IBPP2/443-188/14/ICz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 20 lutego 2014 r. (data wpływu 25 lutego 2014 r.), uzupełnionym pismem z 22 maja 2014 r. (data wpływu 26 maja 2014 r.) oraz pismem z 4 czerwca 2014 r. (data wpływu), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku korygowania podatku należnego w oparciu o art. 89b ustawy w odniesieniu do umów-porozumień które zostały podpisane w dacie kiedy jeszcze nie upłynął termin 150 dni od dnia upływu terminu płatności określonego na fakturze - jest prawidłowe.

W dniu 25 lutego 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku korygowania podatku należnego w oparciu o art. 89b ustawy.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 22 maja 2014 r. (data wpływu 26 maja 2014 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 13 maja 2014 r. znak: IBPB1/2/423-233/14/AP, IBPP2/443-188/14/ICz oraz pismem z 4 czerwca 2014 r. (data wpływu).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Podatnik ma podpisane z kontrahentami umowy na podstawie których świadczą oni na jego rzecz usługi lub dostarczają towary i/lub materiały, za które Podatnik otrzymuje następnie faktury VAT. Z uwagi na przejściowe kłopoty w regulowaniu swoich zobowiązań, Podatnik podpisał z kontrahentami stosowne umowy-porozumienia o przedłużeniu terminów płatności nieuregulowanych przez niego zobowiązań (dalej "Porozumienia"). Podatnik wyjaśnia w tym miejscu, że Porozumienia zostały podpisane w dacie, kiedy niektóre z ww. faktur były już wymagalne, a niektóre jeszcze nie. Porozumienia zakładają spłatę objętych nimi zobowiązań w kilku ratach miesięcznych, nie dłużej niż przez 24 miesiące.

Podatnik realizował postanowienia Porozumień, w tym te odnośnie terminów spłaty określonych nimi rat, aż do czasu kiedy z uwagi na dalsze pogorszenie jego sytuacji finansowej obsługa płatności tych rat musiała być zawieszona. Podatnikowi udało się podpisać aneksy oraz nowe porozumienia (dalej jako "Porozumienia Zmieniające"), które odraczały terminy spłat rat wskazane we wcześniejszych Porozumieniach.

W rezultacie powyższych zdarzeń pewne faktury do zapłaty przez Podatnika, które są objęte Porozumieniami lub Porozumieniami Zmieniającymi, nie są jeszcze wymagalne oraz takie, których termin płatności już upłynął (upłynął bądź przed datą podpisania Porozumień lub Porozumień Zmieniających). Część rat wynikających z Porozumień i Porozumień Zmieniających została przez Podatnika uregulowana w terminach wynikających z tych dokumentów, część z opóźnieniami (w różnych terminach).

W piśmie uzupełniającym z 4 czerwca 2014 r. Wnioskodawca wyjaśnił, że porozumienia, które zostały zawarte z kontrahentami dotyczą faktur, które były już wymagalne oraz takich, których termin wymagalności jeszcze nie upłynął. W stosunku do tych wszystkich faktur nie upłynął jeszcze 150 dzień od terminu płatności określony na tych fakturach.

W związku z powyższym w zakresie podatku od towarów i usług zadano m.in. następujące pytanie (oznaczenie jak we wniosku):

1. Czy Podatnik będzie zobowiązany do zmniejszenia naliczonego podatku od towarów i usług, wynikających z różnych faktur dokumentujących zobowiązanie, z upływem 150 dni od dnia, w którym upłyną pierwotne różne terminy ich płatności, czy też z upływem 150 dni od dnia, w którym upłynie termin płatności czy to faktury czy raty wynikający z Porozumień lub Porozumień Zmieniających.

Stanowisko Wnioskodawcy (ostatecznie przedstawione w piśmie z 22 maja 2014 r.):

W odniesieniu do pierwszego pytania Wnioskodawca uznaje, że zobowiązanie do korekty nieuregulowanej należności wynikającej z faktury lub raty, objętej porozumieniem z wierzycielem o przedłużeniu terminów płatności, powstaje w terminie 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego tym porozumieniem i dopiero wtedy dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury lub raty. Terminów tych, w ocenie Wnioskodawcy, nie liczy się zatem od dnia wskazanego na fakturze jako dzień płatności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego w zakresie podatku od towarów i usług w kwestiach objętych pytaniem nr 1 uznaje się za prawidłowe.

Zasady rozliczenia podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności zostały określone w przepisach art. 89a i art. 89b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT.

Zgodnie z art. 89b ust. 1 ustawy, w przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju w terminie 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150 dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Natomiast w oparciu o art. 89b ust. 1a ustawy, przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli dłużnik uregulował należność najpóźniej w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego, w którym upłynął 150 dzień od dnia upływu terminu płatności tej należności.

W przypadku częściowego uregulowania należności w terminie 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, korekta dotyczy podatku naliczonego przypadającego na nieuregulowaną część należności. Przepis ust. 1a stosuje się odpowiednio (art. 89b ust. 2 ustawy).

W świetle art. 89b ust. 4 ustawy, w przypadku uregulowania należności po dokonaniu korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik ma prawo do zwiększenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym należność uregulowano, o kwotę podatku, o której mowa w ust. 1. W przypadku częściowego uregulowania należności podatek naliczony może zostać zwiększony w odniesieniu do tej części.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca ma podpisane z kontrahentami umowy na podstawie których świadczą oni na jego rzecz usługi lub dostarczają towary i/lub materiały, za które Wnioskodawca otrzymuje następnie faktury VAT. Z uwagi na przejściowe kłopoty w regulowaniu swoich zobowiązań, Wnioskodawca podpisał z kontrahentami stosowne umowy-porozumienia o przedłużeniu terminów płatności nieuregulowanych przez niego zobowiązań. Porozumienia zostały podpisane w dacie, kiedy niektóre z ww. faktur były już wymagalne, a niektóre jeszcze nie. Porozumienia zakładają spłatę objętych nimi zobowiązań w kilku ratach miesięcznych, nie dłużej niż przez 24 miesiące.

Podatnik realizował postanowienia Porozumień, w tym te odnośnie terminów spłaty określonych nimi rat, aż do czasu kiedy z uwagi na dalsze pogorszenie jego sytuacji finansowej obsługa płatności tych rat musiała być zawieszona. Podatnikowi udało się podpisać aneksy oraz nowe porozumienia (dalej jako "Porozumienia Zmieniające"), które odraczały terminy spłat rat wskazane we wcześniejszych Porozumieniach.

W rezultacie powyższych zdarzeń pewne faktury do zapłaty przez Podatnika, które są objęte Porozumieniami lub Porozumieniami Zmieniającymi, nie są jeszcze wymagalne oraz takie, których termin płatności już upłynął (upłynął bądź przed datą podpisania Porozumień lub Porozumień Zmieniających). Część rat wynikających z Porozumień i Porozumień Zmieniających została przez Podatnika uregulowana w terminach wynikających z tych dokumentów, część z opóźnieniami (w różnych terminach).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy w opisanej sytuacji ma on obowiązek korygowania podatku naliczonego w oparciu o art. 89b ust. 1 ustawy po upływie 150 dni od daty wystawienia faktur dokumentujących nabycie towarów lub usług czy też od daty zawartego porozumienia o przedłużeniu terminów płatności nieuregulowanych przez niego zobowiązań.

W odniesieniu do powyższego w pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na przepisy dotyczące swobody zawierania umów cywilnych.

Zgodnie z przepisem art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121) - strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Swoboda umów zobowiązaniowych - zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego - jest jednym z przejawów szerszego zjawiska nazywanego autonomią woli. Polega ono na stworzonej przez system prawny możliwości regulowania przez podmioty prawa ich stosunków cywilnoprawnych według ich własnej woli za pomocą narzędzia, jakim jest czynność prawna.

Prawa i obowiązki strony regulują według swojej woli dopóty, dopóki nie naruszają prawa, zasad współżycia społecznego, ani właściwości (natury) stosunku prawnego

Umową, jak już wspomniano, jest czynność prawna, w której dokonaniu uczestniczą dwie lub więcej stron i która dochodzi do skutku w wyniku złożenia przez wszystkie strony zgodnych oświadczeń woli.

Zatem w rozpatrywanej sprawie należy mieć na uwadze zapisy umów-porozumień zawartych pomiędzy Wnioskodawcą a kontrahentami w zakresie dokonywania rozliczeń pomiędzy stronami. Zapisy te są wiążące dla obu stron.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że termin 150-dniowy należy każdorazowo liczyć od dnia, w którym upływa termin płatności określony w fakturze lub umowie-porozumieniu. Podkreślić jednakże należy, że ustalony przez strony termin zapłaty jest obustronną wolą stron transakcji zawartej w ramach stosunku cywilnoprawnego.

Jeżeli zatem poszczególne terminy zapłaty faktur są określone w umowie-porozumieniu, zawartej pomiędzy stronami, to 150-dniowy okres, o którym mowa w art. 89b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług należy liczyć od poszczególnych terminów płatności ustalonych przez strony transakcji w umowie-porozumieniu.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że jeżeli poszczególne terminy zapłaty, jak wynika z wniosku, będą określone w Porozumieniu lub Porozumieniu Zmieniającym, a jednocześnie obie strony umowy terminy określone w umowie będą uznawać za wiążące, to 150-dniowy okres, o którym mowa odpowiednio w art. 89b ustawy o podatku od towarów i usług należy liczyć od terminów płatności ustalonych przez strony transakcji, w tym przypadku od terminów płatności określonych w zawartych Porozumieniach.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy stwierdzające, że zobowiązanie do korekty nieuregulowanej należności wynikającej z faktury lub raty, objętej porozumieniem z wierzycielem o przedłużeniu terminów płatności, powstaje w terminie 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego tym porozumieniem i dopiero wtedy dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury lub raty, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ocena stanowiska Wnioskodawcy dotycząca zagadnienia objętego pytaniem nr 2 i 3 będzie przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.