IBPP1/443-742/09/BM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 13 lipca 2009 r. (data wpływu 20 lipca 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 13 października 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy w odniesieniu do wydatków dokonywanych przez Spółkę na rzecz pracowników, byłych pracowników (emerytów) i kontrahentów Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego oraz czy powstaje obowiązek naliczenia podatku należnego - jest nieprawidłowe.

W dniu 20 lipca 2009 r. wpłynął ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 13 października 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy w odniesieniu do wydatków dokonywanych przez Spółkę na rzecz pracowników, byłych pracowników (emerytów) i kontrahentów Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego oraz czy powstaje obowiązek naliczenia podatku należnego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

A. Spółka ponosi m.in. następujące wydatki dotyczące pracowników w związku z:

B. Spółka ponosi na rzecz pracowników, byłych pracowników (emerytów) oraz rodzin pracowników wydatki związane z:

C. Spółka ponosi również wydatki na rzecz kontrahentów (np. dostawców, klientów):

W piśmie z dnia 13 października 2009 r. Wnioskodawca wskazał, że wszystkie wydatki na rzecz pracowników ponoszone są w celu zwiększenia efektywności pracy i poprawy atmosfery w pracy, wynikają z przepisów prawa, umowy Spółki, obowiązujących regulaminów, zakładowych układów zbiorowych pracy i ponadzakładowych układów zbiorowych pracy lub norm i zwyczajów wypracowanych przez Spółkę, a więc niewątpliwie służą prowadzonej działalności gospodarczej Spółki.

Wnioskodawca wskazał ponadto, że "usługi cateringowe" sklasyfikowane są pod numerem PKWiU 55.52.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w odniesieniu do wydatków dokonywanych przez Spółkę na rzecz pracowników, byłych pracowników (emerytów) i kontrahentów Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego oraz czy powstaje obowiązek naliczenia podatku należnego.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług w odniesieniu do usług noclegowych i gastronomicznych nie przysługuje Spółce prawo do odliczenia podatku naliczonego, a w związku z tym nie powstaje obowiązek naliczania należnego podatku VAT.

W pozostałych przypadkach wskazanych w przedmiotowym wniosku Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Jeżeli wydatki zostały poniesione na cele inne niż związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, Spółka zobligowana jest do naliczenia podatku należnego VAT.

VAT naliczony.

Fundamentalną cechą podatku VAT jest zasada neutralności tego podatku dla podatników. Postulat ten realizowany jest poprzez umożliwienie podatnikowi pomniejszenie podatku należnego o kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z jego działalnością gospodarczą. ETS w licznym orzecznictwie wskazuje wyraźnie, iż zasadę tą należy traktować nie jako przywilej lecz podstawowe prawo podatnika, a każdy przypadek ograniczenia tego prawa musi wynikać wprost z przepisów prawa i to wyłącznie tych, które zostały wydane w zgodzie z Dyrektywą VAT (Dyrektywa Rady 2006/112/WE).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r., poz. 54, nr 535 z późn. zm.), dalej: Ustawa o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Uregulowania te są odzwierciedleniem zapisów art. 168 Dyrektywy VAT.

Zasadą ogólną jest zatem w przypadku podatku naliczonego związek wydatku z czynnościami opodatkowanymi, przy czym związek ten musi być bezpośredni. ETS kilkakrotnie wypowiadał się w kwestii prawa do odliczenia podatku od zakupów związanych bezpośrednio z czynnością zwolnioną, jednakże wykonywaną w związku z prowadzoną działalnością opodatkowaną.

W sprawie C-465/03 (Kretztechnik) ETS orzekł, iż wydatki związane z emisją akcji, czyli wydatki związane z czynnością niepodlegającą opodatkowaniu VAT, dają prawo do odliczenia podatku naliczonego. Zdaniem Trybunału środki zgromadzone przez spółkę Kretztechnik w wyniku podniesienia kapitału miały niewątpliwie służyć prowadzonej działalności gospodarczej. W konsekwencji poniesione wydatki powinny stanowić część ogólnych kosztów działalności i jako takie być uwzględniane w cenie dostarczanych towarów lub świadczonych usług. Zatem, zdaniem ETS "świadczenia takie pozostają w istocie w bezpośrednim i ścisłym związku z działalnością gospodarczą podatnika".

Warunkiem koniecznym do tego, aby Spółka miała prawo do odliczenia podatku naliczonego jest to, że wszystkie (przekraczające proporcję 98% określoną w art. 90 Ustawy o VAT) czynności dokonywane przez Spółkę w ramach działalności gospodarczej są opodatkowane. W związku z tym, że Spółka prowadzi działalność opodatkowaną, zdaniem Spółki, ocena prawa Spółki do odliczenia podatku naliczonego przy wydatkach wymienionych powyżej w lit. A, B i C powinna się sprowadzać do analizy, czy poniesione wydatki służą prowadzonej działalności gospodarczej i przez to pozostają w związku z czynnościami opodatkowanymi.

Spółka stoi na stanowisku, iż wszelkie zakupy dokonane na rzecz pracowników świadczących pracę na rzecz Spółki lub pełniących w Spółce określone funkcje (lit. A) dają Spółce prawo do odliczenia podatku naliczonego, o ile wyłączenie tego prawa nie wynika bezpośrednio z Ustawy o VAT (zakup usług gastronomicznych i noclegowych). Niewątpliwie pracownicy to podstawowe ogniwo w tworzeniu wartości w Spółce. Wszystkie wydatki na rzecz pracowników ponoszone są w celu zwiększenia efektywności pracy i poprawy atmosfery w pracy, wynikają z przepisów prawa, umowy Spółki, obowiązujących regulaminów, zakładowych układów zbiorowych pracy i ponadzakładowych układów zbiorowych pracy lub norm i zwyczajów wypracowanych przez Spółkę, a więc niewątpliwie służą prowadzonej działalności gospodarczej Spółki.

Ograniczenie prawa do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do wydatków na rzecz pracowników musi wynikać wprost z przepisów prawa i być zgodne z Dyrektywą VAT.

Takie wyłączenie prawa do odliczenia zostało ujęte m.in. w art. 88 ust. 1 pkt 4, zgodnie z którym obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych. Zatem w przypadku, gdy Spółka dokona zakupu na rzecz pracowników usług noclegowych lub gastronomicznych nie będzie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących dokonanie wspomnianych wydatków. Przypadek ograniczenia tego fundamentalnego prawa podatnika wynika wprost z przepisów prawa i pozostaje w zgodzie z Dyrektywą VAT. Przy czym Wnioskodawca zaznaczył, iż zgodnie z art. 8 ust. 3 Ustawy o VAT "usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119." Ponieważ usługi gastronomiczne sklasyfikowane są w PKWiU w pozycjach 55.30, wszelkie inne usługi, takie jak "usługi cateringowe" (PKWiU 55.52), "usługi stołówkowe" (PKWiU 55.51) dają Spółce prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Wnioskodawca twierdzi, iż z przepisów ustawy VAT nie wynika jednak, że prawo do odliczenia podatku naliczonego może być ograniczane np. poprzez zapisy Ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (dalej: ZFŚS), które narzucają określoną formę finansowania wydatków na rzecz pracowników (z utworzonego na określonych warunkach funduszu). Ponieważ zgodnie z art. 3 ust. 1 Ustawy o ZFŚS obowiązek tworzenia ZFŚS dotyczy "pracodawcy zatrudniającego (...) co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty" różnicowanie sytuacji podatników VAT ze względu na to kryterium (ograniczenie podmiotowe) byłoby nieuprawnione i sprzeczne z istotą systemu podatkowego VAT. Zatem twierdzenie, iż w odniesieniu do wydatków finansowanych z ZFŚS nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego byłoby ograniczaniem fundamentalnego prawa podatnika, które nie wynika bezpośrednio z Ustawy o VAT i nie jest zgodne Dyrektywą VAT.

Ponieważ Spółka prowadzi działalność gospodarczą w określonym systemie prawnym, który obwarowuje tę działalność szeregiem zobowiązań, wszelkie wydatki do których zobowiązują Spółkę przepisy m.in. kodeksu pracy, zakładowego układu zbiorowego pracy oraz ponadzakładowego układu zbiorowego pracy, ustawy o ZFŚS należy zaliczyć do ogólnych kosztów działalności również w zakresie zakupów dokonywanych na rzecz byłych pracowników (np. na zakup wieńców i wiązanek pogrzebowych) oraz rodzin pracowników (zakup paczek dla dzieci pracowników) dają Spółce prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do ZFŚS ustawodawca, godząc się w podatku dochodowym od osób prawnych na zaliczenie przez podatnika do kosztów uzyskania przychodów odpisu na ZFŚS, potwierdził istnienie związku kosztów ZFŚS (również w zakresie wydatków dotyczących np. emerytów) z przychodem z działalności gospodarczej, który w Spółce jest całkowicie opodatkowany podatkiem VAT. Dlatego wszystkie wydatki dokonywane w ramach ZFŚS (pkt A, B), zdaniem Spółki, dają jej prawo do odliczenia podatku naliczonego, nie rodząc obowiązku naliczenia podatku VAT należnego.

C. Zdaniem Wnioskodawcy zakupy dokonywane na rzecz kontrahentów (kwiaty, kalendarze, upominki, poczęstunki) również wykazują związek działalnością gospodarczą Spółki. W przypadku wydatków na rzecz kontrahentów współpracujących ze Spółką można wskazać na bezpośredni związek tych wydatków z daną transakcją opodatkowaną lub zaliczyć je do kosztów ogólnych działalności Spółki, jeśli z powodów obiektywnych takiego związku nie można wykazać albo dokonane zakupy dotyczą potencjalnych kontrahentów.

Zdaniem Wnioskodawcy ostateczny argument za podejściem dot. podatku naliczonego reprezentowanym przez Spółkę dają przepisy dot. podatku należnego przy wykorzystaniu towarów na cele niezwiązane z prowadzoną działalnością.

Konieczność opodatkowania wykorzystania towarów na cele niezwiązane z prowadzoną działalnością wynika bowiem z tego, iż podatnik występuje w takich przypadkach de facto w roli ostatecznego konsumenta i tym samym powinien on ponieść ciężar podatku VAT. Przy czym ten sam cel tj. opodatkowanie ostatecznej konsumpcji w praktyce może zostać osiągnięty na dwa sposoby:

* poprzez wyłączenie prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupami towarów (lub gdy doszło do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, nałożenie na podatnika obowiązku korekty dokonanego odliczenia) lub

* poprzez zobowiązanie podatnika do wykazania podatku należnego od czynności wykorzystania towarów na cele inne niż prowadzona działalność gospodarcza.

Zdaniem Wnioskodawcy z uwagi na fakt odniesienia się ustawodawcy w przepisach konstytuujących powstanie obowiązku podatkowego w odniesieniu do bezpłatnych wydań towarów min. do "prawa do odliczenia podatku naliczonego", a nie do samego faktu odliczenia, należy wysnuć wnioski, że jedynym dopuszczalnym sposobem opodatkowania ostatecznej konsumpcji w Spółce jest wykazanie podatku należnego od czynności wykorzystania towarów na cele niezwiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą (czyli sposób drugi), nie zaś pozbawianie podatnika fundamentalnego prawa do odliczenia podatku naliczonego.

W przypadku współfinansowania zakupu przez pracownika, Spółce przysługuje prawo odliczenia całości VAT naliczonego z faktury wystawionej na Spółkę oraz wystąpi obowiązek naliczenia w fakturze wewnętrznej VAT należnego od część kwoty netto finansowanej przez pracownika.

W praktyce współfinansowanie kosztów zakupu wycieczek, karnetów, biletów, itp. odbywa się poprzez wpłatę dokonywaną przez pracownika na rachunek bankowy Spółki części kwoty uiszczonej w całości przez Spółkę (VAT należny wykazany od kwoty stanowiącej różnicę między kwotą z faktury zakupu a kwotą dofinansowania ze strony Spółki). W przypadku wczasów lub kolonii faktura zakupu wystawiona jest na osobę fizyczną (pracownika) i jest jedynie podstawą zwrotu części kosztów (dofinansowanie z ZFŚS), a w związku z tym, że nabywcą nie jest Spółka nie występuje również prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT.

Podsumowując, z uwagi na związek wymienionych przez Spółkę wydatków z czynnościami opodatkowanymi Spółki (sprzedażą usług dystrybucji energii elektrycznej) powstanie obowiązku podatkowego lub jego brak w podatku należnym w odniesieniu np. do konkretnych wydań towarów pracownikom lub kontrahentom jest kwestią wtórną, pozostającą bez wpływu na istnienie prawa do odliczenia przez Spółkę podatku naliczonego.

VAT należny.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju a przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel zaś przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi wyżej wspomnianej dostawy towarów.

Ponadto z art. 7 ust. 2 wynika, iż "przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności;

* przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

* wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Analogiczne przepisy dotyczące świadczenia usług zawarte są w art. 8 ust. 2 Ustawy o VAT: "Nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jak odpłatne świadczenie usług."

Z powyższego wynika, że w przypadku nieodpłatnych wydań towarów lub nieodpłatnego świadczenia usług na rzecz pracowników lub kontrahentów obowiązek naliczenia podatku VAT powstanie w Spółce, gdy spełnione będą łącznie następujące przesłanki:

* Spółce przysługiwało prawo do odliczenia całości lub części podatku naliczonego,

* towary przekazane są na cele inne niż związane z prowadzonym przez Spółkę przedsiębiorstwem.

Pierwsza przesłanka zachodzi m.in. gdy Spółka otrzymuje fakturę VAT, w której jest wykazany VAT naliczony. Jedynie w odniesieniu do usług noclegowych i gastronomicznych oraz w przypadku otrzymania rachunku bądź faktury VAT marża nie jest spełniona pierwsza przesłanka.

Zdaniem Wnioskodawcy Spółka posiada prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT, przy tego rodzaju wydatkach, a w przypadku, gdy Spółka przekazuje towary na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem (przesłanka druga), nie powstaje obowiązek naliczenia należnego podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy podejście takie potwierdził NSA w wyroku 7-miu sędziów z dnia 23 marca 2009 r. (sygn. akt I FPS 6/08). NSA jednoznacznie stwierdził, iż w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 czerwca 2005 r. brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem VAT nieodpłatnego przekazania towarów na cele związane z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem bez względu na wartość przekazywanych towarów. Z ustnego uzasadnienia sądu wynika, iż zmiana wprowadzona w art. 7 ust. 3 ustawy o VAT od dnia 1 czerwca 2005 r. spowodowała, że wykładnia językowa art. 7 ust. 2 jest jednoznaczna i nie daje w związku z tym żadnych podstaw do stosowania innych metod wykładni, w tym wykładni celowościowej.

NSA dokonał dokładnej analizy brzmienia art. 7 ust. 2 i ust. 3 ustawy o VAT w stanie prawnym sprzed dniem 1 czerwca 2005 r. oraz po dniu 1 czerwca 2005 r. "stwierdzając, że zmianie uległ tylko art. 7 ust. 3 ustawy o VAT, który brzmiał: przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli ich przekazanie (wręczenie) wiązało się bezpośrednio z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem, W ocenie NSA ustawodawca umyślnie usunął zwrot "bezpośrednio z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem"; natomiast usunięcie tego fragmentu przepisu doprowadziło do usunięcia wszelkich uprzednio istniejących wątpliwości co do interpretacji tego przepisu.

Towary wymienione w art. 7 ust. 3 ustawy o VAT jako wyłączone z opodatkowania VAT niekoniecznie muszą być związane z prowadzoną działalnością podatnika, możliwe jest np. przekazanie bezpłatnie towarów wymienionych w art. 7 ust. 3 ustawy o VAT innemu przedsiębiorcy, który wykorzysta je do własnych potrzeb, a więc takie przekazanie nie będzie związane z działalnością podmiotu, który je przekazał.

Wykładnia prowspólnotowa przepisów krajowych możliwa jest wyłącznie wtedy, gdy przepisy krajowe na to pozwalają. Dyrektywa skierowana jest do państwa członkowskiego. Jeśli państwo członkowskie dokona nieprawidłowej implementacji Dyrektywy do porządku krajowego, organ administracji nie może powoływać się na Dyrektywę, gdy prawo wewnętrzne inaczej stanowi; uzasadniając tę tezę, NSA powołał się na wyrok ETS w sprawie C-8/81 (Ursula Becker).

Przedmiot opodatkowania musi wynikać z przepisów prawa krajowego o randze ustawy (art. 217 Konstytucji RP); nie można domniemywać obowiązków podatnika przez pryzmat prawa wspólnotowego z pominięciem sprzecznych z tym prawem przepisów prawa krajowego.

NSA podkreślił, że w kwestii interpretacji art. 7 ust. 2 i ust. 3 ustawy o VAT od dnia 1 czerwca 2005 r. nie ma rozbieżności w orzecznictwie, powołując się na dwa wyroki NSA z dnia 13 maja 2008 r. o sygnaturze akt I FSK 600/07 oraz na wyrok NSA z dnia 24 września 2008 r. o sygnaturze akt I FSK 922/08.

Zatem, zdaniem Wnioskodawcy, wszelkie nieodpłatne przekazania towarów lub świadczenie usług na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zdaniem Spółki celem związanym z prowadzonym przedsiębiorstwem jest m.in. zwiększenie efektywności pracy poprzez podniesienie motywacji pracowników, utrzymanie dobrej atmosfery w pracy, poprawę komunikacji interpersonalnej, przywiązanie pracownika do firmy, polepszenie warunków pracy. Zatem zaistnienie takich sytuacji, jak:

* organizacja imprezy okolicznościowej dla pracowników (w ramach tego: zakup usługi artystycznej, usługi cateringowej lub "obsługi imprezy", przekazanie artykułów spożywczych na imprezę),

* organizacja wyjazdów weekendowych dla pracowników i ich rodzin w ośrodkach, w których udziały posiada Wnioskodawca,

* przekazywanie pracownikom w dowód uznania za osiągnięcia lub długoletni staż pracy kwiatów i upominków,

* przekazanie pracownikom w czasie i miejscu pracy (spotkania służbowe) artykułów spożywczych i posiłków (również tych nie zaliczanych do posiłków profilaktycznych),

* przekazanie pracownikom nagród w ramach organizowanego konkursu z zakresu wiedzy BHP,

- nie będzie powodować powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT.

Kolejną kategorią wydatków poniesionych na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, które zdaniem Wnioskodawcy nie rodzą obowiązku naliczenia VAT, są wydatki związane z nieodpłatnym przekazaniem towarów na reklamę i reprezentację Spółki. Wydatki z tego tytułu, obejmują m.in.:

* przekazanie materiałów reklamowych i upominków z logo Spółki kontrahentom,

* przekazanie nagród, upominków w konkursach kierowanych do odbiorców oraz w związku z organizowanymi akcjami sponsoringowymi i reklamowymi służącymi kształtowaniu pozytywnego wizerunku Spółki;

* poczęstunek dla kontrahentów (kawa, herbata, napoje, ciastka, owoce itp.).

Do wydatków związanych z przekazaniem przez Spółkę towarów na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem należą wydatki na tzw. "potrzeby pracownicze". Z praktyki orzeczniczej wynika, iż "potrzeby pracownicze" to takie, do zaspokojenia których pracodawca jest zobowiązany na podstawie przepisów prawa np. kodeksu pracy, zakładowego i ponadzakładowego układu zbiorowego pracy, regulaminu pracy, Umowy Spółki, Ustawy o ZFŚS, itp. Do wspomnianej grupy wydatków na tzw. potrzeby pracownicze zalicza się ponadto:

* okolicznościowe wieńce i wiązanki pogrzebowe,

* kwiaty i upominki dla pracowników pracy związku z jubileuszem (np. 25 lat pracy),

* wydania na rzecz członków RN, które wiążą się ze sprawowaną funkcją (pieczątki, kalendarze, organizacja posiedzeń),

* wydawanie posiłków profilaktycznych (w tym artykułów spożywczych służących przyrządzaniu posiłków przez pracowników).

Z przekazaniami towarów na cele inne niż związane z prowadzonym przedsiębiorstwem Wnioskodawca ma do czynienia w sytuacji:

* przekazania prezentów i upominków na rzecz byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków organów stanowiących osób prawnych (członków Rady Nadzorczej) (z uwzględnieniem przepisów o prezentach małej wartości), które nie wynikają z przepisów prawa obowiązujących Spółkę (np. kodeksu pracy, zakładowego i ponadzakładowego układu zbiorowego pracy, regulaminu pracy, Umowy Spółki, Ustawy o ZFŚS);

* pozostałe wydania na rzecz członków Rady Nadzorczej, które nie wiążą się ze sprawowaną przez nich w firmie funkcją

* wydatki na organizację imprezy okolicznościowej, w części dotyczącej np. rodzin pracowników (przy czym, jeśli nie jest możliwe wyodrębnienie na fakturze kwot dotyczących uczestników niebędących pracownikami lub kontrahentami, Spółka nie jest zobligowana do wykazania VAT należnego od wydatków na organizację imprezy, w której uczestniczą również pracownicy i kontrahenci)

* pozostałe wydania na rzecz rodzin pracowników, byłych pracowników (emerytów), które nie wynikają z przepisów prawa obowiązujących Spółkę.

Podsumowując całość powyższych wywodów, w odniesieniu do wszystkich wydatków wskazanych przez Spółkę (z wyjątkiem zakupu usług noclegowych i gastronomicznych) Spółka ma prawo odliczyć podatek naliczony wykazany w fakturach zakupu. Jeżeli wydatki poniesione zostały na cele inne niż związane z prowadzonym przedsiębiorstwem (wskazane powyżej), Spółka zobligowana jest do wykazania podatku należnego VAT. Natomiast w przypadku usług noclegowych i gastronomicznych Spółka nie odlicza i nie i nalicza podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W myśl natomiast art. 86 ust. 8 pkt 2 ww. tej ustawy, podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary dotyczą czynności, o których mowa w art. 7 ust. 3-7 (przekazywanie drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek).

Analizując powyższe należy stwierdzić, że podatnik w momencie nabycia towarów oraz usług określa, czy nabywane przez niego towary i usługi będą wykorzystywane w prowadzonej przez niego działalności opodatkowanej. W konsekwencji należy stwierdzić, iż podatnik może obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w sytuacji, gdy występuje związek pomiędzy poniesionymi wydatkami, a wykonywanymi z tytułu prowadzonej działalności czynnościami opodatkowanymi.

Powyższa zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tj. są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku VAT lub czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ustawodawca stworzył więc podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, jak i niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony. W szczególności należy wskazać, że zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT obniżenia lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób. Ponadto w myśl art. 88 ust. 3a ustawy o VAT nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Należy zauważyć, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością Spółki może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością Podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży - towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością Spółki można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania Przedsiębiorstwa; mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym osiąganymi przez Podatnika obrotami. Aby jednak można było wskazać, iż określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością Spółki, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu.

O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością Podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez Podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie Przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez Spółkę obrotów. Najczęściej do wydatków mających pośredni wpływ na wykonywanie czynności opodatkowanych zalicza się koszty reklamy, wydatki związane z udziałem w targach, konferencjach, koszty doradztwa podatkowego, obsługi prawnej.

Zgodnie natomiast z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

Przepisu ust. 2 tego artykułu nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek (art. 7 ust. 3 ustawy o VAT).

Przepis art. 7 ust. 4 ustawy o VAT definiuje prezenty o małej wartości, przez które rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:

Przez próbkę, w rozumieniu art. 7 ust. 7 ustawy o VAT, rozumie się niewielką ilość towaru reprezentującą określony rodzaj lub kategorię towarów, która zachowuje skład oraz wszystkie właściwości fizyczne, fizykochemiczne i chemiczne lub biologiczne towaru, przy czym ilość lub wartość przekazywanych (wręczanych) przez podatnika próbek nie wskazuje na działanie mające charakter handlowy.

Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tego towaru, z wyjątkiem przekazania towarów stanowiących drukowane materiały reklamowe i informacyjne, bądź spełniających warunki do uznania ich za prezenty o małej wartości lub próbki. Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie tych towarów pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Przy interpretacji art. 7 ust. 2 ustawy, należy odróżnić cel czynności przekazania towarów przedsiębiorstwa od związku tej czynności z jego funkcjonowaniem. Celem bezpośrednim każdego nieodpłatnego przekazania towaru przedsiębiorstwa osobie trzeciej jest przede wszystkim zaspokojenie jej potrzeb konsumenckich (cel niezwiązany z przedsiębiorstwem - ust. 2), lecz z punktu widzenia funkcjonowania i interesu przedsiębiorstwa podatnika zaspokojenie potrzeb osoby trzeciej może być obojętne, jako w ogóle niewiążące się z jego działalnością (np. przekazanie towarów na cele osobiste podatnika, pracowników itd.) lub też realizowane jest w związku z jego funkcjonowaniem i rozwojem działalności (np.: w związku z czynnościami reprezentacji i reklamy, sponsoringu, czy tzw. sprzedaży premiowej). To właśnie wskazuje, że celu przekazania towarów przedsiębiorstwa podatnika nie można utożsamiać ze związkiem tej czynności z jego działalnością, z którą może w ogóle nie być związana lub pozostawać w bezpośrednim związku, stanowiąc realizację zadań przedsiębiorstwa.

Z przepisów art. 7 ust. 2 w związku z art. 7 ust. 3, ust. 4 i ust. 7 cyt. ustawy wynika więc, że nieodpłatne przekazanie towarów, innych niż drukowane materiały informacyjne i reklamowe oraz próbki, na cele niezwiązane w sposób bezpośredni z działalnością opodatkowaną Spółki związane z tą działalnością tylko w sposób pośredni (np. na cele reklamy czy promocji), podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, pod warunkiem, że Podatnik dokonał odliczenia podatku naliczonego przy ich nabyciu.

Taka interpretacja wynika z analizy art. 7 ust. 2 w zestawieniu z art. 7 ust. 3 cyt. ustawy. Przekazanie drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek - niewątpliwie jest, w sposób pośredni, związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, wobec tego, w przypadku nieobjęcia regulacją art. 7 ust. 2 przekazania lub zużycia towarów przez podatnika na cele związane z jego przedsiębiorstwem, przepis art. 7 ust. 3 byłby zbędny. Skoro zatem z zakresu opodatkowania czynności nieodpłatnego przekazania towarów, na cele inne niż bezpośrednio związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, wyłączono na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy, jedynie przekazanie drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek, to należy uznać, iż opodatkowaniu podlegają wszelkie inne przekazania towarów pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od tych czynności w całości lub w części. Gdyby przyjąć, iż opodatkowaniu na mocy ust. 2 podlegają wyłącznie czynności w ogóle niezwiązane z przedsiębiorstwem, zbędne byłoby wyłączanie z opodatkowania czynności, które i tak nie podlegałyby opodatkowaniu jako związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Należy podkreślić, że w sytuacji, gdy podatnik odliczył podatek naliczony przy zakupie towarów, to ich nieodpłatne przekazanie, gdyby było nieopodatkowane, w rezultacie prowadziłoby do sytuacji, gdy żaden z uczestników obrotu gospodarczego nie poniósłby ekonomicznego ciężaru podatku VAT. Pozostawałoby to w sprzeczności z zasadą powszechności i neutralności opodatkowania.

W kwestii natomiast świadczenia usług należy wskazać, że w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jak odpłatne świadczenie usług.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług muszą być spełnione łącznie dwa warunki, a mianowicie:

* brak związku świadczonych usług z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem,

* istnienie prawa podatnika do odliczenia w całości lub w części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Obowiązek tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nakładają przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ww. ustawy, ustawa określa zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, zwanego dalej "Funduszem", i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu oraz na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.

W myśl art. 2 pkt 1 cyt. ustawy, działalność socjalna oznacza usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku działalności kulturalno-oświatowej, sportowo rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. Jak stanowi pkt 5 powołanego przepisu, osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Stosownie do art. 10 oraz art. 12 ust. 1 powołanej ustawy, środki Funduszu są gromadzone na odrębnym rachunku bankowym, a pracodawca administruje tymi środkami.

Odnosząc przywołane powyżej podstawy prawne do stanu faktycznego wskazanego przez Wnioskodawcę należy stwierdzić co następuje.

Wnioskodawca wskazał we wniosku, że czynności dokonywane przez Spółkę w ramach działalności gospodarczej są opodatkowane podatkiem VAT.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca ponosi na rzecz pracowników wydatki finansowane w całości lub części ze środków ZFŚS. Są to:

Ponadto ponosi na rzecz pracowników, byłych pracowników (emerytów) oraz rodzin pracowników wydatki finansowane w całości lub części ze środków ZFŚS tj.:

Zdaniem Wnioskodawcy, wszystkie wydatki dokonywane w ramach ZFŚS dają jej prawo do odliczenia podatku naliczonego nie rodząc obowiązku naliczenia podatku VAT należnego.

W świetle przytoczonych powyżej przepisów, całkowite finansowanie ze środków ZFŚS określonej we wniosku działalności socjalnej Wnioskodawcy, nie będzie mieściło się w pojęciu dostawy towarów i świadczenia usług z uwagi na fakt, iż nie zostaną spełnione dyspozycje wynikające z art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. W konsekwencji, Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu towarów i usług sfinansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, gdyż wydatki te nie będą wykorzystywane przez niego do wykonywania czynności opodatkowanych.

Odnośnie wydatków finansowanych jedynie w części z ZFŚS należy zauważyć, że przekazanie pracownikom, byłym pracownikom oraz ich rodzinom towarów lub świadczenie usług za częściową odpłatnością stanowi, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług, czyli czynności podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych, według stawek obowiązujących dla danej dostawy lub świadczenia usług.

Gdy świadczenie jest odpłatne (tj. część należności pokrywa nabywca) - czynność ta podlega opodatkowaniu do wysokości świadczenia wnoszonego przez pracownika, a podatnikowi - przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony na ogólnych zasadach, tj. w zakresie, w jakim związany jest on z tymi czynnościami opodatkowanymi zgodnie z art. 86 ust. ustawy o VAT.

Podsumowując tę część należy stwierdzić, iż w przypadku nieodpłatnego przekazania zakupionych towarów i usług finansowanych w całości z ZFŚS, świadczenia te w tej części nie będą podlegały opodatkowaniu, w konsekwencji czego podatnikowi nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tymi wydatkami związanego.

Natomiast odpłatne świadczenia czy dostawy na rzecz pracowników (ich rodzin i byłych pracowników) stanowią świadczenie usług czy dostawę towarów podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na ogólnych zasadach, przy czym podstawę opodatkowania stanowi wyłącznie kwota otrzymana od odbiorcy tych usług (art. 29 ust. 1 ustawy o VAT), zaś prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z tymi usługami wynika z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że wszystkie wydatki dokonywane w ramach ZFŚS dają prawo do odliczenia podatku naliczonego należało uznać za nieprawidłowe.

Ponadto w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca dokonuje na rzecz pracowników zakupu usług noclegowych i gastronomicznych w związku z organizowaniem imprez okolicznościowych, integracyjnych, festynów, tradycyjnych imprez organizowanych w związku z obchodami Dnia Energetyka, organizowaniem spotkań biznesowych, konferencji, telekonferencji, szkoleń dla pracowników oraz w związku z pełnieniem przez pracowników określonych funkcji w Spółce (m.in. członków Rady Nadzorczej, Zarządu).

Znaniem Wnioskodawcy, nie będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakup przedmiotowych usług noclegowych i gastronomicznych jak również nie wystąpi obowiązek naliczenia podatku VAT przy ich przekazaniu.

Jak już na wstępie wskazano, ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, jak i niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony. I tak w myśl art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b) ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 grudnia 2008 r., obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

Zatem Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dotyczących nabycia przez Wnioskodawcę usług noclegowych i gastronomicznych, nie mamy bowiem do czynienia z wyjątkiem wyłączającym brak prawa do odliczenia podatku naliczonego, o którym mowa w art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b) ustawy o VAT. Jednocześnie u Wnioskodawcy nie wystąpi obowiązek opodatkowania nieodpłatnego przekazania tych usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w tej części należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do nabywanych przez Wnioskodawcę i przekazywanych na rzecz pracowników usług cateringowych w związku z organizowaniem imprez okolicznościowych, integracyjnych, festynów, tradycyjnych imprez organizowanych w związku z obchodami Dnia Energetyka, organizowaniem spotkań biznesowych, konferencji, telekonferencji, szkoleń dla pracowników oraz w związku z pełnieniem przez pracowników określonych funkcji w Spółce (m.in. członków Rady Nadzorczej, Zarządu), należy wskazać, że zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o VAT usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Stosownie do postanowień § 3 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (Dz. U. Nr 207, poz. 1293), dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług do dnia 31 grudnia 2009 r. stosuje się Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług (PKWiU), wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. (Dz. U. Nr 42, poz. 264 z późn. zm.).

Wnioskodawca we wniosku wskazał, że ponieważ usługi gastronomiczne sklasyfikowane są w PKWiU w pozycjach 55.30, wszelkie inne usługi, takie jak "usługi cateringowe" (PKWiU 55.52), "usługi stołówkowe" (PKWiU 55.51) dają Spółce prawo do odliczenia podatku naliczonego.

W klasyfikacji tej w dziale 55 - "usługi hotelarskie i gastronomiczne", ustawodawca sklasyfikował pod symbolem PKWiU 55.3 "usługi gastronomiczne", natomiast "usługi stołówkowe i cateringowe" posiadają symbol PKWiU 55.5.

Powyższa klasyfikacja wskazuje, iż usługa cateringowa stanowi usługę odrębną od gastronomicznej.

W powołanym przepisie art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b) ustawy o VAT, wyłączającym prawo do odliczenia podatku naliczonego, ustawodawca wymienił jedynie usługi gastronomiczne, tym samym nie zostało wykluczone prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu zakupu usług cateringowych.

W związku z powyższym Wnioskodawca ma prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu zakupu usług cateringowych w takiej części w jakiej nabyte usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Jednocześnie, nieodpłatne przekazanie tych usług na rzecz pracowników byłych pracowników (emerytów), nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jeżeli jest związane z prowadzonym przedsiębiorstwem. W przeciwnym wypadku usługa podlega opodatkowaniu.

Odnośnie natomiast prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z zakupem towarów przekazywanych w ramach sponsoringu rzeczowego należy zauważyć, że z powołanych powyżej przepisów art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o VAT wynika, iż definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Zatem opodatkowanym świadczeniem usług jest każda transakcja podatnika w ramach jego działalności gospodarczej, która nie została wymieniona jako dostawa towarów, przy czym do uznania czynności za usługę konieczne jest istnienie odbiorcy usługi. Zwrócić również należy uwagę, iż pod rządami ww. ustawy o podatku od towarów i usług, w odniesieniu do każdej płatności pieniężnej rozpatrywać należy, czy nie stanowi ona otrzymanego wynagrodzenia za jakieś świadczenia wykonane przez dany podmiot. Jeśli można zidentyfikować takie świadczenia, to wówczas otrzymaną płatność należałoby potraktować jako wynagrodzenie za usługę. W przypadku więc, gdy podmiot płacący uzyskuje korzyść z pewnego rodzaju sytuacji zobowiązanie takie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako świadczenie usługi. W konsekwencji powinno być ono opodatkowane podatkiem VAT.

Z taką sytuacją mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie. Wnioskodawca ponosi wydatki na zakup towarów przekazywanych w ramach sponsoringu rzeczowego.

Przepisy podatkowe, w szczególności ustawa o podatku od towarów i usług, nie zawierają ustawowej definicji sponsoringu. Zgodnie ze Słownikiem wyrazów obcych (Wydawnictwo PWN), przez sponsoring rozumie się: "finansowanie czegoś, często w zamian za reklamowanie własnej działalności". Celem sponsoringu jest między innymi upowszechnianie znajomości firmy i jej produktów wśród klientów i potencjalnych nabywców produktów i usług. Ponadto jedną z podstawowych cech sponsoringu jest łączenie w sobie reklamy, aktywizacji sprzedaży lub public relations. Istotnym dla celów podatkowych jest fakt, iż umowa sponsoringu jest oparta na ekwiwalentności świadczeń, ponieważ sponsor ponosi pewne koszty w celu sfinansowania określonych działań sponsorowanego. W związku z powyższym należy stwierdzić, iż czynności wykonywane na rzecz sponsora wynikające z zawartej z nim umowy są w świetle ustawy o podatku od towarów i usług odpłatnym świadczeniem usług.

Mamy więc w takim przypadku do czynienia z wymiana towaru (rzeczy przekazywanych przez sponsora) na usługi (świadczone przez sponsorowanego na rzecz sponsora). Transakcję należy zatem uznać za odpłatną.

Stosownie do art. 8 ust. 3 ustawy o VAT usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

W myśl § 2 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 89, poz. 844 z późn. zm.) dla celów podatku od towarów i usług (do dnia 31 grudnia 2008 r.) stosuje się Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 42, poz. 264 z późn. zm.).

Na podstawie § 3 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) - (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 z późn. zm.), przedłużono do dnia 31 grudnia 2009 r. stosowanie - do celów m.in. opodatkowania podatkiem od towarów i usług - Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r.

Jednocześnie stosownie do art. 41 ust. 13 ustawy o VAT, towary i usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, niewymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej podlegają opodatkowaniu stawką w wysokości 22%, z wyjątkiem tych, dla których w ustawie lub przepisach wykonawczych określono inną stawkę.

Przekazywanie towarów w ramach sponsoringu rzeczowego jest odpłatna dostawą towarów w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

W zamian za przekazywanie towarów na rzecz kontrahentów w ramach sponsoringu rzeczowego Wnioskodawca uzyskuje wyraźną, bezpośrednią korzyść (umożliwienie promocji firmy sponsora, eksponowanie logo i oznaczeń sponsora, itp.).

W związku z powyższym przekazywanie przez Wnioskodawcę towarów (rzeczy) na rzecz kontrahentów w ramach sponsoringu, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wg stawki właściwej dla towaru będącego przedmiotem przekazania. Równocześnie Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów, w myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Z treści przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca ponosi następujące wydatki związane z nieodpłatnymi przekazaniami towarów tj. nagrody, odznaczenia, upominki, artykuły spożywcze w związku z organizowaniem imprez okolicznościowych, integracyjnych, festynów, tradycyjnych imprez w związku z obchodami Dnia Energetyka, artykuły spożywcze (kawa, herbata, napoje, poczęstunek) - wydawane na posiedzeniach i poza posiedzeniami (m.in. członków Rady Nadzorczej, Zarządu), w związku z pełnieniem przez pracowników określonych funkcji w Spółce; stroje sportowe; wieńce i wiązanki pogrzebowe (dla byłych pracowników), kondolencje w związku ze śmiercią osób z rodziny pracownika, czy byłych pracowników (emerytów), kwiaty, kalendarze, upominki - przekazywane kontrahentom Spółki (dostawcom, kooperantom, klientom), artykuły spożywcze (kawa, herbata, napoje, poczęstunek) w związku z organizowanymi spotkaniami z kontrahentami, materiały reklamowe opatrzone logo firmy dla klientów.

W uzasadnieniu swojego stanowiska Wnioskodawca stwierdza, iż pracownicy to podstawowe ogniwo w tworzeniu wartości dodanej w Spółce, a wszystkie wydatki na rzecz pracowników ponoszone są w celu zwiększenia efektywności pracy i poprawy atmosfery w pracy, wynikają z przepisów prawa lub statutu Spółki, pełnionych przez pracowników funkcji lub norm i zwyczajów wypracowanych prze Spółkę, a więc bez wątpienia służą prowadzonej działalności opodatkowanej Spółki.

Z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, iż dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością Spółki może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością Podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży - towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością Spółki można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania Przedsiębiorstwa; mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym osiąganymi przez Podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, iż określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością Spółki, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością Podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez Podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie Przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez Spółkę obrotów. Najczęściej do wydatków mających pośredni wpływ na wykonywanie czynności opodatkowanych zalicza się koszty reprezentacji i reklamy, wydatki związane z udziałem w targach, konferencjach, koszty doradztwa podatkowego.

Zakupione towary i usługi, które tylko w sposób pośredni związane są z działalnością Podatnika, a więc nie służą dalszej odsprzedaży ani nie są wykorzystywane do wytworzenia wyrobów i usług będących przedmiotem obrotu, są przez Podatnika przekazywane do wykorzystania pracownikom i klientom, w okolicznościach wymienionych w przedmiotowym wniosku.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa podatkowego oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny, należy uznać, iż na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków ponoszonych na zakup towarów i usług wymienionych w przedmiotowym wniosku z wyjątkiem usług noclegowych i gastronomicznych oraz z uwzględnieniem innych wyłączeń wynikających z art. 88 ustawy o VAT.

W odniesieniu natomiast do podatku należnego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegać będzie generalnie każde nieodpłatne przekazanie towarów, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów (z wyjątkiem przekazania towarów stanowiących drukowane materiały reklamowe i informacyjne bądź spełniających warunki do uznania ich za prezenty o małej wartości lub próbki). W takim przypadku na Wnioskodawcy ciążyć będzie obowiązek naliczenia podatku VAT należnego. Z uwagi na powyższe przekazując pracownikom, ich rodzinom i klientom do wykorzystania towary wymienione w przedmiotowym wniosku m.in. takie jak nagrody, dyplomy, odznaczenia, artykuły spożywcze, wieńce i wiązanki pogrzebowe, kondolencje, kwiaty, firmowe gadżety i inne, Wnioskodawca zobowiązany jest do naliczenia podatku z tytułu przekazania przedmiotowych towarów, na mocy art. 7 ust. 2 cyt. ustawy.

Natomiast w odniesieniu do nieodpłatnego świadczenia usług wymienionych w przedmiotowym wniosku stanowiących część składową organizowanych imprez okolicznościowych, integracyjnych, festynów itp., na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy, w przedmiotowej sprawie nie zachodzą przesłanki pozwalające uznać nieodpłatne świadczenie usług, które jest związane z prowadzonym przedsiębiorstwem za usługi zrównane z odpłatnym świadczeniem usług, podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem z treści wspomnianego przepisu oraz stanu faktycznego wynika, iż nieodpłatne świadczenie usług nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jako wyjątek od powyższego należy traktować omówione odrębnie usługi noclegowe i gastronomiczne, kwestię przekazania towarów w ramach sponsoringu rzeczowego i nabycie towarów i usług finansowanych z ZFŚS.

Zatem oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku należało uznać je za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. organ pragnie również wskazać, że organy podatkowe działają na podstawie przepisów prawa. Natomiast wyroki sądów oraz orzeczenia ETS są wydane w konkretnych sprawach i dotyczą wyłącznie tych spraw, w których zapadły.

Niniejsza interpretacja traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.