IBPP1/443-1078/12/BM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 października 2012 r. (data wpływu 11 października 2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 7 stycznia 2013 r. (data wpływu 11 stycznia 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* zwolnienia od podatku VAT planowanej dostawy nieruchomości nr 1 na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT oraz dostawy nieruchomości nr 3 na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT - jest prawidłowe,

* zwolnienia od podatku VAT planowanej dostawy nieruchomości nr 2 na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT - jest nieprawidłowe.

W dniu 11 października 2012 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT planowanej dostawy nieruchomości.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 7 stycznia 2013 r. (data wpływu 11 stycznia 2013 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 28 grudnia 2012 r. znak: IBPP1/443-1078/12/BM.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenia przyszłe:

Wnioskodawca w dniu 13 października 2009 r. zawarł umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie. Przedmiotem umowy były m.in. dwie nieruchomości, które w związku z niespłaceniem długów przez kontrahenta zostały wydane firmie Wnioskodawcy w dniu 30 czerwca 2010 r. i zostały zaewidencjonowane jako inwestycje długoterminowe w nieruchomościach.

Obie nieruchomości są zabudowane z czego:

* na jednej z tych nieruchomości posadowiona jest hala produkcyjna wraz z pomieszczeniami socjalno-biurowymi, które oddano do użytkowania przed przedmiotowym przejęciem (oznaczona w dalszej części wniosku jako nieruchomość nr 1),

* na drugiej znajduje się budynek hali produkcyjnej będący w budowie - brak 1/3 posadzki, (oznaczona w dalszej części wniosku jako nieruchomość nr 2).

Wnioskodawca nie otrzymał faktur potwierdzających przejęcie nieruchomości i tym samym nie dokonał odliczenia podatku VAT.

W okresie od 1 października 2010 r. do 31 października 2010 r. nieruchomość nr 1 została w całości oddana w użytkowanie na podstawie umowy najmu, natomiast od 1 listopada 2010 r. do dnia dzisiejszego powierzchnie wynajmowane zmniejszono do 1364 m² (powierzchnia całkowita nieruchomości 1645,32 m²).

Na ww. nieruchomościach nie dokonano ulepszeń w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym przekraczających 30% wartości początkowej.

Dodatkowo na podstawie tej samej umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie firma Wnioskodawcy stała się właścicielem domu mieszkalnego (oznaczona w dalszej części wniosku jako nieruchomość nr 3), którego ostateczne wydanie nastąpiło 14 lipca 2011 r. Nie dokonywano w tym budynku żadnych ulepszeń oraz nie otrzymano z tytułu jego nabycia faktury VAT.

Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT od 16 lipca 1997 r. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej i wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Wnioskodawca nie jest podmiotem zwolnionym podmiotowo od tego podatku.

Ewentualne otrzymanie faktury VAT wystawionej przez dłużnika (poprzedniego właściciela nieruchomości) uprawniałoby Wnioskodawcę do odliczenia podatku naliczonego VAT. Takiej faktury dłużnik jednak nie wystawił w związku z tym prawo to Wnioskodawcy nie przysługiwało.

Wnioskodawca nabycia przedmiotowych nieruchomości dokonał od czynnego podatnika VAT.

Wnioskodawca nie wie dlaczego poprzedni właściciel nieruchomości nie udokumentował przedmiotowych transakcji fakturami VAT.

Przedmiotem wniosku są również działki gruntu pod przedmiotowymi budynkami.

Hala produkcyjna z pomieszczeniem socjalno-biurowym:

* budowę zakończono w dniu 2 stycznia 2006 r.,

* została wybudowana przez firmę "P" (czynny podatnik VAT),

* oddano do użytku w dniu 6 marca 2006 r.,

* z wiedzy posiadanej przez Wnioskodawcę pierwsze zasiedlenie nastąpiło 30 czerwca 2010 r. tj. w dniu wydania przedmiotowej nieruchomości Wnioskodawcy.

Hala produkcyjna będąca w budowie:

* wykonanie fundamentów i dachu zostało ukończone w dniu 18 lipca 2007 r.,

* została wybudowana przez firmę "P" (czynny podatnik VAT),

* nie oddano jej do użytku w ogóle,

* nie doszło jeszcze do pierwszego zasiedlenia.

Dom mieszkalny:

* z wiedzy posiadanej przez Wnioskodawcę, nie popartej dokumentami źródłowymi, zakończono budowę w 1983 r.,

* wybudowano przez pana P (osoba fizyczna niebędąca podatnikiem VAT),

* z wiedzy posiadanej przez Wnioskodawcę, nie popartej dokumentami źródłowymi, oddano do użytku w 1983 r.,

* był to budynek prywatny, nie oddany do użytkowania, w wykonywaniu czynności podlegającej opodatkowaniu, więc pierwsze zasiedlenie nie miało miejsca.

Wszystkie budynki są trwale związane z gruntem.

Symbole PKOB to:

Hala produkcyjna z pomieszczeniem socjalno-biurowym - PKOB 1251,

Hala produkcyjna będąca w budowie - PKOB 1251,

Dom mieszkalny - PKOB 1110.

Budynek hali produkcyjnej z pomieszczeniem socjalno-biurowym był przedmiotem najmu, podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT. Budynek ten nie został wpisany do ewidencji środków trwałych. Został on zaewidencjonowany jako inwestycje długoterminowe.

Dwa pozostałe budynki nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Nie zostały również wpisane do ewidencji środków trwałych.

Dom mieszkalny oraz hala w budowie nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej Wnioskodawcy i nie były przedmiotem najmu ani dzierżawy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż wszystkich przedmiotowych nieruchomości w całości może skorzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż opisanych wyżej nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia z podatku VAT:

1. Nieruchomość nr 1 - sprzedaż nastąpi po upływie 2 lat od momentu jej pierwszego zasiedlenia.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT zwolnienie przedmiotowe dotyczy dostawy budynków, budowli lub ich części z wyjątkiem gdy:

Wnioskodawca stwierdza, że w zaistniałym przypadku pierwsze zasiedlenie, o którym mowa w art. 2 pkt 14 ustawy o VAT miało już miejsce wcześniej (1 października 2010 r.), gdyż nieruchomość nr 1 została wydana w 2010 r. i w tym samym okresie została oddana do odpłatnego użytkowania spółce prawa handlowego na podstawie umowy najmu. Oznacza to, iż w przypadku planowanej sprzedaży tej nieruchomości nie nastąpi wyłączenie zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

2. Nieruchomość nr 2 - hala produkcyjna nie została oddana do użytkowania i nie występuje możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 gdyż nie wystąpiło pierwsze zasiedlenie.

W związku z brakiem definicji w ustawie o VAT określającym pojęcie "budynku" przyjęto takową z prawa budowlanego, gdzie przez budynek należy rozumieć "...taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach" (art. 3 pkt 2 ustawy - Prawo budowlane). Zwolnienie powyższej nieruchomości z opodatkowania może nastąpić na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a, gdyż przy jej nabyciu nie dokonano obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (brak faktury VAT) oraz nie poniesiono wydatków na jego ulepszenie.

3. Nieruchomość nr 3 - transakcja nabycia budynku nie została opodatkowana podatkiem VAT. W konsekwencji Spółce nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT w związku z tą transakcją. Tym samym, warunek zwolnienia transakcji sprzedaży nieruchomości na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a został spełniony.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

* zwolnienia z opodatkowania planowanej dostawy nieruchomości nr 1 na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT oraz dostawy nieruchomości nr 3 na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT - uznaje się za prawidłowe,

* zwolnienia z opodatkowania planowanej dostawy nieruchomości nr 2 na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT - uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

Z treści art. 7 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Z cyt. wyżej przepisu wynika, że istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W treści art. 7 ust. 1 ww. ustawy, mowa jest bowiem o tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nią jak właściciel. Należy przy tym uznać, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności. Zwrotu "prawo do rozporządzania jak właściciel" nie można interpretować jako "prawa własności" lecz jako własność ekonomiczną.

W tym znaczeniu własność ekonomiczna to sytuacja, w której z punktu widzenia aspektów ekonomicznych oraz w rozumieniu potocznym należałoby uznać kogoś za właściciela rzeczy, np. posiadacza nieruchomości, której wydaniu nie towarzyszyło przeniesienie własności w formie aktu notarialnego. W każdym razie w przypadku przejścia własności ekonomicznej ma miejsce dostawa towarów. Czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym. "Dostawa towarów" nie ogranicza się więc wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy. Należy więc uznać, że dostawa towarów powinna podlegać ocenie przede wszystkim z punktu widzenia swoich aspektów ekonomicznych, mniejsze zaś znaczenie mają jej skutki o charakterze cywilnoprawnym, występujące na gruncie prawa prywatnego.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 106 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

W przedmiotowej sprawie należy wskazać, iż umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie należy do umów nienazwanych i jest zawierana na podstawie przepisów art. 155, art. 156 oraz art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

W myśl z art. 156 Kodeksu cywilnego jeżeli zawarcie umowy przenoszącej własność następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności, z zapisu zwykłego, z bezpodstawnego wzbogacenia lub z innego zdarzenia, ważność umowy przenoszącej własność zależy od istnienia tego zobowiązania.

Stosownie do art. 353 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.

Zgodnie z art. 353¹ Kodeksu cywilnego Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Natomiast zgodnie z art. 453 ustawy - Kodeks cywilny jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa (...).

A zatem dłużnik za zgodą wierzyciela może dla zwolnienia się z zobowiązania spełnić inne świadczenia. Świadczenie w miejsce wykonania może być dokonywane w ramach wszelkiego typu zobowiązań o charakterze cywilnoprawnym (tekst jedn.: wynikających z czynności prawnych). Zakres modyfikacji dotychczasowego zobowiązania uzależniony jest jedynie od ogólnie obowiązujących przepisów, ale to od uznania stron zależy, jakie świadczenie zgodzi się przyjąć wierzyciel w miejsce dotychczasowego i jakie dłużnik będzie mógł wykonać.

W związku z powyższym uznać należy, iż samo zawarcie umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie wierzytelności nie jest czynnością skutkującą powstaniem obowiązku podatkowego w podatku VAT i obowiązku wystawienia faktury.

Jednakże w przypadku niewywiązania się z zawartej umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie wierzyciel może zadecydować o skorzystaniu z zapisów umowy i przejęciu przedmiotów zastawu oraz swobodnie dysponować przewłaszczoną rzeczą, a dokonana dostawa nabiera odpłatnego charakteru.

Tym samym wydanie towarów będących przedmiotem przewłaszczenia, w związku z zawartą umową przewłaszczenia na zabezpieczenie, przesądza o uznaniu tej czynności za odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Wierzyciel staje się pełnoprawnym właścicielem ruchomości, co skutkuje koniecznością wystawienia faktury VAT przez dłużnika, stosownie do art. 106 ust. 1 ustawy o VAT i odprowadzeniem podatku od towarów i usług, o ile ta rzecz nie jest zwolniona od opodatkowania.

Reasumując, skoro w dniu 30 czerwca 2010 r. nastąpiło wydanie firmie Wnioskodawcy nieruchomości będących przedmiotem umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie (w związku z niespłaceniem długów przez kontrahenta Wnioskodawcy-podatnika VAT), uznane za odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, dłużnik - kontrahent Wnioskodawcy, będący czynnym podatnikiem VAT, miał obowiązek wystawienia faktury dokumentującej dokonanie odpłatnej dostawy przedmiotowych nieruchomości (zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT).

Zgodnie z brzmieniem art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem art. 41 ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 ustawy.

W myśl art. 146a pkt 1 ww. ustawy o VAT w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

Ponadto stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

Według art. 43 ust. 7a ustawy, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Przez pierwsze zasiedlenie - zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy - rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

Zatem, przez pierwsze zasiedlenie należy rozumieć objęcie we władanie budynku, budowli lub ich części przez pierwszego nabywcę lub pierwszego użytkownika. Przedmiotowa nieruchomość nie musi być faktycznie zamieszkała czy używana, lecz winna być przejęta przez nabywcę do użytkowania. Wydanie przedmiotowego obiektu nabywcy winno nastąpić w ramach wykonania przez sprzedającego czynności podlegających opodatkowaniu.

Ponadto, zgodnie z art. 29 ust. 5 ustawy o VAT, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że co do zasady grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są budynki lub budowle na nim posadowione. Oznacza to, że w sytuacji, gdy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, również sprzedaż gruntu, na którym te budynki lub budowle są posadowione, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT.

Ustawa o podatku od towarów i usług, poprzez podanie klasyfikacji odwołuje się do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, która stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych. Zatem dla celów podatku VAT stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 z późn. zm.), stanowiącej usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

Zgodnie z PKOB, przez obiekt budowlany rozumie się konstrukcję połączoną z gruntem w sposób trwały, wykonaną z materiałów budowlanych i elementów składowych, będącą wynikiem prac budowlanych. Budynki to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych, przystosowane do przebywania ludzi, zwierząt lub ochrony przedmiotów. Natomiast budynki mieszkalne są to obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do celów mieszkalnych. W przypadkach, gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny, zgodnie z jego przeznaczeniem.

Zgodnie z ww. rozporządzeniem, w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne. Dział ten obejmuje grupy budynków: 111 - mieszkalne jednorodzinne, 112 - o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe, 113 - zbiorowego zamieszkania. W dziale 12 usystematyzowano natomiast budynki niemieszkalne.

W myśl art. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późn. zm.) ilekroć w ustawie jest mowa o:

2a.budynek mieszkalny jednorodzinny - to budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku;

3. budowli - należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową;

3a.obiekcie liniowym - należy przez to rozumieć obiekt budowlany, którego charakterystycznym parametrem jest długość, w szczególności droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa, wodociąg, kanał, gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i umieszczona bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable w niej zainstalowane nie stanowią obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego.

Zatem jeśli dana budowla w rozumieniu Prawa budowlanego nie została sklasyfikowana w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych jako budynek, mieści się w sekcji "Obiekty inżynierii lądowej i wodnej".

W PKOB obiekty budowlane grupowane są w dwóch sekcjach: "Budynki" i "Obiekty inżynierii lądowej i wodnej". Zgodnie z objaśnieniami zawartymi w PKOB obiektami inżynierii lądowej i wodnej są wszystkie obiekty budowlane nie klasyfikowane jako budynki.

Z wniosku wynika, że wszystkie budynki będące przedmiotem planowanej dostawy są trwale związane z gruntem. Hala produkcyjna z pomieszczeniem socjalno-biurowym sklasyfikowana jest pod symbolem PKOB 1251, budynek hali produkcyjnej w budowie pod symbolem PKOB 1251 a dom mieszkalny - PKOB 1110.

Ponadto z wniosku wynika, że przedmiotem dostawy będzie nieruchomość nr 1 tj. działka gruntu z posadowioną na niej halą produkcyjną wraz z pomieszczeniami socjalno-biurowymi.

Hala produkcyjna z pomieszczeniem socjalno-biurowym została wybudowana przez firmę "P", czynnego podatnika podatku VAT i oddana do użytku w dniu 6 marca 2006 r. Pierwsze zasiedlenie ww. hali nastąpiło w dniu 30 czerwca 2010 r. tj. w dniu wydania przedmiotowej nieruchomości Wnioskodawcy. W okresie od 1 października 2010 r. do 31 października 2010 r. nieruchomość nr 1 została w całości oddana w użytkowanie na podstawie umowy najmu, natomiast od 1 listopada 2010 r. do dnia dzisiejszego powierzchnie wynajmowane zmniejszono do 1364 m² (powierzchnia całkowita nieruchomości 1645,32 m²).

Na ww. nieruchomości nie dokonano ulepszeń w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym przekraczających 30% wartości początkowej.

Odnosząc przedstawiony wyżej opis sprawy do powołanych w sprawie przepisów prawa należy stwierdzić, że planowana przez Wnioskodawcę dostawa hali produkcyjnej wraz z pomieszczeniami socjalno-biurowymi nie będzie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia, albowiem nastąpiło ono w dniu 30 czerwca 2010 r. tj. w dniu wydania przedmiotowej nieruchomości Wnioskodawcy w związku z zawartą umową przewłaszczenia na zabezpieczenie, tym samym został wykluczony jeden z przypadków kiedy dostawa nieruchomości nie może korzystać ze zwolnienia (art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a ustawy o VAT).

W art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. b ww. ustawy przewidziano drugi warunek, który musi zostać spełniony aby dostawa nieruchomości korzystała ze zwolnienia, a mianowicie pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części nie może upłynąć okres krótszy niż 2 lata.

Dostawa przedmiotowej hali produkcyjnej wraz z pomieszczeniami socjalno-biurowymi nastąpi w okresie nie krótszym niż 2 lata od pierwszego zasiedlenia (tekst jedn.: od dnia wydania przedmiotowej nieruchomości Wnioskodawcy w związku z zawartą umową przewłaszczenia na zabezpieczenie w dniu 30 czerwca 2010 r.), zatem planowana jej dostawa będzie objęta zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

W związku z powyższym dostawa działki gruntu na której posadowiona jest hala produkcyjna wraz z pomieszczeniami socjalno-biurowymi, również będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 29 ust. 5 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w tej części należało uznać za prawidłowe, z tym że za datę pierwszego zasiedlenia należy uznać nie 1 października 2010 r., jak wskazał Wnioskodawca we własnym stanowisku, tylko 30 czerwca 2010 r. w związku z nabyciem nieruchomości przez Wnioskodawcę w oparciu o zawartą umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie.

Ponadto przedmiotem dostawy będzie również nieruchomość nr 2 tj. działka gruntu z posadowionym na niej budynkiem hali produkcyjnej w budowie - brak 1/3 posadzki.

Z wniosku wynika, że budynek hali został wybudowany przez firmę "P", czynnego podatnika podatku VAT (wykonanie fundamentów i dachu zostało ukończone w dniu 18 lipca 2007 r.). Budynku hali nie oddano do użytku, nie doszło jeszcze do pierwszego zasiedlenia ww. budynku hali w budowie.

Na ww. nieruchomości nie dokonano ulepszeń w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym przekraczających 30% wartości początkowej.

Wnioskodawca nabycia przedmiotowych nieruchomości dokonał od czynnego podatnika VAT.

Wnioskodawca nie otrzymał faktur potwierdzających przejęcie nieruchomości i tym samym nie dokonał odliczenia podatku VAT (Wnioskodawca nie wie dlaczego poprzedni właściciel nieruchomości nie udokumentował przedmiotowej transakcji fakturą VAT).

Wnioskodawca wskazał we wniosku, że ewentualne otrzymanie faktury VAT wystawionej przez dłużnika (poprzedniego właściciela nieruchomości) uprawniałoby Wnioskodawcę do odliczenia podatku naliczonego VAT. Takiej faktury dłużnik jednak nie wystawił w związku z tym prawo to Wnioskodawcy nie przysługiwało.

Mając na uwadze fakt, iż budynek hali produkcyjnej w budowie nie był przedmiotem żadnej czynności podlegającej opodatkowaniu (jak wskazał Wnioskodawca we wniosku budynku hali nie oddano do użytku, nie doszło jeszcze do pierwszego zasiedlenia ww. budynku) a także, że Wnioskodawca nie dokonywał ulepszeń w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym przekraczających 30% wartości początkowej, dlatego też w odniesieniu do ww. budynku hali produkcyjnej w budowie nie doszło do pierwszego zasiedlenia w rozumieniu przepisu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT.

Oznacza to, że w stosunku do planowanej dostawy ww. budynku hali produkcyjnej w budowie przez Wnioskodawcę nie znajdzie zastosowania zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, ponieważ dostawa ta nastąpi - zgodnie z lit. a tego przepisu-przed pierwszym zasiedleniem.

Z konstrukcji katalogu zwolnień wymienionego w art. 43 ustawy o VAT wynika, że jeżeli nie znajduje zastosowania zwolnienie z podatku od towarów i usług wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, konieczna jest weryfikacja, czy dana czynność podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT.

Przywołany przepis art. 43 ust. 1 pkt 10a cytowanej ustawy, adresowany jest do podatników, którym - po pierwsze nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a po drugie - nie ponosili wydatków na ulepszenie budynków, budowli lub ich części, w stosunku do których istniało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, a jeśli ponosili, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów. Spełnienie obu warunków łącznie uprawnia podatnika do skorzystania ze zwolnienia przy dostawie budynków, budowli lub ich części.

W tym miejscu wskazania wymaga regulacja zawarta w treści art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, która stanowi, iż w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Podstawową więc zasadą dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego jest związek towarów i usług, przy nabyciu których podatek został naliczony, z czynnościami opodatkowanymi.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r. kwotę podatku naliczonego stanowi z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r.) kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Powyższe prawo do odliczenia może zostać zrealizowane w terminach określonych w art. 86 ust. 10-13. Jednocześnie realizacja tego prawa została obostrzona pewnymi ograniczeniami ustawowymi wynikającymi z art. 88 i 90 ustawy o VAT oraz obowiązkami dokonywania korekt podatku naliczonego (art. 91).

Ustawodawca przyznał zatem podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, przy spełnieniu warunku, jakim jest wykorzystanie zakupu do realizacji czynności opodatkowanej. Wskazane prawo wyłącza jednocześnie możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku świadczenia czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podatnik w momencie nabycia towarów lub usług powinien dokonać ich kwalifikacji do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi zakupy te są związane. Najistotniejszym bowiem warunkiem, umożliwiającym skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego, jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Zaznaczenia wymaga, iż odliczenie podatku jest prawem podatnika nie zaś obowiązkiem. Nieskorzystanie przez Wnioskodawcę z prawa do odliczenia nie przesądza o braku obowiązku opodatkowania czynności podlegającej opodatkowaniu.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu ww. budynku hali produkcyjnej w budowie.

Wnioskodawca, będący czynnym podatnikiem podatku VAT zawarł bowiem umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie, której przedmiotem była m.in. ww. nieruchomość nr 2, która została wydana firmie Wnioskodawcy w dniu 30 czerwca 2010 r. w związku z niespłaceniem długów przez kontrahenta Wnioskodawcy (czynnego podatnika VAT) i została zaewidencjonowana jako inwestycja długoterminowa w nieruchomościach.

Wnioskodawca nie otrzymał faktury potwierdzającej przejęcie nieruchomości.

Wnioskodawca wskazał jednak we wniosku, że ewentualne otrzymanie faktury VAT wystawionej przez dłużnika (poprzedniego właściciela nieruchomości) uprawniałoby Wnioskodawcę do odliczenia podatku naliczonego VAT.

Fakt, że Wnioskodawca nie otrzymał faktury potwierdzającej przejęcie nieruchomości i tym samym nie dokonał odliczenia podatku VAT nie ma znaczenia dla sprawy bowiem jak wykazano powyżej wydanie firmie Wnioskodawcy ww. nieruchomości będącej przedmiotem umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie jako odpłatna dostawa towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT i transakcja dokonana została pomiędzy dwoma podatnikami, winna być udokumentowana fakturą VAT stosownie do art. 106 ust. 1 ustawy o VAT.

Nie można również zgodzić się ze stwierdzeniem Wnioskodawcy, że ww. budynek hali produkcyjnej w budowie nie był wykorzystywany w działalności gospodarczej Wnioskodawcy (nie został wpisany do ewidencji środków trwałych) bowiem fakt, że Wnioskodawca w dniu 13 października 2009 r. zawarł umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie, której przedmiotem była m.in. ww. nieruchomość, która w związku z niespłaceniem długów przez kontrahenta została wydana firmie Wnioskodawcy w dniu 30 czerwca 2010 r. i została zaewidencjonowana jako inwestycja długoterminowa w nieruchomościach, którą obecnie Wnioskodawca (w ramach prowadzonej działalności gospodarczej) planuje sprzedać, wskazuje niezbicie, że jest ona związana z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy, stanowi majątek przedsiębiorstwa Wnioskodawcy.

Należy mieć bowiem na uwadze, że brak faktury VAT jedynie uniemożliwia skorzystanie z prawa do odliczenia podatku, ale nie oznacza, że prawo to nie przysługiwało. Jeśli bowiem transakcja dostawy nieruchomości miała miejsce pomiędzy dwoma czynnymi podatnikami VAT, budynek hali był budynkiem nowowybudowanym (jaszcze nieukończonym), to niewątpliwie należało tę transakcję uznać za opodatkowaną, a tym samym dającą Wnioskodawcy prawo do odliczenia.

Skoro jak wykazano powyżej Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu ww. budynku hali produkcyjnej (oczywiście przy spełnieniu warunku udokumentowania nabycia fakturą VAT), zatem planowana przez Wnioskodawcę dostawa przedmiotowego budynku nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług bowiem nie zostanie spełniony jeden z warunków zastosowania przywołanego wcześniej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT i będzie podlegała opodatkowaniu 23% stawką podatku VAT na podstawie art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT.

Również dostawa działki gruntu na której posadowiony jest budynek hali produkcyjnej w budowie, będzie podlegać opodatkowaniu 23% stawką podatku VAT na podstawie ww. przepisów art. 29 ust. 5 i art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że zwolnienie powyższej nieruchomości z opodatkowania może nastąpić na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a, gdyż przy jej nabyciu nie dokonano obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (brak faktury VAT), należało uznać za nieprawidłowe.

Jeśli chodzi natomiast o dostawę działki gruntu wraz z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym (nieruchomość nr 3) z wniosku wynika, że dodatkowo na podstawie tej samej umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie firma Wnioskodawcy stała się właścicielem domu mieszkalnego, którego ostateczne wydanie nastąpiło 14 lipca 2011 r. Budowę domu mieszkalnego (symbol PKOB - 1110) zakończono w 1983 r. Dom został wybudowany przez pana P (osobę fizyczną niebędącą podatnikiem VAT) i oddany do użytku w 1983 r. Był to budynek prywatny, nie oddany do użytkowania, w wykonywaniu czynności podlegającej opodatkowanie, więc pierwsze zasiedlenie nie miało miejsca. Dom mieszkalny nie był wykorzystany w działalności gospodarczej Wnioskodawcy nie był przedmiotem najmu ani dzierżawy. Nie został wpisany do ewidencji środków trwałych.

Nie dokonywano w tym budynku żadnych ulepszeń oraz nie otrzymano z tytułu jego nabycia faktury VAT.

Mając na uwadze fakt, iż budynek mieszkalny nie był przedmiotem żadnej czynności podlegającej opodatkowaniu (jak wskazał Wnioskodawca we wniosku ww. budynek nie został oddany do użytkowania, w wykonywaniu czynności podlegającej opodatkowaniu, więc pierwsze zasiedlenie nie miało miejsca) a także, że Wnioskodawca nie dokonywał w tym budynku żadnych ulepszeń, dlatego też w odniesieniu do ww. budynku mieszkalnego nie doszło do pierwszego zasiedlenia w rozumieniu przepisu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT.

Oznacza to, że w stosunku do planowanej dostawy ww. budynku mieszkalnego nie znajdzie zastosowania zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, ponieważ dostawa ta nastąpi - zgodnie z lit. a tego przepisu - w ramach pierwszego zasiedlenia.

W tej sytuacji konieczna jest weryfikacja, czy dana czynność podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony w stosunku do ww. budynku mieszkalnego (nabycie od osoby fizycznej niebędącej podatnikiem VAT - brak naliczonego podatku VAT) oraz, że Wnioskodawca nie ponosił wydatków na jego ulepszenie.

W świetle zatem przywołanego wcześniej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT, planowana przez Wnioskodawcę dostawa przedmiotowego budynku mieszkalnego, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

W związku z powyższym dostawa działki gruntu na której posadowiony jest ww. budynek mieszkalny, również będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 29 ust. 5 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w tej części należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego, bądź zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.