IBPP1/443-508/14/MS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 30 kwietnia 2014 r. (data wpływu 22 maja 2014 r.), uzupełnionym pismem z 25 sierpnia 2014 r. (data wpływu 28 sierpnia 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

* nieprawidłowe w zakresie opodatkowania usług organizacji praktyk uczniowskich,

* nieprawidłowe w zakresie opodatkowania usług dodatkowych (wizyt kulturowych),

* prawidłowe w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego oraz kursu NBP po którym powinny być przeliczone świadczone na rzecz Wnioskodawcy usługi.

W dniu 22 maja 2014 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek z 30 kwietnia 2014 r. o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania importu usług organizacji praktyk zawodowych.

Wniosek uzupełniono pismem z 25 sierpnia 2014 r. (data wpływu 28 sierpnia 2014 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 13 sierpnia 2014 r. znak: IBPP1/443-508/14/MS.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych to samorządowa jednostka budżetowa w ramach której wchodzą: liceum ogólnokształcące oraz technikum. Szkoły wchodzące w skład Zespołu realizują cele i zadania określone w ustawie o systemie oświaty oraz w przepisach wydanych na jej podstawie. W 2012 r. Wnioskodawca podpisał umowę finansową z F. na realizację projektu pt. "..." w ramach projektu systemowego "Staże i praktyki zagraniczne dla osób kształcących się i szkolących zawodowo" w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, Program Operacyjny Kapitał Ludzki, Priorytet III - Wysoka jakość systemu oświaty, Działanie 3.4 - Otwartość systemu oświaty w kontekście uczenia się przez całe życie, Poddziałanie 3.4.2 - Upowszechnienie uczenia się przez całe życie. Program projektu obejmował praktyki zawodowe dla uczniów klas trzecich Technikum w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w zawodach technik logistyk i informatyk. W ramach projektu zorganizowano dwa staże zawodowe dla 16 osobowych grup mieszanych tj. po 8 uczniów Technikum Logistycznego i 8 uczniów Technikum Informatycznego w firmach o specjalnościach informatycznych i logistycznych. Należy podkreślić, ze uczestnikami stażu pierwszego byli inni uczestnicy niż stażu drugiego. Staż pierwszy odbył się w okresie od 2 lutego 2013 r. do 2 marca 2013 r. (Hiszpania; Walencja) natomiast staż drugi w okresie od 28 września 2013 r. do 26 października 2013 r. (Włochy; Rimini). Jako, że uczestnikami projektu była młodzież szkolna i szkoła była organizatorem całego przedsięwzięcia z każdą grupą musiało wyjechać 2 opiekunów-nauczycieli.

Zgodnie ze złożonym wnioskiem projektu, nadrzędnym celem projektu było odbycie przez uczniów miesięcznej praktyki zawodowej, określonej w programie nauczania technikum oraz doskonalenie znajomości języka zawodowego, a także zdobycie nowych umiejętności i kompetencji przez uczniów. Założeniem projektu było również spełnienie oczekiwań uczniów w sferze kulturowo-językowej - aby mogli poznać kulturę i życie codzienne odwiedzanych regionów. Poprzez odbytą praktykę, uczestnicy uzyskali dodatkowe umiejętności zawodowe, które w przyszłości staną się cenne na polskim rynku pracy. Jednocześnie, umiejętności te, stworzyły dla młodzieży szersze horyzonty zawodowe i mogą się okazać bardzo pomocne przy wyborze przyszłej drogi zawodowej, np. założenia własnej firmy czy ubiegania się o pracę na terenie całej Europy. Zamierzenia te zostały osiągnięte przez realizację następujących celów szczegółowych:

(1) poznawanie nowych rozwiązań i technicznych i technologii;

(2) wymiana myśli technicznej;

(3) wzbogacenie znajomości słownictwa zawodowego;

(4) kształtowanie mobilności, niezależności zawodowej i odpowiedzialności za siebie;

(5) ułatwienie w przyszłości lepszego startu w dorosłe życie;

(6) kreowanie postawy otwartej na nowości i nawiązywanie nowych kontaktów.

W ramach zagranicznych praktyk uczniowie mogli zdobyć nowe doświadczenia na stanowisku pracy w swoim zawodzie. Praktyka nie tylko wzbogaciła ich wiedzę merytoryczną, umiejętności a także pozwoliła zrozumieć specyfikę zawodu i zasady pracy w grupie. Uczniowie zdobyli umiejętności z zakresu techniki organizacji pracy, tworzenia przyjaznej atmosfery w miejscu pracy. Praktyki te, pozwoliły również uczniom poznać i zrozumieć zasady funkcjonowania przedsiębiorstw, zakres norm, przepisów i procedur stosowanych w krajach Unii Europejskiej w zawodach informatyk i logistyk. Dzięki praktykom absolwenci mogą poczuć się pewniej na europejskim rynku pracy a także wzbogacili swój język merytoryczny. Potwierdzeniem osiągniętych przez uczestników kwalifikacji są certyfikaty Europass Mobilność oraz certyfikaty ukończenia kursów języka hiszpańskiego i włoskiego.

Należy podkreślić, iż realizacja programu kulturowo-językowego była niezbędna przy realizacji projektu (warunek konieczny przy realizacji projektu). W ramach tego programu między innymi zlecono partnerom zagranicznym zorganizowanie wycieczek kulturoznawczych i kursu językowego hiszpańskiego lub włoskiego (w zależności od kraju docelowego stażu) na poziomie podstawowym. Kurs językowy był również niezbędny w celu lepszej komunikacji z przedstawicielami firm zagranicznych, w których odbywały się praktyki oraz ze społecznością Hiszpańską lub Włoską.

Wnioskodawca w związku z realizacją stażu I - Hiszpania (Walencja) zawarł umowę z partnerem zagranicznym E. S. P. s.l. w Walencji, w ramach której strony deklarują współpracę w kwestii zarządzania projektem (stażu) w okresie od 4 lutego 2013 r. do 1 marca 2013 r. Zadaniem partnera zagranicznego było:

3. Zorganizowanie kursu języka hiszpańskiego trwającego 1 tydzień,

4. Zorganizowanie dwóch wyjazdów kulturoznawczych,

5. Opieka, certyfikaty i raport końcowy - tj. koszty zarządzania przez partnera zagranicznego (organizacja pakietu powitalnego, spotkania i przejażdżki po mieście oraz materiałów o mieście; organizacja miejsc praktyk uczniowskich w firmach o rozwiniętych procesach logistycznych i technologii informatycznej zgodnie z ustalonym programem i na stanowiskach odpowiadających profilowi kształcenia uczniów; opieka i pomoc uczniom w miejscach odbywania praktyk; przesłanie do Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 nazwiska opiekuna, który będzie mieć kontakt z uczestnikami; przydzielenie opiekuna grupy, z którym uczestnicy mogą się kontaktować 24 h na dobę; dokonywanie ewaluacji grupy w trakcie trwania programu; przygotowanie certyfikatów dla uczestników z praktyki i kursu językowego; przygotowanie końcowego raportu.

Za usługi te partner zagraniczny wystawił faktury nr 06/13 i 09/13 z 18 stycznia 2013 r. oraz nr 11/13 i 12/13 z 18 stycznia 2013 r. Faktury 06/13 i 09/13 zostały wystawione na 80% całkowitej płatności i płatne były 4 lutego 2013 r. (na początku realizacji stażu). Na fakturze 06/13 została podana łączna kwota 11.968,00 EUR, w ramach której wyszczególnione zostały wraz z kwotami następujące pozycje: a) dla uczestników projektu: Accommodation (zakwaterowanie); Local transport (transport lokalny); Lanquage course (kurs językowy-języka hiszpańskiego); Cultural visits (wyciecieczki kulturoznawcze); Administration, Tutoring, Certyficatione Reporting (Administracja, monitorowanie i opieka nad grupą, certyfikaty i raporty),

b) dla opiekunów projektu: Accommodation (zakwaterowanie); Local transport (transport lokalny); Cultural visits (wycieczki kulturoznawcze).

Na fakturze 09/13 została podana łączna kwota 3.168,00 EUR, w ramach której wyszczególnione zostały wraz z kwotami następujące pozycje: a) dla uczestników projektu: Airport transfer (transport z lotniska do hotelu i z hotelu na lotnisko); b) dla opiekunów projektu: Airport transfer (transport z lotniska do hotelu i z hotelu na lotnisko).

Faktury 11/13 i 12/13 zostały wystawione na usługi analogicznie jak w fakturach 06/13 i 09/13- na 20% całkowitej płatności (przed wyjazdem grupy z Hiszpanii do Polski, a więc przed zakończeniem stażu). Faktury 11/13 i 12/13 zapłacono 21 lutego 2013 r. Na wystawionych przez partnera zagranicznego fakturach umieszczono adnotację: "Exclusion de IVA por operación intracomunitaria conforme al articulo 70 de la Ley 37/92".

W związku z organizacją w ramach projektu stażu nr 2 - Włochy, Rimini zawarto umowę z drugim (innym) partnerem zagranicznym, tj. S. T. s.r.l. W ramach zawartej umowy strony deklarują współpracę w kwestii zarządzania projektem (stażu) w okresie od 28 września 2013 r. do 26 października 2013 r. Zgodnie z umową partner zagraniczny w ramach wspomnianego powyżej projektu mobilności:

(1) zapewni zakwaterowanie uczestnikom w Rimini w pokojach dwu i trzyosobowych z aneksem kuchennym;

(2) zapewni zakwaterowanie nauczycielom w Rimini w pokojach jednoosobowych z aneksem kuchennym;

(3) zorganizowanie transferu dla uczestników z lotniska w Bolonii na miejsce zakwaterowania przy przyjeździe i wyjeździe;

(4) zorganizowanie transportu lokalnego uczestnikom;

(5) zorganizowanie kursu językowego (włoskiego) trwającego tydzień (20 godzin);

(6) Opieka, certyfikaty i raport końcowy (szczegółowy opis czynności znajduje się na str. 3 umowy);

(7) Zorganizowanie dwóch wizyt kulturowych.

Za usługi te partner zagraniczny wystawił faktury nr 204/13 i 205/13 z 4 września 2013 r. oraz nr 206/13 i 207/13 z 4 września 2013 r. Faktury 204/13 i 205/13 zostały wystawione na 80% całkowitej płatności i płatne były 19 września 2013 r. (przed wyjazdem grupy na staż). Na fakturze 204/13 została podana łączna kwota 12.883,20 EUR, w ramach której wyszczególnione zostały wraz z kwotami następujące pozycje: a) dla uczestników projektu: Accommodation (zakwaterowanie); Local transport (transport lokalny); Language course (kurs językowy - języka włoskiego); Cultural visits (wycieczki kulturoznawcze); Administration, Tutoring, Certificatione Reporting (Administracja, monitorowanie i opieka nad grupą, certyfikaty i raporty), b) dla opiekunów projektu: Accommodation (zakwaterowanie); Local transport (transport lokalny). Na fakturze 205/13 została podana łączna kwota 2.160,00 EUR, w ramach której wyszczególnione zostały wraz z kwotami następujące pozycje: a) dla uczestników projektu: Airport transfer (transport z lotniska do hotelu i z hotelu na lotnisko); b) dla opiekunów projektu: Airport transfer (transport z lotniska do hotelu i z hotelu na lotnisko). Faktury 206/13 i 207/13 zostały wystawiona na usługi analogicznie jak w fakturach 204/13 i 205/13 - na 20% całkowitej płatności. Faktura 206/13 na łączną kwotę 3.220,80 EUR i faktura 207/13 na łączną kwotę 540,00 EUR zostały zapłacone 18 października 2013 r. (przed wyjazdem grupy z Włoch do Polski, a więc przed zakończeniem stażu) Na wystawionych przez partnera zagranicznego fakturach umieszczono adnotację: "Esente IVA ai sensi del P art. 341 DPR 633/72, soggetta a Revers Change".

Należy podkreślić, iż Partner zagraniczny z Hiszpanii jak i Włoch, to instytucje specjalizujące się w organizacji miejsc pracy, programów i wizyt edukacyjnych. Zadaniem organizacji z Hiszpanii jak i Włoch było zapewnienie odpowiedniego zakwaterowania, transportu, wycieczek kulturoznawczych (mających na celu poznanie historii, obyczajów i kultury). W ramach wspomnianego przygotowania kulturowego partner zagraniczny z Hiszpanii zorganizował wycieczkę do Oceanarium w Walencji zapewniając bilety wstępu i opiekuna oraz pokaz przygotowania potrawy regionalnej Paella wraz z degustacją. Pokaz przygotował profesjonalny kucharz w jednym z miejscowych Hoteli.

Natomiast partner z Włoch zorganizował dwie wycieczki, przy czym jedna do San Marino druga do Wenecji. W obu przypadkach zagwarantowany był transport (autokar) oraz dodatkowa opieka, której zadaniem było oprowadzanie uczestników projektu po odwiedzanych miejscach. Wszelkie konieczne opłaty pokryte były przez partnera zagranicznego.

Zgodnie z otrzymanymi informacjami, partnerzy zagraniczni są to prywatne firmy, świadczące usługi w ramach projektów europejskich oraz nie posiadających siedziby na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. Miejscem prowadzenia działalności usługodawcy jest odpowiednio: E. - Hiszpania natomiast dla S. T. - Włochy.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT od 2 stycznia 2006 r., a od dnia 26 października 2012 r. nastąpiło zgłoszenie do VAT-UE.

W piśmie z 25 sierpnia 2014 r. Wnioskodawca na zawarte w wezwaniu z 13 sierpnia 2014 r. pytania udzielił następujących odpowiedzi.

1. Czy wnioskodawca jest podatnikiem o którym mowa w art. 28a pkt 1 ustawy o VAT. Tak.

2. Czy kontrahenci (z Hiszpanii i Włoch) świadczący na rzecz Wnioskodawcy usługi, o których mowa we wniosku są podmiotami niebędącymi zarejestrowanymi w Polsce podatnikami podatku VAT. Kontrahent z Hiszpanii jak i Włoch są podmiotami niebędącymi zarejestrowanymi w Polsce podatnikami podatku VAT.

3. Gdzie kontrahenci (z Hiszpanii i Włoch) posiadają siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, czy kontrahenci są podatnikami o których mowa w art. 28a ustawy o VAT. Kontrahent z Hiszpanii: Valencia, Kontrahent z Włoch: Rimini.

4. Czy kontrahenci świadczący na rzecz Wnioskodawcy usługi, o których mowa we wniosku są jednostkami objętymi systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) - jeśli tak to należy wskazać na podstawie jakich przepisów tej ustawy oraz czy usługi, o których mowa we wniosku świadczą jako takie jednostki (należy się odnieść do każdego kontrahenta oddzielnie). Kontrahent z Hiszpanii: nie jest jednostką objętą systemem oświaty. E. to hiszpańska firma zajmująca się projektami europejskimi finansowanymi przez program Uczenie się przez całe życie, a w szczególności Leonardo da Vinci, Erasmus jak również Grundtvig. Firma ta organizuje praktyki, programy edukacyjne, seminaria i wizyty studyjne przeznaczone zarówno dla młodzieży jak i dorosłych z całej Europy. Kontrahent z Włoch: nie jest jednostką objętą systemem oświaty. S. T. s.r.l. promuje, organizuje i zarządza zdobywaniem doświadczenia zawodowego oraz programami edukacyjnymi dla młodych studentów, personelu naukowego, młodych pracowników oraz organizacji. Misją jest dostarczenie zawodowego doświadczenia na obszarach o znaczeniu ekonomicznym, historycznym, społecznym, umożliwiającym rozwój umiejętności zawodowych i personalnych uczestników programów. Zgodnie z misją, oddział w Rimini stanowi drogę do zdobycia doświadczenia, wiążąc potrzeby organizacji z indywidualnymi potrzebami uczestników programów.

5. Czy kontrahenci świadczący na rzecz Wnioskodawcy usługi, o których mowa we wniosku mają status uczelni, jednostki naukowej Polskiej Akademii Nauk lub instytutu badawczego świadczącego usługi w zakresie kształcenia (należy się odnieść do każdego kontrahenta oddzielnie). Kontrahent z Hiszpanii: nie. Kontrahent z Włoch: nie.

6. Czy kontrahenci świadczący na rzecz Wnioskodawcy usługi, o których mowa we wniosku posiadają akredytację w rozumieniu przepisów o systemie oświaty - jeśli tak to należy wskazać na podstawie jakich przepisów systemu oświaty tę akredytację uzyskali oraz czy świadczone usługi wymienione we wniosku są objęte tą akredytacją (należy się odnieść do każdego kontrahenta oddzielnie). Kontrahent z Hiszpanii: nie. Kontrahent z Włoch: nie.

7. Kto (jaki podmiot) ubiegał się o dofinansowanie projektu w ramach funduszy unijnych, czy podmiotem występującym z wnioskiem o dofinansowanie projektu, a tym samym podmiotem realizującym projekt jest Wnioskodawca. Wnioskodawca wystąpił z wnioskiem do Fundacji Rozwoju Edukacji Narodowej o dofinansowanie projektu w ramach funduszy unijnych. Podmiotem występującym z wnioskiem oraz realizującym projekt jest Wnioskodawca.

8. Czy Wnioskodawca płaci kontrahentom zagranicznym za wykonane usługi w całości środkami publicznymi. Tak. Wszystkie wydatki zostały pokryte ze środków przyznanych z projektu a ujemne różnice kursowe (które nie mogą być pokryte z dofinansowania) z środków budżetu szkoły (środków publicznych).

9. Czy faktury wystawione przez kontrahentów na rzecz Wnioskodawcy stanowią dla Wnioskodawcy dowód poniesienia wydatku przewidzianego w planie realizowanego projektu. Tak.

10. Czy środki, którymi Wnioskodawca zapłacił kontrahentom za usługi będą środkami uwzględnionymi w realizowanym przez Wnioskodawcę projekcie właśnie na nabycie danego rodzaju usług. Tak, wszystkie pozycje wymienione na fakturach są pokrywane ze środków projektu. W przypadku transportu z lotniska i na lotnisko pojawiają się różnice kursowe przy dokonywaniu płatności. Różnice kursowe nie są wydatkami kwalifikowanymi w projekcie i dlatego też pokrywane są z budżetu szkoły.

11. Czy wnioskodawca jest jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) - jeśli tak to należy wskazać na podstawie jakich przepisów tej ustawy oraz czy usługi edukacyjne, których elementem są praktyki zawodowe, o których mowa we wniosku świadczy jako taka jednostka. Wnioskodawca, jest jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) zgodnie z art. 2 pkt 2c. Wnioskodawca corocznie organizuje czterotygodniowe praktyki zawodowe dla uczniów Technikum klas 2 i 3. Uczniowie, który nie zakwalifikowali się do projektu uczestniczyli w praktykach zawodowych w Polsce (praktyki odbywały się firmach, urzędach skarbowych, bankach itp.). Natomiast uczniowie, którzy zakwalifikowali się do projektu odbywali owe praktyki odpowiednio w Hiszpanii lub Włoszech.

12. Czy usługi praktyk zawodowych są usługami niezbędnymi do wykonania przez Wnioskodawcę usługi kształcenia w Technikum i czy odbycie tych praktyk jest niezbędne do ukończenia przez ucznia szkoły. Odbycie i zaliczenie praktyk zawodowych przez uczniów jest niezbędne, gdyż odbycie ich i uzyskanie pozytywnej oceny jest warunkiem koniecznym aby uzyskać promocję do następnej klasy a tym samym i do ukończenia szkoły. Obowiązek organizowania praktyk zawodowych uczniów Technikum wynika z podstawy programowej kształcenia w zawodach oraz ramowych planów nauczania dla Techników (podstawa prawna: rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego; Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach). Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach: Technik Informatyk (kod 351203, str. 436-437) - "Kształcenie praktyczne może odbywać się w: pracowniach szkolnych, placówkach kształcenia ustawicznego, placówkach kształcenia praktycznego oraz podmiotach stanowiących potencjalne miejsca zatrudnienia absolwentów szkół kształcących w zawodzie. Szkoła organizuje praktyki zawodowe w podmiocie zapewniającym rzeczywiste warunki pracy właściwe dla nauczanego zawodu w wymiarze 4 tygodni (160 godzin)."; Technik Logistyk (kod 333107, str. 340-342) - "Kształcenie praktyczne może odbywać się w: pracowniach szkolnych, placówkach kształcenia praktycznego oraz przedsiębiorstwach zatrudniających logistyków. Szkoła organizuje praktyki zawodowe w podmiocie zapewniającym rzeczywiste warunki pracy właściwe dla nauczanego zawodu w wymiarze 4 tygodni (160 godzin)."

13. Czy kurs językowy stanowi element kształcenia zawodowego w ramach praktyk zawodowych i jest niezbędny do ich odbycia (zaliczenia) czy też kurs językowy jest elementem programu kulturowo-językowego, a nie samej praktyki zawodowej. Kurs językowy stanowi element programu kulturowo-językowego (warunek konieczny przy realizacji projektu), jednak należy podkreślić, iż kurs języka hiszpańskiego lub włoskiego (w zależności od kraju docelowego) był niezbędny w celu lepszej komunikacji z przedstawicielami firm i opiekunami uczniów w trakcie praktyk.

14. Czy kontrahenci zagraniczni (tekst jedn.: odpowiednio firma Włoska i Hiszpańska) świadczą dla Wnioskodawcy usługi edukacyjne, tj. te faktyczne usługi w postaci praktyk zawodowych, czy też wyłącznie organizują pobyt uczniów za granicą... Z opisu sprawy wynika bowiem że zadaniem partnera zagranicznego jest m.in. organizacja miejsc praktyk uczniowskich w firmach. Prosimy zatem o jednoznaczne wyjaśnienie czy kontrahenci zagraniczni świadczą na rzecz Wnioskodawcy usługę edukacyjną (usługę kształcenia zawodowego) i w jaki sposób to się odbywa czy np. nabywają ją od innych podmiotów (innych włoskich czy hiszpańskich firm) i następnie odsprzedają ją Wnioskodawcy, jeśli nie to w jaki sposób i od kogo Wnioskodawca tę usługę merytoryczną (edukacyjną) nabywa. Zarówno kontrahent z Hiszpanii jak i Włoch w ramach opłaty "Administration, Tutoring, Certyficatione Reporting (Administracja, monitorowanie i opieka nad grupą, certyfikaty i raporty) poszukuje (zapewnia) firmy, w których uczniowie odbywają praktyki, sami nie prowadzą praktyk. Kontrahenci z Hiszpanii i Włoch nie płacą innym firmom zewnętrznym za przeprowadzenie praktyk. Firmy te, świadczą nieodpłatnie owe usługi. W przypadku kursu językowego Kontrahenci zlecają przeprowadzenie kursów bezpośrednio nauczycielom, z którymi mają podpisane umowy.

15. Czy każda z faktur wystawionych na rzecz Wnioskodawcy przez firmę włoską i hiszpańską obejmuje również sprzedaż (odsprzedaż) na rzecz Wnioskodawcy usługi edukacyjnej (tekst jedn.: usługi kształcenia zawodowego w postaci praktyki zawodowej) i która z pozycji na danej fakturze obejmuje tę usługę edukacyjną, gdyż z wniosku to nie wynika. Jeśli natomiast żadna z faktur tej usługi edukacyjnej nie obejmuje to kto, w jaki sposób i kiedy udokumentował sprzedaż tych usług na rzecz Wnioskodawcy. Faktury nie obejmują sprzedaży (odsprzedaży) na rzecz Wnioskodawcy usługi edukacyjnej (tekst jedn.: usługi kształcenia zawodowego w postaci praktyki zawodowej). Usługa kształcenia zawodowego w postaci praktyki zawodowej (podobnie jak w Polsce) odbywa się nieodpłatnie przez firmy, które zadeklarowały możliwość odbycia u nich praktyki. Pobierana jest wyłącznie opłata przez partnerów zagranicznych tytułem znalezienia firm, w których uczniowie mogą odbyć praktyki, przygotowanie dokumentów niezbędnych do realizacji praktyk (dzienniczków praktyk, certyfikatów potwierdzających odbycie praktyk).

16. Jeśli świadczone na rzecz Wnioskodawcy usługi są usługami edukacyjnymi to należy wskazać:

a. Czy są one usługami kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzonymi w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach - jeśli tak to należy wskazać konkretne przepisy (artykuł, paragraf), wraz z nazwą aktu prawnego z których te formy i zasady wynikają. Podkreślić w tym miejscu należy, że nie chodzi o przepisy, z których wynika ogólny obowiązek przeprowadzenia szkolenia; czy też posiadania przez daną osobę konkretnych umiejętności lub uaktualnienie wiedzy czy uprawnień, lecz o przepisy określające konkretne formy i zasady, na podstawie których kontrahent przeprowadza praktyki (należy się odnieść do każdego kontrahenta oddzielnie). Kontrahenci nie świadczyli usługi kształcenia zawodowego, a zapewnili możliwość odbycia praktyk u firm, które nie pobierały z tego tytułu opłat.

b. Czy są to usługi w całości finansowane ze środków publicznych. Usługi finansowane są w całości ze środków publicznych.

17. Czy wyjazd i pobyt opiekunów był niezbędny do wykonania na rzecz Wnioskodawcy usług praktyk zawodowych, jeśli tak to na czym ta niezbędność polegała. Wyjazd i pobyt opiekunów był niezbędny do wykonania usług praktyk zawodowych. Obowiązek ten wynikał zarówno z odgórnych wytycznych określonych dla projektu Leonardo da Vinci (na 8 uczniów musiał być 1 opiekun, a ponieważ wyjechało w każdym ze stażu 16 uczniów analogicznie musiało wyjechać 2 opiekunów) jak i z faktu, iż uczestnikami miesięcznych praktyk byli również uczniowie niepełnoletni. Zadaniem opiekunów było bieżące monitorowanie przebiegu praktyk, a także sprawdzanie umiejętności uczniów a w ostatnim etapie wystawianie ocen z praktyk.

18. Czy wskazane we wniosku wycieczki kulturoznawcze (wizyty kulturowe) są usługami o których mowa w art. 28g ust. 1 ustawy o VAT (usługami wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne itp.). Na czym świadczenie przedmiotowych usług polegało. Czy też są to usługi mające charakter usług turystycznych. Kontrahent z Hiszpanii: zorganizował wycieczkę do Oceanarium w Walencji zapewniając transport lokalny, bilety wstępu oraz opiekuna. Ponadto przygotował w jednym z miejscowych hoteli pokaz profesjonalnego kucharza jak wykonać potrawę regionalną Paella wraz z degustacją. Kontrahent z Włoch: zorganizował dwie wycieczki, tj. do San Marino i Wenecji, zapewniając transport oraz opiekuna. Kontrahent pokrył bilety, które należało zakupić na statek płynący do Wenecji.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

I. Czy publiczna jednostka oświatowa powinna otrzymane od partnerów (firm) zagranicznych faktury rozpoznać w kontekście importu usług. Jeżeli tak, to które usługi należy wykazać w deklaracji VAT-7 w związku z importem usług związanych z organizacją praktyk zagranicznych wykonywanych przez podmioty zagraniczne. Czy w stosunku do tych usług można zastosować zwolnienie od podatku VAT.

II. Czy usługa organizacji wizyt kulturowych winna być wykazana przez Wnioskodawcę w deklaracji VAT-7. Jeżeli tak, to jaką należy do tego rodzaju usług zastosować stawkę VAT.

III. W którym momencie powstaje obowiązek podatkowy i po jakim kursie należy przeliczać podstawę opodatkowania.

Zdaniem Wnioskodawcy,

STANOWISKO DO PYTANIA Nr I.

W deklaracji VAT-7 należy wykazać wszystkie usługi, w skład której wchodzić będą czynności, które służą wykonaniu czynności głównej (tekst jedn.: realizacja praktyk zagranicznych w Walencji i Riminii), a więc usługa: zakwaterowanie; transport lokalny; kurs językowy - języka hiszpańskiego lub włoskiego; administracja, monitorowanie i opieka nad grupą, certyfikaty i raporty; transport z lotniska do hotelu i z hotelu na lotnisko. Intencją Wnioskodawcy było nabycie usługi organizacji praktyk zawodowych, a nie wyłącznie pobytu uczestników projektu i ich opiekunów w Walencji lub Riminii z zakwaterowaniem i transportem. Nabywając przedmiotowe usługi Wnioskodawca był zainteresowany realizacją założeń do wniosku o dofinansowanie projektu pt.: "LOGISTYK I INFORMATYK - ZAWODY PRZYSZŁOŚCI!", a więc odbycie praktyk zawodowych dla dwóch grup młodzieży technikum informatycznego i logistycznego. W związku z powyższym Wnioskodawca uznaje, iż ww. usługi mają charakter samoistny. Każda z usług stanowi element usługi kompleksowej związanej z organizacją staży i nie powinny być sztucznie dzielone dla celów podatkowych.

Do usług wykazanych w umowach oraz fakturach takich jak: 1. zakwaterowanie; 2. transport lokalny; 3. kurs językowy - języka hiszpańskiego; 4. administracja, monitorowanie i opieka nad grupą, certyfikaty i raporty; 6. transport z lotniska do hotelu i z hotelu na lotnisko należy zastosować zwolnienie z tytułu podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż:

* głównym celem projektu są praktyki zawodowe dla uczniów technikum zawodowego, a więc usługi kształcenia zawodowego;

* usługa świadczona jest przez Szkołę - jednostkę objętą systemem oświaty;

* projekt finansowany jest w całości ze środków publicznych (85% środków finansowych pochodzi z budżetu UE, 15% dotacja celowa państwa).

STANOWISKO DO PYTANIA Nr II.

Usługi polegające na zorganizowaniu wizyt kulturowych, ponieważ nie są niezbędne przy świadczeniu usługi organizacji praktyk zawodowych - ich rozdzielenie nie ma sztucznego charakteru. Zorganizowanie wycieczek kulturoznawczych jest warunkiem niezbędnym przy realizacji projektu, ale nie jest warunkiem niezbędnym przy realizacji głównego celu-zorganizowanie praktyk zagranicznych dla uczniów technikum ekonomicznego i logistycznego. W związku z powyższym należy odrębnie ustalić miejsce świadczenia i opodatkowania usługi. Zgodnie z art. 28g ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług usługi te nie będą podlegały opodatkowaniu przez Wnioskodawcę, gdyż miejscem świadczenia usług jest odpowiednio Hiszpania i Włochy.

STANOWISKO DO PYTANIA Nr III.

Ponieważ usługi świadczone przez partnera zagranicznego E. wykonywane są w okresie od 2 lutego 2013 r. do 2 marca 2013 r., a faktury nr 06/13 i 09/13 (80% całkowitej płatności, data wystawienia: 22 stycznia 2013 r.) za wykonywane usługi w tym okresie płatne są w dniu 4 lutego 2013 r. jednostka rozpoznała moment podatkowy z chwilą zapłaty za faktury tj. 4 lutego 2013 r. W przypadku faktury 11/13 i 12/13 (20% całkowitej płatności, data wystawienia faktury 22 stycznia 2013 r.) moment podatkowy również rozpoznano z chwilą zapłaty faktury tj. 21 lutego 2013 r.

W przypadku usług świadczonych przez Kontrahenta S. w okresie od 28 września 2013 r. do 26 października 2013 r. moment podatkowy rozpoznano:

1. Faktury 204/13 i 205/13 (data wystawienia 4 września 2013 r., 80% płatności, termin zapłaty 19 września 2013 r.) - z chwilą zapłaty za faktury tj. 19 września 2013 r.

2. Faktury 206/13 i 207/13 (data wystawienia 4 września 2013 r., 20% płatności, termin zapłaty 18 października 2013 r.) - z chwilą zapłaty za faktury tj. 18 października 2013 r.

Wartość usług została przeliczona według średniego kursu NBP z dnia poprzedzającego dzień zapłaty za poszczególne faktury.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się:

* za nieprawidłowe w zakresie opodatkowania usług organizacji praktyk uczniowskich,

* za nieprawidłowe w zakresie opodatkowania usług dodatkowych (wizyt kulturowych),

* za prawidłowe w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego oraz kursu NBP po którym powinny być przeliczone świadczone na rzecz Wnioskodawcy usługi.

Zgodnie z unormowaniem zawartym w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które - w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy o VAT - rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o: imporcie usług - rozumie się przez to świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Natomiast zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

W art. 28a ustawy o VAT wskazano, iż na potrzeby stosowania rozdziału dotyczącego miejsca świadczenia przy świadczeniu usług:

Powyższy artykuł wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników uznawane są również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

W myśl art. 28b ust. 2 ww. ustawy w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika działającego w takim charakterze jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Tę zasadę ogólną należy stosować, gdy usługa jest świadczona na rzecz podatnika a przepisy art. 28e, 28f ust. 1 i 1a, 28g ust. 1, 28i, 28j ust. 1 i 2 oraz 28n ustawy nie będą przewidywać innych zasad ustalenia miejsca świadczenia.

Jak stanowi art. 28g ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.

Stosownie do art. 53 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347, s. 1, z późn. zm.) - miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.

W kontekście ustalenia miejsca świadczenia usług (w tym usług wstępu), konieczne jest także odwołanie się do rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) Nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 77, str. 1), które w art. 32 zdefiniowało pojęcie usług wstępu poprzez m.in. wskazanie, jakie usługi wchodzą w zakres tego pojęcia.

I tak, w myśl art. 32 ust. 1 ww. rozporządzenia - usługi wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, o których mowa w art. 53 dyrektywy 2006/112/WE, obejmują świadczenie usług, których podstawową cechą jest przyznawanie prawa wstępu w zamian za bilet lub opłatę, w tym opłatę w formie abonamentu, biletu okresowego lub opłaty okresowej.

Z kolei jak stanowi art. 32 ust. 2 tego rozporządzenia - ustęp 1 ma zastosowanie w szczególności do:

Jak stanowi art. 33 ww. rozporządzenia, usługi pomocnicze, o których mowa w art. 53 dyrektywy 2006/112/WE, obejmują usługi, które są bezpośrednio powiązane ze wstępem na wydarzenia kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, świadczone oddzielnie na rzecz osoby uczestniczącej w wydarzeniu za opłatą.

Artykuł 32 rozporządzenia Nr 282/2011 definiuje "usługi wstępu" odnosząc je w szczególności do przyznania prawa wstępu na imprezy takie jak spektakle, przedstawienia teatralne, występy cyrkowe, targi, do parków rozrywki, na koncerty, wystawy, jak również inne podobne wydarzenia kulturalne, a także przyznanie prawa wstępu na wydarzenia sportowe, takie jak mecze lub zawody oraz przyznanie prawa wstępu na wydarzenia edukacyjne i naukowe, takie jak konferencje i seminaria.

Zgodnie z art. 28n ust. 1, 2 i 3 ustawy o VAT w przypadku świadczenia usług turystyki, o których mowa w art. 119 ust. 1, miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

W przypadku, gdy usługi turystyki, o których mowa w art. 119 ust. 1, są świadczone ze stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy znajdującego się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

W przypadku gdy usługodawca nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług turystyki, o których mowa w art. 119 ust. 1, jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Stawka podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w ustawie, jak i w przepisach wykonawczych do ustawy, ustawodawca przewidział stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:

Natomiast z ust. 1 pkt 29 ww. artykułu wynika, że zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:

- oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.

Zgodnie z art. 43 ust. 17 ustawy o VAT zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 17a ustawy o VAT zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.

Wskazane wyżej regulacje stanowią odzwierciedlenie prawa unijnego, gdyż w świetle art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zwolnione jest kształcenie dzieci lub młodzieży, kształcenie powszechne lub wyższe, kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie, łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle z taką działalnością związanych, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.

Cytowany przepis umiejscowiony został w rozdziale 2 tego aktu, zatytułowanym "Zwolnienia dotyczące określonych czynności wykonywanych w interesie publicznym", co oznacza, iż usługi szkoleniowe na gruncie Dyrektywy VAT podlegają zwolnieniu od podatku wyłącznie, gdy są wykonywane w interesie publicznym, tzn. wypełniają obowiązki, jakie ciążą na danym państwie wobec jego obywateli.

W tym kontekście wskazać należy - co wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej - że zakres zwolnień przewidzianych w Dyrektywie nie może być interpretowany w sposób rozszerzający. Czynności zwolnione zgodnie z Dyrektywą stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a ich ujednolicona interpretacja ma służyć unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku od wartości dodanej w poszczególnych państwach członkowskich. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem "pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 Szóstej Dyrektywy powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika" (wyrok TSUE z dnia 19 listopada 2009 r. C-461/08 w sprawie Don Bosco Onroerend Goed BV).

Definicja zawarta w art. 44 rozporządzenia 282/2011 określa, że usługi w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania świadczone na warunkach określonych w art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 2006/112/WE Rady obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Czas trwania kursu w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania nie ma w tym przypadku znaczenia.

Analizując powołaną wyżej regulację art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy szkolenia muszą obejmować nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z konkretną branżą, czy zawodem lub muszą mieć na celu uzyskanie, albo uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Dodatkowo należy spełnić jeden ze wskazanych poniżej warunków, tj.:

* formy i zasady tych szkoleń muszą wynikać z odrębnych od podatkowych aktów prawnych,

* na świadczone szkolenia należy uzyskać akredytację w rozumieniu przepisów o systemie oświaty,

* szkolenia muszą być finansowane w całości ze środków publicznych.

Środkami publicznymi - w myśl art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm.) - są:

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ww. ustawy, środki publiczne przeznacza się na:

Zgodnie z art. 5 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712 z późn. zm.), przez beneficjenta rozumie się osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, realizującą projekty finansowane z budżetu państwa lub ze źródeł zagranicznych na podstawie decyzji lub umowy o dofinansowanie projektu.

Jak stanowi art. 99 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133.

Zgodnie z art. 99 ust. 14 ustawy o VAT Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzory deklaracji podatkowych, o których mowa w ust. 1-3, 8 i 9, wraz z objaśnieniami co do sposobu prawidłowego ich wypełnienia oraz terminu i miejsca ich składania, w celu umożliwienia rozliczenia podatku.

Na podstawie ww. art. 99 ust. 14 ustawy o VAT Minister Finansów w dniu 18 marca 2013 r. wydał rozporządzenie w sprawie wzorów deklaracji dla podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2013 r. poz. 394).

Zgodnie z § 1 pkt 1 ww. rozporządzenia, określa się wzory deklaracji dla podatku od towarów i usług (VAT-7), o której mowa w art. 99 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej "ustawą", stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia, deklaracji dla podatku od towarów i usług (VAT-7K), o której mowa w art. 99 ust. 3 ustawy, stanowiący załącznik nr 2 do rozporządzenia, i deklaracji dla podatku od towarów i usług (VAT-7D), o której mowa w art. 99 ust. 3 ustawy, stanowiący załącznik nr 3 do rozporządzenia oraz objaśnienia do tych deklaracji, stanowiące załącznik nr 4 do rozporządzenia.

Objaśnienia do deklaracji dla podatku od towarów i usług (VAT-7, VAT-7K) - stanowią załącznik nr 4 do ww. rozporządzenia z dnia 18 marca 2013 r.

W celu zatem prawidłowego opodatkowania nabywanych usług należy ustalić miejsce świadczenia tych usług, ale żeby tego dokonać konieczne jest w pierwszej kolejności zidentyfikowanie z jaką usługą, czy z jakimi usługami, mamy do czynienia.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że kontrahenci zagraniczni nie świadczą na rzecz Wnioskodawcy usługi kształcenia zawodowego lecz wyłącznie usługę organizacji praktyk uczniowskich i za te czynności należne jest im wynagrodzenie.

Wnioskodawca wskazał bowiem w opisie stanu faktycznego, że zarówno kontrahent z Hiszpanii jak i Włoch w ramach opłaty poszukuje (zapewnia) firmy, w których uczniowie odbywają praktyki, sami nie prowadzą praktyk. Faktury nie obejmują sprzedaży ani odsprzedaży na rzecz Wnioskodawcy usługi edukacyjnej (tekst jedn.: usługi kształcenia zawodowego w postaci praktyki zawodowej). Usługa ta odbywa się nieodpłatnie przez firmy, które zadeklarowały możliwość odbycia u nich praktyki. Pobierana jest wyłącznie opłata przez partnerów zagranicznych tytułem znalezienia firm, w których uczniowie mogą odbyć praktyki, przygotowanie dokumentów niezbędnych do realizacji praktyk (dzienniczków, certyfikatów). Partnerzy zagraniczni to prywatne firmy świadczące usługi w ramach projektów europejskich. Kontrahenci nie świadczyli usługi kształcenia zawodowego, a zapewnili możliwość odbycia praktyk u firm, które nie pobierały z tego tytułu opłat.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że kontrahenci zagraniczni świadczą na rzecz Wnioskodawcy wyłącznie usługę kompleksowej organizacji praktyk, która jednak nie zawiera w sobie elementu edukacyjnego lecz wyłącznie element organizacyjny.

Usług tych nie można zatem uznać za usługi kształcenia czy przekwalifikowania zawodowego.

Nie można ich także uznać za usługi ściśle związane (w rozumieniu ustawy o VAT) z usługami edukacyjnymi świadczonymi na rzecz uczniów przez Wnioskodawcę jako szkołę, gdyż kontrahenci zagraniczni nie świadczą usług podstawowych, tj. kształcenia, a taki warunek wynika z powołanego art. 43 ust. 17a ustawy o VAT.

Tym samym te czynności wykonane przez kontrahentów zagranicznych, obejmujące zakwaterowanie, transport lokalny, transport na/z lotniska, czynności administracyjne związane z obsługą praktyk, pobyt i transport opiekunów praktyk czyli czynności niezbędne do odbycia przez uczniów praktyk zawodowych, należy uznać za jedno kompleksowe świadczenie polegające na zorganizowaniu praktyk uczniowskich przy czym nie stanowiące samo w sobie usług edukacyjnych.

Aby móc uznać, iż dana usługa jest usługą złożoną (kompleksową), powinna składać się ona z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi jednak do jednego celu. Na usługę złożoną składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu - do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne świadczenia pomocnicze. Natomiast usługę należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza usługa traktowana jest zatem jak element usługi kompleksowej wówczas, jeżeli cel świadczenia usługi pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać usługi głównej bez usługi pomocniczej.

Co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji, gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

Należy zauważyć, że koncepcję opodatkowania świadczeń kompleksowych wypracował Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wydanych orzeczeniach na podstawie pierwotnie obowiązującej Szóstej Dyrektywy Rady (77/388/EWG) oraz obecnie obowiązującej Dyrektywy VAT. W szczególności w wyroku w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd, Trybunał uznał, że jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej. Pogląd ten znajduje również potwierdzenie w wyroku w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC), czy też w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen BV i OV Bank NV.

Zatem w przypadku usług o charakterze złożonym, o miejscu opodatkowania decydować będzie to, czy w danych okolicznościach mamy do czynienia z jedną usługą kompleksową, czy też z szeregiem jednostkowych usług. Ocena tej okoliczności winna odbywać się więc w oparciu o to, czy dokonywane czynności (świadczenia) wykazują ze sobą tak ścisłe powiązanie, że w sensie gospodarczym tworzą jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter.

W świetle powyższego mamy w przedmiotowej sprawie do czynienia z nabyciem przez Wnioskodawcę kompleksowej usługi organizacji praktyk zagranicznych, która to usługa nie jest jednak usługą edukacyjną ani też ze względu na status kontrahentów zagranicznych nie może być uznana za ściśle związaną - w rozumieniu ustawy o VAT - z usługami edukacyjnymi świadczonymi przez Wnioskodawcę, tym samym miejscem jej opodatkowania będzie Polska zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, gdyż przepisy nie przewidują dla takich usług innego miejsca świadczenia, a właściwą stawką podatku jest stawka 23%.

Tym samym w zakresie pytania nr 1 stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

W odniesieniu natomiast do tej części pobytu uczniów i wychowawców za granicą, która jest związana ze zorganizowaniem pobytu w czasie wolnym, tj. część kulturalno - językowa, to nie można uznać, że są to usługi w jakikolwiek sposób niezbędne do zorganizowania celu podstawowego, tj. praktyk zawodowych.

Należy w tym miejscu dodać, że Wnioskodawca w odpowiedzi, na wezwanie tut. organu wskazał, że kurs językowy stanowi element programu kulturalno - językowego. Zatem nawet jeżeli znajomość języka umożliwia lepszą komunikację w trakcie praktyk z przedstawicielami firm i opiekunami, to nie można uznać, że kurs ten był niezbędny do odbycia praktyki zawodowej.

Tym samym kursy językowe należy uznać za element programu kulturalno - językowego, a nie element organizacji samej praktyki zawodowej.

Jak wynika z opisu sprawy w ramach tego programu m.in. zlecono partnerom zagranicznym zorganizowanie wycieczek kulturoznawczych mających na celu poznanie historii, obyczajów kultury i kursu językowego. W ramach tych programów partnerzy zagraniczni zorganizowali wycieczki, zapewniając bilety wstępu, transport, opiekuna (opiekę), oprowadzanie uczestników po odwiedzanych miejscach, pokaz przygotowania potrawy regionalnej wraz degustacją oraz kursy językowe.

Z opisu sprawy wynika, że miała tez miejsce organizacja pakietu powitalnego, spotkań, przejażdżki po mieści oraz materiałów o mieście.

Do tej grupy będą zaliczać się też wydatki dotyczące opiekunów jeżeli wraz z uczniami brali udział w tych programach kulturalnych.

W ocenie tut. organu tego typu czynności są świadczeniami odrębnymi od usługi organizacji praktyk i nie są też niezbędne do odbycia praktyki przez ucznia, a jednocześnie ww. usługi dodatkowe mają charakter usług turystycznych.

W powołanym już w niniejszej interpretacji art. 28n ust. 1 ustawy o VAT przewidziano szczególny sposób określania miejsca świadczenia usług turystycznych zgodnie z którym w przypadku świadczenia usług turystyki, o których mowa w art. 119 ust. 1, miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia usług turystki, jednak przez usługę turystyki należy rozumieć kompleksową usługę, na rzecz turysty, która obejmuje swym zakresem cząstkowe usługi, bez których dana impreza turystyczna nie mogłaby się odbyć. Zatem za usługi turystyki należy uznać zorganizowane lub indywidualne wyjazdy wypoczynkowe połączone z rekreacją i rozrywką (tzn. kompleksowym programem imprez).

Usługa turystyczna jest zatem z natury usługą kompleksową na którą składają się takie czynności jak transport turysty, jego zakwaterowanie połączone z rekreacją i rozrywką.

Wobec powyższego uznać należy, że ww. świadczeń dodatkowych w postaci programu kulturalno - językowego nie można wpisać w ramy "kompleksowości" usługi organizacji praktyk zawodowych.

Zdaniem tut. organu, świadczenia te stanowią odrębny rodzaj usług turystycznych oferowanych przez kontrahentów w ramach realizowanego projektu.

Jak bowiem wynika z wniosku oferowane przez Wnioskodawcę usługi dodatkowe - turystyczne - nie stanowią, świadczeń pomocniczych w realizacji przez kontrahenta usługi podstawowej polegającej na organizacji praktyk zawodowych.

Ww. usługi nie są bowiem niezbędne do wykonania usługi organizacji praktyk, które w ocenie tut. organu bez programu kulturalno-językowego też mogłyby się odbyć.

Skoro wskazane wyżej usługi turystyczne nie są ściśle związane i niezbędne do wykonania usługi organizacji praktyk zawodowych, to w ocenie tut. organu zapewnienie uczniom Wnioskodawcy tego typu usług nie stanowi elementu składowego usługi organizacji praktyk, lecz odrębne usługi.

Jak bowiem podkreślono powyżej, jeżeli w skład świadczonej usługi wchodzą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, podstawowej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej. Za takie czynności uznać należy w przedmiotowej sprawie oferowane przez kontrahentów programy kulturalno-językowe

Innymi słowy, sama usługa organizacji praktyk zawodowych nie straci na wartości w przypadku wyłączenia tego typu dodatkowych usług turystycznych.

Zatem w sytuacji gdy kontrahent świadczy takie czynności jak zorganizowanie wycieczek kulturoznawczych mających na celu poznanie historii, obyczajów kultury, zapewniając bilety wstępu, transport, opiekuna (opiekę), oprowadzanie uczestników po odwiedzanych miejscach, pokaz przygotowania potrawy regionalnej wraz degustacją i tygodniowy kurs językowy - to należy uznać, że świadczy usługę turystyczną polegającą na zorganizowaniu kompleksowego programu turystycznego dla uczestników praktyk zagranicznych i stanowią dla nich dodatkowe atrakcje.

Mając na uwadze powyższy opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że miejsce świadczenia dla świadczenia złożonego z usługi organizacji praktyk oraz usługi turystycznej należy ustalić odrębnie, według zasad właściwych dla tych czynności.

Jak już wskazano wyżej miejscem świadczenia usług organizacji praktyk zawodowych w przedmiotowej sprawie będzie Polska, tj. według siedziby usługobiorcy zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT.

Natomiast dla świadczonej na rzecz Wnioskodawcy usługi turystycznej miejsce jej świadczenia należy określić na podstawie art. 28n ust. 1 ustawy o VAT. W konsekwencji miejscem świadczenia tych usług będzie odpowiednio Hiszpania i Włochy, czyli kraj w którym świadczący usługę posiada siedzibę, i z którego świadczone są te usługi dodatkowe.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że zgodnie z art. 28g ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług usługi te nie będą podlegały opodatkowaniu przez Wnioskodawcę, gdyż miejscem świadczenia usług jest odpowiednio Hiszpania i Włochy, należało uznać za nieprawidłowe, gdyż w istocie podstawą do określenia miejsca opodatkowania w Hiszpanii i we Włoszech jest art. 28n ust. 1, a nie wskazany przez Wnioskodawcę art. 28g ust. 1.

Odnosząc się z kolei do kwestii momentu powstania obowiązku podatkowego i kursu po jakim należy przeliczać podstawę opodatkowania świadczonych na rzecz Wnioskodawcy usług wskazać należy, że z wniosku wynika, że usługi świadczone przez partnera zagranicznego E. wykonywane były w okresie od 2 lutego 2013 r. do 2 marca 2013 r., a faktury nr 06/13 i 09/13 (80% całkowitej płatności, data wystawienia: 22 stycznia 2013 r.) za wykonywane usługi w tym okresie płatne były w dniu 4 lutego 2013 r. Faktury 11/13 i 12/13 (20% całkowitej płatności, data wystawienia faktury 22 stycznia 2013 r.) płatne były 21 lutego 2013 r.

Odnośnie ww. faktur we wniosku istnieją rozbieżności odnośnie daty ich wystawienia. Oprócz daty 22 stycznia 2014 r. we wniosku wskazano również datę 18 stycznia 2013 r. Jednakże przedmiotowe rozbieżności nie mają wpływu na opodatkowanie czynności w nich wykazanych.

W przypadku usług świadczonych przez Kontrahenta S. w okresie od 28 września 2013 r. do 26 października 2013 r.; faktura 204/13 i 205/13 (data wystawienia 4 września 2013 r., 80% płatności) zapłacona została 19 września 2013 r. Faktury 206/13 i 207/13 (data wystawienia 4 września 2013 r., 20% płatności) zapłacona została 18 października 2013 r.).

Regulacje dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2013 r., zawiera przepis art. 19 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 4 ustawy o VAT).

Według art. 19 ust. 11 ustawy o VAT, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Zgodnie z art. 19 ust. 19 ustawy o VAT przepisy ust. 1, 4, 5, 11, ust. 13 pkt 1 lit. b i c, pkt 2, 4 i 7-9 oraz ust. 14-16 stosuje się odpowiednio do importu usług, z zastrzeżeniem ust. 19a i 19b.

W przedmiotowych przypadkach zapłata za należności wynikające z wszystkich wskazanych faktur nastąpiła przed wykonaniem usług, które te faktury dokumentują zatem w sprawie zastosowanie znajdzie przepis art. 19 ust. 11 ustawy o VAT.

Obowiązek podatkowy powstaje zatem z chwilą zapłaty za wykonane usługi, tj. w odniesieniu do faktur 06/13 i 09/13 w dniu 4 lutego 2013 r., 11/13 i 12/13 w dniu 21 lutego 2013 r., 204/13 i 205/13 w dniu 19 września 2013 r., 206/13 i 207/13 w dniu 18 października 2013 r. Zatem podatek należny należy wykazać w deklaracji za luty 2013 r. (faktury 06/13 i 09/13, 11/13 i 12/13), w deklaracji za wrzesień 2013 r. (faktura 206/13) i w deklaracji za październik 2013 r. (faktura 207/13).

W odniesieniu do tych faktur przeliczenia kwot należy dokonać wg kursu ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego.

Zgodnie bowiem z art. 31a ust. 1 ustawy o VAT w przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Podatnik może wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że moment powstania obowiązku podatkowego w odniesieniu do wszystkich faktur należy rozpoznać z chwilą ich zapłaty oraz, że ich wartość powinna zostać przeliczona według średniego kursu NBP z dnia poprzedzającego dzień zapłaty za poszczególne faktury należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Końcowo należy zwrócić uwagę, iż analiza dokumentów dołączonych do wniosku nie mieści się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z powyższym Minister Finansów nie jest uprawniony do oceny prawnej załączników dołączonych przez Wnioskodawcę.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.