IBPP2/443-190/13/IK

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 5 marca 2013 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP2/443-190/13/IK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 29 listopada 2012 r. (data wpływu 5 grudnia 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 8 lutego 2013 r. (data wpływu 14 lutego 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czy sprzedaż wierzytelności przez Spółkę na rzecz innego podmiotu podlega opodatkowaniu VAT w Polsce - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 grudnia 2012 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 8 lutego 2013 r. (data wpływu 14 lutego 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług m.in. w zakresie uznania czy sprzedaż wierzytelności przez Spółkę na rzecz innego podmiotu podlega opodatkowaniu VAT w Polsce.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

A.Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ("Spółka") jest producentem produktów płaskich ze stali nierdzewnej. Spółka prowadzi sprzedaż szerokiego asortymentu produktów na rzecz polskich i zagranicznych klientów. Spółka realizuje jedynie dostawy podlegające podatkowi od towarów i usług. W chwili obecnej Spółka rozważa przystąpienie do transakcji sekurytyzacyjnej z E., francuską instytucją kredytową, zarejestrowaną dla celów podatku VAT we Francji ("Kupujący"). Działalność gospodarcza Kupującego obejmuje głównie sekurytyzację wierzytelności wynikających z transakcji handlowych. Jednym z elementów transakcji sekurytyzacyjnej będzie sprzedaż wierzytelności, dokonana przez Spółkę na rzecz Kupującego. Kupujący nie jest podmiotem powiązanym ze Sprzedającym.

W ramach rozważanej transakcji. Spółka będzie dokonywała na rzecz Kupującego sprzedaży, dwa razy w miesiącu, bieżących i przyszłych wierzytelności wynikających z transakcji handlowych zawieranych w ramach jej działalności gospodarczej. Umowa sprzedaży będzie podlegała prawu francuskiemu, zgodnie z którym sprzedaż uważana jest za "właściwą sprzedaż wierzytelności" i nie będzie dotyczyła wszystkich wierzytelności Spółki, a jedynie tych, które spełniają warunki uzgodnione pomiędzy stronami. Spółka dokona sprzedaży wierzytelności zarówno względem klientów polskich jak i zagranicznych. W wyniku nabycia wierzytelności Kupujący uzyska pełną i wyłączną kontrolę nad nabytymi wierzytelnościami. Ryzyko braku spłaty wierzytelności przez dłużników zostanie przeniesione na Kupującego, który wykupi ubezpieczenie, obejmujące takie ryzyko. Sprzedający nie będzie ponosił odpowiedzialności solidarnej za spłatę wierzytelności przez dłużników.

Spółka i Kupujący zawrą, wraz z innymi podmiotami z grupy A., ogólną umowę ramową ("Umowa Ogólna"), w której zostaną określone ogólne warunki nabycia wierzytelności, oraz francuską umowę nabycia wierzytelności ("Umowa Szczegółowa"), w której zostaną określone szczegółowe warunki nabycia wierzytelności. Umowa Ogólna i Umowa Szczegółowa będą również przewidywały sprzedaż na rzecz Kupującego wierzytelności wynikających z transakcji handlowych przeprowadzonych przez inne podmioty z grupy A. (posiadające siedziby w Polsce lub za granicą), na warunkach takich samych lub podobnych do warunków mających zastosowanie do sprzedaży wierzytelności Spółki na rzecz Kupującego.

Kupujący zleci Spółce monitorowanie i windykację kwot wynikających z wierzytelności sprzedanych Kupującemu przez Spółkę. Spółka, działając w charakterze agenta, będzie przyjmować płatności wierzytelności dokonane przez dłużników. Wszystkie kwoty odnoszące się do przedmiotowych wierzytelności zostaną wpłacone na jeden lub kilka rachunków utworzonych w powyższym celu. Dla zabezpieczenia prawa Kupującego do tych kwot, na rachunkach ustanowiony zostanie zastaw na rzecz Kupującego.

Jako że transakcja sekurytyzacyjna będzie obejmowała kilka podmiotów z grupy A., które dokonają sprzedaży wierzytelności na rzecz Kupującego, w transakcję sekurytyzacyjną zaangażowana będzie również A. SNC spółka utworzona i zarejestrowana we Francji, lub inna spółka, również należąca do grupy A., która będzie pełniła funkcję jednostki centralizującej w odniesieniu do wszystkich sprzedających ("Jednostka Centralizująca"). Jednostka Centralizująca będzie działała w imieniu każdego ze sprzedających i w tym zakresie będzie (i) przyjmowała wszelkie płatności należne od Kupującego na rzecz dowolnego sprzedającego, (ii) dokonywała płatności wszelkich kwot należnych od dowolnego sprzedającego na rzecz Kupującego, (iii) negocjowała wszelkie kwestie związane z transakcją sekurytyzacyjną z Kupującym i innymi podmiotami oraz (iv) przekazywała lub przyjmowała wszelkie raporty i inne dokumenty dotyczące sprzedaży i obsługi wierzytelności, które sprzedający muszą przekazać lub otrzymać. O ile Umowa Ogólna nie będzie zawierała odmiennych postanowień, płatność i wypłata kwot, o których mowa powyżej, będą dokonywane za pomocą jednego rachunku bieżącego.

Cena zakupu wierzytelności będzie równa należnej kwocie wierzytelności, pomniejszonej o dyskonto ("Dyskonto"), stanowiące wynagrodzenie Kupującego z tytułu świadczenia złożonych usług finansowych w ramach transakcji sekurytyzacyjnej, zapewniającej odpowiednie finansowanie działalności gospodarczej Spółki. Dyskonto zostanie wyrażone procentowo i obliczone na podstawie różnych wskaźników i wzorów, uzgodnionych pomiędzy stronami. Przykładowo, jedną z podstaw obliczenia Dyskonta będą koszty poniesione przez Kupującego w związku z zarządzaniem wierzytelnościami oraz koszty ubezpieczenia, obejmującego brak spłaty i niewypłacalność dłużników. Kupujący uiści cenę kupna, określoną w taki sposób, bez względu na to, czy klient dokona spłaty kwot wynikających z wierzytelności. Kupujący zrefinansuje zakup wierzytelności od sprzedających depozytem otrzymanym od C. Bank. Wierzytelności zrefinansowane depozytem zostaną sprzedane francuskiemu funduszowi sekurytyzacyjnemu, który wyemituje papiery wartościowe, które staną się przedmiotem obrotu na giełdzie. Ani Kupujący ani Jednostka Centralizująca nie posiadają siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie (oznaczone we wniosku jako "a"):

Czy usługi świadczone przez Kupującego, z tytułu których Kupujący otrzymuje wynagrodzenie w formie Dyskonta, podlegają podatkowi VAT w Polsce.

Stanowisko Wnioskodawcy:

W opinii Spółki, sprzedaż wierzytelności na rzecz Kupującego w ramach transakcji sekurytyzacyjnej powinna być rozumiana jako usługi (tekst jedn.: usługi finansowe) świadczone przez Kupującego, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce i w konsekwencji Spółka powinna rozliczać podatek należny w związku z tymi usługami zgodnie z mechanizmem samonaliczenia podatku (ang. reverse charge mechanism).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ("Ustawa o podatku od towarów i usług"), opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają:

* odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

* eksport towarów;

* import towarów;

* wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

* wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1, w tym również:

* przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

* zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

* świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Sprzedaż wierzytelności w ramach transakcji sekurytyzacyjnej będzie stanowiła złożone usługi finansowe, świadczone przez Kupującego na rzecz Spółki. Sekurytyzacja zapewni odpowiednie finansowanie działalności gospodarczej Spółki i jej płynność finansową. Dzięki udziałowi w transakcji sekurytyzacyjnej. Spółka może uzyskać środki finansowe odnoszące się do danej wierzytelności, przed terminem wymagalności tej wierzytelności. Ponadto, Spółka nie będzie musiała ponosić ryzyka braku spłaty lub niewypłacalności dłużników. Z tytułu przedmiotowych usług Spółka uiści na rzecz Kupującego wynagrodzenie ustalone umownie.

Zgodnie z art. 28b ust. 1 Ustawy o podatku od towarów i usług, co do zasady, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Ponadto, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy o podatku od towarów i usług, płatnikami podatku są również osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, które uczestniczyłoby w świadczeniu tych usług.

Co do zasady, usługi finansowe są zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 i art. 43 ust. 13 Ustawy o podatku od towarów i usług. Jednakże, zgodnie z art. 43 ust. 15 Ustawy o podatku od towarów i usług, zwolnienie od podatku VAT nie ma zastosowania w stosunku do usług finansowych takich jak usługi windykacyjne i usługi faktoringu. W opinii Spółki, można uznać, że usługi świadczone przez Kupującego zawierają pewne elementy usług faktoringowych i windykacyjnych. Z tego względu, usługi świadczone przez Kupującego nie będą podlegały zwolnieniom od podatku VAT, przewidzianym w tym artykule.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, w kwestiach objętych pytaniem oznaczonym we wniosku jako "a", uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast przez dostawę towarów, na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Pod pojęciem towaru rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy).

W świetle postanowień art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z cytowanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT.

Należy zauważyć, iż świadczenie usługi następuje "odpłatnie" w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy. Świadczenie usług dokonywane odpłatnie w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie praw do wierzytelności jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu cyt. wyżej art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z treścią art. 509 § 1 wyżej cytowanej ustawy wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...). Przeniesienie wierzytelności majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).

W kwestii sprzedaży wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 27 października 2011 r., w sprawie C-93/10. W powyższym orzeczeniu TSUE wskazał, iż artykuł 2 pkt 1 i art. 4 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować w ten sposób, że podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 i nie dokonuje tym samym czynności z zakresu działalności gospodarczej objętej zakresem stosowania ww. dyrektywy, jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży.

O ile więc, ustalona przez strony umowy cesji, cena wierzytelności jest niższa od jej wartości nominalnej i jednocześnie różnica między wartością nominalną tej wierzytelności, a ceną jej sprzedaży, odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, nie możemy mówić o odpłatnym świadczeniu usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

TSUE w wyroku z dnia 27 października 2011 r. już w punkcie wyjścia zastrzegł, że opodatkowaniu w ramach systemu VAT podlegają tylko takie transakcje, które przewidują zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie (pkt 17 ww. wyroku).

Natomiast NSA w wyroku z dnia 19 marca 2012 r. sygn. akt I FPS 5/11 rozważał okoliczności, jakie należy wziąć pod uwagę, ustalając, czy po stronie kupującego-cesjonariusza wystąpiło wynagrodzenie bezpośrednio związane z nabyciem wierzytelności, rzeczywiście otrzymane (bądź należne), jako świadczenie wzajemne za wykonaną na rzecz zbywcy - cedenta usługę, stającą się tym samym usługą odpłatną czyli czynnością opodatkowaną. Wyraził w tym zakresie pogląd, że "poszukiwać należy strumienia pieniędzy płynącego od zbywcy-cedenta do nabywcy cesjonariusza za wykonaną usługę, czyli odwrotnie płynącego niż w przypadku umowy kupna sprzedaży, kiedy zapłatę za wierzytelność otrzymuje zbywca od nabywcy". Stwierdził zarazem, że trzeba odpowiedzieć na pytanie, "czy - obok transakcji kupna-sprzedaży wierzytelności - wystąpiło świadczenie usługi przez nabywcę wierzytelności na rzecz jej zbywcy za bezpośrednim wynagrodzeniem otrzymanym, co ważne, przez nabywcę". W jego ocenie przy tym w "sytuacji, kiedy występuje tylko zapłata ceny za wierzytelność, trudno uznać, że do świadczenia takiej usługi dochodzi".

Z przedstawionego opisu zdarzenia wynika, że w ramach rozważanej transakcji Spółka będzie dokonywała na rzecz Kupującego sprzedaży, dwa razy w miesiącu, bieżących i przyszłych wierzytelności wynikających z transakcji handlowych zawieranych w ramach jej działalności gospodarczej. Sprzedaż będzie podlegała prawu francuskiemu, zgodnie z którym sprzedaż uważana jest za "właściwą sprzedaż wierzytelności" i nie będzie dotyczyła wszystkich wierzytelności Spółki, a jedynie tych, które spełniają warunki uzgodnione pomiędzy stronami Spółka dokona sprzedaży wierzytelności zarówno względem klientów polskich jak i zagranicznych. W wyniku nabycia wierzytelności Kupujący uzyska pełną i wyłączną kontrolę nad nabytymi wierzytelnościami. Ryzyko braku spłaty wierzytelności przez dłużników zostanie przeniesione na Kupującego, który wykupi ubezpieczenie, obejmujące takie ryzyko. Sprzedający nie będzie ponosił odpowiedzialności solidarnej za spłatę wierzytelności przez dłużników.

Kupujący zleci Spółce monitorowanie i windykację kwot wynikających z wierzytelności sprzedanych Kupującemu przez Spółkę. Spółka, działając w charakterze agenta, będzie przyjmować płatności wierzytelności dokonane przez dłużników. Wszystkie kwoty odnoszące się do przedmiotowych wierzytelności zostaną wpłacone na jeden lub kilka rachunków utworzonych w powyższym celu. Dla zabezpieczenia prawa Kupującego do tych kwot, na rachunkach ustanowiony zostanie zastaw na rzecz Kupującego.

Cena zakupu wierzytelności będzie równa należnej kwocie wierzytelności, pomniejszonej o dyskonto, stanowiące wynagrodzenie Kupującego z tytułu świadczenia złożonych usług finansowych w ramach transakcji sekurytyzacyjnej, zapewniającej odpowiednie finansowanie działalności gospodarczej Spółki. Dyskonto zostanie wyrażone procentowo i obliczone na podstawie różnych wskaźników i wzorów, uzgodnionych pomiędzy stronami. Przykładowo, jedną z podstaw obliczenia Dyskonta będą koszty poniesione przez Kupującego w związku z zarządzaniem wierzytelnościami oraz koszty ubezpieczenia, obejmującego brak spłaty i niewypłacalność dłużników. Kupujący uiści cenę kupna, określoną w taki sposób, bez względu na to, czy klient dokona spłaty kwot wynikających z wierzytelności. Kupujący zrefinansuje zakup wierzytelności od sprzedających depozytem otrzymanym od C. Bank. Wierzytelności zrefinansowane depozytem zostaną sprzedane francuskiemu funduszowi sekurytyzacyjnemu, który wyemituje papiery wartościowe, które staną się przedmiotem obrotu na giełdzie. Ani Kupujący ani Jednostka Centralizująca nie posiadają siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

W tym miejscu wskazać należy, że w przypadku cesji wierzytelności własnych o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Przeniesienie wierzytelności w formie cesji wierzytelności (przelewu wierzytelności) na osobę trzecią najczęściej może mieć miejsce w sytuacji, gdy wierzyciel ma kłopoty z uzyskaniem od dłużnika zapłaty za sprzedane towary lub usługi.

Cesja taka, z punktu widzenia pierwszego wierzyciela, nie jest sprzedażą towarów ani usług, lecz jednym ze sposobów otrzymania zapłaty za dokonaną wcześniej sprzedaż.

Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami (np. przedawnieniem). W przypadku sprzedaży wierzytelności własnej (przez pierwszego wierzyciela) nie można zakładać, iż czynność ta może być wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle powołanych wcześniej przepisów stwierdzić należy, iż czynności polegającej na zbyciu wierzytelności własnych nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy, określającego co należy rozumieć na potrzeby podatku od towarów i usług, pod pojęciem towaru. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

Natomiast z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usługi dochodzi już w momencie samego nabycia tej wierzytelności. Zakup wierzytelności stanowi usługę polegającą na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, że w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że transakcja, której przedmiotem jest sprzedaż wierzytelności własnych nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usługi w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Pozostaje ona zatem poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT, bowiem jak już wskazano powyżej, dla nabywcy wierzytelności czynność ta stanowi odpłatne świadczenie usług na rzecz Wnioskodawcy.

W przypadku świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi.

Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Stosownie do art. 28a ustawy o VAT, na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

1.

ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

a.

podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

b.

osobę prawną niebędąca podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

2.

podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Zgodnie z art. 28b ust. 1 ww. ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Należy zauważyć, że co do zasady, w stosunku do usług świadczonych na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT miejsce świadczenia usług przenosi się do miejsca, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, chyba, że usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej - wówczas miejscem świadczenia jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej (art. 28b ust. 2).

Przez import usług, zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, rozumie się natomiast świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT.

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 17 ust. 3, przepis ust. 1 pkt 4 stosuje się, jeżeli usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, również osoba prawna niebędąca takim podatnikiem, zarejestrowana jako podatnik VAT UE, zgodnie z art. 97.

W świetle powyższych uregulowań, w opisanym zdarzeniu przyszłym usługi związane z nabyciem wierzytelności na podstawie Umowy będą świadczone przez Ester Finance Titrisation (nie posiadająca ani siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski) na rzecz Wnioskodawcy (posiadającego w Polsce swoją siedzibę oraz stałe miejsce prowadzenia działalności).

W związku z tym, usługi te należy uznać za usługi podlegające opodatkowaniu w Polsce.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Dodatkowo wskazać należy, że ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy w kwestiach objętych pytaniem oznaczonym we wniosku jako "b", będzie przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl