IBPP2/443-1021/12/ICz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 1 października 2012 r. (data wpływu 5 października 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 27 grudnia 2012 r. (data wpływu 31 grudnia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku korekty podatku naliczonego odliczonego przy zakupie samochodu osobowego, z tytułu przekazania tegoż samochodu, będącego środkiem trwałym, na cele osobiste - jest nieprawidłowe.

W dniu 5 października 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku korekty podatku naliczonego odliczonego przy zakupie samochodu osobowego, z tytułu przekazania tegoż samochodu, będącego środkiem trwałym, na cele osobiste.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 27 grudnia 2012 r. (data wpływu 31 grudnia 2012 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 17 grudnia 2012 r. znak: IBPP2/443-1021/12/ICz.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej 27 lutego 2008 r. Wnioskodawca zakupił samochód osobowy, który został wprowadzony do ewidencji środków trwałych i był używany do prowadzenia działalności gospodarczej. Z faktury dokumentującej zakup samochodu odliczył podatek VAT w wysokości 60% nie więcej niż 6.000 zł W grudniu 2009 r. zostało złożone pismo do Urzędu Miasta odnośnie zawieszenia działalności gospodarczej na okres 24 miesięcy. W listopadzie 2011 r. zostało sporządzone pismo odnośnie przekazania samochodu zakupionego w lutym 2008 r. na cele osobiste podatnika.

W grudniu 2011 r. zostało złożone pismo do Urzędu Miasta dotyczące likwidacji działalności z dniem 31 grudnia 2011 r.

W piśmie uzupełniającym z dnia 27 grudnia 2012 r. Wnioskodawca doprecyzował opis sprawy i wskazał, iż:

Wartość środka trwałego (samochodu) to:

podstawa opodatkowania: 110.655,74 zł (w tym akcyza 3,10%)

podatek VAT 22%: 24.344, 26 zł

wartość brutto:135.000,00 zł.

Przedmiotowy samochód był wykorzystywany do działalności gospodarczej w okresie jej prowadzenia w tym czasie bowiem do celów prywatnych wykorzystywany był samochód osobowy marki VW, którego Wnioskodawca był współwłaścicielem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy należy dokonać korekty odliczonego podatku VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Nie należy korygować odliczonego podatku VAT. Z uwagi na to, że dostawa używanych samochodów osobowych korzysta ze zwolnienia z VAT a przekazanie towarów na cele osobiste, gdy przy ich nabyciu podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego (zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy) jest również dostawą. Zatem przekazanie używanego samochodu osobowego na potrzeby osobiste korzysta ze zwolnienia z VAT.

Korekta odliczonego VAT w opisanej sytuacji nie będzie konieczna, z uwagi na dosłowne brzmienie art. 91 ust. 4 ustawy, z którego wynika, że korekta jest niezbędna, gdy środki trwałe będą przedmiotem sprzedaży. Sprzedaż jest zdefiniowana w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT i w odniesieniu do krajowego obrotu towarowego jest to odpłatna dostawa towarów. Nieodpłatne przekazanie towaru na cele osobiste nie jest sprzedażą, a zatem nie dotyczą go regulacje zawarte w art. 91 ust. 4-6 ustawy. Nie znajdzie również zastosowanie art. 91 ust. 7 ustawy o VAT, który stanowi, że korekta jest niezbędna m.in. w sytuacji gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego i dokonał takiego obniżenia. W omawianym przypadku podatnik miał prawo jedynie do częściowego obniżenia VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego, na podstawie zapisu art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z art. 86 ust. 3 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r., w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony kwotę podatku naliczonego stanowi 60% kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca - nie więcej jednak niż 6.000 zł.

Z wyżej cytowanego przepisu art. 86 ust. 1 ustawy wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Jednocześnie realizacja tego prawa została obostrzona wieloma ograniczeniami ustawowymi wynikającymi z art. 88 i art. 90 ustawy oraz obowiązkami dokonywania korekt podatku naliczonego (art. 91).

Ustawodawca przyznał zatem podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, tj. zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia określonych przesłanek negatywnych. Uzależnienie zrealizowania, określonego w art. 86 ust. 1 ustawy, prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od spełnienia wskazanych w ustawie warunków powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego, jakim jest wykorzystanie towaru (usługi) do realizacji czynności opodatkowanej np. towar został ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT - powoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Poprzez zastosowanie zwolnienia z VAT przy dostawie towaru podatnik nie jest obciążony zapłatą podatku, nie może zatem korzystać z prawa do odliczenia przy jego nabyciu. Konieczność dokonania korekty jest więc wyrazem zachowania podstawowej cechy konstrukcyjnej podatku od towarów i usług, jaką jest jego neutralność dla podatnika.

Obowiązek dokonania korekty podatku naliczonego związanego z nabyciem środków trwałych, w przypadku zmiany ich przeznaczenia, tj. wykorzystywania ich w części do dokonywania czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług, wynika z uregulowań zawartych w art. 91 ustawy.

Stosownie do art. 91 ust. 1 ustawy o VAT, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub 10 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej - w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy (art. 91 ust. 3 ustawy).

Zgodnie z art. 91 ust. 4 ustawy o VAT, w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

W myśl art. 91 ust. 5 ustawy o VAT, w przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 - w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

Zgodnie z art. 91 ust. 6 ustawy o VAT, w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

Z kolei art. 91 ust. 7 ustawy stanowi, że przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Stosownie do art. 91 ust. 7a ustawy o VAT w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.

Ponadto należy zauważyć, iż zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami, w myśl postanowień art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Artykuł 7 ust. 1 ustawy określa, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte, w przypadku dostawy towarów, w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.

W myśl art. 7 ust. 2, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Zgodnie zatem z unormowaniami zawartymi w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne przekazanie towarów należy uznać za spełniające definicję odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie art. 5 ust. 1 podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wobec powyższego, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, z uwagi na fakt, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże zarówno w treści ustawy o VAT, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie § 13 ust. 1 pkt 5 lit. a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 z późn. zm.) zwalnia się od podatku dostawę samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych przez podatników, którym przy nabyciu tych samochodów i pojazdów przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60% kwoty podatku określonej w fakturze nie więcej jednak niż odpowiednio 5.000 zł lub 6.000 zł, jeżeli te samochody i pojazdy są towarami używanymi w rozumieniu art. 43 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 2 ustawy o VAT, przez towary używane, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.

Z opisu sprawy wynika, iż w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej 27 lutego 2008 r. Wnioskodawca zakupił samochód osobowy, który został wprowadzony do ewidencji środków trwałych i był używany do prowadzenia działalności gospodarczej. Z faktury dokumentującej zakup samochodu odliczył podatek VAT w wysokości 60% nie więcej niż 6.000 zł W grudniu 2009 r. zostało złożone pismo do Urzędu Miasta odnośnie zawieszenia działalności gospodarczej na okres 24 miesięcy. W listopadzie 2011 r. zostało sporządzone pismo odnośnie przekazania samochodu zakupionego w lutym 2008 r. na cele osobiste podatnika.

W grudniu 2011 r. zostało złożone pismo do Urzędu Miasta dotyczące likwidacji działalności z dniem 31 grudnia 2011 r. Wartość środka trwałego (samochodu) to wartość brutto: 135.000,00 zł.

Przedmiotowy samochód był wykorzystywany do działalności gospodarczej w okresie jej prowadzenia, w tym czasie do celów prywatnych wykorzystywany był samochód osobowy marki VW, którego Wnioskodawca był współwłaścicielem.

W przedmiotowej sprawie wyjaśnienia wymaga czy w opisanej sytuacji Wnioskodawca winien skorygować podatek naliczony odliczony przy zakupie samochodu osobowego.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz treść powołanych przepisów stwierdzić należy, że przekazanie przedmiotowego samochodu, stanowiącego majątek wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej, nieodpłatnie na cele osobiste Wnioskodawcy, będzie stanowiło czynność przekazania na cele osobiste, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu.

Jednocześnie należy wskazać, iż czynność ta będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie § 13 ust. 1 pkt 5 lit. a ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r., bowiem w świetle powołanych wyżej regulacji prawnych przedmiotowy samochód jako, że był używany przez Wnioskodawcę w jego działalności gospodarczej dłużej niż pół roku, spełnia definicję towaru używanego, w rozumieniu ww. art. 43 ust. 2 ustawy o VAT. Jego przekazanie na cele osobiste, zgodnie z ww. przepisem § 13 ust. 1 pkt 5 lit. a, korzysta ze zwolnienia od podatku VAT.

Zatem w świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz przedstawionego opisu sprawy należy stwierdzić, że dokonanie czynności przekazania na cele osobiste Wnioskodawcy przedmiotowego samochodu objętej zwolnieniem z opodatkowania powoduje, że dalsze jego wykorzystanie związane jest wyłącznie z czynnościami zwolnionymi. Zatem Wnioskodawca zachowuje prawo do dokonanego odliczenia podatku naliczonego przy zakupie ww. środka trwałego, ale tylko w części dotyczącej okresu wykorzystywania go w prowadzonej działalności gospodarczej do celów związanych z czynnościami opodatkowanymi. Natomiast, od momentu, w którym pojazd nie jest wykorzystywany do opodatkowanej działalności Wnioskodawcy tj. faktycznego przekazania na cele osobiste ww. samochodu, jako towaru zwolnionego od podatku, Wnioskodawca traci prawo do odliczenia podatku naliczonego w części dotyczącej pozostałego, z pięcioletniego okresu korekty.

Wobec powyższego należy wskazać, iż z uwagi na fakt, że zmiana przeznaczenia (przekazanie na cele osobiste ww. samochodu podlega zwolnieniu z VAT) samochodu o wartości początkowej przekraczającej 15.000 zł nastąpiła w okresie korekty, tj. w ciągu 5 kolejnych lat, licząc od roku, w którym został nabyty w celach prowadzenia działalności gospodarczej, Wnioskodawca jest zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła dostawa (przekazanie na cele osobiste), stosownie do postanowień art. 91 ust. 5 ustawy o VAT.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.