanego z różnicami kursowymi, wahaniem oprocentowania, wahaniem cen metali, dokonywanie płatności w imieniu podmiotów z grupy V. i przyjmowanie w ich imieniu zapłat, udzielanie i zaciąganie pożyczek oraz zarządzanie płynnością finansową. Podmiot francuski może być również odpowiedzialny za zapewnianie spółkom z grupy V. źródeł zewnętrznego finansowania oraz negocjowanie odpowiednich umów.

Zarządzanie płynnością finansową.

Jedną z usług przewidzianych w ramach GTMA, z której planuje skorzystać Spółka jest usługa zarządzania płynnością finansową. Usługa ta polega na koncentracji środków finansowych spółek uczestniczących w transakcji na jednym wspólnym rachunku prowadzonym w EUR znajdującym się w Wielkiej Brytanii i dysponowaniu zgromadzoną tam kwotą przy wykorzystaniu efektu skali. Transakcja ta stanowi odmianę cash poolingu, który jest powszechnie oferowanym przez banki mechanizmem służącym do zarządzania środkami finansowymi w grupach spółek. Różnica polega na tym, że w miejsce banku to V. S.A. pełni rolę podmiotu zarządzającego rachunkiem zbiorczym podmiotów z grupy V.Kiedy Spółka posiadać będzie na swoim koncie lokalnym wolne środki w EUR, będą one przekazywane na rachunek zbiorczy zarządzany przez V. S.A. Równocześnie jeśli Spółka będzie potrzebowała w danym momencie środków finansowych, będą one przekazywane z rachunku zbiorczego na jej rachunek prowadzony lokalnie. W celu monitorowania stanu środków finansowych poszczególnych spółek z grupy V. S.A. prowadzi dla każdego podmiotu tzw. "konta techniczne" w formie zapisów księgowych. Otrzymując lub przekazując środki finansowe na rzecz poszczególnych spółek z grupy V. S.A. dokonuje odpowiednich księgowań na tych kontach. Saldo "konta technicznego" danej spółki jest podstawą do codziennego naliczania odsetek - jeśli jest ono ujemne, naliczane są odsetki na rzecz V. S.A. Z kolei jeśli saldo "konta technicznego" jest dodatnie, naliczane są odsetki na rzecz danej spółki. Płatność odsetek ma następować kwartalnie (przy czym dochodzi do potrącenia odsetek "dodatnich" i "ujemnych"). Opisana forma zarządzania płynnością finansową pozwala na minimalizowanie kosztów finansowania działalności podmiotów z grupy (w tym Spółki) poprzez wykorzystanie środków własnych grupy (przejściowe nadwyżki wykazywane przez jedne spółki są kompensowane przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych spółek).

Zarządzanie płatnościami w walutach obcych.

Usługa zarządzania płatnościami w walutach obcych ma podobny charakter i również jest odmianą cash poolingu. Polegać będzie ona na tym, że kontrahentom rozliczającym się ze Spółką w walutach innych niż PLN (zarówno z grupy V. jak i spoza niej) Spółka może polecić dokonywanie należnych płatności bezpośrednio na rachunek zbiorczy w Wielkiej Brytanii zarządzany przez V. S.A. Z kolei środki pieniężne na pokrycie zobowiązań Spółki wyrażonych w innej walucie niż PLN będą przekazywane przez V. S.A. bezpośrednio z tego rachunku na rachunek odpowiedniego kontrahenta Spółki. V. S.A. również tutaj będzie prowadził "konta techniczne" (jako zapisy księgowe) dla uczestników systemu. W dacie wpływu płatności kwota wpłaty jest przeliczana na EUR, a następnie księgowana na "koncie technicznym". Podobnie księgowane są płatności dokonywane z rachunku zbiorczego w imieniu danej spółki na rzecz jej kontrahentów. V. S.A. na bieżąco będzie przekazywać spółkom informacje o dokonywanych płatnościach i otrzymywanych środkach. Na koniec każdego miesiąca V. S.A. przekaże uczestnikom systemu szczegółowy wyciąg dotyczący ruchów na ich "kontach technicznych". Jeśli saldo na koniec miesiąca jest ujemne, uczestnik systemu wpłaca na rachunek zbiorczy brakującą kwotę, jeśli dodatnie - z rachunku zbiorczego wypłacana jest danej Spółce nadwyżka. Zasady ustalania i wypłacania odsetek od sald na "kontach technicznych" są analogiczne jak w przypadku usługi zarządzania płynnością finansową. W konsekwencji skorzystania przez Spółkę z usługi zarządzania płatnościami w walutach obcych, Spółka nie będzie musiała ponosić kosztów bankowych i administracyjnych związanych z dokonywaniem i otrzymywaniem płatności w walutach obcych. Ponadto, podobnie jak w przypadku usługi zarządzania płynnością finansową usługa zarządzania płatnościami w walutach obcych zapewnia minimalizowanie kosztów finansowania działalności podmiotów uczestniczących w systemie dzięki wykorzystaniu przejściowych nadwyżek wykazywanych przez jedne spółki do kompensowania przejściowych niedoborów środków odnotowywanych przez inne spółki.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Jaki jest zakres i sposób zastosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) dotyczących opodatkowania podatkiem od towarów i usług (dalej: VAT) transakcji uczestnictwa Spółki w systemie zarządzania płynnością finansową oraz zarządzania płatnościami w walutach obcych? W szczególności czy transakcje te podlegają opodatkowaniu VAT (są z VAT zwolnione) oraz czy odsetki płacone w ramach tych transakcji Spółka powinna uwzględniać przy kalkulacji współczynnika zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT (w odniesieniu do transakcji, z tytułu których Spółka jest podatnikiem VAT)?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o VAT, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji (z wyjątkiem usług elektronicznych).Zdaniem Spółki, usługi zarządzania płynnością finansową oraz zarządzania płatnościami w walutach obcych, należy uznać za usługi finansowe sklasyfikowane w kategorii 65.23.10-00.00 "Usługi pośrednictwa finansowego pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane" Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług. Za taką klasyfikacją przedmiotowych usług przemawia ich przedmiot, to jest zarządzanie płatnościami oraz zapewnienie płynności finansowej Spółki, które to usługi są powszechnie oferowane przez banki. Ponadto transakcje te Spółka będzie przeprowadzać z instytucją, w której zakres działalności wchodzi świadczenie profesjonalnych usług finansowych - V. S.A. Na szerokie rozumienie usług finansowych wskazuje orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (orzeczenie ETS w sprawie C-172/96 First National Bank of Chicago).

Zgodnie z art. 27 ust. 3 pkt 2 w zw. z art. 27 ust. 4 pkt 4 ustawy o VAT, w przypadku świadczenia usług finansowych na rzecz podatników mających siedzibę w Unii Europejskiej, lecz w kraju innym niż kraj świadczącego usługę, miejscem opodatkowania jest miejsce, gdzie nabywca usług posiada siedzibę. W sytuacji będącej przedmiotem niniejszego wniosku świadczący usługę (V. S.A.) ma siedzibę w innym kraju Wspólnoty, niż nabywca usługi (Spółka).W konsekwencji usługi świadczone na rzecz Spółki przez V. S.A. podlegają opodatkowaniu VAT w Polsce, a podatnikiem VAT z tego tytułu jest Spółka. Równocześnie, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, zwalnia się z VAT usługi wymienione w załączniku Nr 4 do ustawy o VAT. Zwolnienie to odnosi się także do usług pośrednictwa finansowego sklasyfikowanych pod numerami 65 do 67 PKWiU (pozycja 3 załącznika Nr 4 do ustawy o VAT). Należy zatem uznać, że świadczone przez V. S.A. na rzecz Spółki usługi zarządzania płynnością finansową oraz usługi zarządzania płatnościami w walutach obcych podlegają VAT w Polsce z tym, że są one przedmiotowo zwolnione z opodatkowania.

W świetle powyższego, pojawia się pytanie, czy udział Spółki w przedmiotowych transakcjach, z tytułu, których będzie ona podatnikiem VAT, powinna wpływać na poziom odliczenia podatku naliczonego, tj. czy kwota odsetek powinna być uwzględniona przy kalkulacji współczynnika określonego zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT. W ocenie Spółki, wypłata odsetek nie wpływa na wartość tego współczynnika z przyczyn przedstawionych poniżej. Zgodnie z art. 90 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, jeśli podatnik równocześnie dokonuje czynności opodatkowanych i zwolnionych z opodatkowanie VAT, to jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z tymi dwoma rodzajami czynności. Jeśli takie odrębne określenie nie jest możliwe, to kwota podatku naliczonego podlegająca odliczeniu ustalana jest na podstawie proporcji. Proporcję tę ustala się w myśl art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności w związku, z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo. Przedmiotowe usługi, które będą świadczone przez V. S.A. na rzecz Spółki, dla celów podatku VAT w Polsce należy uznać za import usług, ponieważ podatnikiem z tytułu tej czynności jest usługobiorca (art. 2 pkt 9 ustawy o VAT). W opinii Spółki, mimo że import usług jest wykazywany również po stronie podatku należnego, to nie powinien on być uwzględniany przy kalkulacji współczynnika. Artykuł 90 ust. 3 ustawy o VAT definiuje, bowiem współczynnik jako udział obrotu opodatkowanego w obrocie całkowitym. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży (pomniejszona o kwotę podatku), natomiast import usług nie stanowi sprzedaży (art. 2 pkt 22 ustawy o VAT). W konsekwencji kwota importu usług nie stanowi obrotu i nie powinna być uwzględniona w wartości całkowitego obrotu przy kalkulacji współczynnika.

Konkludując, Spółka uważa, że nie powinna uwzględniać odsetek płaconych w ramach transakcji zarządzania płynnością finansową i zarządzania płatnościami w walutach obcych, z tytułu których jest podatnikiem VAT, przy kalkulacji współczynnika zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z regulacją zawartą w art. 15 ww. ustawy - Ordynacja podatkowa, organy podatkowe muszą przestrzegać z urzędu swojej właściwości rzeczowej. Oznacza to, że organy podatkowe nie mają umocowania prawnego do dokonywania interpretacji przepisów prawa innych niż przepisy prawa podatkowego. A zatem organ podatkowy nie jest organem uprawnionym do klasyfikowania danych usług do odpowiednich symboli PKWiU. W świetle zasad metodycznych Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług zaliczenie danej usługi do odpowiedniego grupowania tej klasyfikacji należy do obowiązków usługodawcy. W przypadku trudności w ustaleniu przez podmiot właściwego grupowania według PKWiU w odniesieniu do sprzedawanych towarów i świadczonych usług jednostką uprawnioną do wydawania opinii klasyfikacyjnych jest Urząd Statystyczny w Łodzi. Dla celów niniejszej interpretacji tut. organ przyjął, dokonaną przez Wnioskodawcę, klasyfikację przedstawioną we wniosku, gdzie wskazano, iż zdaniem Spółki usługi zarządzania płynnością finansową oraz zarządzania płatnościami w walutach obcych, należy uznać za usługi finansowe sklasyfikowane w kategorii 65.23.10-00.00 "Usługi pośrednictwa finansowego pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane" Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług.

W myśl art. 27 ust. 4 pkt 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w przypadku świadczenia usług finansowych na rzecz podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę, miejscem świadczenia tej usługi jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania. Jednocześnie zgodnie art. 2 pkt 9 ww. ustawy za import usług uważa się świadczenie usług z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca usług, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, czyli nabywający usługi świadczone przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju.

Biorąc pod uwagę cytowane wyżej przepisy należy stwierdzić, iż w sytuacji będącej przedmiotem zapytania ma miejsce import usług, podlegający opodatkowaniu w Polsce.

Stosownie do art. 43 ust. 1 ustawy o VAT zwolnione od podatku są usługi wymienione w załączniku Nr 4 do ustawy. W poz. 3 załącznika wymienione zostały usługi pośrednictwa finansowego (PKWiU ex 65-67).W konsekwencji powyższego usługi, które będą świadczone na rzecz Wnioskodawcy, zaklasyfikowane według niego jako mieszczące się w grupowaniu PKWiU 65.23.10-00.00 "usługi pośrednictwa finansowego, pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane", podlegają zwolnieniu z opodatkowania. Mając powyższe na uwadze należy więc stwierdzić, iż w myśl przedstawionych przepisów zwolniony z opodatkowania jest import usług pośrednictwa finansowego mieszczących się w grupowaniu 65.23.10-00.00 PKWiU. Ustosunkowując się do wątpliwości Spółki, dotyczących konieczności wykazywania obrotu z tytułu ww. usług do ustalenia proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ustawy o podatku od towarów i usług, trzeba zauważyć, iż stosownie do art. 90 ust. 1 i 2 w przypadku, gdy niemożliwe jest ustalenie całości lub części kwot przypadających na towary lub usługi, wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynność, w stosunku do których przysługuje podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, oraz takich, w stosunku do których prawo to nie przysługuje, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, jaka przypada proporcjonalnie na czynności, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Sposób ustalania proporcji wskazany został w przepisie art. 90 ust. 3 przywoływanej ustawy, zgodnie z którym proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Dla określenia kwot wchodzących w skład proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o VAT, należy posłużyć się definicją obrotu zawartą w art. 29 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Natomiast przez sprzedaż - zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT - należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Jak wynika z przywołanych przepisów, kwota podlegająca opodatkowaniu z tytułu importu usług nie stanowi więc obrotu w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Wobec powyższego, kwot wykazywanych jako import usług pośrednictwa finansowego nie wlicza się do wartości obrotu służącego do wyliczania proporcji w oparciu o przepisy art. 90 ust. 3 przywoływanej ustawy podatkowej.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie tut. organ informuje, iż kwestia dotycząca opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych usług, o których mowa we wniosku, jest przedmiotem odrębnej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.