IBPP1/443-892/10/AZb

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku, który wpłynął 17 września 2010 r., uzupełnionym pismem z dnia 17 listopada 2010 r. (data wpływu 30 listopada 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości wystawienia jednej wspólnej faktury dokumentującej usługę najmu z wyszczególnieniem wszystkich usługodawców - jest nieprawidłowe.

W dniu 17 września 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości wystawienia jednej wspólnej faktury dokumentującej usługę najmu z wyszczególnieniem wszystkich usługodawców.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 17 listopada 2010 r. (data wpływu 30 listopada 2010 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, wraz ze współmałżonkiem jest współwłaścicielem nieruchomości w K. położonej przy ul. P. Wnioskodawca wraz z małżonkiem złożyli do Naczelnika Urzędu Skarbowego oświadczenie, iż dochody z tytułu najmu wyżej wymienionej nieruchomości będą w całości rozliczane przez Wnioskodawcę oraz że istnieje miedzy nimi wspólnota majątkowa. Udział Wnioskodawcy we współwłasności wynosi 25%. Pozostałymi współwłaścicielami tej nieruchomości są: Pan A wraz z małżonką - udział 37,5% oraz Pan B również z małżonką - 37,5% udziału w całości.

Zarówno Pan A z małżonką, jak i Pan B z małżonką złożyli do Naczelnika Urzędu Skarbowego oświadczenie, iż dochody z tytułu najmu wyżej wymienionej nieruchomości będą w całości rozliczane przez odpowiednio Pana A i Pana B oraz że istnieje miedzy nimi wspólnota majątkowa. Powyższą nieruchomość Wnioskodawca wraz z pozostałymi współwłaścicielami wspólnie wynajmują w części na cele mieszkalne, a w części na cele działalności gospodarczej. Wnioskodawca, podobnie jak pozostali wspólnicy, prowadzi działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Z najemcą jest sporządzona jedna umowa na imię trzech współwłaścicieli (Wnioskodawcy, Pana A i Pana B) w ten sposób, że każdy ze współwłaścicieli jest wymieniony w danej umowie imiennie wraz ze wskazaniem indywidualnych danych go identyfikujących (m.in. właściwego dla każdego z nich numeru NIP, PESEL, dowodu osobistego). Umowa najmu lokalu podpisana przez wszystkich współwłaścicieli, bądź przez jednego z nich, gdyż współwłaściciele posiadają notarialnie sporządzone pełnomocnictwo ogólne do reprezentowania przed wszystkimi organami władzy i administracji państwowej, organami samorządowymi, instytucjami i przedsiębiorcami w sprawach dotyczących zarządu i administrowania wyżej wymienioną nieruchomością. Za najem lokali wystawiana jest jedna zbiorcza faktura. Na fakturze jako sprzedawca podani są wszyscy współwłaściciele z podaniem ich numerów NIP, a jako adres sprzedawcy podany jest adres wynajmowanej nieruchomości. Na fakturze, podobnie jak w umowie, wskazana jest kwota najmu przypadająca na wszystkich współwłaścicieli. Dla wynajmowanej nieruchomości prowadzona jest podatkowa księga przychodów i rozchodów oraz rejestry VAT gdzie ujmowane są przychody i koszty dotyczące danej nieruchomości. Dochody i koszty każdego ze wspólników z tytułu najmu tej nieruchomości rozliczane są na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów na koniec każdego miesiąca proporcjonalnie do posiadanych udziałów. Każdy ze współwłaścicieli ujmuje te przychody w swojej deklaracji VAT.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 17 listopada 2010 r. Wnioskodawca wskazał, iż pragnie uzyskać interpretację dotyczącą wyłącznie podatku VAT. Sposób ujęcia przychodów i kosztów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów podano tylko informacyjnie, w celu lepszego przedstawienia stanu faktycznego. Ponadto Wnioskodawca odnosząc się do zdania "Na fakturze, podobnie jak w umowie, wskazana jest kwota najmu przypadająca na wszystkich współwłaścicieli" wyjaśnił, iż faktura opiewa na kwotę łączną tj. przypadającą na wszystkich współwłaścicieli.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy istnieje możliwość wystawienia jednej wspólnej faktury dokumentującej usługę najmu z wyszczególnieniem wszystkich usługodawców tj. jednej wspólnej faktury przez odrębnych podatników podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z uregulowaniami z Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) - istotą współwłasności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej jak i umownej jest to, iż każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej). Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzaniu majątkiem wspólnym, lecz każdy z nich może zarząd ten wykonywać samodzielnie z tym, że dla wykonania czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu wymagana jest zgoda współmałżonka wyrażona w formie przewidzianej dla danej czynności prawnej art. 36 ww. Kodeksu. Jednakże zgoda taka nie oznacza, iż przez jej wyrażenie drugi małżonek staje się też stroną czynności prawnej dokonanej przez pierwszego z nich i dlatego, o tym, który z małżonków jest (będzie) podatnikiem podatku od towarów i usług rozstrzyga w istocie rzeczy wola tychże małżonków co do tego, który z nich określone czynności zarządu majątkiem wspólnym będzie w konkretnej sytuacji wykonywał.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców (ust. 2 powołanego przepisu) a także czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wynajem oraz dzierżawa mieści się zatem w wyżej cytowanym pojęciu działalności gospodarczej, jeżeli wykonywane są w sposób ciągły dla celów zarobkowych, gdyż zawierane umowy najmu i dzierżawy mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe. Zatem istotnym jest wykorzystanie towaru (w przedmiotowej sprawie nieruchomości) w sposób ciągły dla celów zarobkowych bez względu na to, czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu.

Reasumując, w rozumieniu wyżej cytowanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług świadczenie usług najmu lokali jest działalnością gospodarczą (inaczej niż w rozumieniu przepisów o podatkach dochodowych od osób fizycznych, które traktują najem jako odrębne źródło przychodu), a wykonujący te czynności podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach określonych w przepisach regulujących ten podatek. W przedstawionej sytuacji przedmiotem najmu jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, jednakże podatnikiem podatku od towarów i usług będzie ten małżonek, który świadczy usługę najmu we własnym imieniu i na własny rachunek - jest stroną czynności prawnej. Ponadto w kontekście powołanych przepisów wszyscy współwłaściciele figurują w umowie najmu jako strony czynności cywilno-prawnych, tak więc również występują jako odrębni podatnicy podatku od towarów i usług.

Ze względu na tę odrębność zarówno prawa jak i obowiązki Wnioskodawcy jako czynnego zarejestrowanego podatnika podatku od towarów i usług nie przechodzą automatycznie na pozostałych uczestników stron wspólnie zawieranych umów cywilno-prawnych, lecz należy je rozpatrywać indywidualnie w stosunku do każdej ze stron tych umów.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące sprzedawcy i nabywcy. Obowiązek dotyczący wystawiania faktur, o których mowa w powołanym wcześniej art. 106 ust. 1 ustawy, został doprecyzowany w § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.), wydanego na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8 pkt 1 ustawy. Zgodnie z zapisami zawartymi w tym paragrafie, zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT".

Stosownie do § 5 ust. 1 tego rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

* imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;

* numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11;

* numer kolejny faktury oznaczonej jako "FAKTURA VAT";

* dzień, miesiąc i rok wystawienia faktury, a w przypadku, gdy data ta różni się od daty sprzedaży, również datę sprzedaży; w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży, pod warunkiem podania daty wystawienia faktury;

* nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;

* miarę i ilość sprzedanych towarów lub zakres wykonanych usług;

* cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);

* wartość towarów lub wykonanych usług, których dotyczy sprzedaż, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);

* stawki podatku;

* sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu;

* kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;

* kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem.

Jednocześnie z powołanych przepisów nie wynika, aby uznać za niezgodne z przepisami prawa podatkowego wystawienie jednej faktury na okoliczność wykonania usługi przez dwóch lub większą liczbę podatników.

W oparciu o przepis art. 109 ust. 3 ustawy, podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 oraz zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Istotne jest zatem, w przypadku prowadzenia ww. ewidencji, aby każdy podatnik dysponował stosownymi dokumentami, na podstawie których dokonywane są stosowne zapisy w tej ewidencji (np. kopie faktur sprzedaży). Ewidencję tę prowadzi każdy podatnik z osobna, w oparciu o zebraną w tych celach dokumentację, co - pod warunkiem prowadzenia jej zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa - umożliwia prawidłowe rozliczenie tego podatnika w zakresie podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, mając na uwadze przepis art. 109 ustawy, prowadzenie w ten sposób rozliczeń dla danej nieruchomości odzwierciedla prawidłowo podstawę opodatkowania i podatek należny i naliczony dla właściwego sporządzenia deklaracji VAT zarówno dla Wnioskodawcy, jak i pozostałych współwłaścicieli.

Tym samym spełniony będzie wymóg ewidencji sprzedaży VAT, a usługobiorca, dla ułatwienia współpracy, otrzyma jedną fakturę. Podobnego zdania jest Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy (sygnatura ITPP2/443-334/10/AD).

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że tak przyjęty sposób rozliczania podatku przez podatnika nie powoduje uszczuplenia zobowiązania podatkowego w podatku VAT, a tym samym nie narusza przepisów podatkowych przez wystawienie jednej wspólnej faktury VAT przez odrębnych podatników podatku od towarów i usług, na okoliczność świadczonej wspólnie przez tych podatników usługi najmu. Ponadto, w tym przypadku, za prawidłowe uznać należy prowadzenie przez każdego z ww. podatników odrębnej ewidencji dla celów podatku VAT, co stanowi podstawę do sporządzenia deklaracji VAT przez każdego z nich.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zatem, biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że najem jako usługa wymieniona w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywana jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe). Zatem istotnym jest wykorzystanie towaru w sposób ciągły dla celów zarobkowych bez względu na to, czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W rozumieniu wyżej cytowanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług świadczenie usług najmu lokali jest działalnością gospodarczą, a wykonujący te czynności podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach określonych w przepisach regulujących ten podatek.

Charakter tych usług wyczerpuje znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ww. art. 15 ust. 2 ustawy, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez względu na to, czy przedmiot najmu lub dzierżawy stanowi własność jednej osoby, czy też współwłasność.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na przepisy ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zwanej również ustawą k.c., regulujące kwestie najmu oraz własności.

W myśl art. 659 § 1 ww. ustawy - Kodeks cywilny przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Stosownie do art. 195 ww. ustawy k.c. własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, stanowi odmianę własności i cechuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom, a jak stanowi art. 198 cyt. ustawy k.c. każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Natomiast z przepisu art. 206 k.c. wynika, iż każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.

Zgodnie z powołanym wyżej przepisem każdy ze współwłaścicieli ma uprawnienie do bezpośredniego korzystania z rzeczy wspólnej. Może posiadać całą rzecz i korzystać z całej rzeczy. Identyczne uprawnienia przysługują pozostałym współwłaścicielom.

Korzystanie z rzeczy wspólnej obejmuje możliwość używania rzeczy. Prawo do współużytkowania rzeczy wspólnej obejmuje również uprawnienia do pobierania pożytków i partycypowania w innych przychodach rzeczy. Zakres tych uprawnień określony jest wielkością udziału każdego ze współwłaścicieli. W analogiczny sposób obciążają współwłaścicieli wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną. Oznacza to np. że współwłaściciel, który dokonał nakładów na nieruchomość będącą przedmiotem współwłasności, może się domagać zwrotu ich w części od pozostałych współwłaścicieli stosownie do ich wielkości.

Identyczna sytuacja występuje w sytuacji najmu nieruchomości. Ryzyko ekonomiczne związane z najmem nieruchomości obciążać będzie również wszystkich współwłaścicieli (pożytki z nieruchomości przypadają bowiem współwłaścicielom w stosunku do ich udziału).

Zatem w przypadku współwłaścicieli nieruchomości, jeśli są to osoby fizyczne, dla celów podatku od towarów i usług traktuje się je w taki sam sposób jak inne osoby fizyczne. Wynika to z postanowień Działu IV ww. ustawy - Kodeks cywilny, w którym mówi się, iż współwłasność stanowi odmianę własności i wyraża się tym, że własność określonej rzeczy ruchomej lub nieruchomości przysługuje co najmniej dwóm podmiotom. Oznacza to, że każdego ze współwłaścicieli należy traktować jako odrębnego podatnika podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym jeden ze współwłaścicieli nie może zastąpić pozostałych w sferze ich zobowiązań w podatku od towarów i usług.

Przytaczając natomiast przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) stwierdzić należy, iż stosownie do art. 31 § 1 ww. ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

Dokonując analizy przytoczonych wyżej regulacji prawnych podkreślić należy, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług istotnym jest, czy dany podmiot spełnia definicję podatnika w rozumieniu powołanego wyżej przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzącego działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 tegoż przepisu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość takiej interpretacji jego przepisów, która zakładałaby, że wspólność majątkowa istniejąca między małżonkami na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ma wpływ na zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Jeżeli zatem przedmiotem najmu jest nieruchomość stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług jest ten małżonek, który dokonuje wynajmu we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej).

Tak więc w zaistniałej sytuacji, jeżeli umowa najmu nieruchomości jest zawarta przez jednego z małżonków (jako jednego ze współwłaścicieli nieruchomości), wówczas podatnikiem VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT z tytułu zawartej umowy najmu jest ten właśnie współmałżonek.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wraz ze współmałżonkiem (pomiędzy którymi istnieje wspólnota majątkowa) jest współwłaścicielem nieruchomości. Udział Wnioskodawcy we współwłasności wynosi 25%. Pozostałymi współwłaścicielami tej nieruchomości są: Pan A wraz z małżonką (wspólnota majątkowa) - udział 37,5% oraz Pan B również z małżonką (wspólnota majątkowa) - 37,5% udziału w całości.

Powyższą nieruchomość Wnioskodawca wraz z pozostałymi współwłaścicielami wspólnie wynajmują w części na cele mieszkalne, a w części na cele działalności gospodarczej. Wnioskodawca, podobnie jak pozostali wspólnicy, prowadzi działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Z najemcą jest sporządzona jedna umowa na imię trzech współwłaścicieli (Wnioskodawcy, Pana A i Pana B) w ten sposób, że każdy ze współwłaścicieli jest wymieniony w danej umowie imiennie wraz ze wskazaniem indywidualnych danych go identyfikujących (m.in. właściwego dla każdego z nich numeru NIP, PESEL, dowodu osobistego). Umowa najmu lokalu podpisana przez wszystkich współwłaścicieli, bądź przez jednego z nich, gdyż współwłaściciele posiadają notarialnie sporządzone pełnomocnictwo ogólne do reprezentowania przed wszystkimi organami władzy i administracji państwowej, organami samorządowymi, instytucjami i przedsiębiorcami w sprawach dotyczących zarządu i administrowania wyżej wymienioną nieruchomością. Za najem lokali wystawiana jest jedna zbiorcza faktura. Na fakturze jako sprzedawca podani są wszyscy współwłaściciele z podaniem ich numerów NIP, a jako adres sprzedawcy podany jest adres wynajmowanej nieruchomości. Na fakturze, podobnie jak w umowie, wskazana jest kwota najmu przypadająca na wszystkich współwłaścicieli (kwota łączna).

Dla wynajmowanej nieruchomości prowadzona jest podatkowa księga przychodów i rozchodów oraz rejestry VAT gdzie ujmowane są przychody i koszty dotyczące danej nieruchomości. Dochody i koszty każdego ze wspólników z tytułu najmu tej nieruchomości rozliczane są na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów na koniec każdego miesiąca proporcjonalnie do posiadanych udziałów. Każdy ze współwłaścicieli ujmuje te przychody w swojej deklaracji VAT.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8 pkt 1 ustawy o podatku VAT, szczegółowe zasady wystawiania faktur zostały określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.).

W myśl § 4 ust. 1 ww. rozporządzenia, zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT".

Stosownie do przepisu § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

Należy zwrócić uwagę na przepis art. 29 ust. 1 ustawy o VAT stanowiący, iż podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Przedstawiając stan faktyczny Wnioskodawca stwierdził, iż z najemcą sporządzona jest umowa na imię trzech współwłaścicieli (Wnioskodawcy, Pana A i Pana B) w ten sposób, że każdy ze współwłaścicieli jest wymieniony w danej umowie imiennie wraz ze wskazaniem indywidualnych danych go identyfikujących (m.in. właściwego dla każdego z nich numeru NIP, PESEL, dowodu osobistego). Przy czym umowa najmu podpisana jest przez wszystkich współwłaścicieli, bądź przez jednego z nich, w oparciu o notarialnie sporządzone pełnomocnictwo ogólne. Wnioskodawca jako współwłaściciel nieruchomości posiada współwłasność wynoszącą 25%.

W związku z powyższym, skoro umowa najmu jest zawarta również na nazwisko Wnioskodawcy jako jednego ze współwłaścicieli, będącego czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, obrotem u Wnioskodawcy, o którym mowa w art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, jest kwota uzyskana przez Wnioskodawcę z tytułu najmu, jednakże w części na niego przypadającej. Wnioskodawca wymieniony w umowie stron czynności cywilnoprawnej występuje bowiem jako odrębny podatnik.

Jak wynika z cyt. powyżej przepisu § 4 ust. 1 rozporządzenia faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży winna zawierać co najmniej: imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy, numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11, nazwę (rodzaj) towaru lub usługi.

Z przytoczonych wyżej przepisów jasno wynika, iż wystawcą faktury VAT może być tylko jeden podmiot - w ustawie jest bowiem w tym kontekście mowa o "podatniku" (a nie o "podatnikach"), a w rozporządzeniu - o "sprzedawcy" (a nie o "sprzedawcach").

Dlatego Wnioskodawca może wystawiać - jako zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług wyłącznie faktury VAT na wynajem nieruchomości w części na niego przypadającej, z zachowaniem wymogów określonych przepisem § 4 ust. 1 i § 5 ust. 1 cyt. rozporządzenia.

Odnosząc powyższe do podmiotu sprzedawcy przedstawionego przez Wnioskodawcę na fakturze stwierdzić należy, iż nie spełnia ona wymogów, o których mowa w cyt. przepisie § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia.

Faktura winna zawierać wyłącznie dane identyfikujące Wnioskodawcę, jako podatnika podatku VAT z tytułu najmu nieruchomości wraz z określeniem wartości sprzedaży netto, stawki podatku, kwoty podatku oraz wskazaniem kwoty należności ogółem w części na niego przypadającej.

Należy podkreślić, iż ustawodawca posługuje się pojęciem podatnika, którym w rozumieniu ustawy o VAT jest m.in. osoba fizyczna, wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą, a działalnością gospodarczą jest również wykorzystywanie towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych.

Mając na uwadze definicję towaru określoną przez art. 2 ust. 6 ustawy o VAT, zgodnie z którym towarami są m.in. budynki i budowle lub ich części, a także grunty, należy stwierdzić, że w charakterze podatnika podatku VAT w przedmiotowej sprawie działa każdy ze współwłaścicieli z osobna, bowiem każdy z nich (w tym Wnioskodawca) prowadzi działalność gospodarczą, polegającą na ciągłym wykorzystywaniu towarów dla celów zarobkowych poprzez czynności najmu.

Tym samym nie można uznać, aby Wnioskodawca był podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu działalności gospodarczej prowadzonej przez inne osoby fizyczne.

Wobec powyższego, w świetle przytoczonych wyżej przepisów uznać należy, iż brak jest możliwości wystawienia jednej wspólnej faktury sprzedaży przez dwóch lub większą liczbę podatników.

W oparciu o przepis art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 oraz zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Istotne jest zatem, w przypadku prowadzenia ww. ewidencji, aby każdy podatnik dysponował stosownymi dokumentami, na podstawie których dokonywane są stosowne zapisy w tej ewidencji (np. kopie faktur sprzedaży). Ewidencję tę prowadzi bowiem każdy podatnik z osobna, w oparciu o zebraną w tych celach dokumentację, co - pod warunkiem prowadzenia jej zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa - umożliwia prawidłowe rozliczenie tego podatnika w zakresie podatku od towarów i usług.

Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133, o czym stanowi art. 99 ust. 1 ustawy o VAT.

Zatem należy zgodzić się z Wnioskodawcą co do stwierdzenia, iż za prawidłowe uznać należy prowadzenie przez każdego z ww. podatników odrębnej ewidencji dla celów podatku VAT, co stanowi podstawę do sporządzenia deklaracji VAT przez każdego z nich.

Jednakże oceniane całościowo stanowisko Wnioskodawcy, iż nie narusza przepisów podatkowych wystawienie jednej wspólnej faktury VAT przez odrębnych podatników podatku od towarów i usług, na okoliczność świadczonej wspólnie przez tych podatników usługi najmu, uznać należy za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Należy podkreślić, iż zgodnie z treścią art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Należy zatem stwierdzić, iż wydana interpretacja indywidualna została wydana w oparciu o stan faktyczny przedstawiony przez Wnioskodawcę i stanowi rozstrzygnięcie wyłącznie dla Wnioskodawcy. Natomiast, jeżeli pozostali współwłaściciele nieruchomości zainteresowani są otrzymaniem interpretacji indywidualnych obowiązani są do złożenia odrębnych wniosków i przedstawienia odpowiedniego dla nich stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), zapytania i własnego stanowiska w sprawie oraz uiszczenia odrębnej opłaty.

Zaznaczyć należy, że niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego, lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.