IBPP1/443-664/09/AZb

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 19 października 2009 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP1/443-664/09/AZb

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 26 czerwca 2009 r. (złożonego w tut. organie w dniu 26 czerwca 2009 r.), uzupełnionego pismami z dnia 25 sierpnia 2009 r. (złożonego w tut. organie w dniu 25 sierpnia 2009 r.), z dnia 7 września 2009 r. (data wpływu 10 września 2009 r.) oraz z dnia 13 października 2009 r. (złożonym w tut. organie w dniu 13 października 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania udziałów Gmin na realizację zadań statutowych Związku oraz składek Gmin przeznaczonych na bieżącą działalność Związku - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 czerwca 2009 r. wpłynął ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania udziałów Gmin na realizację zadań statutowych Związku oraz składek Gmin przeznaczonych na bieżącą działalność Związku.

Wniosek został uzupełniony pismami z dnia 25 sierpnia 2009 r. (złożonym w tut. organie w dniu 25 sierpnia 2009 r.), z dnia 7 września 2009 r. (data wpływu 10 września 2009 r.) oraz z dnia 13 października 2009 r. (złożonym w tut. organie w dniu 13 października 2009 r.), będącymi odpowiedzią na wezwania tut. organu z dnia 20 sierpnia 2009 r., z dnia 1 września 2009 r., oraz z dnia 2 października 2009 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Związek Międzygminny działa na podstawie art. 64 ustawy z dnia 8 marca 1990 r., o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.). Uczestnikami Związku są Gminy: G., J., K., L., Ł., M., R., R., U., W. i Ż. Związek został powołany celem wspólnego wykonywania zadań publicznych w postaci przeprowadzenia gazyfikacji, utylizacji, budowy sieci kanalizacyjnej i innych przedsięwzięć proekologicznych wszystkich miejscowości położonych na terenie Gmin wchodzących w skład Związku.

Zadaniem związku, stosownie do § 7 statutu, jest przygotowanie dokumentacji technicznej oraz:

1.

modernizacja oczyszczalni ścieków w Ż., W., Z. oraz budowa nowych oczyszczalni i przepompowni wynikających z programu "Oczyszczanie Ścieków",

2.

budowa sieci wodno-kanalizacyjnej w ramach programu "Oczyszczanie Ścieków",

3.

działania na rzecz rozwoju lokalnego i obszarów wiejskich w ramach programów współfinansowanych z funduszy Unii Europejskiej i innych funduszy pomocowych,

4.

opracowywanie planów rozwojowych w zakresie ochrony środowiska.

Związek ma za zadanie pozyskiwanie środków pieniężnych oraz dysponowanie nimi na potrzeby wymienionych zadań. Związek może prowadzić działalność gospodarczą w celu pozyskiwania środków na realizację tych zadań.

Zgodnie z § 8 Statutu Związku Międzygminnego, źródłami finansowania Związku są:

1.

udziały wnoszone przez uczestników na realizację zadań statutowych Związku w formie pieniężnej lub rzeczowej,

2.

składki uczestników, przeznaczone na bieżącą działalność Związku,

3.

dochody z prowadzonej działalności gospodarczej Związku,

4.

dochody z majątku Związku,

5.

środki przyznane z budżetu Państwa,

6.

darowizny, spadki, zapisy, dotacje,

7.

kredyty i pożyczki,

8.

inne wpływy.

Stosownie do treści § 29 Statutu Związku, Gminy uczestniczą w kosztach działalności Związku poprzez obowiązkowe wnoszenie składek proporcjonalnie do ilości mieszkańców oraz obowiązkowe wnoszenie udziałów proporcjonalnie do wartości wykonywanych zadań dla danej Gminy.

Związek od 1 marca 2006 r. po złożeniu druku VAT-R jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Część składek uczestników Związku, tj. Gmin, jest przeznaczona na działalność inwestycyjną prowadzoną w ramach statutowej działalności Związku, tj. na realizację inwestycji "Oczyszczanie ścieków", a pozostała część jest przeznaczona na bieżącą działalność Związku, tj. działalność administracyjną w zakresie obsługi inwestycji (wynagrodzenia dla pracowników Związku, zapłata czynszu, mediów itp.). Poprzez wpłatę ww. składek Gminy partycypują w kosztach realizacji i obsługi projektu.

Realizacja projektu "Oczyszczanie Ścieków" podzielona jest na dwie fazy. Faza I obejmuje modernizację i rozbudowanie oczyszczalni, stanowiących własność beneficjentów: oczyszczalnia ścieków w Ż. jest własnością M. Sp. z o.o. w Ż., obiekt w C. stanowi własność B. Sp. z o.o. w C., a oczyszczalnia w Z. stanowi własność Związku Międzygminnego.

Wytworzony w toku realizacji Fazy II projektu "Oczyszczanie Ścieków" majątek, obejmujący infrastrukturę kanalizacyjną i wodociągową w części współfinansowanej przez Związek, który stanowić będzie jego własność, oddany zostanie w dzierżawę przedsiębiorstwom wodno-kanalizacyjnym w rozumieniu ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. Nr 72, poz. 747 z późn. zm.). Czynsz dzierżawny będzie płacony przez przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne. Przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne będą pobierać opłaty za odprowadzanie ścieków od indywidualnych gospodarstwa domowych.

Z uzupełnienia wniosku z dnia 25 sierpnia 2009 r. (złożonego w tut. organie w dniu 25 sierpnia 2009 r.) wynika, iż Związek osiągnął bądź nadal osiąga obrót między innymi z tytułu:

* czynszu z tytułu dzierżawy nieruchomości w Gminie R. (czynność opodatkowana świadczona na rzecz Gminy R.),

* składek gmin będących uczestnikami Związku (czynność niepodlegająca opodatkowaniu),

* wpłat za Specyfikacje Istotnych Warunków Zamówienia (czynność niepodlegająca opodatkowaniu).

W przyszłości tj. po zakończeniu realizacji Projektu "Oczyszczanie ścieków" Związek będzie pobierał czynsz dzierżawny za wydzierżawioną infrastrukturę wodociągowo-kanalizacyjną. Czynsz ten będzie uiszczany przez przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne. Związek w oparciu o zawarte umowy będzie dokonywał obciążenia czynszem dzierżawnym na podstawie wystawianych faktur VAT na rzecz przedsiębiorstw. Świadczona usługa dzierżawy nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT ponieważ czynność ta będzie miała charakter "czynności cywilnoprawnej" i w związku z tym Związek osiągał będzie obrót podlegający opodatkowaniu według obowiązującej stawki.

Wpłaty dokonywane przez gminy w formie składek członkowskich przeznaczane są na realizację zadań statutowych (Projekt "Oczyszczanie ścieków") oraz bieżącą działalność Związku. Wpłaty te nie będą miały bezpośredniego wpływu na cenę świadczonych usług przez przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne. Jedynie od przedsiębiorstw będzie zależała wysokość opłat jakie indywidualne gospodarstwa domowe (ostateczni odbiorcy usług) będą musiały uiszczać. Z pobieranych przez przedsiębiorstwa opłat Związek nie będzie również czerpał żadnych korzyści np. w postaci partycypowania w zyskach.

Wnioskodawca zaznacza, iż składki i udziały Gmin nie stanowią wynagrodzenia za świadczone usługi. Działalność statutowa Związku nie spełnia przesłanki odpłatności świadczonych usług, a tym samym nie stanowi zdarzenia rodzącego obowiązek podatkowy w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Związek nie wykonuje i nie będzie wykonywał żadnych zindywidualizowanych usług na rzecz Gmin będących uczestnikami Związku. Czynność ta przypisana zostanie spółkom operatorskim po zakończeniu realizacji projektu.

Z uzupełnienia wniosku z dnia 7 września 2009 r. (data wpływu 10 września 2009 r.) wynika, że składki wpłacane przez uczestników Związku dzielą się na dwie kategorie:

1.

Składki na działalność bieżącą - wpłaty gmin zgodnie z przyjętym Porozumieniem określającym zasady płatności składki określonej w § 1 ust. 2 uchwały Zgromadzenia Związku z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie ustalenia wysokości składki na utrzymanie Związku. Wpłaty przeznaczane są na utrzymanie bieżącej działalności Związku. Wysokość składki wyliczana jest w następujący sposób:

* pierwsza część wpłaty uzależniona jest od liczby mieszkańców w danej gminie. Przyjęta uchwałą na dany rok stawka na jednego mieszkańca mnożona jest przez liczbę mieszkańców w danej gminie,

* druga część wpłaty uzależniona jest od udziału gminy w realizowanym projekcie. Przyjęty (stały dla każdej gminy) procent pomnożony zostaje przez wkład własny gminy w realizację projektu.

Dwuetapowy sposób wyliczenia składki wynikał tylko i wyłącznie z próby rzetelnego określenia zaangażowania działalności bieżącej Związku w stosunku do każdej z gmin będącej uczestnikiem Związku. Liczba mieszkańców nie była wystarczającym miernikiem zaangażowania bieżącej działalności.Pomimo, iż składka wyliczana jest w dwóch etapach jej wpłata dokonywana jest przez gminy w łącznej wysokości na podstawie jednej noty obciążeniowej. Cała składka przeznaczona jest na działalność bieżącą Związku.

2.

Udziały na zadania statutowe Związku (realizację projektu "Oczyszczanie ścieków" - wpłaty gmin dokonywane na podstawie zawartych porozumień.

Zarówno wpłaty składek na działalność bieżącą jak i udziałów na realizację zadań statutowych (projekt "Oczyszczanie ścieków") są zgodne z zapisami § 8 statutu Związku.W celu doprecyzowania Wnioskodawca wyjaśnia, iż użyto w poprzednich wyjaśnieniach sformułowanie "składki" w stosunku do "udziałów".Projekt "Oczyszczanie ścieków" realizowany przez Związek składa się z dwóch faz.

Faza II obejmuje swoim zakresem:

* inżyniera kontraktu dla zadań II Fazy,

* budowę sieci kanalizacyjnej w gminach: M., R., U., W., K., J., L., R., Ł., Ż., G.,

* budowę sieci wodociągowej w gminach: M., J., G., L., R., Ż.,

* prace badawcze dla uszczelnień sieci poza Ż.,

* działania informacyjne i promujące na rzecz projektu,

* instalację suszenia osadów,

* uszczelnienie sieci kanalizacyjnej i wodociągowe w gminie Ż.

W toku realizowanej II Fazy Projektu nie powstaną żadne nowe oczyszczalnie ścieków. Wybudowane zostanie 1177 km sieci kanalizacji sanitarnej wraz z przepompowniami ścieków oraz 178 km sieci wodociągowej wraz ze zbiornikami, pompowniami, hydroforowniami, ujęciem i stacją uzdatniania wody. Ponadto na terenie Oczyszczalni ścieków w Ż. wybudowana zostanie Instalacja suszenia osadów, której właścicielem będzie M. W stosunku do sieci kanalizacyjnych i wodociągowych, właścicielem wybudowanego majątku będzie w 100% Związek. Przepompownie i inne obiekty realizowane będą na terenach należących do gmin, operatorów (M., B.) lub osób fizycznych. Związek otrzyma od ww. właścicieli prawo do dysponowania gruntem na cele realizacji inwestycji publicznej zgodnie z Prawem Budowlanym. Po wybudowaniu infrastruktury wodno-kanalizacyjnej Związek będzie właścicielem wytworzonego majątku.

Faza II finansowana jest ze środków pożyczki udzielonej przez XXX, planowany do pozyskania kredyt inwestycyjny oraz środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007 - 2013, Priorytet I: Gospodarka wodno - ściekowa, Działanie 1.1: Gospodarka wodno - ściekowa w aglomeracjach powyżej 15 tys. RLM.

Jednocześnie Wnioskodawca zaznacza, iż wspomniana we wcześniejszych uzupełnieniach do wniosku modernizacja oczyszczalni ścieków w W. została określona w ten sposób ze względu na położenie oczyszczalni ścieków w gminie W. Modernizacja i rozbudowa dotyczy oczyszczalni ścieków w C. We wniosku Związek posługując się nazwami oczyszczalnia ścieków w W. oraz oczyszczalnia ścieków w C. wskazywał na ten sam obiekt.

Gminy i operatorzy - przedsiębiorstwa wodno kanalizacyjne będą przekazywały prawo do dysponowania gruntem na cele realizacji inwestycji publicznej zgodnie z Prawem Budowlanym. Na ww. gruntach powstaną przepompownie, zbiorniki i inne obiekty objęte dokumentacją techniczną. Po zrealizowaniu inwestycji właścicielem tych obiektów i całej infrastruktury kanalizacyjnej i wodociągowej będzie Związek.

Wnioskodawca wyjaśnia, iż użyte we wniosku o interpretację sformułowanie "Wytworzony w toku realizacji projektu "Oczyszczanie ścieków" majątek, obejmujący infrastrukturę kanalizacyjną i wodociągową, w części współfinansowanej przez Związek, który stanowić będzie jego własność, (...)", jest niedokładne. W tym miejscu Wnioskodawca precyzuje, iż wytworzony majątek obejmujący infrastrukturę kanalizacyjną i wodociągową stanowić będzie własność Związku. "Współfinansowanie" rozumiane jest jako współfinansowanie ze środków Funduszu Spójności.

Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (Dz. U. Nr 16, poz. 95 z późn. zm.) formułuje szereg zadań o charakterze postulatywnym, z których tylko część jest wykonywana przez poszczególne gminy w zależności od tego, jakim dysponują one budżetem.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy

1.

ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,

2.

gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,

3.

wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,

4.

lokalnego transportu zbiorowego,

5.

ochrony zdrowia,

6.

pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych,

7.

gminnego budownictwa mieszkaniowego,

8.

edukacji publicznej,

9.

kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,

10.

kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,

11.

targowisk i hal targowych,

12.) zieleni gminnej i zadrzewień,

13.

cmentarzy gminnych,

14.

porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego,15) utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,

15.

polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej,

16.

wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskiej,

17.

promocji gminy,

18.

współpracy z organizacjami pozarządowymi,

19.

współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.

Stosownie do ustępu 2 powołanego przepisu ustawy określają które zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy.

W celu wspólnego wykonywania zadań gminy mogą tworzyć związki międzygminne.

Stanowi o tym art. 64 powołanej ustawy o samorządzie gminnym, którego treść cytuje Wnioskodawca: Art. 64.

* W celu wspólnego wykonywania zadań publicznych gminy mogą tworzyć związki międzygminne.

* Uchwały o utworzeniu związku podejmują rady zainteresowanych gmin.

* Prawa i obowiązki gmin uczestniczących w związku międzygminnym, związane z wykonywaniem zadań przekazanych związkowi, przechodzą na związek z dniem ogłoszenia statutu związku.

* Obowiązek utworzenia związku może być nałożony tylko w drodze ustawy, która określa zadania związku i tryb zatwierdzenia jego statutu.

* Do związków międzygminnych stosuje się odpowiednio art. 8 ust. 2-5 i art. 39 ust. 4.

Celem utworzenia związku międzygminnego jest zatem wspólne wykonywanie zadań publicznych przez gminy, co oznacza, że gminy mogą swoje zadania realizować bądź bezpośrednio bądź alternatywnie w ramach związku międzygminnego, co jednak nie oznacza, iż w wyniku powołania związku międzygminnego następuje zwolnienie gmin z obowiązku w rozumieniu ustawy o VAT.

Z uzupełnienia wniosku z dnia 13 października 2009 r. (złożonego w tut. organie 13 października 2009 r.) wynika, iż właścicielami wytwarzanego w ramach Projektu "Oczyszczanie ścieków - Faza I i Faza II" majątku będą odpowiednio:

a.

Faza I:

* modernizowana i rozbudowywana oczyszczalnia ścieków w Ż. - własność M. Sp. z o.o. w Ż.,

* modernizowana i rozbudowywana oczyszczalnia ścieków w C. - własność B. Sp. z o.o. w C,

* modernizowana i rozbudowywana oczyszczalnia ścieków w Z. - własność Związku (Związek jest właścicielem nieruchomości i całej infrastruktury oczyszczalni ścieków w Z., tytuł własności pozostaje bez zmian).

b.

Faza II:

* budowana sieć kanalizacji sanitarnej i sieć wodociągowa - własność Związku,

* budowana instalacja suszenia osadu - własność M. Sp. z o.o. w Ż.

Modernizacja i rozbudowa oczyszczalni ścieków w Z. oraz C., a także budowa instalacji suszenia osadu są odrębnymi inwestycjami, przeprowadzanymi niezależnie przez M. Sp. z o.o. w Ż. i B. Sp. z o.o. w C. W wyniku przeprowadzonych przez te przedsiębiorstwa postępowań przetargowych wykonawcami tych inwestycji są wybrani w drodze postępowania przetargowego Wykonawcy. Wytworzony w toku tych przedsięwzięć majątek będzie stanowił w całości własność M. Sp. z o.o. w Ż. i B. Sp. z o.o. w C. Dlatego też dotyczący tych inwestycji stan faktyczny w zasadzie nie jest przedmiotem pytania zawartego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w niniejszej sprawie.

Wyjaśniając kwestię własności budowanej sieci kanalizacyjnej sanitarnej i sieci wodociągowej, która w całości będzie stanowiła własność Związku, Wnioskodawca przytacza stosowne zapisy Kodeksu cywilnego, regulujące prawo własności:

Zgodnie z art. 49 § 1 k.c. urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa.

Stosownie do § 2 cytowanego przepisu osoba, która poniosła koszty budowy urządzeń, o których mowa w § 1, i jest ich właścicielem, może żądać, aby przedsiębiorca, który przyłączył urządzenia do swojej sieci, nabył ich własność za odpowiednim wynagrodzeniem, chyba że w umowie strony postanowiły inaczej. Z żądaniem przeniesienia własności tych urządzeń może wystąpić także przedsiębiorca.

Przy ocenie kwestii własności urządzeń przyłączonych do sieci przedsiębiorstwa przepisami właściwymi są w szczególności art. 49 i art. 191 k.c. Pierwszy z wymienionych przepisów stanowi, że urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania wody, pary, gazu, prądu elektrycznego oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych gruntu lub budynku, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa lub zakładu. Objęte art. 49 k.c. unormowanie zawiera wyjątek od zasady przewidzianej w art. 47 § 2 k.c., że "częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego". Końcowe zastrzeżenie art. 49 k.c., uzależniające zastosowanie tego przepisu od przesłanki, aby objęte nim urządzenia wchodziły w skład przedsiębiorstwa lub zakładu, jest kwestią faktu. Jest ona spełniona z chwilą podłączenia wymienionych w art. 49 k.c. urządzeń do sieci należącej do przedsiębiorstwa lub zakładu. W rezultacie urządzenia te przestają być częścią składową nieruchomości, na której zostały zbudowane i nie stanowią na podstawie art. 191 k.c. własności właściciela tej nieruchomości. Z chwilą bowiem połączenia ich w sposób trwały z przedsiębiorstwem w taki sposób, że nie mogą być od niego odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo przedmiotu odłączonego (art. 47 § 2 i 3 k.c.), stają się częścią składową tego przedsiębiorstwa. Podstawę prawną przejścia własności stanowi art. 191 k.c. odniesiony mutatis mutandis, ze względu na treść art. 49 k.c., do przedsiębiorstwa (zakładu). Z chwilą połączenia w sposób trwały z siecią urządzeń przedsiębiorstwa, wymienione w art. 49 k.c. urządzenia, jako jego części składowe, stają się przedmiotem własności tej osoby, która jest właścicielem przedsiębiorstwa (wyrok SN z 8 marca 2005 r. IV CK 623/04 Orzecznictwo w Sprawach Gospodarczych 2005/11/128/16).

Zgodnie z art. 3 pkt 11 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane przez pojęcie prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane - należy rozumieć tytuł prawny wynikający z prawa własności, użytkowania wieczystego, Zarządu, albo stosunku zobowiązaniowego, przewidującego uprawnienia do wykonywania robót budowlanych.

W przypadku realizowania inwestycji na terenie nie stanowiącym własności Związku, prawo do dysponowania nieruchomością na której będą dokonywane prace, na cele budowlane, zostanie przekazane Inwestorowi - Związkowi przez właściciela danej nieruchomości, w oparciu o stosunek zobowiązaniowy zawarty pomiędzy stronami.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w zaistniałym stanie faktycznym udziały Gmin na realizację zadań statutowych Związku oraz składki Gmin przeznaczone na bieżącą działalność Związku będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 19 ust. 21 oraz art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 535 z późn. zm.).

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do treści art. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005, Nr 8, poz. 60) obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach.

Zgodnie z art. 5 powołanej powyżej ustawy zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.

Z powyższych definicji wynika wyraźnie, iż obowiązek podatkowy może powstać wyłącznie w sytuacji, gdy ustawa jasno wskazuje, że dana czynność jest opodatkowana. Innymi słowy, obowiązek podatkowy powstaje tylko wówczas, gdy zaistnieją określone w ustawie okoliczności.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 powołanej ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Stosownie do ust. 21 tego przepisu obowiązek podatkowy z tytułu należnych na podstawie odrębnych przepisów dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze powstaje z chwilą uznania rachunku bankowego podatnika. W przypadku uznania rachunku bankowego podatnika zaliczką z tytułu dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze obowiązek podatkowy powstaje w tej części.

Stosownie do treści art. 29 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Nowelizacja ustawy, która weszła w życie 1 czerwca 2005 r. przyniosła zmianę ostatniego zdania przepisu art. 29 ust. 1 ustawy. Przed nowelizacją przepis ten przewidywał, iż obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana z dostawą lub świadczeniem usług. Taka konstrukcja powodowała, że otrzymana dotacja związana z dostawą (skądinąd ustawodawca nie posłużył się zdefiniowanym pojęciem - "dostawa towarów") lub świadczeniem usług była traktowana w taki sam sposób jak obrót wynikający z tytułu dostaw towarów i świadczenia usług. Nowelizacja przepisu art. 29 ust. 1 tworzy nieco odmienną konstrukcję omawianej regulacji. Przepis ten, w obecnie obowiązującym brzmieniu przewiduje bowiem, iż obrót, a zatem kwotę należną z tytułu sprzedaży, zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z powyższego uregulowania wynika, iż w przypadku gdy podatnik nie wykazuje obrotu, natomiast otrzymał dotację, wówczas dotacja taka sama w sobie nie stanowić będzie podstawy opodatkowania. Jest ona elementem podstawy opodatkowania tylko, jeżeli podstawa ta - obrót, czyli kwota należna z tytułu dostawy lub usługi - istnieje. Ponadto, ustawa wskazuje, iż obrót ulega podwyższeniu o przedmiotowe dotacje, subwencje etc, tylko jeżeli mają one "bezpośredni wpływ" na cenę (kwotę należną) dostarczonych towarów lub świadczonych usług. Dotacje stanowią element podstawy opodatkowania, tylko w przypadku gdy dotyczą konkretnych usług i towarów dostarczanych przez podatnika (por. VAT. Komentarz, Tomasz Michalik, 2008, wydruk z systemu Legalis). Zatem jedynie w sytuacji, gdy podatnik - w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług - otrzymuje od innego podmiotu jakiekolwiek dofinansowanie (dotacje, subwencję, stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi) - tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub usługi. Nie stanowią zatem elementu podstawy opodatkowania dofinansowania (dotacje, subwencje), które przekazywane są podatnikowi ogólnie na pokrycie kosztów jego działalności, gdyż aby dotacje objąć opodatkowaniem, konieczne jest stwierdzenie, że dofinansowanie to miało bezpośredni związek z konkretnymi dostawami lub świadczeniami. Jeżeli taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne - na pokrycie kosztów działalności - nie podlega opodatkowaniu (por. Leksykon VAT, Janusz Zubrzycki, Oficyna Wydawnicza UNIMEX, Wrocław 2008, s. 48, 523-524). Ponadto opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają tylko te dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są związane z przedmiotem opodatkowania podatkiem VAT, czyli odpłatną dostawą towarów lub odpłatnym świadczeniem usług. O odpłatności można zaś mówić tylko wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek między świadczoną usługą a otrzymanym z tego tytułu wynagrodzeniem. Wynagrodzenie powinno mieć charakter wzajemny i ekwiwalentny, tzn. powinna istnieć bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść na rzecz świadczącego usługę (por. postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego, wydane przez Drugi Urząd Skarbowy w Radomiu, z dnia 5 lutego 2007 r. sygn. 1425/021/443/69/06/IW; informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, wydana przez Izbę Skarbową w Warszawie Ośrodek Zamiejscowy w Siedlcach z dnia 21 października 2004 r., sygn. IS.Si-WV/443-138/04/DG).

Przedkładając powyższe uwagi na kanwę niniejszej sprawy, zdaniem Wnioskodawcy, składki i udziały wnoszone przez uczestników Związku przeznaczone są na realizację zadań statutowych i bieżącej działalności Związku, w związku z czym nie zachodzi tu bezpośredni związek z konkretnymi dostawami lub usługami, a tym samym nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem VAT (por. informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, wydana przez Izbę Skarbową w Gdańsku z dnia 28 października 2004 r. sygn. PI/005-1928/04/CIP/01; postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego, wydane przez Urząd Skarbowy w Lesznie z dnia 22 maja 2007 r. sygn. PD-la-423-2/07). Ponadto wykonywana przez Związek działalność statutowa nie spełnia przesłanki odpłatności świadczonych usług. Związek nie wykonuje zindywidualizowanych usług na rzecz uczestników Związku i w związku z tym składki i udziały Gmin nie mogą być uznane za wynagrodzenie za świadczone usługi, a tym samym nie stanowią zdarzenia rodzącego obowiązek podatkowy w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług (por. postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego, wydane przez Drugi Urząd Skarbowy w Radomiu, z dnia 5 lutego 2007 r. sygn. 1425/021/443/69/06/IW; informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, wydana przez Izbę Skarbową w Warszawie Ośrodek Zamiejscowy w Siedlcach z dnia 21 października 2004 r., sygn. IS.Si-WV/443-138/04/DG; informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, wydana przez Pierwszy Urząd Skarbowy Łódź-Górna z dnia 1 lutego 2005 r. sygn. III/443-167/04/05/IG). Przedmiotowe składki i udziały nie podlegają obowiązkowi podatkowemu w rozumieniu ustawy o VAT również z tego względu, iż nie mają one żadnego przełożenia na cenę świadczonych w przyszłości usług oczyszczania ścieków. Majątek Związku zostanie bowiem, po zakończeniu Projektu "Oczyszczanie Ścieków", wydzierżawiony przedsiębiorstwom wodno-kanalizacyjnym, które to przedsiębiorstwa będą pobierać opłaty za odprowadzanie ścieków od indywidualnych gospodarstwa domowych. Związek nie będzie zaś miał żadnego wpływu na wysokość tej opłaty ani nie będzie czerpał z niej jakichkolwiek korzyści. Jedynym świadczeniem na rzecz Związku będzie czynsz dzierżawny, uiszczany na rzecz Związku przez przedsiębiorstwa wodno¬kanalizacyjne. Na wysokość powyższego czynszu składki i udziały Gmin nie mają zaś żadnego wpływu.

Reasumując, z uwagi na powyższe, w opinii Wnioskodawcy składki i udziały Gmin - uczestników Związku, przeznaczone na realizację zadań statutowych i bieżącej działalności Związku, nie są obrotem w rozumieniu art. 29 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 535 z późn. zm.), a tym samym nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl przepisu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

1.

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2.) wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

3.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

4.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

5.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 2 ww. ustawy nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jak odpłatne świadczenie usług.

Zgodnie z przepisem art. 19 ust. 21 ww. ustawy, obowiązek podatkowy z tytułu należnych na podstawie odrębnych przepisów dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze powstaje z chwilą uznania rachunku bankowego podatnika. W przypadku uznania rachunku bankowego podatnika zaliczką z tytułu dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze obowiązek podatkowy powstaje w tej części.

Ponadto w świetle art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Zgodnie z art. 29 ust. 2 ustawy o VAT w przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze.

Cytowany powyżej przepis art. 29 ust. 1 ustawy o VAT stanowi odzwierciedlenie art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347 s. 1), z treści którego wynika, iż w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są, czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, iż w sytuacji gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia.

Kryterium uznania dotacji za zwiększającą obrót stanowi zatem stwierdzenie, iż dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią obrotu w rozumieniu przepisu art. 29 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, czyli nie zwiększają podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne - na pokrycie kosztów działalności nie podlega opodatkowaniu.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, podstawowa stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i ust. 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zarówno w treści wskazanej ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie z podatku.

I tak, zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W poz. 10 załącznika nr 4 do ustawy, stanowiącego wykaz usług zwolnionych od podatku, wymienione zostały pod symbolem PKWiU 91 "Usługi świadczone przez organizacje członkowskie, gdzie indziej niesklasyfikowane (wyłącznie statutowe)".

Z powyższego wynika, że czynności realizowane przez organizacje członkowskie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług pod warunkiem, że mieszczą się w zakresie działalności statutowej oraz są czynnościami polegającymi na świadczeniu usług zaliczanych wyłącznie do grupowania PKWiU 91, które nie są odrębnie klasyfikowane w innym grupowaniu PKWiU. Natomiast usługi, świadczone przez ww. organizacje, które nie są usługami statutowymi i mieszczą się w odrębnej klasyfikacji PKWiU, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż zwolnienie, o którym stanowi powołany art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, ich nie obejmuje.

Składka członkowska wynika z faktu przystąpienia do danej organizacji członkowskiej i jest jedynie związana z pozostawaniem jej członkiem. Nie może natomiast być kwalifikowana jako składka członkowska opłata za przyszłe korzystanie z konkretnej rzeczy, czy usługi. Zatem w przypadku gdy składki członkowskie są odpłatnością za dostawę towarów lub usługi świadczone na rzecz jego członków podlegają one opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż stanowią wówczas opłatę za korzystanie z konkretnej rzeczy (lub usługi). Jeżeli natomiast taki bezpośredni związek nie istnieje a składki członkowskie przeznaczone są na potrzeby związane z utrzymaniem samej organizacji, z jej bieżącą działalnością i realizowaniem jej celów statutowych - wówczas nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Związek działa na podstawie art. 64 ustawy z dnia 8 marca 1990 r., o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.). Uczestnikami Związku są Gminy: G., J., K., L., Ł., M., R., R., U., W. i Ż. Związek został powołany celem wspólnego wykonywania zadań publicznych w postaci przeprowadzenia gazyfikacji, utylizacji, budowy sieci kanalizacyjnej i innych przedsięwzięć proekologicznych wszystkich miejscowości położonych na terenie Gmin wchodzących w skład Związku.

Związek od 1 marca 2006 r. po złożeniu druku VAT-R jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zadaniem związku, stosownie do § 7 statutu, jest przygotowanie dokumentacji technicznej oraz:

6.

modernizacja oczyszczalni ścieków w Ż., W., Z. oraz budowa nowych oczyszczalni i przepompowni wynikających z programu "Oczyszczanie Ścieków",

7.

budowa sieci wodno-kanalizacyjnej w ramach programu "Oczyszczanie Ścieków",

8.

działania na rzecz rozwoju lokalnego i obszarów wiejskich w ramach programów współfinansowanych z funduszy Unii Europejskiej i innych funduszy pomocowych,

9.

opracowywanie planów rozwojowych w zakresie ochrony środowiska.

Związek ma za zadanie pozyskiwanie środków pieniężnych oraz dysponowanie nimi na potrzeby wymienionych zadań. Związek może prowadzić działalność gospodarczą w celu pozyskiwania środków na realizację tych zadań.

Zgodnie z § 8 Statutu Związku Międzygminnego, źródłami finansowania Związku są m.in. udziały wnoszone przez uczestników na realizację zadań statutowych Związku w formie pieniężnej lub rzeczowej oraz składki uczestników, przeznaczone na bieżącą działalność Związku.

Stosownie do treści § 29 Statutu Związku, Gminy uczestniczą w kosztach działalności Związku poprzez obowiązkowe wnoszenie składek proporcjonalnie do ilości mieszkańców oraz obowiązkowe wnoszenie udziałów proporcjonalnie do wartości wykonywanych zadań dla danej Gminy.

Część składek uczestników Związku, tj. Gmin, jest przeznaczona na działalność inwestycyjną prowadzoną w ramach statutowej działalności Związku, tj. na realizację inwestycji "Oczyszczanie ścieków", a pozostała część jest przeznaczona na bieżącą działalność Związku, tj. działalność administracyjną w zakresie obsługi inwestycji (wynagrodzenia dla pracowników Związku, zapłata czynszu, mediów itp.). Poprzez wpłatę ww. składek Gminy partycypują w kosztach realizacji i obsługi projektu.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 7 września 2009 r. Wnioskodawca precyzuje jednak, iż użyto w poprzednich wyjaśnieniach sformułowanie "składki" w stosunku do "udziałów".

Składki wpłacane przez uczestników Związku dzielą się na dwie kategorie:

10.

Składki na działalność bieżącą - wpłaty gmin zgodnie z przyjętym Porozumieniem określającym zasady płatności składki określonej w § 1 ust. 2 uchwały Zgromadzenia Związku z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie ustalenia wysokości składki na utrzymanie Związku. Wpłaty przeznaczane są na utrzymanie bieżącej działalności Związku. Wysokość składki wyliczana jest w następujący sposób:

* pierwsza część wpłaty uzależniona jest od liczby mieszkańców w danej gminie. Przyjęta uchwałą na dany rok stawka na jednego mieszkańca mnożona jest przez liczbę mieszkańców w danej gminie,

* druga część wpłaty uzależniona jest od udziału gminy w realizowanym projekcie. Przyjęty (stały dla każdej gminy) procent pomnożony zostaje przez wkład własny gminy w realizację projektu. Dwuetapowy sposób wyliczenia składki wynikał tylko i wyłącznie z próby rzetelnego określenia zaangażowania działalności bieżącej Związku w stosunku do każdej z gmin będącej uczestnikiem Związku. Liczba mieszkańców nie była wystarczającym miernikiem zaangażowania bieżącej działalności.Pomimo, iż składka wyliczana jest w dwóch etapach jej wpłata dokonywana jest przez gminy w łącznej wysokości na podstawie jednej noty obciążeniowej. Cała składka przeznaczona jest na działalność bieżącą Związku.

11.

Udziały na zadania statutowe Związku (realizację projektu "Oczyszczanie ścieków" - wpłaty gmin dokonywane na podstawie zawartych porozumień.

Zarówno wpłaty składek na działalność bieżącą jak i udziałów na realizację zadań statutowych (projekt "Oczyszczanie ścieków") są zgodne z zapisami § 8 statutu Związku.

Realizacja projektu "Oczyszczanie Ścieków" podzielona jest na dwie fazy. Faza I obejmuje modernizację i rozbudowanie oczyszczalni, stanowiących własność beneficjentów: oczyszczalnia ścieków w Ż. jest własnością M. Sp. z o.o. w Ż., obiekt w C. stanowi własność B. Sp. z o.o. w C., a oczyszczalnia w Z. stanowi własność Związku.

Faza II obejmuje swoim zakresem:

12.

inżyniera kontraktu dla zadań II Fazy,

13.

budowę sieci kanalizacyjnej w gminach: M., R., U., W., K., J., L., R., Ł., Ż., G.,

14.

budowę sieci wodociągowej w gminach: M., J., G., L., R., Ż.,

15.

prace badawcze dla uszczelnień sieci poza Ż.,

16.

działania informacyjne i promujące na rzecz projektu,

17.

instalację suszenia osadów,

18.

uszczelnienie sieci kanalizacyjnej i wodociągowe w gminie Ż.

Wytworzony w toku realizacji Fazy II projektu "Oczyszczanie Ścieków" majątek, obejmujący infrastrukturę kanalizacyjną i wodociągową w części współfinansowanej przez Związek, który stanowić będzie jego własność, oddany zostanie w dzierżawę przedsiębiorstwom wodno-kanalizacyjnym w rozumieniu ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. Nr 72, poz. 747 z późn. zm.). Czynsz dzierżawny będzie płacony przez przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne. Przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne będą pobierać opłaty za odprowadzanie ścieków od indywidualnych gospodarstwa domowych.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 7 września 2009 r. Wnioskodawca precyzuje, iż wytworzony majątek obejmujący infrastrukturę kanalizacyjną i wodociągową stanowić będzie własność Związku. "Współfinansowanie" rozumiane jest jako współfinansowanie ze środków Funduszu Spójności.

W toku realizowanej II Fazy Projektu nie powstaną żadne nowe oczyszczalnie ścieków. Wybudowane zostanie 1177 km sieci kanalizacji sanitarnej wraz z przepompowniami ścieków oraz 178 km sieci wodociągowej wraz ze zbiornikami, pompowniami, hydroforowniami, ujęciem i stacją uzdatniania wody. Ponadto na terenie Oczyszczalni ścieków w Ż. wybudowana zostanie Instalacja suszenia osadów, której właścicielem będzie M. W stosunku do sieci kanalizacyjnych i wodociągowych, właścicielem wybudowanego majątku będzie w 100% Związek. Przepompownie i inne obiekty realizowane będą na terenach należących do gmin, operatorów (M., B.) lub osób fizycznych. Związek otrzyma od ww. właścicieli prawo do dysponowania gruntem na cele realizacji inwestycji publicznej zgodnie z Prawem Budowlanym. Po wybudowaniu infrastruktury wodno-kanalizacyjnej Związek będzie właścicielem wytworzonego majątku.

Faza II finansowana jest ze środków pożyczki udzielonej przez XXX, planowany do pozyskania kredyt inwestycyjny oraz środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007 - 2013, Priorytet I: Gospodarka wodno - ściekowa, Działanie 1.1: Gospodarka wodno - ściekowa w aglomeracjach powyżej 15 tys. RLM.

Gminy i operatorzy - przedsiębiorstwa wodno kanalizacyjne będą przekazywały prawo do dysponowania gruntem na cele realizacji inwestycji publicznej zgodnie z Prawem Budowlanym. Na ww. gruntach powstaną przepompownie, zbiorniki i inne obiekty objęte dokumentacją techniczną. Po zrealizowaniu inwestycji właścicielem tych obiektów i całej infrastruktury kanalizacyjnej i wodociągowej będzie Związek.

Z uzupełnienia wniosku z dnia 13 października 2009 r. wynika, iż właścicielami wytwarzanego w ramach Projektu "Oczyszczanie ścieków - Faza I i Faza II" majątku będą odpowiednio:

19.

Faza I:

* modernizowana i rozbudowywana oczyszczalnia ścieków w Ż. - własność M. Sp. z o.o. w Ż.,

* modernizowana i rozbudowywana oczyszczalnia ścieków w C. - własność B. Sp. z o.o. w C.,

* modernizowana i rozbudowywana oczyszczalnia ścieków w Z. - własność Związku (Związek jest właścicielem nieruchomości i całej infrastruktury oczyszczalni ścieków w Z., tytuł własności pozostaje bez zmian).

20.

Faza II:

* budowana sieć kanalizacji sanitarnej i sieć wodociągowa - własność Związku,

* budowana instalacja suszenia osadu - własność M. Sp. z o.o. w Ż.

Modernizacja i rozbudowa oczyszczalni ścieków w Z. oraz C., a także budowa instalacji suszenia osadu są odrębnymi inwestycjami, przeprowadzanymi niezależnie przez M. Sp. z o.o. w Ż. i B. Sp. z o.o. w C. W wyniku przeprowadzonych przez te przedsiębiorstwa postępowań przetargowych wykonawcami tych inwestycji są wybrani w drodze postępowania przetargowego Wykonawcy. Wytworzony w toku tych przedsięwzięć majątek będzie stanowił w całości własność M. Sp. z o.o. w Ż. i B. Sp. z o.o. w C. Dlatego też dotyczący tych inwestycji stan faktyczny w zasadzie nie jest przedmiotem pytania zawartego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w niniejszej sprawie.

W przyszłości tj. po zakończeniu realizacji Projektu "Oczyszczanie ścieków" Związek będzie pobierał czynsz dzierżawny za wydzierżawioną infrastrukturę wodociągowo-kanalizacyjną. Czynsz ten będzie uiszczany przez przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne. Związek w oparciu o zawarte umowy będzie dokonywał obciążenia czynszem dzierżawnym na podstawie wystawianych faktur VAT na rzecz przedsiębiorstw. Świadczona usługa dzierżawy nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT ponieważ czynność ta będzie miała charakter "czynności cywilnoprawnej" i w związku z tym Związek osiągał będzie obrót podlegający opodatkowaniu według obowiązującej stawki.

Wpłaty dokonywane przez gminy w formie składek członkowskich przeznaczane są na bieżącą działalność Związku, oraz w formie udziałów przeznaczane są na realizację zadań statutowych (Projekt "Oczyszczanie ścieków"). Wpłaty te nie będą miały bezpośredniego wpływu na cenę świadczonych usług przez przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne. Jedynie od przedsiębiorstw będzie zależała wysokość opłat jakie indywidualne gospodarstwa domowe (ostateczni odbiorcy usług) będą musiały uiszczać. Z pobieranych przez przedsiębiorstwa opłat Związek nie będzie również czerpał żadnych korzyści np. w postaci partycypowania w zyskach.

Wnioskodawca zaznacza, iż składki i udziały Gmin nie stanowią wynagrodzenia za świadczone usługi. Działalność statutowa Związku nie spełnia przesłanki odpłatności świadczonych usług, a tym samym nie stanowi zdarzenia rodzącego obowiązek podatkowy w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Związek nie wykonuje i nie będzie wykonywał żadnych zindywidualizowanych usług na rzecz Gmin będących uczestnikami Związku. Czynność ta przypisana zostanie spółkom operatorskim po zakończeniu realizacji projektu.

Wnioskodawca wskazuje, iż celem utworzenia związku międzygminnego jest wspólne wykonywanie zadań publicznych przez gminy, co oznacza, że gminy mogą swoje zadania realizować bądź bezpośrednio bądź alternatywnie w ramach związku międzygminnego, co jednak nie oznacza, iż w wyniku powołania związku międzygminnego następuje zwolnienie gmin z obowiązku w rozumieniu ustawy o VAT.

W związku z powyższym mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny należy uznać, że otrzymywane przez Związek udziały Gmin na realizację zadań statutowych Związku nie wykazują bezpośredniego związku z konkretnymi dostawami lub usługami świadczonymi przez Związek. Niniejsze oznacza, iż otrzymywane udziały Gmin nie mają bezpośredniego wpływu na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez Związek, nie stanowią tym samym obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o podatku VAT, a zatem nie podlegają przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Ponadto Związek nie wykonuje i nie będzie wykonywał żadnych zindywidualizowanych usług na rzecz Gmin będących uczestnikami Związku, czy też na rzecz podmiotów trzecich, zatem udziały Gmin nie stanowią zapłaty za jakiekolwiek świadczenia na rzecz i zlecenie Gmin lub też innych podmiotów, tym samym nie podlegają przepisom ustawy o podatku od towarów i usług. Gminy nie uzyskują bowiem żadnych świadczeń wzajemnych za wniesione udziały - wytworzony w toku realizacji projektu, i przy współfinansowaniu przez Gminy, majątek nie będzie po wybudowaniu własnością poszczególnych Gmin lecz będzie własnością Związku.

Należy zatem stwierdzić, iż w przedstawionym stanie faktycznym wnoszeniu udziałów nie towarzyszy żadne świadczenie zwrotne ani wobec Gminy, ani innej osoby trzeciej, w związku z tym wpłata udziałów ma charakter dotacji ogólnej przeznaczonej na dofinansowanie działalności rozwojowej Związku, a zatem niepodlegającej opodatkowaniu.

Natomiast odnosząc się do kwestii związanej z opodatkowaniem wpłacanych przez Gminy składek członkowskich przeznaczonych na działalność bieżącą Związku, a których wysokość jest uzależniona od liczby mieszkańców w danej gminie oraz od udziału procentowego gminy w realizowanym projekcie, należy uznać, że jeżeli wnoszone składki członkowskie stanowią odpłatność za jakąkolwiek dostawę towarów lub jakiekolwiek usługi świadczone przez Związek na rzecz jego członków (Gmin), to podlegają one opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż stanowią wówczas opłatę za korzystanie z konkretnej rzeczy lub usługi. W takiej sytuacji, jeżeli działalność bieżąca Związku w jego podstawowym zakresie stanowi usługi świadczone przez organizacje członkowskie, gdzie indziej niesklasyfikowane (wyłącznie statutowe) sklasyfikowane w PKWiU 91, to zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 w związku z poz. 10 załącznika nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług usługi te są objęte zwolnieniem od tego podatku, natomiast wpłacane składki członkowskie powinny być traktowane jako kwoty należne z tytułu świadczenia tych usług.

Jeżeli natomiast taki bezpośredni związek nie istnieje a składki członkowskie przeznaczone są na potrzeby związane z utrzymaniem samego Związku, z jego bieżącą działalnością i realizowaniem jego celów statutowych - wówczas nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Zauważyć należy, iż Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, iż niektóre składniki majątkowe pozyskane w wyniku realizacji programu, które będą stanowiły własność Związku, będą w przyszłości przedmiotem dzierżawy. Należy zatem stwierdzić, iż niniejsza interpretacja w części odnoszącej się do charakteru przekazywanych na rzecz Związku udziałów jest wiążąca tylko w sytuacji, gdy wysokość udziałów wpłacanych przez poszczególne Gminy nie będzie stanowiła podstawy do zróżnicowania stawek czynszu najmu dla podmiotów wynajmujących te składniki majątkowe.

Zaznaczyć również należy, iż w przypadku, gdy wpłacane przez Gminy składki członkowskie lub udziały będą stanowiły w jakiejkolwiek części zapłatę lub zaliczkę z tytułu jakiejkolwiek czynności podlegającej opodatkowaniu (jakiejkolwiek korzyści uzyskiwanej przez Gminy) w związku z przejęciem przez Wnioskodawcę obowiązków związanych z realizacją projektu, to ww. składki lub udziały należy uznać za wynagrodzenie z tytułu odpłatnego świadczenia tych czynności podlegających opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.

Należy również nadmienić, że przedmiotem niniejszej interpretacji nie była kwestia udziałów wnoszonych w formie rzeczowej, gdyż Wnioskodawca nie wskazał, że tego typu sytuacja miała miejsce, zatem przyjęto, że udziały są wnoszone wyłącznie w formie pieniężnej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl