IBPP1/443-1428/08/AZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 22 września 2008 r. (data wpływu 24 września 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności polegających na wydaniu "Warunków przyłączenia do sieci kanalizacyjnej" oraz na dokonaniu odbioru wykonanego przyłącza bez wynagrodzenia - jest prawidłowe.

W dniu 24 września 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności polegających na wydaniu "Warunków przyłączenia do sieci kanalizacyjnej" oraz na dokonaniu odbioru wykonanego przyłącza bez wynagrodzenia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Wnioskodawca świadczy usługi w zakresie dostarczania wody i odprowadzania ścieków. Działalność ta jest uregulowana ustawą z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858). Na podstawie art. 15 ustawy przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne jest obowiązane zapewnić budowę urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych, ustalonych przez gminę w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, w zakresie uzgodnionym w wieloletnim planie rozwoju i modernizacji.

Na mieszkańcach natomiast ciąży obowiązek wynikający z ustawy z dnia z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z dnia 1996 r. Nr 132, poz. 622) przyłączenia nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej.

Zgodnie z ustawą o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci zapewnia na własny koszt realizację budowy przyłączy do sieci oraz studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego i urządzenia pomiarowego.

W art. 15 ust. 4 ustawodawca nałożył na przedsiębiorstwo obowiązek przyłączenia do sieci nieruchomości tej osoby, która o takie przyłączenie się ubiega. Obowiązek ten jest jednak uzależniony od łącznego spełnienia określonych w tym ustępie warunków, to jest od istnienia technicznych możliwości świadczenia usług przez przedsiębiorstwo oraz spełnienia przez właściciela nieruchomości warunków technicznych. Warunki techniczne precyzują przepisy zawarte w regulaminie dostarczania wody i odprowadzania ścieków obowiązującym na terenie miasta.

Na podstawie regulaminu za wydanie "Warunków przyłączenia do sieci kanalizacyjnej" oraz za dokonanie odbioru wykonanego przyłącza pod kątem spełnienia warunków technicznych przedsiębiorstwo pobiera wynagrodzenie. Wnioskodawca korzysta z prawa odliczenia VAT naliczonego związanego ze świadczeniem wymienionych usług.

W interesie przedsiębiorstwa jest włączenie jak największej ilości nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej. Aby zachęcić mieszkańców do przyłączania swoich nieruchomości do sieci kanalizacyjnej Wnioskodawca rozpoczął akcję, w ramach której zwalnia osoby starające się o przyłączenie swoich nieruchomości do miejskiej sieci kanalizacyjnej z opłat za uzgodnienie dokumentacji technicznej projektu przyłącza kanalizacyjnego, oraz z opłat za odbiór przyłącza kanalizacyjnego

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy czynności polegające na wydaniu "Warunków przyłączenia do sieci kanalizacyjnej" oraz na dokonaniu odbioru wykonanego przyłącza bez wynagrodzenia są nieodpłatnym świadczeniem i podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle przytoczonego stanu faktycznego nie powstaje obowiązek podatkowy z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

Opierając się na brzmieniu art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), można stwierdzić, iż nieodpłatne świadczenie usług traktuje się jak odpłatne świadczenie usług, jeżeli są spełnione łącznie dwa warunki: usługi te nie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami.

W przedstawionej sytuacji spełniony został tylko jeden warunek, gdyż Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu usług związanych z wydaniem "warunków przyłączenia do sieci kanalizacyjnej" oraz z dokonaniem odbioru wykonanego przyłącza, jednakże nie został spełniony warunek braku związku usług z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Wykonywane usługi jak zostało to wyżej przedstawione, pozostają w bezpośrednim związku z działalnością Wnioskodawcy i osiąganymi przychodami. Powyższe stanowisko potwierdzają wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 lipca 2007 r. (III SA/Wa 3630/06) i z dnia 17 grudnia 2007 r. (III SA/Wa 1287/07).

W pierwszym z wymienionych wyroków sąd stwierdził iż:

Co do zasady, nieodpłatne świadczenie usług nie podlega VAT. Jeżeli jednak nie jest związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu usług i towarów związanych ze wspomnianym świadczeniem, to takie świadczenie jest zrównane z odpłatnym i podlega VAT.

Warunkiem opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług jest kumulatywne spełnienie powyższych przesłanek. Spełnienie tylko jednej z nich nie powoduje opodatkowania VAT. Zatem, jeżeli Podatnik skorzystał z prawa do odliczenia podatku naliczonego, ale świadczone nieodpłatnie usługi są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, to nie podlegają VAT.

W świetle powyższego, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, nieodpłatne świadczenie usług polegających na wydaniu "Warunków przyłączenia do sieci kanalizacyjnej", oraz na dokonaniu odbioru wykonanego przyłącza, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż świadczenia te są związane z prowadzeniem przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwa i nie podlegają na mocy art. 8 ust. 2 cyt. ustawy, zrównaniu z odpłatnym świadczeniem usług. Powyższe oznacza, że nie powstanie obowiązek podatkowy z tytułu nieodpłatnych świadczeń ww. usług na rzecz mieszkańców.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, rozumie się - zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Z przepisów powyższych wynika wprost, że opodatkowaniu podlega takie świadczenie usług, które dokonywane jest odpłatnie, usługi świadczone nieodpłatnie zaś, co do zasady, opodatkowaniu takiemu nie podlegają, za wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, wskazanych w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

W myśl art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, jako odpłatne świadczenie usług traktuje się nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenia usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub części.

Zatem, aby nieodpłatne świadczenie usług było objęte opodatkowaniem podatkiem VAT muszą być spełnione łącznie dwa warunki. Po pierwsze ustawa wyraźnie wskazuje, że nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych wprawdzie nieodpłatnie, lecz w związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. Przez usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności.

Drugim warunkiem objęcia nieodpłatnych usług podatkiem VAT jest istnienie prawa podatnika do odliczenia całości lub części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Z powyższego wynika, że warunkiem opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług jest łączne spełnienie powyższych przesłanek. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca świadczy usługi w zakresie dostarczania wody i odprowadzania ścieków. Działalność ta jest uregulowana ustawą z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858). Na podstawie art. 15 ww. ustawy przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne jest obowiązane zapewnić budowę urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych. Natomiast osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci zapewnia na własny koszt realizację budowy przyłączy do sieci oraz studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego i urządzenia pomiarowego.

W art. 15 ust. 4 ww. ustawy, ustawodawca nałożył na przedsiębiorstwo obowiązek przyłączenia do sieci nieruchomości tej osoby, która o takie przyłączenie się ubiega. Obowiązek ten jest jednak uzależniony od łącznego spełnienia określonych w tym ustępie warunków, to jest od istnienia technicznych możliwości świadczenia usług przez przedsiębiorstwo oraz spełnienia przez właściciela nieruchomości warunków technicznych.

Na podstawie regulaminu za wydanie "Warunków przyłączenia do sieci kanalizacyjnej" oraz za dokonanie odbioru wykonanego przyłącza pod kątem spełnienia warunków technicznych przedsiębiorstwo pobiera wynagrodzenie. W interesie przedsiębiorstwa jest włączenie jak największej ilości nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej. Aby zachęcić mieszkańców do przyłączania swoich nieruchomości do sieci kanalizacyjnej Wnioskodawca rozpoczął akcję, w ramach której zwalnia osoby starające się o przyłączenie swoich nieruchomości do miejskiej sieci kanalizacyjnej z opłat za uzgodnienie dokumentacji technicznej projektu przyłącza kanalizacyjnego, oraz z opłat za odbiór przyłącza kanalizacyjnego.

Z powyższego wynika, iż wydawanie "Warunków przyłączenia do sieci kanalizacyjnej" oraz dokonywanie odbioru wykonanego przyłącza pod kątem spełnienia warunków technicznych są czynnościami będącymi przedmiotem działalności Wnioskodawcy tj. przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego, które obowiązane jest zapewnić budowę urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych oraz zapewnić przyłączenie do sieci nieruchomości tej osoby, która o takie przyłączenie się ubiega.

Oznacza to, że nieodpłatne świadczenie polegające na wydaniu "Warunków przyłączenia do sieci kanalizacyjnej" oraz na dokonaniu odbioru wykonanego przyłącza pod kątem spełnienia warunków technicznych, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, iż korzysta z prawa odliczenia VAT naliczonego związanego ze świadczeniem wymienionych usług.

Ponieważ, jak wskazano powyżej warunkiem opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług jest łączne spełnienie powyższych przesłanek. Spełnienie tylko jednej z nich, nie powoduje opodatkowania podatkiem VAT. Zatem jeżeli Wnioskodawca skorzystał z prawa do odliczenia podatku naliczonego, ale świadczone nieodpłatnie usługi związane są z prowadzeniem przedsiębiorstwa, to nie podlegają VAT.

Uwzględniając powyższe, pomimo spełnienia jednej z przesłanek zawartych w art. 8 ust. 2 ustawy dotyczącej prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, nie została spełniona druga z przesłanek, warunkujących zrównanie nieodpłatnego świadczenia usług z odpłatnym świadczeniem usług (istnieje związek z prowadzonym przedsiębiorstwem).

Biorąc powyższe pod uwagę, ww. nieodpłatne świadczenie usług nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Wnioskodawca w złożonym wniosku wskazał, że korzysta z prawa odliczenia VAT naliczonego związanego ze świadczeniem wymienionych usług. Należy zauważyć, że istnienie prawa do odliczenia tego podatku w opisanej sytuacji nie było przedmiotem zapytania Wnioskodawcy, nie przedstawił On w tym zakresie własnego stanowiska, zatem jego istnienie nie podlegało ocenie. Rozpatrując złożony wniosek uznano, że Wnioskodawca miał takie prawo.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44 -101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała