IBPP1/443-1186/13/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 6 grudnia 2013 r. (data wpływu 9 grudnia 2013 r.), uzupełnionym pismem z 10 marca 2014 r. (data wpływu 13 marca 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy wywłaszczenie Wnioskodawcy dokonane za wynagrodzeniem zostanie potraktowane jako dostawa towarów podlegająca opodatkowaniu:

* w zakresie dotyczącym dostawy mieszkalnej części nieruchomości - jest prawidłowe;

* w zakresie dotyczącym dostawy użytkowej części nieruchomości w postaci dwóch lokali użytkowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 9 grudnia 2013 r. do tut. Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy wywłaszczenie Wnioskodawcy dokonane za wynagrodzeniem zostanie potraktowane jako dostawa towarów podlegająca opodatkowaniu.

Wniosek uzupełniono pismem z 10 marca 2014 r. (data wpływu 13 marca 2014 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z 27 lutego 2014 r. znak IBPP1/443-1186/13/AW.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wobec Wnioskodawcy jest w chwili obecnej prowadzone postępowanie wywłaszczeniowe dotyczące nieruchomości objętej księgą wieczystą prowadzoną przez Sąd Rejonowy, stanowiącą zabudowaną działkę nr 254/1. W chwili obecnej Wojewoda decyzją z dnia 8 kwietnia 2013 r., utrzymał w mocy decyzję Prezydenta Miasta z dnia 10 maja 2012 r. w przedmiocie zezwolenia na realizację inwestycji drogowej, obejmującą między innymi rozstrzygnięcie o przejęciu ww. nieruchomości z mocy prawa na własność Miasta na Prawach Powiatu (wywłaszczenie Wnioskodawcy). Skarżący wniósł skargę na ww. decyzję administracyjną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego i w chwili obecnej oczekuje na wyznaczenie rozprawy.

Równocześnie Starosta prowadzi sprawę o ustalenie i wypłatę odszkodowania za wywłaszczaną nieruchomość. W sprawie nie została dotychczas wydana jakakolwiek decyzja dotycząca odszkodowania należnego Wnioskodawcy.

Ww. nieruchomość jest zabudowana budynkiem mieszkalno-usługowym składającym się z jednego lokalu mieszkalnego i dwóch lokali użytkowych. Wnioskodawca wraz z żoną zamieszkuje w domu położonym na rzeczonej nieruchomości, wraz z Wnioskodawcą zamieszkują jego dwie córki, każda wraz z mężem i jednym dzieckiem (łącznie 3 rodziny).

Wnioskodawca wynajmuje jeden z lokali użytkowych mieszczących się w opisanym wyżej domu na rzecz przedsiębiorcy prowadzącego w nim sklep odzieżowy, przy czym wskazany wynajem nie jest wykonywany w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Wnioskodawca od dochodów uzyskanych z tytułu ww. najmu płaci ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w wysokości 8,5% na podstawie ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 1998.144.930 z późn. zm.).

Drugi lokal użytkowy mieszczący się w opisanym wyżej domu nie jest używany. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, jest osobą bezrobotną.

W uzupełnieniu wniosku podano ponadto, że:

1. Nabycie objętej wnioskiem nieruchomości przez Wnioskodawcę nastąpiło w ten sposób, iż w pierwszej kolejności odziedziczył po swojej matce udział wynoszący 1/4 w ww. nieruchomości, śmierć matki Wnioskodawcy nastąpiła w roku 1974, natomiast stwierdzenie nabycia spadku po niej nastąpiło postanowieniem Sądu Powiatowego z dnia 6 grudnia 1974 r. Następnie Wnioskodawca odziedziczył po swoim ojcu, który zmarł w roku 1988 kolejny udział wynoszący 1/4 ww. nieruchomości, natomiast stwierdzenie nabycia spadku nastąpiło postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 25 sierpnia 1993 r. Natomiast w dniu 25 listopada 1994 r. aktem darowizny sporządzonym przez notariusza, wujek Wnioskodawcy podarował Wnioskodawcy udział w nieruchomości wynoszący 1/2. W opisany wyżej sposób Wnioskodawca nabył własność całości nieruchomości, której dotyczy wniosek.

2. Nabycie przez Wnioskodawcę nieruchomości nie było czynnością podlegającą podatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

3. Nabycie nieruchomości przez Wnioskodawcę nie zostało udokumentowane jakąkolwiek fakturą VAT, nie zastosowano żadnej stawki VAT.

4. Wnioskodawca nabył nieruchomość w celu mieszkalnym i w tym celu ją wykorzystywał, ponadto od roku 1991 wynajmował jeden lokal istniejący w ramach ww. nieruchomości na sklep, a następnie począwszy od roku 1996 wynajął kolejny lokal na sklep, przy czym ww. najmy nigdy nie były wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

5. Wnioskodawca nabył nieruchomość zabudowaną, budynek został wzniesiony i zamieszkany w latach 30. XX wieku, następnie rozbudowany w roku 1950, przy czym zarówno budowy jak i rozbudowy dokonał dziadek wnioskodawcy, Wnioskodawca urodzony w roku 1956 nie ma wiedzy, co do daty oddania budynku do użytkowania.

6. Posadowiony na nieruchomości budynek jest budynkiem w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo budowlane oraz Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych.

7. Symbol PKOB budynku zgodnie z powołanym przez organ rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 z późn. zm.) to 1 111 1110 - budynek mieszkalny jednorodzinny, oczywiście budynek posiada również 2 lokale użytkowe (sklepy), jednak zgodnie z przepisami powołanego przez Organ rozporządzenia powinien być zaklasyfikowany zgodnie z jego głównym użytkowaniem, jako budynek mieszkalny jednorodzinny.

8. Nieruchomość, ani jej część nie była nigdy wprowadzana do ewidencji środków trwałych.

9. Pierwsza umowa najmu została zawarta w roku 1991 (dziennej daty Wnioskodawca nie pamięta) dotyczyła ona lokalu, który nie był wynajmowany w dacie złożenia wniosku.

10. Rzeczony lokal, który nie jest obecnie wynajmowany był przedmiotem umów najmu - jak zaznaczono wyżej - od roku 1991 do VI roku 2013.

11. Nigdy nie nastąpiło oddanie do użytkowania budynku w wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, budynek został wzniesiony w latach 30. XX wieku tzw. sposobem gospodarczym, następnie przechodził na kolejnych właścicieli częściowo w drodze spadkobrania, a częściowo w drodze darowizny, część budynku jak wskazano była wynajmowana, lecz nigdy nie miało to miejsca w ramach działalności gospodarczej wynajmującego - w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

12. Nie było pierwszego zasiedlenia - wyjaśnienie w pkt 11.

13. Wnioskodawca nie ponosił wydatków na ulepszenie budynku w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które byłyby wyższe niż 30% wartości początkowej budynku, nie przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, nieruchomość nigdy nie była wykorzystywana przez Wnioskodawcę do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

14. Nie było pierwszego zasiedlenia.

15. Wnioskodawca prowadził działalność taksówkarską w latach ok. 1989-1995.

16. Wnioskodawca nigdy nie był czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług i nie składał deklaracji VAT - 7.

17. Wnioskodawca nigdy nie był rolnikiem ryczałtowym.

18. Nieruchomość nigdy nie była wykorzystywana do działalności rolniczej.

19. Wnioskodawca nie prowadził na nieruchomości stanowiącej przedmiot wywłaszczenia gospodarstwa rolnego.

20. Dla nieruchomości nie została wydana decyzja o wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej lub inne działania (poza opisanym we wniosku wywłaszczeniem).

21. Wnioskodawca nie posiada żadnych innych nieruchomości.

22. Wnioskodawca nigdy nie dokonał zbycia innych nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy opisane w stanie faktycznym zdarzenie, zostanie potraktowane jako dostawa towarów polegająca na przeniesieniu własności towarów z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy prawa w zamian za odszkodowanie, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011.177.1054) podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, opisane w stanie faktycznym zdarzenie nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z uwagi na regulację art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011.177.1054), zgodnie z którą podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje natomiast wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 powołanej ustawy. Opisaną w ramach stanu faktycznego nieruchomość wykorzystuje on w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych swoich i swojej rodziny oraz w celu uzyskiwania dochodów z najmu niestanowiącego jednak działalności gospodarczej. Opisana w ramach stanu faktycznego nieruchomość nie służy Wnioskodawcy do prowadzenia działalności gospodarczej. Wobec powyższego Wnioskodawca nie jest objęty zakresem podmiotowym ustawy o podatku od towarów i usług opisanym w powołanym art. 15 ust. 1 tej ustawy i tym samym przejęcie jego nieruchomości z mocy prawa na własność Miasta na Prawach Powiatu za odszkodowaniem nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy dodatkowo zwrócić uwagę, iż "O ile określenie czynności podlegających opodatkowaniu wyznacza zakres przedmiotowy opodatkowania, to zdefiniowanie pojęcia podatnika wskazuje na podmiotowy zakres opodatkowania. W efekcie opodatkowaniu mogą podlegać te czynności, w przypadku których spełniony został zarówno podmiotowy, jak i przedmiotowy zakres opodatkowania, tzn. zaistniała czynność określona jako opodatkowana, która została wykonana przez podmiot mający cechę podatnika". (tak: A. Bartosiewicz w: VAT Komentarz, wydanie VII). Tym samym, mimo iż opisane w stanie faktycznym zdarzenie ma cechy czynności opodatkowanej to Wnioskodawca jako podmiot dokonujący opisanej "specyficznej" dostawy towarów nie ma cech podatnika podatku od towarów i usług, a tym samym jego czynność nie podlega opodatkowaniu wskazanym podatkiem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za:

* prawidłowe - w zakresie dotyczącym dostawy mieszkalnej części nieruchomości;

* nieprawidłowe - w zakresie dotyczącym dostawy użytkowej części nieruchomości w postaci dwóch lokali użytkowych.

Na wstępie należy zaznaczyć, że ponieważ Wnioskodawca wskazał, iż wniosek dotyczy zdarzenia przyszłego oraz w związku z faktem, że z opisu sprawy wynika, iż czynność będąca przedmiotem wniosku nie została jeszcze dokonana, niniejszą interpretację wydano w oparciu o przepisy prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług obowiązujące od 1 stycznia 2014 r.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Natomiast stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Przepis art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT określa szczególny przypadek dostawy towarów, który ma na celu wskazanie, że dostawą towarów jest nawet tak nietypowa sytuacja, jak władcze działanie organu lub samego przepisu prawa, w którym towar (także wbrew woli) zmienia właściciela za odszkodowaniem. Własność towaru nie jest tu najistotniejszą cechą opisanego przypadku, lecz nierówna pozycja stron takiej specyficznej dostawy, w której jedna niejako "zmuszona" jest poddać się określonym nakazom płynącym z organu lub z mocy prawa.

Zatem jeśli przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel następuje za odszkodowaniem, to wówczas stanowi ono odpłatną dostawę towarów i ze względu na przedmiot czynność taka jest objęta opodatkowaniem. W tym przypadku odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną - objętą opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług.

Zaznaczyć należy, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania. Tak więc dostawę można uznać za dokonaną odpłatnie, dopiero gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru. Oznacza to, że przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów nabiera odpłatnego charakteru dopiero w momencie przyznania odszkodowania i ustalenia jego wysokości.

Zgodnie z art. 112 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

W myśl art. 128 ust. 1 ww. ustawy, wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

W świetle art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.) wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych wydają decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego zarządcy drogi.

Na podstawie art. 11f ust. 1 pkt 6 cyt. ustawy, decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera w szczególności oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego.

W świetle wskazanych wyżej przepisów, należy stwierdzić, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT podlegającą opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

Ustawodawca w ww. przepisach - poza wskazaniem, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej - wskazał ponadto, że za świadczenie usług uznawana jest każda transakcja, która nie stanowi dostawy towarów.

Przyjęcie podziału na dostawę towaru oraz świadczenie usług oznacza w praktyce, że wolą ustawodawcy było określenie maksymalnie szeroko przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług, jeżeli nawet wykazane zostałoby w konkretnym przypadku, że nie występuje dostawa towarów to i tak z reguły należy opodatkować czynność kwalifikowaną wówczas jako świadczenie usług.

Głównym celem wprowadzenia takiej konstrukcji jest zagwarantowanie, aby każda transakcja, która nie mogłaby zostać uznana za dostawę towarów była opodatkowana jako świadczenie usług, za wyjątkiem tych transakcji, które zostały taksatywnie wyłączone lub zwolnione z opodatkowania.

Powyższe regulacje wynikające z ustawodawstwa wspólnotowego dotyczącego harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych, wprowadzono w tym celu, aby nie dopuścić do:

Podstawowe bowiem znaczenie dla kształtu i funkcjonowania wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (podatku od towarów i usług) mają fundamentalne cechy tego podatku, tj.:

Realizację tych fundamentalnych cech podatku od towarów i usług, o których mowa wyżej, gwarantują nie tylko przepisy określające zakres przedmiotowy podatku VAT, tj. cytowany art. 5, 7 i 8 ww. ustawy, lecz również przepisy regulujące zakres podmiotowy podatku od towarów i usług, czyli przepisy art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

Nie każda bowiem czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE. L 347 s. 1 z późn. zm.), "podatnikiem" jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel, czy też rezultaty takiej działalności. "Działalność gospodarcza" obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Opodatkowaniu VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Pojęcia "podatnik" i "działalność gospodarcza", na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT.

Z treści art. 15 ust. 1 tej ustawy wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ww. ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, że każdy kto dokonuje czynności, które są konieczne do przyszłego wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy o VAT, powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

Natomiast nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych, okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Należy także zauważyć, iż Trybunał Sprawiedliwości UE w sprawach C-180/10 i C-181/10 orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie, zdaniem Trybunału, okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego. Inaczej jest natomiast - wyjaśnił Trybunał - w wypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy.

Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Z wniosku wynika, że wobec Wnioskodawcy jest w chwili obecnej prowadzone postępowanie wywłaszczeniowe dotyczące nieruchomości stanowiącej zabudowaną działkę nr 254/1. W chwili obecnej Wojewoda decyzją z dnia 8 kwietnia 2013 r., utrzymał w mocy decyzję Prezydenta Miasta z dnia 10 maja 2012 r. w przedmiocie zezwolenia na realizację inwestycji drogowej, obejmującą między innymi rozstrzygnięcie o przejęciu ww. nieruchomości z mocy prawa na własność Miasta na Prawach Powiatu (wywłaszczenie Wnioskodawcy). Skarżący wniósł skargę na ww. decyzję administracyjną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego i w chwili obecnej oczekuje na wyznaczenie rozprawy.

Równocześnie Starosta prowadzi sprawę o ustalenie i wypłatę odszkodowania za wywłaszczaną nieruchomość. W sprawie nie została dotychczas wydana jakakolwiek decyzja dotycząca odszkodowania należnego Wnioskodawcy.

Ww. nieruchomość jest zabudowana budynkiem mieszkalno-usługowym składającym się z jednego lokalu mieszkalnego i dwóch lokali użytkowych. Wnioskodawca wraz z żoną zamieszkuje w domu położonym na rzeczonej nieruchomości, wraz z Wnioskodawcą zamieszkują jego dwie córki, każda wraz z mężem i jednym dzieckiem (łącznie 3 rodziny).

Wnioskodawca wynajmuje jeden z lokali użytkowych mieszczących się w opisanym wyżej domu na rzecz przedsiębiorcy prowadzącego w nim sklep odzieżowy, przy czym wskazany wynajem nie jest wykonywany w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Wnioskodawca od dochodów uzyskanych z tytułu ww. najmu płaci ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w wysokości 8,5% na podstawie ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 1998.144.930 z późn. zm.).

Drugi lokal użytkowy mieszczący się w opisanym wyżej domu nie jest używany. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, jest osobą bezrobotną.

Nabycie objętej wnioskiem nieruchomości przez Wnioskodawcę nastąpiło poprzez spadkobranie (1/4 udziału w 1974 r., 1/4 udziału w 1993 r.) i darowiznę (1/2 udziału w 1994 r.). Nabycie nie było czynnością podlegającą podatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz nie zostało udokumentowane jakąkolwiek fakturą VAT.

Wnioskodawca nabył nieruchomość w celu mieszkalnym i w tym celu ją wykorzystywał, ponadto od roku 1991 wynajmował jeden lokal istniejący w ramach ww. nieruchomości na sklep, a następnie począwszy od roku 1996 wynajął kolejny lokal na sklep.

Wnioskodawca nabył nieruchomość zabudowaną, budynek został wzniesiony i zamieszkany w latach 30. XX wieku, następnie rozbudowany w roku 1950, przy czym zarówno budowy jak i rozbudowy dokonał dziadek Wnioskodawcy. Posadowiony na nieruchomości budynek jest budynkiem w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo budowlane oraz Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych o symbolu 1110 - budynek mieszkalny jednorodzinny, oczywiście budynek posiada również 2 lokale użytkowe (sklepy), jednak zgodnie z przepisami powołanego przez Organ rozporządzenia powinien być zaklasyfikowany zgodnie z jego głównym użytkowaniem, jako budynek mieszkalny jednorodzinny.

Nieruchomość, ani jej część nie była nigdy wprowadzana do ewidencji środków trwałych.

Pierwsza umowa najmu została zawarta w roku 1991, dotyczyła ona lokalu, który nie był wynajmowany w dacie złożenia wniosku. Rzeczony lokal, który nie jest obecnie wynajmowany był przedmiotem umów najmu od roku 1991 do VI roku 2013.

Wnioskodawca prowadził działalność taksówkarską w latach ok. 1989-1995.

Wnioskodawca nigdy nie był czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług i nie składał deklaracji VAT - 7.

Wnioskodawca nigdy nie był rolnikiem ryczałtowym. Nieruchomość nigdy nie była wykorzystywana do działalności rolniczej. Wnioskodawca nie prowadził na nieruchomości stanowiącej przedmiot wywłaszczenia gospodarstwa rolnego.

Wnioskodawca nie posiada żadnych innych nieruchomości.

Wnioskodawca nigdy nie dokonał zbycia innych nieruchomości.

W przedmiotowej sprawie mamy zatem do czynienia z sytuacją, w której Wnioskodawca od 1991 r. do chwili złożenia wniosku wykorzystywał część nieruchomości do działalności gospodarczej.

Pierwsza umowa najmu została zawarta w roku 1991, dotyczyła ona lokalu, który nie był wynajmowany w dacie złożenia wniosku. Rzeczony lokal, który nie jest obecnie wynajmowany był przedmiotem umów najmu od roku 1991 do VI roku 2013.

Drugi lokal mieszczący się w opisanym wyżej domu Wnioskodawca wynajmuje na rzecz przedsiębiorcy prowadzącego w nim sklep odzieżowy. Wnioskodawca od dochodów uzyskanych z tytułu ww. najmu płaci ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w wysokości 8,5%.

Zatem w sprawie będącej przedmiotem niniejszej interpretacji część nieruchomości w postaci jednego lokalu użytkowego niewątpliwie była, a druga - w postaci drugiego lokalu użytkowego - jest nadal wykorzystywana przez Wnioskodawcę do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT w postaci najmu.

Natomiast pozostała część nieruchomości była i jest nadal wykorzystywana do celów prywatnych czyli celów mieszkaniowych Wnioskodawcy i jego rodziny, zatem należy uznać, że część ta nie jest związana z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Należy mieć bowiem na uwadze, że w podatku VAT nie występuje pojęcie "najmu prywatnego" i "najmu w ramach działalności gospodarczej". W świetle przepisów ustawy o VAT działalnością gospodarczą jest każda czynność najmu czy dzierżawy niezależnie od tego, czy wynajmujący działalność tę zarejestrował czy nie i niezależnie od tego czy przedmiot najmu (dzierżawy) stanowi środek trwały w jego zarejestrowanej działalności czy nie.

W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie "majątku prywatnego" nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy o VAT, co wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w której zasadnym jest odwołanie się do treści wyroku TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht). Orzeczenie to dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. "Majątek prywatny" to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

Ze wskazanego orzeczenia wynika więc, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego, co w przedmiotowej sprawie miało miejsce wyłącznie w odniesieniu do mieszkalnej części budynku, natomiast nie miało miejsca w odniesieniu do pozostałej części budynku w postaci dwóch lokali użytkowych.

Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, iż majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Zachowanie Wnioskodawcy prezentowane w odniesieniu do mieszkalnej części ww. nieruchomości nie skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, a więc za podatnika podatku od towarów i usług. Należy bowiem uznać, że w tej konkretnej sytuacji dostawa przedmiotowej części nieruchomości stanowić będzie dostawę majątku prywatnego Wnioskodawcy.

Odmiennie zaś traktować należy dostawę użytkowej części ww. nieruchomości w postaci dwóch lokali użytkowych co skutkuje koniecznością uznania Wnioskodawcy za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, a więc za podatnika podatku od towarów i usług. Nie można bowiem uznać, by w tej konkretnej sytuacji dostawa przedmiotowej części nieruchomości stanowiła dostawę majątku wykorzystywanego wyłącznie na potrzeby prywatne Wnioskodawcy skoro od 1991 r. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT polegającą na wynajmowaniu przedmiotowych powierzchni.

Mając zatem na uwadze przedstawiony opis sprawy i obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, że dostawa mieszkalnej części nieruchomości dokonywana przez Wnioskodawcę nie będzie stanowić czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż Wnioskodawca nie będzie działać dla tej transakcji jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, prowadzący działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Natomiast dostawa użytkowej części nieruchomości w postaci dwóch lokali użytkowych dokonywana przez Wnioskodawcę, będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż Wnioskodawca będzie działać dla tej transakcji jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, prowadzący działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, że opisane zdarzenie przyszłe nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z uwagi na regulację art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług:

* w zakresie dotyczącym dostawy mieszkalnej części nieruchomości - uznano za prawidłowe;

* w zakresie dotyczącym dostawy użytkowej części nieruchomości w postaci dwóch lokali użytkowych - uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego bądź zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.