IBPP1/443-527/10/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 1 czerwca 2010 r. (data wpływu 7 czerwca 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 30 sierpnia 2010 r. (data wpływu 8 września 2010 r.) oraz pismem z dnia 21 września 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia w całości naliczonego podatku z faktur dokumentujących rozbudowę i przebudowę budynku na handlowo-usługowo-mieszkalny - jest nieprawidłowe.

W dniu 7 czerwca 2010 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia w całości naliczonego podatku z faktur dokumentujących rozbudowę i przebudowę budynku na handlowo-usługowo-mieszkalny.

Wniosek został uzupełniony pismami z dnia 30 sierpnia 2010 r. oraz z dnia 21 września 2010 r. będącymi odpowiedziami na wezwanie tut. organu z dnia 19 sierpnia 2010 r. znak IBPP1/443-527/10/AW.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe (ostatecznie opisane w piśmie z dnia 30 sierpnia 2010 r.):

Na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 14 czerwca 2007 r. o zniesieniu współwłasności, żona Wnioskodawcy nabyła nieruchomość oznaczoną jako działka nr 578 o powierzchni 0,0352 ha wraz z budynkiem gospodarczym i mieszkalnym, własność w 1/1. Ww. nieruchomość jest obecnie rozbudowywana i będzie w przyszłości służyła jako budynek mieszkalno-usługowo-handlowy.

Wnioskodawca wskazał, iż niniejszy wniosek dotyczy stanu faktycznego w zakresie możliwości odliczenia w całości podatku naliczonego z faktur dokumentujących rozbudowę i przebudowę budynku na handlowo-usługowo-mieszkalny. Wnioskodawca obecnie prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Z żoną nie posiada rozdzielności majątkowej małżeńskiej.

Zgodnie z art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, Wnioskodawca wykonuje czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług jako osoba fizyczna. Faktury VAT na roboty budowlane będą wystawiane w przyszłości w miarę postępu robót budowlanych. Będą to zdarzenia przyszłe, dla których znaczenia istotnym będzie fakt, czy po przeniesieniu prawa własności części udziałów aktem notarialnym w drodze darowizny na Wnioskodawcę, będzie on miał możliwość odliczenia zawartego w nich podatku VAT.

Obecnie wszystkie faktury VAT dotyczące rozbudowy i przebudowy budynku były wystawiane z 22% stawką podatku VAT na nazwisko żony Wnioskodawcy - osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej, tak więc podatek VAT w nich zawarty nie podlegał przez Wnioskodawcę odliczeniu. Firma Wnioskodawcy w przyszłości będzie nabywcą robót budowlanych i są one przedmiotem niniejszego zapytania, żadna inna firma, oprócz firmy Wnioskodawcy, nie będzie nabywcą tych usług. Faktury wystawiane będą wyłącznie na firmę Wnioskodawcy, będą dotyczyły rozbudowy i przebudowy budynku gospodarczo-handlowo-mieszkalnego i będzie to działalność opodatkowana wyłącznie podatkiem VAT.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w postaci usług transportowych (obecnie), a w przyszłości pragnie poszerzyć zakres świadczonych usług o wynajem. Ww. nieruchomość będzie posiadała w przyszłości wyłącznie lokale służące działalności gospodarczej. W chwili obecnej wykonawca usług budowlanych wystawił fakturę VAT dla właściciela nieruchomości tj. żonę Wnioskodawcy (nieprowadzącą działalności gospodarczej).

Ponadto Wnioskodawca podał, że budynek, o którym mowa we wniosku w chwili obecnej jest odrębnym majątkiem żony Wnioskodawcy, która nabyła go w wyniku postanowienia Sądu Rejonowego o zniesieniu współwłasności od swojego brata. Mieszkalna część budynku przeznaczona będzie pod wynajem, jednakże w chwili obecnej Wnioskodawca nie jest w stanie przewidzieć czy wynajem będzie na cele mieszkaniowe czy niemieszkaniowe, ponieważ zależy to od klienta, który będzie chciał z niego skorzystać.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 30 sierpnia 2010 r.):

Czy po przeniesieniu prawa własności części udziałów (90%) aktem notarialnym w drodze darowizny na osobę Wnioskodawcy w nieruchomości na działce nr 578 o powierzchni 0,0352 ha wraz z budynkiem gospodarczym i mieszkalnym, wysokość udziałów będzie miała wpływ na obniżenie kwoty podatku należnego o podatek naliczony z faktur VAT na inwestycję tj. rozbudowę i przebudowę budynku na handlowo-usługowo-mieszkalny.

Precyzując treść zapytania, to czy Wnioskodawca nabędzie prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT w 100%, czy w ilości wynikającej z przeniesionych na osobę Wnioskodawcę udziałów tj. 90%.

Wniosek dotyczy zdarzeń przyszłych czyli faktur VAT, które będą wystawiane w miarę postępu robót budowlanych. Istotnym więc będzie fakt czy po przeniesieniu prawa własności części udziałów (90%) w drodze darowizny na Wnioskodawcę, będzie miał on prawo do odliczenia zawartego w nich podatku VAT - Wnioskodawca zaznaczył, że darowizna nie została jeszcze dokonana.

Po dokonaniu darowizny, Wnioskodawca uprawniony zostanie do korzystania z budynku, którego obecnie nie jest właścicielem, tylko jego żona. W chwili obecnej Wnioskodawca nie został jeszcze uprawniony do korzystania z ww. nieruchomości. Budynek ten w przyszłości służyć będzie w 100% działalności gospodarczej. Mieszkalna część budynku przeznaczona będzie pod wynajem zarówno na cele mieszkaniowe, jak i niemieszkaniowe. Po przeniesieniu prawa własności na osobę Wnioskodawcy przez żonę Wnioskodawcy, firma Wnioskodawcy będzie nabywcą robót budowlanych i są one przedmiotem niniejszego zapytania.

Zdaniem Wnioskodawcy (stanowisko ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 30 sierpnia 2010 r.), w chwili przeniesienia części udziałów w prawie własności (90%) w drodze darowizny na osobę Wnioskodawcy nieruchomości stanowiącej własność małżonki Wnioskodawcy - jako osoba prowadząca działalność gospodarczą - Wnioskodawca nabędzie prawo do odliczenia w całości podatku VAT zawartego w fakturach wystawionych na rozbudowę i przebudowę budynku handlowo-usługowo-mieszkalnego, gdyż nieruchomość ta będzie służyła działalności gospodarczej, bez względu na jego wielkość udziałów w tej nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy).

Treść tego przepisu wskazuje, iż:

Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego, może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje, zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT, w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

Zgodnie z art. 86 ust. 11 tej ustawy, jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego (art. 86 ust. 13).

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Na mocy delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8 ustawy o VAT Minister Finansów w rozporządzeniu z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.), określił m.in. szczegółowe zasady wystawiania faktur.

Zgodnie z § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać m.in.: imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy, numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy z zastrzeżeniem ust. 10 i 11.

W świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisów ww. rozporządzenia, faktury VAT są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku VAT, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.

Jak wynika ze złożonego wniosku, na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 14 czerwca 2007 r. o zniesieniu współwłasności, żona Wnioskodawcy nabyła od swojego brata nieruchomość oznaczoną jako działka nr 578 o powierzchni 0,0352 ha wraz z budynkiem gospodarczym i mieszkalnym. Budynek ten w chwili obecnej jest odrębnym majątkiem żony Wnioskodawcy. Nieruchomość ta jest obecnie rozbudowywana i będzie w przyszłości służyła jako budynek mieszkalno-usługowo-handlowy.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w postaci usług transportowych (obecnie), a w przyszłości pragnie poszerzyć zakres świadczonych usług o wynajem. Firma Wnioskodawcy będzie w przyszłości nabywcą robót budowlanych. Faktury będą wystawione wyłącznie na firmę Wnioskodawcy i będą dotyczyły rozbudowy i przebudowy budynku gospodarczo-handlowo-mieszkalnego. Nieruchomość ta będzie posiadała w przyszłości wyłącznie lokale służące działalności gospodarczej.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego, czy po przeniesieniu aktem notarialnym w drodze darowizny na Wnioskodawcę prawa własności części (90%) udziału w nieruchomości na działce nr 578 o powierzchni 0,0352 ha wraz z budynkiem gospodarczym i mieszkalnym, będzie miał on prawo do odliczenia w 100% podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT dokumentujących rozbudowę i przebudowę budynku na handlowo-usługowo-mieszkalny.

Ustawa o podatku od towarów i usług wiąże prawo do odliczenia podatku naliczonego przede wszystkim z wykonywaniem przez podatnika czynności opodatkowanych podatkiem VAT dotyczących wykorzystywanej rzeczy. Ponieważ w przedmiotowej sprawie obiekt, którego Wnioskodawca będzie właścicielem w 90%, będzie wykorzystywany wyłącznie przez Wnioskodawcę w całości do jego działalności gospodarczej i z wniosku nie wynika, aby jakakolwiek część tego obiektu była wykorzystywana również przez żonę Wnioskodawcy lub wspólnie przez małżonków, to w tym konkretnym przypadku, na prawo do odliczenia podatku naliczonego nie ma wpływu wielkość udziałów posiadanych przez Wnioskodawcę w przedmiotowej nieruchomości.

Prawo Wnioskodawcy do odliczenia podatku naliczonego w fakturach VAT dokumentujących wydatki inwestycyjne uzależnione jest jednak od związku ponoszonych wydatków z wykonywanymi przez Wnioskodawcę w przyszłości czynnościami opodatkowanymi.

W systemie podatku od towarów i usług obowiązuje bowiem zasada odliczenia niezwłocznego. Tak więc dla oceny istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego decydujące znaczenie będzie miał zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z obecnymi lub przyszłymi czynnościami opodatkowanymi. Zgodnie bowiem z podstawową zasadą wynikającą z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Realizacja prawa do odliczenia podatku naliczonego następuje w określonych terminach wskazanych przez ustawodawcę (nawet jeśli w momencie realizacji prawa do odliczenia towary bądź usługi nie zostały jeszcze spożytkowane na cele działalności opodatkowanej).

Jak wynika z przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu zdarzenia przyszłego, budynek ten w przyszłości służyć będzie w 100% działalności gospodarczej. Mieszkalna część budynku przeznaczona będzie pod wynajem zarówno na cele mieszkaniowe, jak i niemieszkaniowe.

Zaznaczyć w tym miejscu należy, że na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W poz. 4 tego załącznika wymieniono usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, z wyłączeniem wynajmu lokali w budynkach mieszkalnych na cele inne niż mieszkaniowe (ex 70.20.11 - jak wynika z objaśnień do załącznika nr 4, "ex" dotyczy tylko danej usługi z danego grupowania).

Oznacza to, że usługa wynajmu nieruchomości o charakterze mieszkalnym na cele mieszkaniowe objęta jest zwolnieniem od podatku VAT, zatem wydatki dotyczące czynności związanych z wykonywaniem tej usługi nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc nie mogą stanowić podstawy do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących te wydatki.

Należy zatem stwierdzić, iż w zakresie, w jakim towary i usługi nabywane przez Wnioskodawcę w związku z prowadzoną inwestycją dotyczącą rozbudowy i przebudowy budynku na handlowo-usługowo-mieszkalny, będą wykorzystywane w przyszłości do wykonywania przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług - Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poczynione zakupy, o ile oczywiście nie zachodzą inne wyłączenia wskazane w art. 88 ustawy o VAT.

Wnioskodawca wskazał wprawdzie, iż w chwili obecnej nie jest w stanie przewidzieć, czy wynajem będzie na cele mieszkaniowe czy niemieszkaniowe, ponieważ zależy to od klienta, który będzie chciał z niego skorzystać, jednak cytowane wcześniej regulacje prawne nakazują oceniać zakres prawa do odliczenia w oparciu o finalne przeznaczenie towaru czy też usługi, w cenie której zawarty jest podatek mający podlegać odliczeniu. W związku z tym Wnioskodawca musi określić jakim czynnościom będzie służyć prowadzona inwestycja i w odpowiednim zakresie dokonać odliczenia podatku naliczonego. Natomiast ewentualna zmiana w przyszłości przeznaczenia budynku może spowodować konieczność weryfikacji istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy, że nabędzie prawo do odliczenia w całości podatku VAT zawartego w fakturach wystawionych na rozbudowę i przebudowę budynku handlowo-usługowo-mieszkalnego gdyż nieruchomość ta będzie służyła działalności gospodarczej, należało uznać za nieprawidłowe, ponieważ w przedmiotowej sprawie prawo do odliczenia podatku naliczonego istnieje tylko w takim zakresie, w jakim wydatki związane z tym budynkiem będą związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością opodatkowaną, natomiast w pozostałym zakresie, w jakim będą związane z wykonywaniem czynności zwolnionych od podatku, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy oceniane całościowo należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Przedmiotowa interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego (w szczególności gdyby przedmiotowy obiekt nie był wykorzystywany w 100% przez Wnioskodawcę do jego własnej działalności gospodarczej) lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.