IBPP2/443-1101/11/ASz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 26 września 2011 r. (data wpływu 30 września 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 23 grudnia 2011 r. (data wpływu 29 grudnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek - jest prawidłowe.

W dniu 30 września 2011 r. złożono ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 23 grudnia 2011 r. (data wpływu 29 grudnia 2011 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 5 grudnia 2011 r. znak: IBPP2/443-1101/11/ASz.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Podatnik udzielił pożyczki osobie fizycznej X. Na zabezpieczenie spłaty przedmiotowej pożyczki, Pożyczkobiorca przewłaszczył na zabezpieczenie (przeniósł własność) na rzecz Pożyczkodawcy (Podatnika) posiadaną przez siebie nieruchomość, składającą się z jednej niezabudowanej działki o charakterze budowlano-mieszkaniowym, o znacznej powierzchni. W związku z upływem terminu spłaty pożyczki, i niewywiązaniu się Pożyczkobiorcy z jej spłaty, Pożyczkodawca (Podatnik) stał się ostatecznym właścicielem opisanej wyżej nieruchomości.

Przedmiotowa działka nie była nigdy użytkowana w działalności gospodarczej, nie była środkiem trwałym, ani też nie była przedmiotem umów najmu, dzierżawy, i innych umów o podobnym charakterze.

Podatnik, celem zaspokojenia swojej wierzytelności próbował przez wiele lat sprzedać przedmiotową nieruchomość, jednakże z uwagi na jej powierzchnię, popytu na opisaną działkę nie było.

W związku z trudnościami w sprzedaży całej nieruchomości, Podatnik postanowił podzielić przedmiotową działkę na kilka mniejszych i sprzedawać je osobno.

W piśmie z dnia 23 grudnia 2011 r. Wnioskodawca wskazał, iż:

* jest podatnikiem VAT czynnym, płaci obecnie podatek VAT od najmu,

* Wnioskodawca nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej i nigdy nie prowadził działalności gospodarczej polegającej na udzielaniu pożyczek,

* okazjonalnie i jednorazowo pożyczył osobie znajomej sumę pieniędzy.

* Wnioskodawca nigdy nie był i nie jest rolnikiem ryczałtowym.

* Wnioskodawca nie prowadził na gruntach, o których mowa w niniejszej sprawie działalności rolniczej i nie dokonywał sprzedaży produktów rolnych.

* na działce, o której mowa w niniejszej sprawie, nie było żadnej zabudowy,

* ponadto Wnioskodawca zamierza zbyć działki po podziale również w stanie niezabudowanym jakąkolwiek zabudową, trwale czy nietrwałe związaną z gruntem,

* Wnioskodawca nie występował o wydanie decyzji o warunkach zabudowy przedmiotowej działki,

* Wnioskodawca nie uzyskiwał żadnych dopłat unijnych dotyczących przedmiotowej działki.

* Wnioskodawca nie posiada do sprzedaży w przyszłości innych niż przedmiotowa działka nieruchomości niezabudowanych,

* Wnioskodawca nie zbywał jeszcze żadnego fragmentu przedmiotowej działki,

* Wnioskodawca zamierza przeznaczyć środki ze sprzedaży podzielonych działek na cele prywatne, np. na zakup mieszkania, samochodu etc.

* nabycie przedmiotowych działek odbyło się bez podatku VAT (nie był doliczony do ceny, zaś sama działka nie została zakupiona, lecz przewłaszczona na zabezpieczenie).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż nowopowstałych działek rodzi obowiązek w podatku od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy, przedmiotowe transakcje sprzedaży nie rodzą obowiązku podatkowego w rozumieniu powołanej wcześniej ustawy z uwagi na fakt, iż Podatnik nie nabył nieruchomości z zamiarem jej dalszej odsprzedaży, czy też prowadzenia przy jej pomocy działalności gospodarczej, zaś jedynie stał się jej właścicielem w celu zabezpieczenia wierzytelności wynikającej z umowy pożyczki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami natomiast, w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy).

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 powołanej wyżej ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

W związku z powyższym, aby dostawę towarów uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług, w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie:

* po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,

* po drugie czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

O kwestii częstotliwości nie decyduje okres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat) ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowoprawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Z przedstawionych przepisów wynika więc, że jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży ze swojego majątku prywatnego nieruchomości gruntowej przeznaczonej pod zabudowę, a czynność ta wykonywana jest jednorazowo lub okazjonalnie, w warunkach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu cytowanego wyżej art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zatem podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym przypadku nieruchomości gruntowych jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykonywane w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności handlowej czy gospodarczej w ogóle.

Jeżeli dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 nie można go uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności i to bez względu na to czy czynność tę wykonał jednorazowo ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania ich w sposób częstotliwy.

Taka właśnie sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez daną osobę majątku prywatnego. Majątek taki nabywany był bowiem na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej czy gospodarczej w ogóle, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową

Z opisanego zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca udzielił pożyczki osobie fizycznej X. Na zabezpieczenie spłaty przedmiotowej pożyczki, Pożyczkobiorca przewłaszczył na zabezpieczenie (przeniósł własność) na rzecz posiadaną przez siebie nieruchomość, składającą się z jednej niezabudowanej działki o charakterze budowlano-mieszkaniowym, o znacznej powierzchni. W związku z upływem terminu spłaty pożyczki, i niewywiązaniu się Pożyczkobiorcy z jej spłaty, Wnioskodawca stał się ostatecznym właścicielem opisanej wyżej nieruchomości. Przedmiotowa działka nie była nigdy użytkowana w działalności gospodarczej, nie była środkiem trwałym, ani też nie była przedmiotem umów najmu, dzierżawy, i innych umów o podobnym charakterze. Wnioskodawca, celem zaspokojenia swojej wierzytelności próbował przez wiele lat sprzedać przedmiotową nieruchomość, jednakże z uwagi na jej powierzchnię, popytu na opisaną działkę nie było.

W związku z trudnościami w sprzedaży całej nieruchomości, Wnioskodawca postanowił podzielić przedmiotową działkę na kilka mniejszych i sprzedawać je osobno. Ponadto Wnioskodawca:

* jest podatnikiem VAT czynnym, płaci obecnie podatek VAT od najmu,

* nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej i nigdy nie prowadził działalności gospodarczej polegającej na udzielaniu pożyczek,

* okazjonalnie i jednorazowo pożyczył osobie znajomej sumę pieniędzy,

* nigdy nie był i nie jest rolnikiem ryczałtowym,

* nie prowadził na gruntach, o których mowa w niniejszej sprawie działalności rolniczej i nie dokonywał sprzedaży produktów rolnych.

* na działce, o której mowa w niniejszej sprawie, nie było żadnej zabudowy,

* ponadto Wnioskodawca zamierza zbyć działki po podziale również w stanie niezabudowanym jakąkolwiek zabudową, trwale czy nietrwałe związaną z gruntem,

* Wnioskodawca nie występował o wydanie decyzji o warunkach zabudowy przedmiotowej działki,

* Wnioskodawca nie uzyskiwał żadnych dopłat unijnych dotyczących przedmiotowej działki.

* Wnioskodawca nie posiada do sprzedaży w przyszłości innych niż przedmiotowa działka nieruchomości niezabudowanych,

* Wnioskodawca nie zbywał jeszcze żadnego fragmentu przedmiotowej działki,

* Wnioskodawca zamierza przeznaczyć środki ze sprzedaży podzielonych działek na cele prywatne, np. na zakup mieszkania, samochodu etc.

* nabycie przedmiotowych działek odbyło się bez podatku VAT (nie był doliczony do ceny, zaś sama działka nie została zakupiona, lecz przewłaszczona na zabezpieczenie).

Mając na uwadze powyższe, sprzedaż przedmiotowych działek należy uznać za dokonaną z majątku osobistego (pożyczka, której zabezpieczeniem była przedmiotowa działka była udzielona okazjonalnie i jednorazowo osobie znajomej), a tym samym za niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawcy nie można w tym zakresie uznać za podatnika podatku VAT, a okolicznościom dokonania okazjonalnej transakcji zbycia gruntu nie można przypisać znamion działalności gospodarczej. Wnioskodawca sprzedając grunt korzysta z przysługującego mu prawa do rozporządzenia własnym majątkiem. Na działce, o której mowa w niniejszej sprawie, nie było żadnej zabudowy, ponadto Wnioskodawca zamierza zbyć działki po podziale również w stanie niezabudowanym. Wnioskodawca nie występował o wydanie decyzji o warunkach zabudowy przedmiotowej działki. Wnioskodawca nie uzyskiwał żadnych dopłat unijnych dotyczących przedmiotowej działki. Wnioskodawca nie prowadził na przedmiotowej działce działalności rolniczej. środki ze sprzedaży podzielonych działek przeznaczy na cele prywatne. Przy nabyciu przedmiotowej działki nie przysługiwało Wnioskodawcy prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Odnośnie wystąpienia przez Wnioskodawcę przed sprzedażą z wnioskiem o podział gruntu (działki nabytej w drodze przewłaszczenia) należy oprzeć się na orzeczeniach Trybunału Sprawiedliwości UE wydanych w sprawach C-180-181/10. Z treści wskazanych orzeczeń wynika, że za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, tj. wykazuje aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W sprawie będącej przedmiotem niniejszej interpretacji wystąpiła jedna z ww. przykładowo okoliczności, mianowicie Wnioskodawca wystąpił przed sprzedażą z wnioskiem o podział gruntu nabytego w drodze przewłaszczenia od osoby fizycznej, a więc nie gruntu zakupionego w celach działalności gospodarczej, gruntu niewykorzystywanego w inny sposób do jakiejkolwiek działalności gospodarczej, a przyczyną wystąpienia o podział jest brak możliwości sprzedaży gruntu (działki) w jednym kawałku.

W świetle powyższego w przedmiotowej sprawie nie można przypisać Wnioskodawcy aktywności porównywalnej do działań podmiotów zajmujących profesjonalnie obrotem nieruchomościami.

Opierając się zatem na przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego, w którym wskazano, iż Wnioskodawca udzielił jednorazowej pożyczki osobie znajomej i jednocześnie nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej i nigdy nie prowadził działalności w zakresie udzielania pożyczek, dostawę przedmiotowych nowopowstałych działek (będących efektem podziału działki o znacznej powierzchni nabytej w drodze przewłaszczenia) uznać należy za transakcję okazjonalną, jednorazową czyli taką, która nie będzie czyniona z zamiarem nadania jej stałego, profesjonalnego charakteru. Tym samym Wnioskodawca sprzedając nowopowstałe działki będzie korzystał z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem.

Zatem w ocenie tut. organu nie można uznać sprzedaży przedmiotowych działek, dokonanej z majątku osobistego za częstotliwą dostawę gruntów, a więc czynność ta nie mieści się w definicji działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a co za tym idzie sprzedaż przedmiotowych działek nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Końcowo zaznacza się, iż niniejszą interpretację indywidualna wydano przy założeniu, że jednorazowa pożyczka udzielona osobie znajomej, w efekcie której Wnioskodawca stał się właścicielem przewłaszczonej działki (będącej zabezpieczeniem spłaty), została udzielona z prywatnych (osobistych) środków finansowych niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.