IBPP1/443-415/12/BM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 grudnia 2011 r. (data wpływu 10 stycznia 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 3 kwietnia 2012 r. (data wpływu 11 kwietnia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia sposobu ewidencjonowania na kasie fiskalnej oraz w rejestrze sprzedaży VAT obrotów związanych ze świadczeniem usług gdy Wnioskodawca jest agentem zagranicznej firmy czarterowej - jest prawidłowe.

W dniu 10 stycznia 2012 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia sposobu ewidencjonowania na kasie fiskalnej oraz w rejestrze sprzedaży VAT obrotów związanych ze świadczeniem usług gdy Wnioskodawca jest agentem zagranicznej firmy czarterowej.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 3 kwietnia 2012 r. (data wpływu 11 kwietnia 2012 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 20 marca 2012 r. znak: IBPP1/443-25/12/BM, IBPP1/443-26/12/BM, IBPP1/443-27/12/BM, IBPP1/443-28/12/BM, IBPBI/1/415-34/12/KB, IBPBI/1/415-35/12/KB.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Podatnik zajmuje się (jako agent zagranicznej firmy czarterowej) wynajmowaniem sportowych jachtów morskich bez załogi. Jachty są oferowane poza granicami Polski. Dostawcą wynajmu jest zagraniczna firma czarterowa, z którą polscy (lub pochodzący z innych krajów) klienci podpisują umowę czarteru poprzez polskiego agenta, którym jest podatnik. Za swoje usługi podatnik otrzymuje od firmy czarterowej prowizję i wystawia na nią fakturę VAT eksportową (za usługi agenta), bez wykazania na niej podatku VAT zgodnie z Dyrektywą UE nr 2006/112/EC na której umieszcza adnotację "According to Art. 44 of European Union Council Directive 2006/112/EC, dated November 28,2006 (with changes made by Directive 2008/8/EC), Value Added Tax (VAT) should be counted and paid by recipient". Pieniądze otrzymane od klientów (pomniejszone o wysokość należnej prowizji) podatnik przekazuje na konto bankowe firmy czarterowej. Podatnik nie wprowadza na kasę fiskalną otrzymanych od klienta wpłat (ani nie wystawia na nie faktury), gdyż jedynie przekazuje je firmie czarterowej (pobiera je od klienta jedynie w krótkotrwały depozyt) a więc nie są one jego przychodem.

Użyte przez Wnioskodawcę we wniosku pojęcie "zagraniczna firma czarterowa" oznacza firmę (podatnika), która świadczy usługi w zakresie wynajmu (czarteru) jachtów i nie jest zarejestrowana jako podatnik w Polsce tylko w innym kraju. Może to być kraj należący do Unii Europejskiej lub kraj trzeci. Jednocześnie firma ta może udostępniać jachty nie tylko w kraju w którym jest zarejestrowana ale także w innym kraju, jednak zazwyczaj krajem tym nie jest Polska.

Przykład:

Wynajem jachtów następuje na okres nie przekraczający 90 dni.

Użyte przez Wnioskodawcę we wniosku pojęcie "faktura eksportowa" oznacza fakturę za usługi Wnioskodawcy jako agenta działającego na terenie Polski, wystawianą przez Wnioskodawcę na rzecz "zagranicznej firmy czarterowej" a więc podatnika, nie posiadającego na terytorium Polski swojej siedziby ani stałego miejsca wykonywania działalności ani stałego miejsca zamieszkania ani zwykłego miejsca pobytu. Jednocześnie "zagraniczna firma czarterów" nie korzysta z usług wykonywanych przez Wnioskodawcę jako jej agenta w celach prywatnych ani w celach prywatnych pracowników "zagranicznej firmy czarterowej". "Zagraniczna firma czarterowa" może posiadać siedzibę i/lub stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium Unii Europejskiej lub na terytorium kraju trzeciego.

Wnioskodawca wystawia ww. fakturę bez wykazania na niej podatku VAT - odbiorca faktury musi naliczyć ów podatek samodzielnie zgodnie z Dyrektywą UE nr 2006/112/EC oraz zmianami do niej wniesionymi przez Dyrektywę UE nr 2008/8/EC.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przyjęta przez podatnika procedura jest właściwa. Pytanie dotyczy, przyjętych stawek VAT, wystawiania faktur, ewidencji wpłat na kasie fiskalnej, w rejestrze sprzedaży VAT, księgowania faktur w rejestrze sprzedaży VAT, pozostałych elementów opisanej procedury.

Zdaniem Wnioskodawcy:

W świetle obowiązujących przepisów, przyjęta procedura jest właściwa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Czarter to umowa, na podstawie której odbywa się przewóz ładunków lub osób w żegludze, transporcie kolejowym lub lotnictwie, cechująca się nieregularnością lub wręcz jednorazowością. Także wynajęcie statku, jachtu, samolotu z załogą lub bez na określony czas w celu samodzielnej organizacji transportu, podróży. Pod względem jurydycznym czarter to umowa, której treścią jest oddanie rzeczy do używania w zamian za określone wynagrodzenie.

Ustawa nie precyzuje definicji środka transportu, za wyjątkiem pojęcia nowego środka transportu, którego definicja zawarta jest w art. 2 pkt 10 ustawy. Zgodnie jednak z art. 38 Rozporządzenia Wykonawczego Rady Nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE, termin ten obejmuje pojazdy, mechaniczne lub inne, a także innego rodzaju wyposażenie i urządzenia służące do przewozu osób lub rzeczy z miejsca na miejsce, w tym przeznaczone do ciągnięcia, przesuwania lub pchania przez pojazdy, i zasadniczo zaprojektowane oraz faktycznie nadające się do wykorzystania w celu transportu. Przepis ten zawiera również, w ust. 2, niewyłączną, przykładową listę takich środków transportu. Obejmuje ona m.in. pojazdy lądowe, takie jak samochody, motocykle, rowery, trójkołowce oraz pojazdy turystyczne, statki. Zatem jacht należy zaliczyć do środków transportu, definiowanych na potrzeby podatku VAT.

Z powyższego wynika, że jacht jest jednostką pływającą (środkiem transportu wodnego), a jego czarter (oddanie rzeczy do używania w zamian za określone wynagrodzenie) stanowi świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca zajmuje się (jako agent zagranicznej firmy czarterowej) wynajmowaniem sportowych jachtów morskich bez załogi. Jachty są oferowane poza granicami Polski. Dostawcą wynajmu jest zagraniczna firma czarterowa, z którą polscy (lub pochodzący z innych krajów) klienci podpisują umowę czarteru poprzez polskiego agenta, którym jest podatnik. Za swoje usługi podatnik otrzymuje od firmy czarterowej prowizję i wystawia na nią fakturę VAT eksportową (za usługi agenta), bez wykazania na niej podatku VAT zgodnie z Dyrektywą UE nr 2006/112/EC na której umieszcza adnotację "According to Art. 44 of European Union Council Directive 2006/112/EC, dated November 28,2006 (with changes made by Directive 2008/8/EC), Value Added Tax (VAT) should be counted and paid by recipient". Pieniądze otrzymane od klientów (pomniejszone o wysokość należnej prowizji) podatnik przekazuje na konto bankowe firmy czarterowej. Podatnik nie wprowadza na kasę fiskalną otrzymanych od klienta wpłat (ani nie wystawia na nie faktury), gdyż jedynie przekazuje je firmie czarterowej (pobiera je od klienta jedynie w krótkotrwały depozyt) a więc nie są one jego przychodem.

Wynajem jachtów następuje na okres nie przekraczający 90 dni.

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dane świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Zgodnie z art. 28a ww. ustawy, na potrzeby stosowania rozdziału 3 dot. Miejsca świadczenia przy świadczeniu usług:

Stosownie do art. 28b ust. 1 ww. ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r.), miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j i art. 28n.

Jak stanowi art. 28b ust. 2 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r.) w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

W myśl art. 28b ust. 3 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r.) w przypadku gdy podatnik będący usługobiorcą nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Zgodnie z art. 28c ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 28d, art. 28e, art. 28f ust. 1, 2 i 3, art. 28g ust. 2 i art. 28h-28n.

W przypadku gdy usługi są świadczone ze stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy znajdującego się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej (art. 28c ust. 2).

Miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami przez pośredników działających w imieniu i na rzecz osób trzecich jest miejsce, w którym dokonywana jest podstawowa transakcja - art. 28d ustawy VAT.

Na mocy art. 28j ust. 1 ustawy, będącego zastrzeżeniem zarówno art. 28b ust. 1 jak i art. 28c ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług krótkoterminowego wynajmu środków transportu jest miejsce, w którym te środki transportu są faktycznie oddawane do dyspozycji usługobiorcy. Ustawodawca w przepisie art. 28j ust. 2 ustawy wprowadził z kolei pojęcie krótkoterminowego wynajmu środków transportu, przez które rozumie się ciągłe posiadanie środka transportu lub korzystanie z niego przez okres nieprzekraczający 30 dni, a w przypadku jednostek pływających - przez okres nieprzekraczający 90 dni.

Z powyższych zapisów wynika, że o miejscu opodatkowania takich usług decyduje miejsce oddania środka transportu do dyspozycji nabywcy usługi. Potwierdza to również art. 40 Rozporządzenia 282/2011, który stanowi, że miejscem, w którym środek transportu jest faktycznie oddany do dyspozycji najemcy, o którym mowa w art. 56 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, jest miejsce, w którym najemca lub osoba trzecia działająca w jego imieniu przejmuje nad nim fizyczne posiadanie.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów lub świadczenia usług, dokonywanych przez podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni, jeżeli miejscem opodatkowania tych czynności jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności podatnicy ci nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze (art. 106 ust. 2 ustawy).

Na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8 ustawy o VAT ustawodawca określił w § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360) obowiązującego od dnia 1 kwietnia 2011 r., elementy, które powinna zawierać faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży.

Zgodnie z tym przepisem, zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT".

Natomiast zgodnie z § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

Stosowanie do § 26 ust. 1 tego rozporządzenia, przepisy § 5, § 7-22 i § 25 stosuje się odpowiednio do faktur stwierdzających dokonanie dostawy towarów lub świadczenia usług, dla których miejscem opodatkowania jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego, jeżeli dla tych czynności podatnicy wystawiający fakturę nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze.

Zgodnie z § 26 ust. 2 ww. rozporządzenia faktury te powinny zawierać dane określone w § 5, z wyjątkiem stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem.

Stosownie do art. 111 ust. 1 ustawy, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatna dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 109 ust. 3 ustawy, podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 oraz zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Przytoczona regulacja wskazuje zatem, na konieczność prowadzenia przez podatnika ewidencji, służącej prawidłowemu sporządzeniu deklaracji podatkowej.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca świadczy usługi pośrednictwa na rzecz podatnika mającego siedzibę i zarejestrowanego w innym kraju Unii Europejskiej lub w kraju trzecim.

Jeśli przepisy nie stanowią inaczej stosuje się ogólną zasadę dla określenia miejsca świadczenia, a tym samym miejsca opodatkowania.

W kwestii pośrednictwa art. 28d ustawy o VAT odnosi się jedynie do usług świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, zatem w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania. Tak więc zgodnie z art. 28b ustawy o VAT miejscem opodatkowania świadczonych prze Wnioskodawcę usług będzie miejsce, w którym usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności w przypadku określonym w art. 28b ust. 2 ustawy o VAT.

W przedmiotowej sprawie usługi te nie podlegają więc opodatkowaniu w Polsce zatem Wnioskodawca winien wystawić kontrahentowi fakturę zaznaczając, że to on jest zobowiązany do odpowiedniego opodatkowania tej usługi.

Faktury te, stosownie do § 26 ust. 2 rozporządzenia, powinny zawierać dane określone w § 5, z wyjątkiem stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem.

W przypadku usług świadczonych na rzecz podatników, spełniających definicję zawartą w art. 28a ustawy o VAT, do których zastosowanie znajduje zasada ogólna dotycząca określenia miejsca świadczenia usług, wynikająca z art. 28b ustawy, istnieje obowiązek wykazania tej transakcji w ewidencji VAT bowiem sprzedaż ta stanowi obrót Wnioskodawcy.

Jednocześnie na podstawie art. 111 ust. 1 i art. 2 pkt 22 ustawy o VAT Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej kwot pobieranych od klientów gdyż nie dotyczą one sprzedaży na terytorium kraju.

Tym samym przedstawiony przez Wnioskodawcę we wniosku sposób dokumentowania, ewidencjonowania na kasie rejestrującej oraz w rejestrze sprzedaży VAT usług pośrednictwa, należało uznać za prawidłowy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

W pozostałym zakresie objętym wnioskiem ORD-IN zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.