IBPP1/443-1079/11/LSz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 czerwca 2011 r. (data wpływu 27 czerwca 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 września 2011 r. (data wpływu 5 października 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania częściowo nieodpłatnego świadczenia usług - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 czerwca 2011 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania częściowo nieodpłatnego świadczenia usług.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 28 września 2011 r. (data wpływu 5 października 2011 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 23 września 2011 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej częściowo finansuje zakup posiłków od.... Sp. z o.o. (dalej: "E..."). Posiłki te są przekazywane (w stołówce prowadzonej na terenie należącym do Spółki) pracownikom zatrudnionym przez Spółkę, jak również pracownikom zatrudnionym przez agencje pracy tymczasowej (z której usług korzysta Wnioskodawca), wykonującym prace na rzecz Spółki na podstawie podpisanej umowy (dalej: "osoby współpracujące"). Posiłki przekazywane pracownikom i osobom współpracującym nie są posiłkami regeneracyjnymi w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy. Częściowe sfinansowanie posiłków dla osób współpracujących wynika z umowy zawartej z agencją pracy tymczasowej, natomiast częściowe sfinansowanie posiłków pracowników wynika z decyzji firmy i umowy zawartej z E.... Celem częściowego sfinansowania posiłków jest zachęcenie potencjalnych pracowników i osób współpracujących do podjęcia zatrudnienia/współpracy ze Spółką a także uregulowanie czasu spędzanego przez pracowników i współpracowników na spożywaniu posiłków (co jest istotne dla zachowania odpowiedniego dziennego harmonogramu produkcji). W rezultacie korzystania ze stołówki pracownicy i osoby współpracujące nie tracą dodatkowo czasu na poszukiwanie alternatywnych miejsc spożywania posiłków i w ten sposób mogą szybciej powrócić do wykonywania obowiązków pracowniczych. Wymierną korzyścią dla Spółki jest również funkcjonowanie stołówki w określonych godzinach, co przekłada się na ujednolicenie czasu spożywania posiłków przez pracowników.

Częściowe sfinansowanie wyżej wskazanych posiłków przez Wnioskodawcę polega na pokryciu 50% kosztów posiłków. Na koniec każdego miesiąca, Spółka otrzymuje od E... faktury VAT potwierdzające dofinansowanie posiłków dla pracowników i osób współpracujących.

Faktury VAT wystawiane na Wnioskodawcę opiewają na kwoty dofinansowane przez Spółkę (50% kosztów posiłków) i zawierają, m.in.:

* kwotę podatku VAT należnego naliczonego przez E... od sprzedaży posiłków,

* symbol PKWiU wskazany przez E... - sprzedawca sklasyfikował dostarczane posiłki jako: "Usługi stołówkowe".

W analogicznym stanie faktycznym Spółka, dnia 7 kwietnia 2008 r. zwróciła się do Ministra Finansów, w trybie interpretacji indywidualnej, z prośbą o wskazanie, czy zasadne będzie dokonywanie odliczeń podatku VAT naliczonego z tytułu zakupu posiłków dla pracowników zatrudnionych w agencji pracy, z której korzysta Spółka, a także z tytułu ponoszenia części kosztów zakupu posiłków przez własnych pracowników.

W interpretacji indywidualnej z 11 lipca 2008 r. (sygn. IBPP1/443-594/08/JP) organ podatkowy upoważniony do wydania interpretacji - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach - potwierdził prawidłowość stanowiska Spółki i wskazał, iż: "Jak wynika z powyższego, usługa stołówkowa nie jest sklasyfikowana jako usługa gastronomiczna tym samym Spółka ma prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu zakupu usług stołówkowych w takiej części w jakiej nabyte usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a wydatki poniesione w związku z ich nabyciem mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów".

Ze względu na zmianę stanu prawnego, omówioną szczegółowo niżej we wniosku, Spółka postanowiła zwrócić się ponownie z analogicznym pytaniem do Ministra Finansów w trybie wniosku o interpretację (pytanie 1). Dodatkowo, Spółka sformułowała również pytanie w zakresie obowiązku naliczania podatku należnego (pytanie 2).

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca podał, że Spółka jest czynnym podatnikiem podatku VAT od 1997 r., z tytułu sprzedaży wyprodukowanych przez Spółkę silników i składa deklaracje VAT-7 w comiesięcznym trybie do Urzędu Skarbowego.

Nabywane przez Spółkę usługi stołówkowe są wykorzystywane przez Wnioskodawcę do wykonywania tylko i wyłączenie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (produkcja i sprzedaż silników: czynności opodatkowane stawką 0% i 22%).

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przysługuje mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu usług stołówkowych, jednak od zmiany przepisów Ustawy o podatku od towarów i usługi od dnia 1 kwietnia 2011 r. Spółka jak na razie nie korzysta z prawa do odliczenia.

W opinii Spółki, usługi wskazane we wniosku - usługi stołówkowe - ujęte zostały w pozycji 56.29.20.0, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 z późn. zm.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w opisanym powyżej zdarzeniu przyszłym, Spółka jest zobowiązana do naliczania podatku VAT należnego od kwoty, w której finansuje usługi stołówkowe pracownikom i osobom współpracującym.

Zdaniem Wnioskodawcy, od 1 kwietnia 2011 r. znowelizowany przepis art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy VAT wskazuje, iż za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. W związku z nowym brzmieniem art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy VAT należy rozważyć, czy usługi stołówkowe częściowo finansowane przez Wnioskodawcę pracownikom oraz osobom współpracującym, służą przede wszystkim celom Spółki (działalności gospodarczej Spółki), czy celom osobistym pracowników i osób współpracujących.

Jak wskazało Ministerstwo Finansów w publikacji: "Najważniejsze zmiany w VAT od dnia 1 kwietnia 2011 r.": "Wprowadzona zmiana do art. 8 ust. 2 ustawy o VAT stanowi ściślejsze odwzorowanie definicji odpłatnego świadczenia usług zawartej w art. 26 dyrektywy 2006/112/WE."

Skoro więc wprowadzona zmiana ma na celu dostosowanie polskich regulacji do unormowań wspólnotowych, dokonując rozstrzygnięcia, czy dane nieodpłatne świadczenie usług powinno zostać opodatkowane podatkiem VAT, warto odwołać się do orzeczeń ETS dotyczących nieodpłatnych świadczeń na rzecz pracowników - wyroki z 16 października 1997 r. (C-258/95, Julius Fillibeck Söhne GmbH Co. KG) oraz z 11 grudnia 2008 r. (C-371/07, Danfoss A/S, Astra Zeneca A/S). W szczególności tezy postawione w drugim ze wskazanych powyżej orzeczeń są wartościowe w przypadku Spółki, gdyż stan faktyczny, w którym rozstrzygał ETS jest zbliżony do sytuacji Spółki.

W stanie faktycznym sprawy C-371/07 spółki Danfoss A/S i Astra Zeneca A/S posiadały stołówki, które w pewnych sytuacjach świadczyły nieodpłatnie usługi stołówkowe na rzecz m.in. pracowników spółek. Odpowiadając na pytanie, czy w świetle art. 6 ust. 2 VI Dyrektywy należy traktować takie usługi jako opodatkowane VAT, ETS wskazał m.in.: "Należy przyznać, że zapewnianie posiłków swoim pracownikom pozwała pracodawcy między innymi na ograniczenie możliwości przerywania spotkań. Dlatego, dla zapewnienia sprawnego i nieprzerwanego przebiegu spotkań, pracodawca może zobowiązać się do zapewniania posiłków pracownikom uczestniczącym w tych spotkaniach. (...) W tych szczególnych okolicznościach zapewnianie posiłków przez pracodawcę swym pracownikom nie służy zaspokajaniu prywatnych potrzeb tych ostatnich i nie jest dokonywane w celach innych niż związane z działalnością przedsiębiorstwa. Osobista korzyść, jaka wynika z tego dla pracowników, wydaje się mieć jedynie charakter uboczny względem potrzeb przedsiębiorstwa". Zdaniem Spółki, sytuacja przedstawiona przez Wnioskodawcę w opisie stanu faktycznego jest analogiczna do rozpatrywanej przez ETS.

Częściowe sfinansowanie posiłków przez Spółkę ma na celu:

* ujednolicenie pory spożywania posiłków przez pracowników i osoby współpracujące,

* ograniczenie czasu poświęcanego przez pracowników/osoby współpracujące na pozyskiwanie /przygotowywanie posiłków,

i w ten sposób zapewnienie ciągłości i zwiększenie wydajności produkcji. Spółka, podejmując decyzję o częściowym sfinansowaniu posiłków pracownikom i osobom współpracującym, kierowała się przede wszystkim własnym interesem ekonomicznym. Korzyść pracownika, ma w tym przypadku charakter jedynie poboczny.

W związku z powyższym Spółka stoi na stanowisku, iż Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do naliczania podatku VAT należnego do kwoty, w której finansuje usługi stołówkowe pracownikom i osobom współpracującym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT oraz - w przypadku świadczenia usług w art. 8 ust. 2 ww. ustawy.

Stosownie do art. 8 ust. 2 pkt 1 ustaw

y o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, u

owców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

W myśl natomiast art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej częściowo finansuje zakup posiłków od.... Sp. z o.o. (dalej: "E..."). Posiłki te są przekazywane (w stołówce prowadzonej na terenie należącym do Spółki) pracownikom zatrudnionym przez Spółkę, jak również pracownikom zatrudnionym przez agencje pracy tymczasowej (z której usług korzysta Wnioskodawca), wykonującym prace na rzecz Spółki na podstawie podpisanej umowy (dalej: "osoby współpracujące"). Posiłki przekazywane pracownikom i osobom współpracującym nie są posiłkami regeneracyjnymi w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy. Częściowe sfinansowanie posiłków dla osób współpracujących wynika z umowy zawartej z agencją pracy tymczasowej, natomiast częściowe sfinansowanie posiłków pracowników wynika z decyzji firmy i umowy zawartej z E.... Celem częściowego sfinansowania posiłków jest zachęcenie potencjalnych pracowników i osób współpracujących do podjęcia zatrudnienia/współpracy ze Spółką a także uregulowanie czasu spędzanego przez pracowników i współpracowników na spożywaniu posiłków (co jest istotne dla zachowania odpowiedniego dziennego harmonogramu produkcji). W rezultacie korzystania ze stołówki pracownicy i osoby współpracujące nie tracą dodatkowo czasu na poszukiwanie alternatywnych miejsc spożywania posiłków i w ten sposób mogą szybciej powrócić do wykonywania obowiązków pracowniczych. Wymierną korzyścią dla Spółki jest również funkcjonowanie stołówki w określonych godzinach, co przekłada się na ujednolicenie czasu spożywania posiłków przez pracowników.

Częściowe sfinansowanie wyżej wskazanych posiłków przez Wnioskodawcę polega na pokryciu 50% kosztów posiłków. Na koniec każdego miesiąca, Spółka otrzymuje od E... faktury VAT potwierdzające dofinansowanie posiłków dla pracowników i osób współpracujących.

Faktury VAT wystawiane na Wnioskodawcę opiewają na kwoty dofinansowane przez Spółkę (50% kosztów posiłków) i zawierają, m.in.:

* kwotę podatku VAT należnego naliczonego przez E... od sprzedaży posiłków,

* symbol PKWiU wskazany przez E... - sprzedawca sklasyfikował dostarczane posiłki jako: "Usługi stołówkowe".

Nabywane przez Spółkę usługi stołówkowe są wykorzystywane przez Wnioskodawcę do wykonywania tylko i wyłączenie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (produkcja i sprzedaż silników: czynności opodatkowane stawką 0% i 22%).

Treść powołanych wyżej przepisów wskazuje, iż aby uznać dane świadczenie za opodatkowane podatkiem VAT musi ono być odpłatne w myśl art. 8 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, bądź też nieodpłatne, ale spełniające warunki wynikające z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Dlatego dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie podlega opodatkowaniu istotne jest więc ustalenie celu takiego świadczenia.

Z opisu sprawy wynika, iż w odniesieniu do usług stołówkowych polegających na częściowym nieodpłatnym przekazaniu przez Wnioskodawcę tych usług pracownikom i osobom współpracującym Wnioskodawca nie uzyska żadnego wynagrodzenia. Tym samym nie można przedmiotowych usług uznać za odpłatne, zatem nie stanowią usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Aby natomiast nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT w rozumieniu art. 8 ust. 2 pkt 2, musi ono służyć celom innym niż działalność gospodarcza Wnioskodawcy. Za usługi niezwiązane z działalnością gospodarczą należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego na tle powołanych wyżej przepisów prowadzi do wniosku, iż nieodpłatne przekazanie przez Wnioskodawcę posiłków dla pracowników i osób współpracujących służy co do zasady celom prywatnym pracowników i osób współpracujących. Decyzja o możliwości zakupu posiłków leży bowiem w gestii pracowników i osób współpracujących, bowiem Wnioskodawca jedynie udostępnił im dodatkową możliwość tańszego skorzystania z posiłku. Ponadto Wnioskodawca wskazał we wniosku, iż zakupione posiłki częściowo opłacone przez Wnioskodawcę nie są posiłkami regeneracyjnymi w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy.

Zatem cel jaki wskazał Wnioskodawca we wniosku, jakim jest zachęcenie potencjalnych pracowników i osób współpracujących do podjęcia zatrudnienia/współpracy ze Spółką a także uregulowanie czasu spędzanego przez pracowników i współpracowników na spożywaniu posiłków (co jest istotne dla zachowania odpowiedniego dziennego harmonogramu produkcji) a także okoliczność jaką jest funkcjonowanie stołówki w określonych godzinach, nie może przesądzać o tym, iż nieodpłatne przekazanie przez Wnioskodawcę tych usług na rzecz pracowników i osób współpracujących służy celom prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. W przedmiotowej sprawie osobiste cele i korzyści pracowników i osób współpracujących mają w tym przypadku znaczenie pierwszorzędne w stosunku do korzyści pracodawcy (korzyści gospodarczych).

Zatem w sytuacji, gdy charakter prowadzonej działalności gospodarczej nie wymusza na pracodawcy zapewnienia posiłku, wówczas uznać należy, że usługi te nie są wykonywane na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Tym samym nieodpłatne świadczenie usług przez Wnioskodawcę do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT należy uznać za odpłatne świadczenie usług opodatkowane według właściwej stawki podatku VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, iż nie będzie zobowiązany do naliczania podatku VAT należnego do kwoty, w której finansuje usługi stołówkowe pracownikom i osobom współpracującym, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Nadmienia się, że w pozostałym zakresie objętym wnioskiem zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.