IBPP1/443-513/13/BM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 29 maja 2013 r. (data wpływu do tut. organu 12 czerwca 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 9 września 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia momentu prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 czerwca 2013 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 9 września 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia momentu prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca w kwietniu 2010 r. spisał umowę z... S.A. (obecnie X.) określającą wzajemne prawa i obowiązki stron przy realizacji zadania inwestycyjnego (bez szczegółowego określenia zakresu do zrealizowania). W umowie ustanowiono zapis, iż zakład energetyczny odkupi od Wnioskodawcy elementy sieci powstałe w wyniku przebudowy urządzeń elektroenergetycznych, zaś Wnioskodawca ustanowi jego służebność przesyłu dla korzystania z nieruchomości, na której zlokalizowane będą wybudowane urządzenia. Po zrealizowaniu zadania Wnioskodawca przedstawił do akceptacji kosztorys w zakresie wartości urządzeń przewidzianych do sprzedaży - akceptacja wartości to kwiecień 2011 r. Od tego dnia rozpoczęła się z jednej strony procedura uzgodnienia treści umów sprzedaży jak i możliwości ustanowienia służebności przesyłu. Dopiero uchwała Rady Miasta z 21 sierpnia 2012 r. przewidziała możliwość ustanowienia służebności przesyłu na rzecz firmy X., która to służebność miała obowiązywać z chwilą przejęcia przez firmę X. urządzeń elektroenergetycznych (czyli zawarcia umowy sprzedaży). Ostateczną treść umowy sprzedaży udało się wynegocjować dopiero w miesiącu grudniu 2012 r. Jednak z uwagi na fakt, iż umowa sprzedaży mogła być zawarta dopiero w dniu spisania aktu notarialnego oraz z uwagi na konieczność dokonania zmian w budżecie poprzez wprowadzenie wartości po stronie dochodowej (sprzedaż) jak i wydatkowej (odszkodowanie na rzecz X. za likwidację ich majątku) co nastąpiło dopiero na sesji pod koniec marca 2013 r., spisanie aktu notarialnego w zakresie służebności przesyłu a tym samym umowy sprzedaży urządzeń elektroenergetycznych mogło nastąpić dopiero w kwietniu 2013 r.

Wnioskodawca jest podatnikiem VAT czynnym.

Faktury zakupu wystawione na Wnioskodawcę w dniu 15 kwietnia 2011 r. i 21 marca 2011 r. od początku czyli od momentu zakupu były związane ze sprzedażą opodatkowaną.

Wnioskodawca wystawił fakturę w dniu 29 kwietnia 2013 r. na firmę elektroenergetyczną na opłatę jednorazową za ustanowienie służebności przesyłu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

W jakim momencie wystąpiło prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego czy w momencie zakupu przez miasto urządzeń elektroenergetycznych czy dopiero w momencie ich odsprzedaży firmie X....

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego występuje wówczas gdy towar i usługa są wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych. W przypadku Wnioskodawcy takie prawo wystąpiło w miesiącu kwietniu 2013 r. w momencie sprzedaży urządzeń elektroenergetycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi.

Należy również podkreślić, iż możliwość odliczenia podatku naliczonego nie stanowi żadnego przywileju dla podatnika, lecz jest podstawowym i fundamentalnym uprawnieniem, wynikającym z samej konstrukcji podatku od wartości dodanej. Z orzecznictwa TSUE wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego w zasadzie nie może być ograniczone ani pod względem czasu, ani pod względem zakresu przedmiotowego. TSUE zwracał uwagę, iż właśnie zasada odliczenia podatku naliczonego zapewnia uzyskanie neutralności podatku. System odliczeń podatku oznacza całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od obciążeń z tytułu VAT zapłaconego lub należnego (do zapłaty) w prowadzonej działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia, że jakakolwiek działalność gospodarcza, bez względu na jej cel oraz rezultat, o ile sama jest opodatkowana VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny. Pozwala to na zachowanie zasady potrącalności, która powinna być na gruncie ustawy o VAT rozumiana możliwie najszerzej. Oznacza to, że zawsze ma ona zastosowanie przy nabyciu towarów dokonanym z zamiarem wykorzystania ich w działalności opodatkowanej.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia - jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas - po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych - odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją dokonującego określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo - prawne było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji "zamiaru" wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności.

Zatem w sytuacji, gdy podatnik dokonuje nabycia towarów i usług, które zmierzają do przyszłego wykorzystania ich dla czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej bez względu na to jakie faktycznie będą efekty tej działalności, należy uznać w momencie ich nabycia za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Według art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

Jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy o VAT).

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego (art. 86 ust. 13 ww. ustawy).

W myśl art. 86 ust. 14 ww. ustawy, w przypadku podatników obowiązanych do dokonywania korekt kwot podatku naliczonego, o których mowa w art. 91 ust. 1 i 2, część kwoty podatku naliczonego obniżającą kwotę podatku należnego oblicza się w oparciu o proporcję właściwą dla roku podatkowego, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego niezależnie od terminu obniżenia kwoty podatku.

Zasady odliczania podatku naliczonego związanego z wykonywaniem czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, zostały uregulowane szczegółowo w art. 90 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca, czynny podatnik VAT, podpisał w kwietniu 2010 r. umowę, iż zakład energetyczny odkupi od Wnioskodawcy elementy sieci powstałe w wyniku przebudowy urządzeń elektroenergetycznych, zaś Wnioskodawca ustanowi odpłatną służebność przesyłu dla korzystania z nieruchomości, na której zlokalizowane będą wybudowane urządzenia. Po zrealizowaniu zadania Wnioskodawca przedstawił do akceptacji kosztorys w zakresie wartości urządzeń przewidzianych do sprzedaży - akceptacja wartości to kwiecień 2011 r. Od tego dnia rozpoczęła się procedura uzgodnienia treści umów sprzedaży jak i możliwości ustanowienia służebności przesyłu. Dopiero uchwała Rady Miasta z 21 sierpnia 2012 r. przewidziała możliwość ustanowienia służebności przesyłu, która miała obowiązywać z chwilą przejęcia przez X. urządzeń elektroenergetycznych (czyli zawarcia umowy sprzedaży). Ostateczną treść umowy sprzedaży wynegocjowano w grudniu 2012 r. jednak, spisanie aktu notarialnego w zakresie służebności przesyłu a tym samym umowy sprzedaży urządzeń elektroenergetycznych mogło nastąpić dopiero w kwietniu 2013 r.

Faktury zakupu urządzeń elektroenergetycznych z dnia 15 kwietnia 2011 r. i 21 marca 2011 r. od początku tj. od momentu zakupu były związane ze sprzedażą opodatkowaną.

Wątpliwość Wnioskodawcy dotyczy kwestii w jakim momencie wystąpiło prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego czy w momencie zakupu przez miasto urządzeń elektroenergetycznych czy dopiero w momencie ich odsprzedaży firmie X.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości Wnioskodawcy jeszcze raz należy podkreślić, iż dla określenia prawa do odliczenia, istotny jest zamiar z jakim dokonywany jest zakup towaru lub usługi w momencie nabycia.

Z wniosku wynika, że nabycie przez Wnioskodawcę urządzeń elektroenergetycznych udokumentowanych fakturami z dnia 15 kwietnia 2011 r. i 21 marca 2011 r. od początku miało służyć czynnościom opodatkowanym.

Tak więc zgodnie z opisem zawartym we wniosku, wydatki poniesione przez Wnioskodawcę udokumentowane tymi fakturami miały od początku związek z planowaną działalnością opodatkowaną Wnioskodawcy, mianowicie Wnioskodawca zamierzał odsprzedać te urządzenia zakładowi energetycznemu oraz ustanowić służebność przesyłu.

Tak więc bez względu na fakt, że dokonana przez Wnioskodawcę sprzedaż opodatkowana miała miejsce w okresie późniejszym (tekst jedn.: w kwietniu 2013 r.), to w momencie nabycia urządzeń elektroenergetycznych udokumentowanych fakturami z dnia 15 kwietnia 2011 r. i 21 marca 2011 r. zachowana została pierwotna intencja ich nabycia - zostały one nabyte celem wykonywania czynności opodatkowanych.

Zatem Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur z dnia 15 kwietnia 2011 r. i 21 marca 2011 r. dokumentujących zakup tych urządzeń elektroenergetycznych w terminie określonym w art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT.

Należy bowiem zauważyć, że prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego przy zakupach towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych (co ma miejsce w przedmiotowej sprawie) kształtuje się w danym okresie rozliczeniowym. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego może zostać zrealizowane w terminach określonych w art. 86 ust. 10-13. Zdarzeniem uprawniającym do obniżenia podatku należnego - co wprost wynika z art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy - jest otrzymanie faktury lub dokumentu celnego, a ewentualne późniejsze rozliczenie podatku jest konsekwencją już nabytego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wystąpiło w kwietniu 2013 r. w momencie sprzedaży urządzeń elektroenergetycznych, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.