IBPP1/443-274/09/MS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 17 marca 2009 r. (data wpływu 20 marca 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 29 maja 2009 r. (data wpływu 8 czerwca 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stwierdzenia czy pobierając od osoby uprawnionej do korzystania ze środków ZFŚS zwrot części poniesionych z ZFŚS wydatków na zakup usług różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej Wnioskodawca świadczy odpłatnie usługi występując w charakterze podatnika podatku VAT, czy powinien w związku z tym wystawić fakturę VAT i odprowadzić podatek VAT należny, czy ma prawo do odliczenia podatku VAT z faktur VAT wystawionych przez dostawców usług socjalnych - jest nieprawidłowe.

W dniu 20 marca 2009 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stwierdzenia czy pobierając od osoby uprawnionej do korzystania ze środków ZFŚS zwrot części poniesionych z ZFŚS wydatków na zakup usług różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej Wnioskodawca świadczy odpłatnie usługi występując w charakterze podatnika podatku VAT, czy powinien w związku z tym wystawić fakturę VAT i odprowadzić podatek VAT należny, czy ma prawo do odliczenia podatku VAT z faktur VAT wystawionych przez dostawców usług socjalnych.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 29 maja 2009 r. (data wpływu 8 czerwca 2009 r.), będącym odpowiedzią na wezwania tut. organu nr IBPP1/443-274/09/MS z dnia 25 maja 2009 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka działając jako administrator Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (dalej: "ZFŚS") dokonuje zakupu od kontrahentów zewnętrznych usług różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej finansując zakup w całości ze środków ZFŚS. Sprzedaż dokonywana na rzecz Spółki przez kontrahentów dokumentowana jest fakturami VAT. Z zakupionych przez Spółkę usług korzystają następnie pracownicy Spółki i członkowie ich rodzin, uprawnieni do korzystania z ZFŚS na mocy ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Spółka zamierza pobierać częściową odpłatność od pracowników korzystających z działalności socjalnej, a wpływy z opłat zwiększą środki ZFŚS.

Nabywane przez Spółkę usługi, których zakup udokumentowany będzie fakturami VAT, finansowane z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych będą wykorzystywane tylko i wyłącznie do przyznawania pracownikom świadczeń (usług socjalnych), o których mowa w ustawie z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy pobierając od osoby uprawnionej do korzystania z środków ZFŚS zwrotu części poniesionych z ZFŚS wydatków na zakup usług różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej Spółka świadczy odpłatnie usługi występując w charakterze podatnika podatku VAT, czy powinna w związku z tym wystawić fakturę VAT i odprowadzić podatek VAT należny, czy ma prawo do odliczenia podatku VAT z faktur VAT wystawionych przez dostawców usług socjalnych.

Zdaniem Wnioskodawcy pobierając od osoby uprawnionej do korzystania ze środków ZFŚS zwrot części poniesionych z ZFŚS wydatków na zakup usług różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, Spółka nie świadczy odpłatnie usług, występując w charakterze podatnika podatku VAT.

Tym samym nie jest to czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Według dyspozycji art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 2 ww. ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Obowiązek tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nakładają przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.). Działania pracodawcy podejmowane w ramach ZFŚS są przejawem działalności socjalnej zakładu pracy (art. 1 ust. 1 ustawy o ZFŚS), a nie działalności gospodarczej podatnika VAT. Zgodnie z art. 10 oraz art. 12 § 1 ustawy o ZFŚS, środki funduszu gromadzone są na odrębnym rachunku bankowym, a pracodawca jedynie administruje tymi środkami. W sytuacji, gdy pracodawca dokonuje zakupu usług oraz towarów finansując wydatki z ZFŚS, a następnie przekazuje je osobom uprawnionym (za częściowym zwrotem kosztów - zwrot ten nie jest dokonywany na rzecz pracodawcy, lecz na konto ZFŚS). Występuje on jedynie W roli administratora majątku ZFŚS - pracodawca np. nie nabywa prawa do rozporządzania towarami jak właściciel; czynności nie podlegają więc przepisom ustawy o podatku od towarów i usług. Nie mamy również do czynienia z refakturowaniem usług - Spółka nie nabywa usług na swoją rzecz - konsumentem tych usług jest pracownik - i nie dokonuje ich odprzedaży. Zatem Spółka nie powinna w tej sytuacji wystawiać faktur VAT dokumentujących przekazanie wW. usług na rzecz pracowników. Spółka nie spełnia wymogów określonych w art. 4 i art. 5 ustawy o usługach turystycznych z dnia 29 sierpnia 1997 r., dotyczących działalności turystycznej i organizatora imprez turystycznych. Zatem nie może świadczyć usług turystycznych i wystawiać faktur za te usługi. Jest to dodatkowym argumentem, że Spółka pobierając częściową odpłatność od pracownika w ramach działalności socjalnej nie świadczy usług turystycznych, ale działa jako administrator ZFŚS. Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w wyroku WSA z dnia 12 kwietnia 2007 r. sygn. akt l SA/Go 1250/06 oraz w wyroku NSA z dnia 2 września 2008 r. sygn. akt l FSK 1076/07, a także w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie sygn. IPPP2/443-1552/08-2/SAP z dnia 19 grudnia 2009 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z kolei art. 15 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca działając jako administrator Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych dokonuje zakupu od kontrahentów zewnętrznych usług różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej finansując zakup w całości ze środków ZFŚS. Sprzedaż dokonywana na rzecz Spółki przez kontrahentów dokumentowana jest fakturami VAT. Z zakupionych przez Spółkę usług korzystają następnie pracownicy Spółki i członkowie ich rodzin, uprawnieni do korzystania z ZFŚS na mocy ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Spółka zamierza pobierać częściową odpłatność od pracowników korzystających z działalności socjalnej, a wpływy z opłat zwiększą środki ZFŚS.

Świadczenie na rzecz pracowników usług za odpłatnością stanowi, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, czynność podlegającą opodatkowaniu na zasadach ogólnych, według stawek obowiązujących dla danego świadczenia usług, w wysokości, która płacona jest przez pracownika.

Podstawa opodatkowania została zdefiniowana przez ustawodawcę w art. 29 ustawy.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Jak stanowi art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Jak wynika z art. 103 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 2-4 i art. 33.

Zatem gdy przekazanie przez Wnioskodawcę usług w zakresie różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej będzie odpłatne a będzie to miało miejsce w zdarzeniu przyszłym przedstawionym w niniejszej sprawie - czynność ta będzie podlegać opodatkowaniu w wysokości świadczenia wnoszonego przez pracownika.

Reasumując, gdy przekazanie świadczenia z ZFŚS jest odpłatne - czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu do wysokości świadczenia wnoszonego przez pracownika, według stawek obowiązujących dla danego świadczenia usług. Jednocześnie Wnioskodawca zgodnie z art. 106 ust. 1 i art. 103 ust. 1 ustawy o VAT będzie zobowiązany do udokumentowania przedmiotowego świadczenia usług fakturą VAT oraz do obliczania i wpłacania podatku na rachunek właściwego urzędu skarbowego.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy, iż działalność socjalna wykonywana przez administratorów ZFŚS nie podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, należy uznać za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Natomiast zgodnie z uregulowaniami art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) cyt. ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższych regulacji wynika, iż podstawową zasadą dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego, jest związek tego podatku z wykonywaniem czynności opodatkowanych przez podatnika tego podatku. Aby zatem podatnik miał prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z wystawionych faktur VAT, zakupy dokumentowane tymi fakturami muszą być związane (w sposób bezpośredni i bezsporny) z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Powyższa zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych (czynności zwolnione od podatku VAT, czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT). Ustawodawca dopuszcza zatem możliwość obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego wyłącznie z transakcjami opodatkowanymi czyli takimi, w wyniku których następuje określenie podatku należnego.

A zatem odliczenie podatku naliczonego to przysługujące zarejestrowanemu czynnemu podatnikowi podatku od towarów i usług całkowite bądź częściowe prawo do obniżenia kwoty podatku należnego dotyczącego opodatkowanych dostaw towarów i świadczenia usług o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabywane lub importowane towary i usługi są lub będą w przyszłości wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W zakresie, w jakim nabywane towary i usługi są lub będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi podatku od towarów i usług, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Analizując powyższe należy stwierdzić, iż podatnik w momencie nabycia towarów oraz usług określa, czy nabywane przez niego towary i usługi będą wykorzystywane w prowadzonej przez niego działalności opodatkowanej. W konsekwencji należy stwierdzić, iż podatnik może obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w sytuacji, gdy występuje związek pomiędzy poniesionymi wydatkami, a wykonywanymi z tytułu prowadzonej działalności czynnościami opodatkowanymi.

Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w treści art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca działając jako administrator Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (dalej: "ZFŚS") dokonuje zakupu od kontrahentów zewnętrznych usług różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej finansując zakup w całości ze środków ZFŚS. Sprzedaż dokonywana na rzecz Wnioskodawcy przez kontrahentów dokumentowana jest fakturami VAT.

Uprzednio stwierdzono, że odpłatne świadczenie usług z ZFŚS jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT do wysokości świadczenia wnoszonego przez pracownika, według stawek obowiązujących dla danego świadczenia usług. Zatem Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony na ogólnych zasadach, tj. w zakresie, w jakim związany jest on z czynnościami opodatkowanymi. Prawo do pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur stwierdzających zakup ww. usług lub towarów będzie przysługiwało w takim zakresie, w jakim dotyczy sprzedaży opodatkowanej, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy oceniane całościowo należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy zwrócić uwagę, iż przywołany przez Wnioskodawcę wyrok Naczelnego Sadu Administracyjnego i wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego a także interpretacja indywidualna Dyrektora Izby skarbowej w Warszawie zostały wydane w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają, nie stanowią tym samym źródeł powszechnie obowiązującego prawa.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.