IBPP1/443-189/08/MS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 24 stycznia 2008 r. (data wpływu 1 lutego 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 24 kwietnia 2008 r. (data wpływu 30 kwietnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przeniesienia prawa wieczystego użytkowania gruntów za wynagrodzeniem - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 lutego 2008 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przeniesienia prawa wieczystego użytkowania gruntów za wynagrodzeniem. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 24 kwietnia 2008 r. (data wpływu 30 kwietnia 2008 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie nr IBPP1/443-189/08/MS z dnia 18 kwietnia 2008 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca stwierdza, że Spółdzielnia Mieszkaniowa "Ł." w Ł. G. nabyła prawo wieczystego użytkowania gruntów od Gminy Ł., a w latach 80-tych ubiegłego stulecia Społem PSS "Z." z siedzibą w M. na polecenie ówczesnych władz na tej działce wybudowała z własnych środków pawilon handlowy. Aby uregulować stan majątkowy Społem PSS "Z." zwróciła się do Spółdzielni Mieszkaniowej "Ł." o przeniesienie za wynagrodzeniem prawa wieczystego użytkowania gruntów. Spółdzielnia Mieszkaniowa "Ł." fakturą VAT nr DG/FAK/01046 z dnia 29 listopada 2007 r. dokonała przeniesienia na Wnioskodawcę prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej działki opodatkowując tą czynność stawką podatku VAT w wysokości 22%.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntów za wynagrodzeniem podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntów w myśl art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie jest sprzedażą ani usługą dlatego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami, w świetle art. 2 pkt 6 cyt. ustawy, są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel - art. 7 ust. 1 tej ustawy.

Z cyt. wyżej przepisu wynika, że istotą dostawy towarów jest przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W treści art. 7 ust. 1 ww. ustawy, mowa jest bowiem o tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nią jak właściciel. Należy przy tym uznać, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności. Zwrotu "prawo do rozporządzania jak właściciel" nie można interpretować jako "prawa własności" lecz jako własność ekonomiczną.

W tym znaczeniu własność ekonomiczna to sytuacja, w której z punktu widzenia aspektów ekonomicznych oraz w rozumieniu potocznym należałoby uznać kogoś za właściciela rzeczy, np. posiadacza nieruchomości, której wydaniu nie towarzyszyło przeniesienie własności w formie aktu notarialnego. W każdym razie w przypadku przejścia własności ekonomicznej ma miejsce dostawa towarów. Czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym. "Dostawa towarów" nie ogranicza się więc wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy.

Należy więc uznać, że dostawa towarów powinna podlegać ocenie przede wszystkim z punktu widzenia swoich aspektów ekonomicznych, mniejsze zaś znaczenie mają jej skutki o charakterze cywilnoprawnym, występujące na gruncie prawa prywatnego.

Oderwanie pojęcia "dostawa towarów" od skutków cywilnoprawnych powstających na gruncie prawa prywatnego od ekonomicznych aspektów transakcji pozwala także na opodatkowanie czynności mających za przedmiot przeniesienie towarów, które to czynności byłyby nieważne (przede wszystkim z uwagi na zachowanie niewłaściwej formy) czy też nieskuteczne na gruncie prawa cywilnego.

W tym stanie rzeczy nie mają decydującego znaczenia dla opodatkowania dostawy gruntów podstawy cywilnoprawne danej transakcji, tj. czy podstawą danej dostawy gruntu są roszczenia cywilnoprawne, o których mowa w art. 231 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), czy też umowa sprzedaży, umowa zamiany, darowizny itp.

Użytkownik wieczysty dysponuje gruntem (będącym towarem) jak właściciel, a wynika to z przepisów powołanej wyżej ustawy - Kodeks cywilny. W myśl art. 233 § 1 tej ustawy, użytkownik wieczysty może w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w użytkowanie wieczyste, korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób.

W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Ten przepis, a także następne przepisy Kodeksu cywilnego (art. 234, 235, 237), kształtujące uprawnienia użytkownika wieczystego na wzór uprawnień właściciela, jak również długi czas trwania użytkowania wieczystego (art. 236 § 1 i 2 k.c.) wskazują, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż zbycie (ustanowienie, zamiana, darowizna) użytkowania wieczystego jest dla celów podatku od towarów i usług traktowane jest jak dostawa towarów, a nie świadczenie usług.

Na mocy przepisu art. 19 ust. 1 cyt. ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2 - 21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Jednakże, jeśli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 4 ustawy). Podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2 - 22, art. 30 - 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku (art. 29 ust. 1 ustawy o VAT).

Oznacza to, iż skoro oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste traktowane jest jako dostawa towarów, podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT, to również zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego wynika, że Spółdzielnia Mieszkaniowa "Ł." posiada prawo wieczystego użytkowania działki, na której posadowiony jest pawilon handlowy Społem PSS "Z." w M. Celem regulacji zaistniałego stanu majątkowego uzgodniono przeniesienie za wynagrodzeniem prawa wieczystego użytkowania przedmiotowej działki na Wnioskodawcę.

Przedmiotem dokonanej sprzedaży jest prawo wieczystego użytkowania gruntu, bez znajdujących się na nim naniesień.

Stosownie do przepisu § 5 ust. 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.) określono przypadki, w których zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntów opodatkowane jest według stawki 7%. Dotyczy to przypadków, w których przedmiotem dostawy są budynki i budowle lub ich części opodatkowane według stawki 7% (budynki mieszkalne i lokale mieszkalne), trwale związane z gruntem objętym prawem wieczystego użytkowania.

Jeżeli zaś, dostawa budynków lub budowli trwale z gruntem związanych lub ich części, korzysta ze zwolnienia z podatku lub opodatkowana jest wg stawki 0% - to na podstawie § 8 ust. 1 pkt 12 wymienionego rozporządzenia, zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntów, z którymi związane są te budynki lub budowle, jest zwolnione z VAT.

Zatem w sprawie nie mają zastosowania postanowienia § 5 ust. 7 i § 8 ust. 1 pkt 12 powołanego rozporządzenia Ministra Finansów, bowiem przedmiotem sprzedaży jest jedynie prawo wieczystego użytkowania gruntu bez znajdującego się na gruncie budynku, który to budynek nie stanowi własności Wnioskodawcy.

W konsekwencji sprzedaż prawa wieczystego użytkowania przedmiotowej działki, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT winna być opodatkowana według stawki VAT 22%.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy w przedmiotowym zakresie należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.