IBPP1/443-91/08/AS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 10 stycznia 2008 r. (data wpływu 15 stycznia 2008 r.) uzupełnionym pismem z dnia 15 kwietnia 2008 r. (data wpływu 21 kwietnia 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania w przypadku czynności przeniesienia odrębnej własności lokalu na rzecz członka, któremu przysługuje lokatorskie prawo do lokalu ustanowione po dniu 30 kwietnia 2004 r. po zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych obowiązującej od 31 lipca 2007 r. - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 stycznia 2008 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania w przypadku czynności przeniesienia odrębnej własności lokalu na rzecz członka, któremu przysługuje lokatorskie prawo do lokalu ustanowione po dniu 30 kwietnia 2004 r. po zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych obowiązującej od 31 lipca 2007 r.Wniosek uzupełniono pismem z dnia 15 kwietnia 2008 r. (data wpływu 21 kwietnia 2008 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu znak: IBPP1/443-91/08/AS z dnia 7 kwietnia 2008 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W związku z art. 12 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, na pisemne żądanie członków, którym przysługują spółdzielcze lokatorskie prawa do lokalu, spółdzielnia mieszkaniowa zobowiązana jest do zawarcia umowy przeniesienia własności lokali.W spółdzielni występują przypadki, gdzie ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu nastąpiło po dniu 1 maja 2004 r. Ustanowienie tych praw korzystało ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku VAT tzn. przydzielane lokale nie były zasiedlone i zamieszkane po raz pierwszy. Przydzielone lokale były mieszkaniami z tzw. "odzysku". Członkowie uzyskujący w tym okresie lokatorskie prawo do lokalu wnosili wkład mieszkaniowy odpowiadający różnicy między kosztem budowy przypadającym na ich lokale, a uzyskaną przez spółdzielnię pomocą ze środków publicznych (dotacje, umorzenia części kredytów) zwaloryzowane proporcjonalnie do wartości rynkowej lokalu określanej przez biegłego rzeczoznawcę. W przypadku złożenia do dnia 31 lipca 2007 r. wniosku o przekształcenie przysługujących praw na prawa własnościowe lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu członek wnosił kwotę odpowiadającą różnicy między wartością rynkową lokalu, a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego (waloryzacja proporcjonalna do wartości rynkowej). Kwota ta stanowiła podstawę opodatkowania zgodnie z art. 29 ust. 8 ustawy o VAT.

Po nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych tj. od dnia 31 lipca 2007 r. w przypadku złożenia wniosku o przeniesienie własności członek posiadający lokatorskie prawo do lokalu zobowiązany jest do wniesienia nominalnej kwoty umorzenia kredytu lub dotacji przypadającej na jego lokal (art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o spółdzielniach).

W uzupełnieniu wniosku Spółdzielnia wskazała, iż budynek w którym znajduje się przedmiotowy lokal oddany został do użytku w czerwcu 1982 r. Pierwsze zasiedlenie (wydanie pierwszemu nabywcy) nastąpiło w dniu 26 czerwca 1982 r. - przydział spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu nr 2052 z dnia 26 czerwca 1982 r. W związku z wykluczeniem z członkowstwa pierwszego nabywcy (Pani B.), a następnie dokonaniem eksmisji do lokalu socjalnego, przedmiotowe mieszkanie zostało "odzyskane" przez Spółdzielnię w dniu 22 grudnia 2006 r. (protokół odbioru mieszkania z tego dnia). Odzyskane mieszkanie zostało następnie przydzielone Pani N. (osoba z listy oczekujących) na podstawie umowy o ustanowienie lokatorskiego prawa do lokalu z dnia 28 maja 2007 r. Zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych (w brzmieniu obowiązującym w dniu ustanowienia prawa) Pani N. wniosła wymagany wkład mieszkaniowy w kwocie 17.472 zł, który stanowił 48,65% wartości rynkowej mieszkania. Wniosek o przeniesienie zajmowanego lokalu na odrębną własność został złożony po dniu 31 lipca 2007 r. Wobec czego, na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, Pani N. zobowiązana była do spłaty nominalnej kwoty umorzenia kredytu, która wynosi 16,70 zł. Kwota ta została uiszczona. Termin aktu notarialnego kwiecień 2008 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Co stanowi podstawę opodatkowania w przypadku czynności przeniesienia odrębnej własności lokalu na rzecz członka, któremu przysługuje lokatorskie prawo do lokalu ustanowione po dniu 30 kwietnia 2004 r., po zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych obowiązującej od dnia 31 lipca 2007 r....

Zdaniem Wnioskodawcy, podstawą opodatkowania w podatku VAT jest obrót zdefiniowany w art. 29 ust. 1 ustawy o VAT jako kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę podatku należnego. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Jest to zasada ogólna. Dla czynności przekształcenia lokatorskiego prawa do lokalu na własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienia w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, dokonywana w okresie 5 lat od ustanowienia lokatorskiego prawa (dot. ustanowień dokonanych po dniu 30 kwietnia 2004 r.) jest zgodnie z ust. 8 tego artykułu różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku. Do dnia 31 lipca 2007 r. zapis ten nie budził większych wątpliwości ponieważ ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych określała jednoznacznie w art. 11, że wysokość wkładu mieszkaniowego waloryzuje się proporcjonalnie do wartości rynkowej lokalu, przy czym wkład mieszkaniowy rozumiany jest jako różnica między kosztem budowy przypadającym na dany lokal, a pomocą uzyskaną przez spółdzielnię ze środków publicznych (dotacje, umorzenie części kredytu zaciągniętego na sfinansowanie kosztów budowy). A więc w sytuacji tej, jeżeli z pierwotnego rozliczenia kosztów budowy wynikało, że spółdzielnia uzyskała pomoc w wysokości umorzenia kredytu stanowiącego 40% kosztów budowy, to wkład mieszkaniowy na dany lokal stanowi 60% pełnego kosztu budowy. Idąc dalej, jeżeli biegły rzeczoznawca ustanowił wartość rynkową lokalu w wysokości 100 tys. zł, to wartość wkładu mieszkaniowego wynosi 60 tys. zł i w przypadku przekształcenia prawa do lokalu na własnościowe lub ustanowienia odrębnej własności członek zobowiązany był do wniesienia 40 tys. zł. Dla uproszczenia pomija się udzielane bonifikaty statutowe lub ustawowe.

Należy przy tym zaznaczyć iż tak ustalony wkład mieszkaniowy tj. w wysokości 60 tys. zł podlegałby zwrotowi w przypadku wygaśnięcia lokatorskiego prawa zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. W przedstawionym przykładzie zgodnie z art. 29 ust. 8 ustawy o VAT podstawa opodatkowania wynosi 40 tys. zł. Po nowelizacji ustawy o spółdzielniach (od 31 lipca 2007 r.) w związku z przekształceniem lokatorskiego prawa do lokalu lub przeniesienia odrębnej własności członek zobowiązany jest uregulować nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji. Dodatkowo, w art. 11 ust. 2 ustawodawca stwierdził iż w przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową lokalu. Zapisy te oznaczają, że wkład mieszkaniowy począwszy od dnia 31 lipca 2007 r. odpowiada wartości rynkowej lokalu, bez względu na to jaka jest relacja pomiędzy pełnym kosztem budowy, a uzyskaną przez Spółdzielnię pomocą ze środków publicznych.

Wobec powyższego Spółdzielnia stoi na stanowisku że w przypadku przeniesienia odrębnej własności lokalu po dniu 31 lipca 2007 r. do którego prawo lokatorskie zostało ustanowione po dniu 30 kwietnia 2004 r. (nie ma możliwości zastosowania art. 153 ust. 2), podstawa opodatkowania ustalona wg zasad określonych w art. 29 ust. 8 wyniesie zero.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Pojęcie towaru zdefiniowane zostało w art. 2 pkt 6 ww. ustawy. Przepis ten stanowi, że ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Zgodnie z art. 29 ust. 8 ustawy o VAT jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku. Zgodnie z art. 153 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.

Z cyt. wyżej przepisu wynika, iż wyłączeniu spod ustawy o podatku od towarów i usług na mocy art. 153 ust. 2 tej ustawy, podlegają czynności przekształcenia lub ustanowienia odrębnej własności lokalu, w przypadku, gdy ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r. Celem tego przepisu jest wyłączenie spod ustawy przekształcenia przysługującego członkowi spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienia w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, w odniesieniu do tych lokali, do których spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu zostało ustanowione po raz pierwszy przed dniem 1 maja 2004 r. i zostały one zasiedlone przed tą datą.

Ustanowienie po tej dacie ponownie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego objęte jest zakresem art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy. Do przekształcenia zaś tego prawa lokatorskiego w prawo własności będzie miał zastosowanie przepis art. 153 ust. 2 ww. ustawy, jako że pierwsze zasiedlenie lokalu mieszkalnego i ustanowienie do tego lokalu prawa lokatorskiego miało miejsce jednak przed 1 maja 2004 r. W świetle powyższego opodatkowanie podatkiem od towarów i usług będzie miało miejsce tylko w sytuacji, gdy ustanowienie po raz pierwszy spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu oraz zasiedlenie tego lokalu miało miejsce po 30 kwietnia 2004 r., a przekształcenie przysługującego członkowi prawa lokatorskiego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu nastąpi przed upływem 5 lat od ustanowienia lokatorskiego spółdzielczego prawa do lokalu.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż ustanowienie po raz pierwszy lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego i jego zasiedlenie nastąpiło w dniu 26 czerwca 1982 r., tj. przed 1 maja 2004 r., zatem jego przekształcenie w prawo odrębnej własności nie będzie podlegało przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, na mocy art. 153 ust. 2.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, iż w przedmiotowej sprawie nie ma możliwości zastosowania art. 153 ust. 2, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.