IBPP1/443-1123/13/ES

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 20 lutego 2014 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP1/443-1123/13/ES

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 19 listopada 2013 r. (data wpływu 22 listopada 2013 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat pobieranych przez Gminę - jest:

* prawidłowe, w zakresie stwierdzenia, że opłaty za udostępnianie informacji publicznych na wniosek zainteresowanego, z tytułu tzw. renty planistycznej oraz za wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych nie podlegają opodatkowaniu,

* nieprawidłowe, w zakresie stwierdzenia, że opłata za usługi opiekuńcze jest opłatą zwolnioną z VAT.

UZASADNIENIE

W dniu 22 listopada 2013 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat pobieranych przez Gminę.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Ustawa o VAT w art. 15 określa, kto i w jakich okolicznościach jest podatnikiem oraz zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT wyklucza z grona podatników podatku VAT organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące z tytułu wykonywania zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane. Co ważne, organy władzy publicznej są podatnikami VAT tylko z tytułu czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Jednocześnie w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, w § 13 pkt 12 zostały zwolnione z VAT czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Wnioskodawca ma wątpliwości co do opłat takich jak:

1.

opłaty za udostępnianie informacji publicznych na wniosek zainteresowanego,

2.

z tytułu tzw. renty planistycznej, a więc opłaty w związku ze wzrostem wartości nieruchomości na podstawie zmian w planie zagospodarowania przestrzennego,

3.

za wydawanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych,

4.

za usługi opiekuńcze.

Wyjaśnić należy także, że w imieniu Gminy są składane deklaracje VAT-7. Podatnikiem VAT czynnym jest Gmina. Urząd Gminy nie jest podatnikiem, jest jedynie aparatem pomocniczym organu gminy. Gmina i Urząd posiadają wspólne konto bankowe Gminy, na które to wpływają wspominane opłaty. Urząd jest strukturą organizacyjną mającą na celu realizację zadań spoczywających na gminie.

Wcześniejsze interpretacje IBPP1/443-1148/09/EA, IBPP1/443-1146/09/EA, IBPP1/443-856/09/EA, IBPP1/443-1144/09/EA wskazywały, że opłaty za udostępnianie informacji publicznych na wniosek zainteresowanego, renta planistyczna, za wydawanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, opłaty za usługi opiekuńcze są opłatami zwolnionymi z podatku VAT i powinny być wykazywane w pozycji 10 deklaracji VAT-7.

Pozostałe opłaty pobierane przez Gminę tj. eksploatacyjna za wydobywanie kopalin od podmiotów wydobywających np. piasek i żwir, opłaty skarbowe za wydawanie zaświadczeń na wniosek lub wydanie zezwolenia (pozwolenia, koncesji) zinterpretowano jako opłaty niepodlegające podatkowi VAT.

Wyszczególnienie:

1. Opłaty za udostępnianie informacji publicznych na wniosek zainteresowanego (ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej).

Udostępnianie informacji odbywa się sporadycznie na prośbę (wniosek) zainteresowanego poprzez sporządzenie kserokopii dokumentów, zgodnie z ustawą o dostępie do informacji publicznych. Za czynność tę pobiera się opłatę, która stanowi zwrot kosztów związanych z udostępnianiem dokumentów. Opłaty pobierane są na podstawie kalkulacji przedstawionej w Załączniku do Zarządzenia Wójta Gminy. Zgodnie z ustawą o dostępie do informacji publicznej władze publiczne są zobowiązane do udostępniania informacji. Informacje winny być udostępnione, jak wskazuje ustawa, w sposób umożliwiający zapoznanie się z tą informacją. Interpretacja wcześniejsza: opłata zwolniona.

2. Opłaty z tytułu tzw. renty planistycznej (ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym), a więc opłata w związku ze wzrostem wartości nieruchomości na podstawie zmian w planie zagospodarowania przestrzennego.

Jest to jednorazowa opłata pobierana na podstawie decyzji wydawanej przez Wójta w związku ze zmianą planu zagospodarowania przestrzennego w wysokości nie większej niż 30% wzrostu wartości nieruchomości, co wynika z ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Interpretacja wcześniejsza: opłata zwolniona. Ponadto wyrok NSA II OSK 606/11 z 21 czerwca 2012 r. potwierdził, że przepisy o rencie planistycznej nie dają podstaw do wyznaczenia terminu na uiszczenie opłaty planistycznej, co dodatkowo utrudnia moment powstania obowiązku podatkowego, jeśli opłata miałaby być opłatą zwolnioną. Czy jest to moment wydania decyzji czy moment wpłaty uznania rachunku bankowego, gdyż nie jest powiedziane kiedy należy ją uiścić, co może tak naprawdę trwać niezmiernie długo.

3. Zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych.

Sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży. Uprawnienie do wydawania zezwoleń wynika z art. 18 ust. 1 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Jednocześnie ustawa wprost wskazuje, na jaki cel jest przekazywana opłata za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Środki pochodzące z opłat za wydanie zezwolenia mogą być przeznaczone na realizację gminnych programów profilaktyki i rozwiązywanie problemów alkoholowych oraz gminnych programów, o których mowa w art. 10 ust. 2 ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, i nie mogą być przeznaczane na inne cele. Interpretacja wcześniejsza: opłata zwolniona. Odnośnie opłaty wydano wyrok NSA I FSK 520/12 z dnia 8 lutego 2012 r.

4. Opłaty za usługi opiekuńcze.

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz w związku z art. 17 ust. 1 pkt 11 i art. 50 ust. 6 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej Gmina poprzez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej świadczy na rzecz swoich mieszkańców usługi opiekuńcze - odpłatnie i nieodpłatnie. Warunki przyznawania usług określa uchwała rady gminy. W przypadkach świadczenia usług odpłatnych (częściowo) wnoszone przez świadczeniobiorców opłaty nie pokrywają kosztu świadczonej usługi, a więc istnieje konieczność ich dofinansowania ze środków gminnych. Uiszczane opłaty wykazywane są ze stawką zwolnioną, analogicznie do wydanych dla Gminy Urząd Gminy interpretacji podatkowych, na podstawie § 13 pkt 11 Rozporządzenia wykonawczego z dnia 28 listopada 2008 r. mówiącym o zwolnieniu od podatku zadań nałożonych odrębnymi przepisami. Interpretacja wcześniejsza: opłata zwolniona.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy opłaty wpływające na konto Gminy takie jak:

1.

opłaty za udostępnianie informacji publicznych na wniosek zainteresowanego,

2.

z tytułu tzw. renty planistycznej, a więc opłaty w związku ze wzrostem wartości nieruchomości na podstawie zmian w planie zagospodarowania przestrzennego,

3.

za wydawanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych,

4.

za usługi opiekuńcze,

są opłatami zwolnionymi z VAT na podstawie § 13 pkt 12 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług czy też niepodlegającymi VAT zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, po przeczytaniu wielu artykułów w prasie i po udziale w licznych szkoleniach dotyczących podatku VAT opłaty:

1.

za udostępnianie informacji publicznych na wniosek zainteresowanego,

2.

z tytułu tzw. renty planistycznej, a więc opłaty w związku ze wzrostem wartości nieruchomości na podstawie zmian w planie zagospodarowania przestrzennego,

3.

za wydawanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych,

nie podlegają opodatkowaniu, bowiem ich pobieranie wynika z odrębnych przepisów.

A opłata za usługi opiekuńcze jest opłatą zwolnioną z VAT na podstawie § 13 pkt 12 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Przytaczając fragment tekstu WSA w Warszawie z 27 lutego 2007 r. sygn. akt III SA/Wa 4312/06; "Należy uznać, że kryterium decydującym o uznaniu organu (urzędu) władzy publicznej za podatnika VAT jest zachowywanie się nie jak organ władzy, lecz jak podmiot gospodarczy (przedsiębiorca) w stosunku do określonych transakcji lub czynności. Szczególnie jest to uzasadnione w tych przypadkach, gdzie identyczne lub bardzo zbliżone czynności bądź transakcje mogą być dokonywane przez podmioty prywatne (np. przedsiębiorców)".

Pierwsze trzy opłaty są przejawem władztwa publicznego, stanowią dochód publiczny, są realizowane z kompetencji gminy wynikające z ustaw (na jakie wskazuje wyrok NSA I FSK 520/12 z 8 lutego 2012 r.).

Natomiast opłata za usługi opiekuńcze może być realizowana przez inne podmioty gospodarcze nie tylko za pośrednictwem jednostek (tutaj gminnej) pomocy społecznej stąd uznać ją należy za opłatę zwolnioną z VAT zgodnie z § 13 pkt 12 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* prawidłowe, w zakresie stwierdzenia, że opłaty za udostępnianie informacji publicznych na wniosek zainteresowanego, z tytułu tzw. renty planistycznej oraz za wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych nie podlegają opodatkowaniu,

* nieprawidłowe, w zakresie stwierdzenia, że opłata za usługi opiekuńcze jest opłatą zwolnioną z VAT.

Na wstępie należy zauważyć, że niniejszą interpretację oparto na stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2013 r., gdyż we wniosku z 19 listopada 2013 r. Wnioskodawca wskazał, że sprawa dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, a jako przepisy mające być przedmiotem interpretacji wskazał § 13 ust. 1 pkt 12 obowiązującego do dnia 31 grudnia 2013 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 247 z późn. zm.) oraz art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Jako, że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, iż spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT. Zatem, w przypadku, gdy Gmina wykonuje czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą - powinna być traktowana jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów.

Aby określić możliwość zastosowania art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, który wyłącza organy władzy publicznej (oraz urzędy obsługujące te organy) z definicji podatnika VAT, konieczne jest określenie czy zadania realizowane przez Gminę są zadaniami, dla których Gmina została powołana w ramach reżimu publicznoprawnego, czy też są to czynności wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Powyższe oznacza, że decydującą przesłanką przesądzającą o uznaniu bądź nieuznaniu organu władzy publicznej za podatnika VAT będzie zachowanie się tego organu jako organu władzy publicznej, bądź jako przedsiębiorcy w stosunku do określonych świadczeń. Jak wynika z powyższego wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników ma charakter wyłączenia podmiotowo-przedmiotowego.

Aby to wyłączenie miało miejsce, muszą zostać spełnione dwa warunki:

1.

dotyczy wyłącznie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy,

2.

odnosi się tylko do tych czynności, które związane są z realizacją zadań nałożonych na te podmioty przepisami prawa i do realizacji których zostały one powołane.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Na wstępie należy zaznaczyć, że takie pojęcia jak "organ władzy publicznej" czy "urzędy obsługujące te organy" nie zostały zdefiniowane w ustawie o VAT. Choć w wielu aktach normatywnych ustawodawca posługuje się pojęciem "władza publiczna" czy "organy władzy publicznej", to jednocześnie nigdzie nie definiuje tych pojęć.

Kwestię tę rozważał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 maja 2010 r., w sprawie o sygn. I FSK 852/09, w którym stwierdził, iż "choć Konstytucja nie zawiera wprost definicji organu władzy publicznej, to jednak z jej treści da się wywieźć, że jednostki samorządu terytorialnego takie władztwo sprawują. W art. 16 ust. 2 Konstytucji ustrojodawca wskazał bowiem, że "Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność". Z kolei w art. 163 Konstytucji wskazano, że samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych. Powyższe wprost dowodzi, że ustrojodawca powierzył samorządowi terytorialnemu wykonywanie zadań administracji publicznej niezastrzeżonych do kompetencji innych organów władzy państwowej. W działaniach tych organy samorządu mogą korzystać ze środków prawnych o charakterze władczym, właściwych władzy państwowej".

Zatem, w świetle sformułowań zwartych w Konstytucji RP, w szczególności, w art. 16 ust. 2 i art. 163, samorząd terytorialny należy traktować jako organ władzy publicznej. W uchwale NSA w składzie pięciu sędziów NSA z dnia 9 października z 2000 r., sygn. akt OPK 14/00, Sąd stwierdził, iż pozycja jednostek samorządu terytorialnego jest wyznaczona przez dwie kategorie prawne, a mianowicie przez kompetencję i osobowość prawną. Na podstawie określonych prawem kompetencji gmina realizuje władztwo administracyjne i działa jako organ administracji publicznej, a w postępowaniu administracyjnym zajmuje pozycję organu prowadzącego postępowanie.

Dokonując wykładni art. 15 ust. 6 ustawy o VAT należy więc zauważyć, że celem tej regulacji jest wyłączenie wszelkich organów władzy publicznej oraz innych organów podlegających prawu publicznemu z kategorii podatników VAT w odniesieniu do czynności wykonywanych przez te podmioty w charakterze władz publicznych. Podatnikiem podatku od towarów i usług jest więc również organ władzy publicznej oraz urząd obsługujący ten organ, jeżeli w stosunku do określonej czynności lub transakcji zachowuje się jak podmiot gospodarczy. Z tego właśnie względu, ustawodawca uznał w art. 15 ust. 6 ustawy VAT, że organy (urzędy) nie są podatnikami w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak już wyżej wskazano, naczelną zasadą regulacji wspólnotowych, jest wyłączenie wszelkich organów władzy publicznej oraz innych organów podlegających prawu publicznemu z kategorii podatników VAT w odniesieniu do czynności wykonywanych przez te podmioty w charakterze władz publicznych. Stąd też w tym kontekście należy rozpatrywać, czy czynności związane z pobieraniem opłat wskazanych we wniosku są realizowane przez Gminę w ramach jej zadań z zakresu władzy publicznej.

Zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 12 obowiązującego do 31 grudnia 2013 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 247 z późn. zm.) - zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Na mocy art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.) gmina jest jednostką samorządu terytorialnego, posiada osobowość prawną, wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ww. ustawy za zadania własne gminy uznaje się zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności zadania własne obejmują sprawy:

1.

ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej;

2.

gminnych dróg, ulic, mostów, placów, oraz organizacji ruchu drogowego;

3.

wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz;

3a) działalności w zakresie telekomunikacji;

4.

lokalnego transportu zbiorowego;

5.

ochrony zdrowia;

6.

pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych;

6a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej;

7.

gminnego budownictwa mieszkaniowego;

8.

edukacji publicznej;

9.

kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami;

10.

kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych;

11.

targowisk i hal targowych;

12.

zieleni gminnej i zadrzewień;

13.

cmentarzy gminnych;

14.

porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego;

15.

utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych;

16.

polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej;

17.

wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskiej;

18.

promocji gminy;

19.

współpracy i działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536 z późn. zm.);

20.

współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.

Według art. 7 ust. 2 cyt. ustawy, ustawy określają, które zadania gminy mają charakter obowiązkowy.

W myśl art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2 tej ustawy, organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Stosownie do art. 33 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy, wójt (burmistrz, prezydent miasta) wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy (miasta).

Definicje dochodów oraz źródeł dochodów jednostek samorządu terytorialnego określa ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 3 ust. 1 tej ustawy, dochodami jednostek samorządu terytorialnego są:

1.

dochody własne;

2.

subwencja ogólna;

3.

dotacje celowe z budżetu państwa.

Stosownie do art. 4 ust. 1 pkt 2 tej ustawy, źródłami dochodów własnych gminy są wpływy z opłat:

a.

skarbowej;

b.

targowej;

c.

miejscowej, uzdrowiskowej i od posiadania psów;

d.

(uchylono);

e.

eksploatacyjnej - w części określonej w ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2011 r. Nr 163, poz. 981 z późn. zm.);

f.

innych stanowiących dochody gminy, uiszczanych na podstawie odrębnych przepisów.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca (Gmina) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. W związku z realizacją zadań własnych Wnioskodawca pobiera opłaty za udostępnianie informacji publicznych na wniosek zainteresowanego, z tytułu tzw. renty planistycznej, za wydawanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, za usługi opiekuńcze.

Zasady pobierania przez Wnioskodawcę opłat regulują odrębne ustawy:

* Opłata za udostępnianie informacji publicznych na wniosek zainteresowanego (ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej),

* Opłata z tytułu tzw. renty planistycznej (ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym), a więc opłata w związku ze wzrostem wartości nieruchomości na podstawie zmian w planie zagospodarowania przestrzennego,- Opłata za zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych. Uprawnienie do wydawania zezwoleń wynika z art. 18 ust. 1 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,- Opłata za usługi opiekuńcze - na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz w związku z art. 17 ust. 1 pkt 11 i art. 50 ust. 6 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.

Dlatego też, w odniesieniu do opłat będących przedmiotem wniosku, konieczna jest ocena sprawy dokonywana z uwzględnieniem przepisów prawa na podstawie których określone opłaty są wymagane.

I. Opłata za udostępnianie informacji publicznych na wniosek zainteresowanego pobierana jest na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.) każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu i ponownemu wykorzystywaniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie.

W myśl art. 4 ust. 1 i ust. 3 tej ustawy, obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności:

1.

organy władzy publicznej,

2.

organy samorządów gospodarczych i zawodowych,

3.

podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa,

4.

podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego,

5.

podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są podmioty, o których mowa w ust. 1 i 2, będące w posiadaniu takich informacji.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ww. ustawy dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny, z zastrzeżeniem art. 15.

W myśl art. 15 ust. 1 tej ustawy, jeżeli w wyniku udostępnienia informacji publicznej na wniosek, o którym mowa w art. 10 ust. 1, podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku, podmiot ten może pobrać od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom.

Podmiot, o którym mowa w ust. 1, w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, powiadomi wnioskodawcę o wysokości opłaty. Udostępnienie informacji zgodnie z wnioskiem następuje po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy, chyba że wnioskodawca dokona w tym terminie zmiany wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji albo wycofa wniosek (art. 15 ust. 2 tej ustawy).

II. Opłata z tytułu tzw. renty planistycznej pobierana jest na podstawie ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Jak stanowi art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 647 z późn. zm.), kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Stosownie do art. 36 ust. 4 ww. ustawy, jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą wartość nieruchomości wzrosła, a właściciel lub użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość, wójt, burmistrz albo prezydent miasta pobiera jednorazową opłatę ustaloną w tym planie, określoną w stosunku procentowym do wzrostu wartości nieruchomości. Opłata ta jest dochodem własnym gminy. Wysokość opłaty nie może być wyższa niż 30% wzrostu wartości nieruchomości.

III. Opłata za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych pobierana jest na podstawie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 1356 z późn. zm.) organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego są obowiązane do podejmowania działań zmierzających do ograniczania spożycia napojów alkoholowych oraz zmiany struktury ich spożywania, inicjowania i wspierania przedsięwzięć mających na celu zmianę obyczajów w zakresie sposobu spożywania tych napojów, działania na rzecz trzeźwości w miejscu pracy, przeciwdziałania powstawaniu i usuwania następstw nadużywania alkoholu, a także wspierania działalności w tym zakresie organizacji społecznych i zakładów pracy.

Według art. 41 ust. 1 cytowanej ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu należy do zadań własnych gmin. W szczególności zadania te obejmują:

1.

zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu;

2.

udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie;

3.

prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych;

4.

(uchylony)

5.

wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych;

6.

podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 131 i 15 ustawy oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego;

7.

wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie centrów integracji społecznej.

Jak wynika z art. 9 ust. 1 i ust. 2 tej ustawy, obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 18% alkoholu może być prowadzony tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez ministra właściwego do spraw gospodarki. Obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości do 18% alkoholu może być prowadzony tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez marszałka województwa.

Zgodnie z art. 92 ust. 1 cyt. ustawy, za wydanie zezwoleń, o których mowa w art. 9 ust. 1 i 2, decyzji wprowadzających w zezwoleniach zmiany oraz duplikatów zezwoleń są pobierane opłaty.

A w myśl art. 92 ust. 2 ww. ustawy, opłaty, o których mowa w ust. 1, są wnoszone przed wydaniem zezwolenia lub decyzji na rachunek organu wydającego zezwolenie, z zastrzeżeniem ust. 5.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w celu pozyskania dodatkowych środków na finansowanie zadań określonych w art. 41 ust. 1 gminy pobierają opłatę za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, o których mowa w art. 18.

W myśl art. 111 ust. 2 cyt. ustawy, opłatę, o której mowa w ust. 1, wnosi się na rachunek gminy, przed wydaniem zezwolenia, w wysokości:

1.

525 zł na sprzedaż napojów zawierających do 4,5% alkoholu oraz piwa;

2.

525 zł na sprzedaż napojów zawierających powyżej 4,5% do 18% alkoholu (z wyjątkiem piwa);

3.

2.100 zł na sprzedaż napojów zawierających powyżej 18% alkoholu.

Z art. 111 ust. 7 cyt. ustawy wynika natomiast, że opłata, o której mowa w ust. 1, wnoszona jest na rachunek gminy w każdym roku kalendarzowym objętym zezwoleniem w trzech równych ratach w terminach do 31 stycznia, 31 maja i 30 września danego roku kalendarzowego.

Zgodnie z art. 18 ust. 1. ww. ustawy sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży, zwanego dalej "organem zezwalającym".

I. Opłata za usługi opiekuńcze pobierana na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym oraz w związku z art. 17 ust. 1 pkt 11 i art. 50 ust. 6 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Do zadań własnych gminy należy zaspakajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych (art. 7 ust. 1 pkt 6 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ww. ustawy, ustawy określają, które zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy.

Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.) do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy organizowanie i świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, w miejscu zamieszkania, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi.

Stosownie do art. 50 ust. 6 cyt. wyżej ustawy, rada gminy określa, w drodze uchwały, szczegółowe warunki przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, oraz szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania.

Odnosząc przedstawiony we wniosku stan faktyczny do powołanych w sprawie przepisów prawa należy stwierdzić, że przytoczone przepisy ustaw: o dostępie do informacji publicznej, o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz o pomocy społecznej, określają czynności realizowane przez organ władzy publicznej w ramach jego zadań własnych.

Organ władzy publicznej, w zakresie w jakim realizuje zadania z zakresu administracji publicznej, nałożone odrębnymi przepisami prawa, objęty jest regulacją przepisu art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, a czynności realizowane w ramach zadań ustawowych nie podlegają ustawie o podatku od towarów i usług.

Artykuł 15 ust. 6 ustawy o VAT stanowi, że wspomniane organy są podatnikami w zakresie czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, w omawianym przypadku sytuacja taka jednak nie występuje. Czynności, o których mowa we wniosku mają inny charakter - publicznoprawny a nie cywilnoprawny.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że pobieranie przez Wnioskodawcę opłat za udostępnianie informacji publicznych na wniosek zainteresowanego, z tytułu tzw. renty planistycznej, za wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych oraz za usługi opiekuńcze należy do kategorii spraw z zakresu administracji publicznej i jest uregulowane przez obowiązujące przepisy prawa tj. przez ustawę o dostępie do informacji publicznej, o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz o pomocy społecznej. Pobieranie wskazanych we wniosku opłat stanowi wymóg nałożony przez przepisy prawa i należy do czynności publicznoprawnych i nie można tego uznać za działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Biorąc pod uwagę opis zawarty we wniosku oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że w tym przypadku Wnioskodawca realizując zadania z zakresu władzy publicznej, nałożone odrębnymi przepisami prawa, wpisuje się w dyspozycję normy zawartej w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

W kontekście powyższych ustaleń należy uznać, że Wnioskodawca działa jako organ władzy publicznej w zakresie wykonywania opisanych czynności zatem nie występuje jako podatnik podatku od towarów i usług. Opłaty pobierane za ww. czynności, nie są objęte podatkiem od towarów i usług i w związku z tym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze powyższe argumenty, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za:

* prawidłowe, w zakresie stwierdzenia, że opłaty za udostępnianie informacji publicznych na wniosek zainteresowanego, z tytułu tzw. renty planistycznej oraz za wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych nie podlegają opodatkowaniu,

* nieprawidłowe, w zakresie stwierdzenia, że opłata za usługi opiekuńcze jest opłatą zwolnioną z VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zaznaczyć należy, że niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl