IBPP2/443-190/10/RSz

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 1 czerwca 2010 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP2/443-190/10/RSz

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 lutego 2010 r. (data wpływu 1 marca 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zakupu wierzytelności oraz zastosowania stawki podatku od towarów i usług - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 marca 2010 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek Wnioskodawcy, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zakupu wierzytelności oraz zastosowania stawki podatku od towarów i usług.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (dalej również: Spółka) wykonuje następujące czynności:

1.

zakup wierzytelności w celu ich windykacji - w tej sytuacji Spółka na podstawie umów cesji nabywa wierzytelności i dokonuje ich egzekucji. Wszystkie nabywane wierzytelności są wymagalne, a Spółka przejmuje pełnię praw do nich wraz z ryzykiem wypłacalności dłużników (umowa bez regresu). Często w niektórych umowach uregulowane jest prawo do jej rozwiązania na warunkach tam określonych i wówczas wierzytelność wraca do cedenta (umowa z regresem).

2.

zakup wierzytelności w celu dalszej odsprzedaży. W tej sytuacji cel zakupu takiej wierzytelności jest znany od samego początku. Spółka nie zamierza egzekwować od dłużnika jej wartości, lecz dalej zamierza ją odsprzedać po wyższej cenie niż zakup.

3.

zakup wierzytelności celem dokonania konwersji na akcje/udziały podmiotów zobowiązanych, wskutek czego Spółka może się stać akcjonariuszem/udziałowcem takiego dłużnika. Działania takie mają na celu poprawienie sytuacji finansowej takiego dłużnika a w pewnej perspektywie bądź zbycie posiadanych pakietów akcji bądź posiadania takiego podmiotu w swojej grupie kapitałowej. Z tym, że w momencie nabycia takich wierzytelności znany jest zamiar (zamiana na akcje/udziały) natomiast nie jest jeszcze znany cel posiadania akcji (zbycie, względnie pośrednie zarządzanie).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest opodatkowanie podatkiem od towarów i usług wykonywanych przez Spółkę usług oraz stosowanej stawki podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ulega wątpliwości, że czynności, które Spółka wykonuje są opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

* zakup wierzytelności (gdzie wierzytelność jest wymagalna) w celu ich windykacji, z przejęciem pełnych praw wierzytelności i ryzyka wypłacalności dłużników - PKWiU 65.23.10-00.00 "Usługi pośrednictwa finansowego, gdzie indziej niesklasyfikowane",

* zakup wierzytelności (gdzie wierzytelność jest wymagalna) z prawem rozwiązania umowy o przelew wierzytelności w razie niewywiązywania się dłużnika z zapłaty należnych kwot (firma nie przyjmuje na siebie ryzyka wypłacalności dłużnika i w sytuacji, gdy nie jest możliwe ściągnięcie wierzytelności dokonuje rozwiązania umowy przelewu wierzytelności - PKWiU 67.13.10-00.90 "Usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym pozostałe, gdzie indziej niewymienione".

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy, zwalnia się od podatku usługi pośrednictwa finansowego - sklasyfikowanych według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w sekcji J ex (65-67).

Zakup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub w celu dalszej ich sprzedaży mieści się w zakresie usług pośrednictwa finansowego - sklasyfikowanych według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w sekcji J ex (65-S7).

Z powyższego zwolnienia wyłącznie zostały enumeratywne wymienione rodzaje usług pośrednictwa finansowego - m.in. usługi ściągania długów i factoringu (poz. 3 pkt 5 załącznika nr 4). Zatem usługi ściągania długów oraz usługi factoringu podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wg stawki 22%.

W każdym przypadku, gdy celem działania Spółki jest nabycie wierzytelności innego podmiotu (z ryzykiem lub bez ryzyka wypłacalności dłużnika) jest jej wyegzekwowane (ściągnięcie długu), usługę tę należy opodatkować według stawki 22%. Z kolei tylko wówczas, gdy celem działania Spółki nabywającej wierzytelność innego podmiotu (niezależnie od stopnia przyjętego ryzyka wypłacalności dłużnika) nie jest wyegzekwowanie (ściągnięcie długu), a dalsza sprzedaż wierzytelności, usługę taką należy traktować, jako zwolnioną od podatku. To samo odnosi się do zakupu wierzytelności w celu jej zmiany na akcje/udziały.

Usługa ściągania długów obejmuje te sytuacje, w których Spółka wykonuje na rzecz posiadacza wierzytelności, usługi związane z jej ściągnięciem. O usłudze ściągania długów możemy mówić również wówczas, gdy dojdzie do zbycia wierzytelności, ale z możliwością jej zwrotu w razie nieskutecznej egzekucji, a ostateczne wynagrodzenie zależy od tego, czy dług zostanie wyegzekwowany. W tym ostatnim przypadku działania są podejmowane również w interesie zbywcy wierzytelności. Nie ma natomiast powodu, aby uznać nabycie wierzytelności za usługę podlegającą opodatkowaniu według stawki podstawowej, w sytuacji, w której wierzytelność jest zbywana, a nabywca nabywa ją na własny rachunek i na własne ryzyko celem dalszej odsprzedaży względnie zamiany na akcje/udziały.

Odnosząc powyższe wyjaśnienia do stanu faktycznego zdaniem Spółki:

1.

W pierwszym przypadku stawka podatku od towarów i usług wynosi 22% (jako usługi ściągania długów),

2.

W drugim przypadku występuje zwolnienie z podatku od towarów i usług (usługi pośrednictwa finansowego),

3.

W trzecim przypadku występuje zwolnienie z podatku od towarów i usług (usługi pośrednictwa finansowego).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zgodnie z treścią art. 509 § 1 wyżej cytowanej ustawy, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 cytowanego artykułu, wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...). Przeniesienie wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności. Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, o której mowa powyżej, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy).

Towarami natomiast, w myśl art. 2 pkt 6 ww. ustawy o VAT, są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

W myśl art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również: przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Jednocześnie w ust. 3 ww. artykułu ustawodawca wskazuje, iż usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu tej ustawy. W przypadku cesji wierzytelności własnych o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Przeniesienie wierzytelności w formie cesji wierzytelności (przelewu wierzytelności) na osobę trzecią najczęściej może mieć miejsce w sytuacji, gdy wierzyciel ma kłopoty z uzyskaniem od dłużnika zapłaty za sprzedane towary lub usługi. Cesja taka, z punktu widzenia pierwszego wierzyciela, nie jest sprzedażą towarów ani usług, lecz jednym ze sposobów otrzymania zapłaty za dokonaną wcześniej sprzedaż. Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami (np. przedawnieniem).

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, iż czynności polegającej na zbyciu wierzytelności własnych nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy o VAT.

Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

Jednakże, z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia tej wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też w celu dalszej jej odsprzedaży.

Usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-gospodarczych. W konsekwencji fakt zakupu wierzytelności w celu odsprzedaży lub wyegzekwowania lub dalszej odsprzedaży, należy zakwalifikować jako usługę na rzecz sprzedawcy wierzytelności własnej. Sprzedawca taki jest w opisanej sytuacji usługobiorcą, gdyż on jest odbiorcą świadczenia ze strony nabywcy wierzytelności, jakim jest uwolnienie go od wykonywania czynności związanych ze ściąganiem długu i ryzykiem jego nieściągnięcia.

Wobec powyższego umowa przelewu wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż polega na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, która to czynność jako usługa na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlega opodatkowaniu.

Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej odsprzedaż, ale także inne jej wykorzystanie dla celów prawno-gospodarczych przez nabywcę. Sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować o charakterze usługi, nie zaś o istocie czynności prawnej jaką jest nabycie cudzej wierzytelności.

Podstawowa stawka podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Oprócz stawki podstawowej, na wybrane grupy towarów i usług, ustawodawca przewidział trzy stawki preferencyjne: 7%, 3% i 0%. Ustawodawca daje także podatnikom możliwości stosowania zwolnień podatkowych.

Stosownie do przepisu art. 43 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. Pod pozycją 3 ww. załącznika, wymienione zostały usługi sklasyfikowane pod symbolem PKWiU Sekcja J ex (65-67), tj. usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem:

1.

działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki,

2.

usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,

3.

usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20),

4.

usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,

5.

usług ściągania długów oraz faktoringu,

6.

usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,

7.

usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,

8.

transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,

9.

transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.

Użycie przez ustawodawcę oznaczenia "ex" przy grupowaniu PKWiU, korzystającym ze zwolnienia od podatku od towarów i usług oznacza, że zwolnienie dotyczy tylko danego wyrobu lub usługi z danego grupowania.

Z powołanych przepisów wynika, iż usługi pośrednictwa finansowego, co do zasady, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do tej ustawy (sekcja J ex 65-67). Jednakże w katalogu usług, w odniesieniu do których nie stosuje się zwolnienia od podatku wymieniono m.in. usługi ściągania długów oraz factoringu (pkt 5), przy czym nie wskazano symbolu PKWiU identyfikującego usługi zawierające się w tej kategorii.

Zakup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub w celu dalszej ich sprzedaży mieści się niewątpliwie w zakresie usług pośrednictwa finansowego - sklasyfikowanych według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w sekcji J ex (65-67). W tak ujmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności (cesji) polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, iż w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania.

Usługi ściągania długów i faktoringu należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady faktoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności, pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora.

Mając na uwadze powyższe, należy zauważyć, że od treści umowy i od dokonanych między stronami ustaleń będzie zależeć charakter umowy związanej z obsługą finansową.

Wskazane wyżej wyłączenie usług ściągania długów i faktoringu ze zwolnienia od podatku od towarów i usług zgodne jest z przepisem art. 13B (1) (d) Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG) (Dz. Urz. WE L 145 str. 1 z późn. zm.), obowiązującej do dnia 31 grudnia 2006 r. Stosownie bowiem do ww. przepisu Państwa Członkowskie zwalniają transakcje, nie naruszając innych przepisów Wspólnoty, na warunkach, które ustalają w celu zapewnienia właściwego i prostego zastosowania zwolnień od podatku i zapobieżenia oszustwom podatkowym, unikaniu opodatkowania lub nadużyciom transakcje, łącznie z negocjacjami, dotyczące depozytu i bieżących rachunków, płatności, transferów, długów, czeków i papierów wartościowych, z wyjątkiem jednakże odzyskiwania długów i factoringu.

Ponadto, zgodnie z treścią przepisu art. 135 (1) (d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1 z późn. zm.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r., państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Dodatkowo wskazać należy, że Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich w wyroku z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-305/01, definiując faktoring, o którym mowa w ww. przepisie Szóstej Dyrektywy podkreślił, iż działalność gospodarcza, w ramach której podmiot gospodarczy nabywa wierzytelności, przejmując ryzyko niewywiązania się dłużnika ze zobowiązania i w zamian wystawia swojemu klientowi faktury z tytułu prowizji, stanowi odzyskiwanie długów w rozumieniu art. 13B (d) (3) tej dyrektywy i dlatego działalność ta wyłączona jest ze zwolnienia określonego w tym przepisie.

W pojęciu usług ściągania długów i faktoringu mieści się zatem m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odprzedaży. Usługa tego typu polegająca na "wyręczeniu" klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez możliwości skorzystania ze zwolnienia. W tym miejscu należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie uzależnia opodatkowania usług faktoringu od rodzaju umowy zawartej pomiędzy stronami, co oznacza, że każdy typ faktoringu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Faktoring na gruncie ustawy winien być traktowany analogicznie jak cesja wierzytelności.

Istota rozróżnienia usług (obrotu wierzytelnościami, inkasa oraz faktoringu) sprowadza się do zapisów umów łączących strony przelewu wierzytelności, analizy ich treści oraz czynności faktycznych wynikających z tych umów. W każdym przypadku, gdy celem działania jest przejęcie wierzytelności (długu) innego podmiotu w celu wyegzekwowania (ściągnięcia długu) - usługę tę należy opodatkować także wówczas, gdy środkiem tego celu jest nabycie cudzej wierzytelności (z ryzykiem lub bez ryzyka wypłacalności dłużnika), która to czynność mieści się w pojęciu szeroko pojętego pośrednictwa finansowego.

W konsekwencji, transakcja zawierana pomiędzy Cedentem a Cesjonariuszem polegająca na przelewie wierzytelności z Cedenta na Cesjonariusza, który przejmuje wierzytelność w celu jej realizacji we własnym imieniu, powodując "uwolnienie" przedsiębiorcy (cedenta) od ciężaru egzekwowania wierzytelności, stanowi czynność odzyskiwania długów wyłączoną ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Pojęcie odzyskiwania długów dotyczy bowiem jasno sprecyzowanych transakcji finansowych mających na celu uzyskanie zapłaty wierzytelności pieniężnej (vide: pkt 77 i 78 wyroku w sprawie C-305/01).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, Wnioskodawca wykonuje następujące czynności:

1.

zakup wierzytelności w celu ich windykacji - w tej sytuacji Spółka na podstawie umów cesji nabywa wierzytelności i dokonuje ich egzekucji. Wszystkie nabywane wierzytelności są wymagalne, a Spółka przejmuje pełnię praw do nich wraz z ryzykiem wypłacalności dłużników (umowa bez regresu). Często w niektórych umowach uregulowane jest prawo do jej rozwiązania na warunkach tam określonych i wówczas wierzytelność wraca do cedenta (umowa z regresem).

2.

zakup wierzytelności w celu dalszej odsprzedaży. W tej sytuacji cel zakupu takiej wierzytelności jest znany od samego początku. Spółka nie zamierza egzekwować od dłużnika jej wartości, lecz dalej zamierza ją odsprzedać po wyższej cenie niż zakup.

3.

zakup wierzytelności celem dokonania konwersji na akcje/udziały podmiotów zobowiązanych, wskutek czego Spółka może się stać akcjonariuszem/udziałowcem takiego dłużnika. Działania takie mają na celu poprawienie sytuacji finansowej takiego dłużnika a w pewnej perspektywie bądź zbycie posiadanych pakietów akcji bądź posiadania takiego podmiotu w swojej grupie kapitałowej. Z tym, że w momencie nabycia takich wierzytelności znany jest zamiar (zamiana na akcje/udziały) natomiast nie jest jeszcze znany cel posiadania akcji (zbycie, względnie pośrednie zarządzanie).

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, iż przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy (Wnioskodawcy) wierzytelności jest skutkiem rozporządzenia tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez zbywcę przysługującego mu prawa własności. Tym samym, sprzedaż własnej wierzytelności na rzecz innego podmiotu gospodarczego nie podlega u zbywcy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Należy jednak zaznaczyć, iż wyżej wymieniona czynność stanowi u nabywcy (Wnioskodawcy) wierzytelności usługę wykonywaną na rzecz zbywcy wierzytelności, która podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Uwzględniając powyższe, jak również przywołane przepisy prawne, wskazać należy, iż w każdym przypadku, gdy celem działania usługodawcy jest przejęcie wierzytelności (długu) innego podmiotu w celu wyegzekwowania (ściągnięcia długu) - usługę tę należy opodatkować, także wówczas gdy środkiem tego celu jest nabycie cudzej wierzytelności (z ryzykiem lub bez ryzyka wypłacalności dłużnika), która to czynność mieści się w pojęciu szeroko pojętego pośrednictwa finansowego.

Transakcja zawierana pomiędzy cedentem a cesjonariuszem polega na przelewie wierzytelności z cedenta na cesjonariusza, który przejmuje wierzytelność w celu jej realizacji we własnym imieniu. Niewątpliwie tego typu transakcja powoduje "uwolnienie" przedsiębiorcy (cedenta) od ciężaru egzekwowania wierzytelności i stanowi czynność odzyskiwania długów wyłączoną ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Koncepcja odzyskiwania długów nie zależy bowiem od sposobu, w jaki odzyskiwanie to się odbywa. Pojęcie odzyskiwania długów dotyczy jasno sprecyzowanych transakcji finansowych mających na celu uzyskanie zapłaty wierzytelności pieniężnej. W świetle powyższego przedmiotowe czynności nie korzystają ze zwolnienia od podatku.

Tym samym należy stwierdzić, że usługi wymienione w pkt 5 załącznika nr 4 pod poz. 3, tj. ściągania długów oraz usługi faktoringu w każdej postaci łącznie z usługami nabywania wierzytelności innych podmiotów, niemające charakteru usług faktoringu, lecz realizowane w celu ściągnięcia (windykacji) długów, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według podstawowej stawki 22%, na mocy art. 41 ust. 1 ustawy o VAT. Zatem usługi polegające na nabywaniu wierzytelności na własny rachunek na gruncie ustawy o VAT podlegają opodatkowaniu podstawową stawką VAT 22%.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, iż usługi polegające na nabywaniu wierzytelności na własny rachunek na gruncie ustawy o VAT podlegają opodatkowaniu podstawową stawką VAT 22%. Nie ma w tym przypadku znaczenia fakt, że zawarte umowy nie mają na celu ściągania długów na rzecz zbywców.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że czynności, które wykonuje są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, należy uznać za prawidłowe.

Natomiast za nieprawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawcy co do zastosowania zwolnienia od podatku.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz treść powołanych przepisów:

1.

w pierwszym przypadku, tj. zakupu wierzytelności w celu ich windykacji, stanowisko Wnioskodawcy, iż stawka podatku od towarów i usług wynosi 22% (jako usługi ściągania długów), należy uznać za prawidłowe.

2.

w drugim przypadku, tj. zakupu wierzytelności w celu dalszej odsprzedaży, stanowisko Wnioskodawcy, iż występuje zwolnienie z podatku od towarów i usług (usługi pośrednictwa finansowego), należy uznać za nieprawidłowe,

3.

w trzecim przypadku, tj. zakupu wierzytelności celem dokonania konwersji na akcje/udziały, stanowisko Wnioskodawcy, iż występuje zwolnienie z podatku od towarów i usług (usługi pośrednictwa finansowego), należy uznać za nieprawidłowe.

W związku z powyższym, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać je za nieprawidłowe.

W niniejszej interpretacji odpowiedziano na wniosek w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1. Odnośnie pytań oznaczonych we wniosku nr 2 i 3 zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl