IBPP2/443-1098/08/RSz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Z. G. K. Sp. z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 24 listopada 2008 r. (data wpływu 1 grudnia 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 13 stycznia 2009 r. (data wpływu 13 stycznia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania z tytułu zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego - jest prawidłowe.

W dniu 1 grudnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania z tytułu zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 13 stycznia 2009 r. (data wpływu 13 stycznia 2009 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest spółką z o.o. - podatnikiem VAT, która podpisała z Kancelarią Prawną umowę na wykonywanie obsługi prawnej spółki, polegającej na opiniowaniu spraw bieżących, przygotowywaniu projektów umów i konsultacji bieżących. Kancelarii Prawnej za ww. czynności przysługuje wynagrodzenie ryczałtowe opodatkowane 22% stawką VAT - na czynności te zostaje co miesiąc wystawiona faktura VAT. Dodatkowo Kancelaria obciąża spółkę kosztami sądowymi z tytułu zastępstwa procesowego, kwotą zasądzoną w wyroku sądowym. Każdorazowo na koszty zastępstwa procesowego Kancelaria wystawia na spółkę fakturę VAT, w której do zasądzonych kosztów doliczany jest podatek od towarów i usług w wysokości 22%. Kancelaria prawna stwierdza, że takie stanowisko zgodne jest z argumentacją jaką przedstawia brzmienie przepisu par. 3 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r., w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.). I w jej ocenie, zasądzone wyrokiem sądu koszty zastępstwa procesowego, nie zawierają podatku VAT i na fakturach wystawionych do Wnioskodawcy - powinni doliczać podatek należny VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Kancelaria Prawna fakturując na Wnioskodawcę zwrot kosztów zastępstwa procesowego w kwocie zasądzonej, radca prawny, który jest podatnikiem VAT, dolicza 22% VAT, czy też podatek VAT zawarty jest w kwocie zasądzonych kosztów.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymana przez radcę prawnego kwota należna z tytułu zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego jest obrotem w rozumieniu art. 29 ust. 1 oraz art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a więc jest kwota brutto, w której zawarty jest 22% podatek VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, podlega między innymi odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca stwierdza, iż jest spółką z o.o. - podatnikiem VAT, która podpisała z Kancelarią Prawną umowę na wykonywanie obsługi prawnej spółki, polegającej na opiniowaniu spraw bieżących, przygotowywaniu projektów umów i konsultacji bieżących. Kancelarii Prawnej za ww. czynności przysługuje wynagrodzenie ryczałtowe opodatkowane 22% stawką VAT - na czynności te zostaje co miesiąc wystawiona faktura VAT. Dodatkowo Kancelaria obciąża Wnioskodawcę kosztami sądowymi z tytułu zastępstwa procesowego, kwotą zasądzoną w wyroku sądowym. Każdorazowo na koszty zastępstwa procesowego Kancelaria wystawia na Wnioskodawcę fakturę VAT, w której do zasądzonych kosztów doliczany jest podatek od towarów i usług w wysokości 22%.

Z powyższego wynika, iż pomiędzy Wnioskodawcą (Zleceniodawcą) a Kancelarią Prawną (Zleceniobiorcą) istnieje stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełnione są świadczenia wzajemne. Prowadzenie spraw sądowych przez Kancelarię w ramach zawartej z Wnioskodawcą umowy stanowi reprezentowanie strony przez radcę prawnego z wyboru. To stosunek umowny określa wzajemne prawa i obowiązki stron.

Ponadto, Wnioskodawca (Zleceniodawca) wstępuje w określony, bezpośredni związek zależności z Kancelarią Prawną (Zleceniobiorcą), który skutkuje wypłatą wynagrodzenia dla Zleceniobiorcy za świadczone kompleksowo usługi prawne. Ten bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem, a wypłacaną przez kwotą wynagrodzenia za to świadczenie decyduje o tym, że wykonywane są usługi, o których mowa w art. 8 ust. 1 ww. ustawy.

Opłaty za czynności radców prawnych, określone zostały w przepisach rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.).

W § 2 ust. 3 ww. rozporządzenia określono, iż w sprawach, w których strona korzysta z pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, opłaty, o których mowa w ust. 1, sąd podwyższa o stawkę podatku od towarów i usług przewidzianą dla tego rodzaju czynności w przepisach o podatku od towarów i usług, obowiązującą w dniu orzekania o tych opłatach.

W § 3 ust. 3 ww. rozporządzenia (na który powołuje się Wnioskodawca) określono, iż w przypadkach, o których mowa w ust. 2, sąd może, odpowiednio, zasądzić koszty zastępstwa w wysokości ustalonej przez radcę prawnego.

Wskazane powyżej uregulowanie cyt. rozporządzenia przewiduje szczegółowe rozwiązania na potrzeby postępowania sądowego. Istotne, zdaniem tut. organu, w tym względzie są natomiast postanowienia umowy zawartej między stronami.

Należy zwrócić uwagę, iż ustanawiając zastępstwo procesowe w sprawach prowadzonych przed sądem, w zawartej umowie cywilnoprawnej zwykle określana jest szczegółowo wysokość wynagrodzenia oraz zasady jego ustalania dla pełnomocnika, w tym celu między innymi, aby uniknąć nieporozumień co do prawidłowego określenia wynagrodzenia z tego tytułu.

Przepis art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, stanowi, iż podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Ponadto, art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 z późn. zm.) stanowi, że za cenę uważa się wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym.

Zatem, zdaniem tut. organu, należy uznać, iż w sytuacji braku odmiennego uregulowania w postanowieniach zawartej umowy cywilnoprawnej wysokości wynagrodzenia z tytułu zastępstwa procesowego, wynagrodzenie z tytułu zastępstwa procesowego winno być potraktowane jako kwota brutto tj. zawierająca podatek o towarów i usług.

Reasumując, odnosząc wskazane regulacje prawne do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego stwierdzić należy, iż w sytuacji gdyby w umowie zostało wyłącznie ustalone, iż Wnioskodawca otrzymuje koszty sądowe z tytułu zastępstwa procesowego, tj. kwotę zasądzoną w wyroku sądowym, to - z uwagi na brzmienie art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - należy uznać, że jest to wynagrodzenie brutto, w której zawarty jest 22% podatek VAT.

Ponadto należy zauważyć, iż niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii wynagrodzenia radcy prawnego podanego w stanie faktycznym.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.