IBPP1/443-67/09/MS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 14 stycznia 2009 r. (data wpływu 20 stycznia 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 6 kwietnia 2009 r. (data wpływu 8 kwietnia 2009 r.) oraz pismem z dnia 15 kwietnia 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania jednorazowej sprzedaży prawa wieczystego użytkowania 4 działek - jest prawidłowe.

W dniu 20 stycznia 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania jednorazowej sprzedaży prawa wieczystego użytkowania 4 działek. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 6 kwietnia 2009 r. (data wpływu 8 kwietnia 2009 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu znak IBPP1/443-67/09/MS z dnia 30 marca 2009 r. oraz pismem z dnia 15 kwietnia 2009 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Na podstawie warunkowej umowy sprzedaży prawa użytkowania wieczystego gruntu z dnia 6 października 1999 r. Repertorium A numer XXX oraz umowy przeniesienia prawa użytkowania wieczystego gruntu z dnia 20 stycznia 2000 r. Wnioskodawczyni nabyła, będąc wdową, prawo użytkowania wieczystego niezabudowanej działki gruntu o numerze geodezyjnym YYY o obszarze 4890 metrów kwadratowych położonej w miejscowości R. przy ulicy J. objętej księgą wieczystą Sądu Rejonowego w R. KW numer XXX celem wybudowania na tych działkach gruntu budynku mieszkalnego dla siebie i budynków mieszkalnych dla swoich dwóch córek.

Decyzją Prezydenta Miasta R. z dnia 22 lutego 2005 r. po rozpatrzeniu wniosku Wnioskodawczyni opisana powyżej nieruchomość uległa podziałowi. Na skutek tego podziału powstało pięć niezabudowanych działek, w tym cztery działki gruntu o numerach geodezyjnych i o obszarach:

AAA - 993 m ²

BBB - 1019 m ²

CCC- 1012 m ²

DDD - 1063 m ²

oraz działka ulicy K. (droga powiatowa o numerze geodezyjnym EEE, o obszarze 589 m ^2, czyli o łącznym obszarze 4676 m ² bowiem, na skutek nowego pomiaru powstał ubytek obszaru minus 214 m ².

Opisany powyżej podział wyodrębnił cztery działki gruntu z przeznaczeniem pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną oraz jedną działkę wchodząca w pas drogi publicznej ulicy K. Stosownie do artykułu 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.), opisana powyżej działka gruntu o numerze geodezyjnym EEE/561 przeszła z mocy prawa na własność Gminy Miasta R. bowiem decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna, a prawo użytkowania wieczystego wygasło.

Za działkę tę Wnioskodawczyni otrzymała od Gminy Miasta R. odszkodowanie w wysokości 20.497,20 zł. Jednocześnie Wnioskodawczyni wyjaśnia, że jest podatnikiem podatku od towarów i usług w związku z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą - Kancelaria Notarialna w R., a nabycie oraz planowane zbycie przedmiotowej nieruchomości również nie nastąpi w ramach tej działalności.

Działki gruntu o numerach geodezyjnych AAA, BBB, CCC, DDD stanowią jedną całość gospodarczą w obowiązującym planie zagospodarowania przestrzennego oznaczone są symbolem MM2 z podstawowym przeznaczeniem gruntów pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną i jednorodzinną i zbyte będą jednemu nabywcy (jako całość) - w dacie nabycia ich Wnioskodawczyni nie prowadziła działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni jednocześnie wyjaśnia, że w dniu 8 grudnia 2008 r. zawarła warunkową umowę sprzedaży i umowę darowizny Repertorium A numer XXX, zgodnie z którą sprzedała udział stanowiący 1/6 cześć (narzeczonemu córki M.) i darowała córce M. udział stanowiący 1/6 część w zabudowanej nieruchomości położonej w K. przy ulicy K., który to nabyła na podstawie umowy sprzedaży z dnia 25 lipca 1984 r. i dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w K. prowadzi księgę wieczysta KW numer XXX, a pieniądze z tej sprzedaży darowała córce Katarzynie.

Wnioskodawczyni wyjaśnia, że część udziału to jest 2/6 części w nieruchomości położonej w K. przy ulicy K. córka M. nabyła na podstawie dziedziczenia ustawowego po zmarłym ojcu i zmarłej babce.

Natomiast córka K. sprzedała część swojego udziału to jest 2/6 części w nieruchomości położonej w K. przy ulicy K. który nabyła na podstawie dziedziczenia ustawowego po zmarłym ojcu i zmarłej babce - narzeczonemu siostry M. i za pieniądze uzyskane częściowo z tej sprzedaży zakupiła nieruchomość w K. przy ulicy K. (stan surowy).

Na nieruchomości położonej w R. przy ulicy K. Wnioskodawczyni nie zamierza budować budynku mieszkalnego ani budynku związanego z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą. W związku z powyższym pieniądze pochodzące za sprzedaży chce podarować córce M. na remont nieruchomości oraz K. P. na wykończenie domu.

Ponadto Wnioskodawczyni stwierdza, że nie jest rolnikiem ryczałtowym, niezabudowana działka o numerze geodezyjnym XX o obszarze 4890 m ² położona w R. przy ulicy K. nie była przedmiotem najmu, dzierżawy, ani też nie czerpała z tego tytułu żadnych pożytków. Przyczyną podziału działki o numerze geodezyjnym XX był zamiar dokonania darowizny po jednej działce na rzecz dwóch córek Wnioskodawczyni i pozostawienie sobie dwóch działek. Wnioskodawczyni sprzedaży działek w wyniku podziału nie dokonała (zamierza je sprzedać jako jedną całość).

Działki o numerach geodezyjnych AAA, BBB, CCC, DDD nie były przez nią wykorzystywane.

Dokonała sprzedaży udziału stanowiącego 1/6 część w nieruchomości położonej w K. przy ulicy K. w dniu 8 grudnia 2008 r. (warunkowa umowa sprzedaży) oraz w dniu 2 lutego 2009 r. (umowa przenosząca prawo własności nieruchomości).

Wnioskodawczyni nie zamierza sprzedawać gruntów oprócz tych, które są zawarte we wniosku.

Ponadto Wnioskodawczyni stwierdziła, że przedmiotem sprzedaży będzie prawo użytkowania wieczystego niezabudowanych działek gruntu o numerach geodezyjnych AAA, BBB, CCC, DDD objętych księgą wieczystą Sądu Rejonowego w R. - KW nr XXX, a nie prawo własności tych działek. Działki są Wnioskodawczyni zbędne, posiadanie ich powoduje ponoszenie opłat, w postaci: opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu, podatku od nieruchomości, jak i opłat związanych z porządkowaniem terenu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z opisanym stanem faktycznym, przedmiotowa sprzedaż (prawa wieczystego użytkowania czterech działek gruntu o numerach geodezyjnych AAA, BBB, CCC, DDD jako jednej całości) będzie podlegała podatkowi VAT na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 54, poz. 535).

Zdaniem Wnioskodawcy, nie powstanie obowiązek podatkowy z tytułu podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 7 ust. 1 cyt. ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT). Powyższe oznacza, że dostawa towarów, w tym także gruntów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonana będzie przez podmiot mający status podatnika tj. prowadzącego samodzielną działalność gospodarczą w rozumieniu powołanej wyżej definicji.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia "częstotliwości", przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności. O kwestii częstotliwości nie decyduje czasookres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat) ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Z przedstawionych przepisów wynika więc, że jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży ze swojego majątku prywatnego nieruchomości gruntowej przeznaczonej pod zabudowę, a czynność ta wykonywana jest jednorazowo lub okazjonalnie, w warunkach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu cytowanego wyżej art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zatem podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym przypadku prawa wieczystego użytkowania nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności handlowej.

Podkreślić przy tym należy, że zwłaszcza w przypadku działalności gospodarczej w zakresie handlu, zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Nie można pominąć, że pod pojęciem "handel" należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 nie można go uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności i to bez względu na to czy czynność tę wykonał jednorazowo ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania ich w sposób częstotliwy. Taka właśnie sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez daną osobę majątku prywatnego. Majątek taki nabywany był bowiem na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy uznać, iż sprzedaż prawa wieczystego użytkowania przedmiotowych działek, z majątku osobistego, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż jest dokonywana okazjonalnie, w okolicznościach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem nadania mu stałego charakteru i nie było podejmowane dla celów zarobkowych.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawczyni (w zakresie jednorazowej sprzedaży prawa wieczystego użytkowania czterech działek gruntu o numerach geodezyjnych AAA, BBB, CCC, DDD) nie można uznać za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ustawy o VAT. Nic nie wskazuje na to, aby dokonując zakupu prawa wieczystego użytkowania nieruchomości Wnioskodawczyni działała w charakterze handlowca, a okoliczności sprzedaży prawa wieczystego użytkowania czterech działek powstałych w wyniku podziału przedmiotowej nieruchomości, nie wskazują, iż miałaby być ona czyniona z zamiarem wykonywania w sposób ciągły do celów zarobkowych.

Z treści wniosku wynika bowiem, iż działki, których prawo wieczystego użytkowania ma być przedmiotem sprzedaży, powstały po dokonaniu podziału nieruchomości nabytej przez Wnioskodawczynię w 2000 r. w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych oraz swoich dwóch córek, tj. w celu wybudowania budynku mieszkalnego dla Wnioskodawczyni i budynków mieszkalnych dla jej córek. Przy czym późniejszy podział (w 2005 r.) nieruchomości został przeprowadzony z zamiarem dokonania darowizny po jednej działce na rzecz dwóch córek (pozostałe dwie działki Wnioskodawczyni miała zamiar pozostawić sobie). Wnioskodawczyni podkreśla, że nie dokonała sprzedaży prawa wieczystego użytkowania działek po przeprowadzonym podziale nieruchomości. Działki są Wnioskodawczyni zbędne, posiadanie ich powoduje ponoszenie opłat, w postaci: opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu, podatku od nieruchomości, jak i opłat związanych z porządkowaniem terenu.

Środki pochodzące za sprzedaży Wnioskodawczyni chce podarować córce Małgorzacie na remont nieruchomości oraz córce Katarzynie na wykończenie domu.

Jak wskazano powyżej podstawowym kryterium decydującym o opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży prawa wieczystego użytkowania nieruchomości jest m.in. zamiar z jakim dokonano zakupu tego prawa, bowiem zamiar ten zostaje określony już w momencie zakupu. W przedmiotowej sprawie okoliczności jednoznacznie wskazują, iż zakupu w 2000 r. prawa wieczystego użytkowania nieruchomości dokonano w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawczyni oraz potrzeb mieszkaniowych jej córek. Okoliczności sprzedaży nie wskazują, iż sprzedaż ta ma być dokonana w celach zarobkowych - handlowych (jak wskazuje Wnioskodawczyni środki uzyskane ze sprzedaży działek zostaną przeznaczone na pomoc córkom w remoncie nieruchomości i wykończeniu domu).

Nie można również uznać, iż Wnioskodawczyni podjęła szczególne kroki w kierunku uatrakcyjnienia przedmiotowych działek. Podziału nieruchomości dokonano celem darowizny dwóch działek córkom.

Grunt mający być przedmiotem dostawy (prawo jego wieczystego użytkowania) nie był przedmiotem umów najmu ani dzierżawy, nie był w żaden inny sposób wykorzystywany przez Wnioskodawczynię. Wnioskodawczyni nie jest rolnikiem ryczałtowym, zatem nie czerpała żadnych zysków z jego posiadania. Wnioskodawczyni nie zamierza sprzedawać żadnych innych gruntów niż wymienione we wniosku.

Nie można zatem stwierdzić, że Wnioskodawczyni nabyła prawo wieczystego użytkowania gruntu celem odsprzedaży oraz dla celów zarobkowych, czy też w celu wykorzystania go w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Podsumowując, w oparciu o przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny należy stwierdzić, że sprzedaż prawa wieczystego użytkowania przedmiotowych działek powstałych w wyniku podzielenia posiadanej nieruchomości gruntowej nie nosi znamion wykorzystywania gruntu dla celów zarobkowych w sposób ciągły, tak więc warunek częstotliwości nie zostaje tu wypełniony. Przy czym na powyższe stwierdzenie nie ma wpływu fakt, iż Wnioskodawczyni w dniu 8 grudnia 2008 r. zawarła warunkową umowę sprzedaży i umowę darowizny Repertorium A numer XXX, zgodnie z którą sprzedała udział stanowiący 1/6 cześć (narzeczonemu córki Małgorzaty) i darowała córce Małgorzacie udział stanowiący 1/6 część w zabudowanej nieruchomości położonej w K. przy ulicy K., który to nabyła na podstawie umowy sprzedaży z dnia 25 lipca 1984 r.

W świetle powyższego sprzedaż prawa wieczystego użytkowania działek pochodzącego z majątku osobistego nie można uznać za działalność gospodarczą, bowiem czynność ta nie mieści się w definicji, o której mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem brak jest podstaw do uznania Wnioskodawczyni za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży prawa wieczystego użytkowania. Tym samym sprzedaż prawa wieczystego użytkowania przedmiotowych działek nie będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Na marginesie należy zaznaczyć, że kwestia opodatkowania przedmiotowej sprzedaży działek podatkiem od czynności cywilnoprawnych będzie przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.