IBPBII/2/415-960/12/MM - PIT w zakresie ustalenia momentu nabycia nieruchomości i skutków podatkowych jej sprzedaży w odniesieniu do udziału 999/1000.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 16 lipca 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 20 lipca 2012 r.), uzupełnionym w dniu 14 września 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia momentu nabycia nieruchomości i skutków podatkowych jej sprzedaży w odniesieniu do udziału 999/1000 - jest prawidłowe.

W dniu 20 lipca 2012 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia momentu nabycia nieruchomości i skutków podatkowych jej sprzedaży w odniesieniu do udziału 999/1000.

W związku z brakami formalnymi wniosku, pismem z dnia 6 września 2012 r. Znak: IBPB II/2/415-960/12/MM wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 14 września 2012 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest spadkobierczynią spadku po spadkodawczyni zmarłej w dniu 4 kwietnia 1981 r. W skład spadku wchodzą nieruchomości: nieruchomość stanowiąca działkę zabudowaną budynkiem mieszkalnym położona w W. oraz udział wynoszący 49/1920 części w nieruchomości stanowiącej działkę zabudowaną budynkiem mieszkalnym położonej w K. Właściwy Sąd Rejonowy stwierdził w drodze postanowienia w dniu 28 czerwca 2010 r. nabycie przez wnioskodawczynię prawa do ww. spadku w 999/1000 części.

Podatek spadkowy od ww. spadku został przez wnioskodawczynię zapłacony zgodnie z decyzją organu podatkowego. W wyniku przeprowadzonego działu spadku, po dokonaniu spłaty pozostałych spadkobierców w ich części spadku (1/1000), wnioskodawczyni stała się jedyną właścicielką nieruchomości wchodzącej w skład spadku.

W przyszłości zamierza odpłatnie zbyć odziedziczoną nieruchomość.

Planowane zbycie nie będzie dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej.

Ani nieruchomość, ani usytuowany na niej budynek nie były nigdy przez wnioskodawczynię wykorzystywane na potrzeby związane z działalnością gospodarczą.

Ani nieruchomość, ani usytuowany na niej budynek nie były nigdy przez wnioskodawczynię wykorzystywane przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej.

W uzupełnieniu wniosku wnioskodawczyni wskazała, że postanowienie o dział spadku wydane przez Sąd Rejonowy zostało wydane w dniu 26 listopada 2010 r., zaś uprawomocniło się 22 grudnia 2010 r.

W stosunku do spadku nie było prowadzone postępowanie o zniesienie współwłasności. Współwłasność ta ustała na skutek spłaty pozostałych uczestników postępowania o dział spadku, zakończonego ww. postanowieniem, w powyższych datach.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Ad. 1.

Zdaniem wnioskodawczyni przychód ze sprzedaży nieruchomości przypadający na udział w wysokości 999/1000 nieruchomości nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniem podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ze względu na brak spełnienia warunków wskazanych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz brak opodatkowania na bazie innych przepisów tej ustawy (w szczególności dotyczących odpłatnego zbycia składników majątkowych w wykonaniu działalności gospodarczej). Zbycie to nastąpi bowiem po upływie pięciu lat od momentu nabycia nieruchomości.

Prawo podatkowe nie reguluje momentu nabycia spadku dla celów podatkowych, w związku z tym w przedmiotowej sprawie w pełni znajdują zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 925 Kodeksu cywilnego spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast zgodnie z art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Późniejsze postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku (art. 1025 Kodeksu cywilnego) potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku istniejące od momentu jego otwarcia.

Zdaniem wnioskodawczyni, powyższe stanowisko znajduje konsekwentne potwierdzenie w rozstrzygnięciach organów podatkowych - m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach wydanej w dniu 16 marca 2012 r., sygn. IBPB II/2/415-1453/11/JG oraz interpretacji indywidualnej (winno być: decyzji) Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie wydanej w dniu 4 sierpnia 2008 r., sygn. 1401/OF-I/4110-14/5/08/KG.

Z uwagi na moment nabycia nieruchomości w części 999/1000 (4 kwietnia 1981 r.) jej planowane odpłatne zbycie nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. Odpłatne zbycie nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej.

Nieruchomość oraz usytuowany na niej budynek nie były nigdy wykorzystywane przez wnioskodawczynię na potrzeby związane z działalnością gospodarczą.

Nieruchomość oraz usytuowany na niej budynek nie były nigdy wykorzystywane przez wnioskodawczynię przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej.

Opisany stan faktyczny wskazuje, że nie są spełnione przesłanki pozwalające na zakwalifikowanie planowanego zbycia do katalogu czynności stanowiących źródła przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy).

W konsekwencji, w odniesieniu do części równej 999/1000 nieruchomości planowane zbycie nie będzie stanowiło źródła przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem zbycie to nie będzie rodziło obowiązku podatkowego na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w części równej 999/1000 nieruchomości).

Ad. 2.

W przypadku uznania, iż przychód ze zbycia 999/1000 nieruchomości stanowi przychód podatkowy, wnioskodawczyni przedstawia swoje stanowisko odnośnie możliwości zastosowania zwolnienia podatkowego.

Zdaniem wnioskodawczyni, prawo podatkowe nie reguluje momentu nabycia spadku dla celów podatkowych, w związku z tym w przedmiotowej sprawie w pełni znajdują zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 925 kodeksu cywilnego spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast zgodnie z art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Późniejsze postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku (art. 1025 Kodeksu cywilnego) potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku istniejące od momentu jego otwarcia.

Powyższe stanowisko znajduje konsekwentne potwierdzenie w rozstrzygnięciach organów podatkowych - m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach wydanej w dniu 16 marca 2012 r., sygn. IBPB II/2/415-1453/11/JG oraz interpretacji indywidualnej (winno być: decyzji) Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie wydanej w dniu 4 sierpnia 2008 r., sygn. 1401/OF-I/4110-14/5/08/KG.

W konsekwencji powyższego należy uznać, iż spadkobierczyni nabyła spadek w 999/1000 części w dniu śmierci spadkodawczyni, tj. 4 kwietnia 1981 r.

A zatem, na mocy art. 7 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw w odniesieniu do sprzedaży przez spadkobierczynię nieruchomość w części 999/1000 znajdzie zastosowanie zwolnienie przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Planowane zbycie będzie zatem zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych w części 999/1000 zbywanej nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis cytowanego art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego, jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości, ich części lub udziału w nieruchomości upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości, ich części lub udziału w nieruchomości do dnia sprzedaży upłynęło 5 lat, sprzedaż nie podlega w ogóle opodatkowaniu.

Z powyższego wynika, że istotne w przedmiotowej sprawie jest ustalenie daty nabycia przez wnioskodawczynię udziału w wysokości 999/1000 w nieruchomości, którą planuje odpłatnie zbyć. Z wniosku wynika, iż w spadku po zmarłej w dniu 4 kwietnia 1981 r. spadkodawczyni wnioskodawczyni nabyła udział w wysokości 999/1000 w masie spadkowej. Udział w wysokości 1/1000 nabyli pozostali spadkobiercy. W 2010 r. dokonano działu spadku na mocy, którego po dokonaniu spłaty pozostałych spadkobierców wnioskodawczyni stała się jedyną właścicielką nieruchomości wchodzących w skład spadku.

Zgodnie z art. 924 i 925 ww. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego).

Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy, wtedy bowiem następuje nabycie spadku. W związku z powyższym udział 999/1000 części w będących przedmiotem spadku nieruchomości wnioskodawczyni nabyła w 1981 r.

Zgodnie natomiast z art. 1035 ustawy - Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Z instytucją działu spadku mamy więc do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom stosownie do wielkości ich udziałów, przechodzą na nich. Ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadłyby poszczególnym spadkobiercom. Tak więc, na skutek działu spadku następuje "konkretyzacja" składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Jeżeli jednak w drodze działu spadku spadkobierca nabywa udział ponad wielkość, którą uprzednio nabył w spadku, to nabycie w drodze działu spadku, w części przekraczającej udział posiadany w spadku należy traktować jako nowe nabycie w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, nawet jeśli działu spadku dokonano bez wzajemnych spłat i dopłat.

Podsumowując, nabycie majątku w drodze spadku następuje w całości w dacie śmierci spadkodawcy jedynie wówczas, gdy w wyniku działu spadku spadkobierca nie nabywa majątku o wyższej wartości niż udział nabyty uprzednio w drodze spadku.

Z przedmiotowego wniosku wynika, że wnioskodawczyni w wyniku działu spadku nabyła stała się jedyną właścicielką nieruchomości wchodzących w skład spadku z obowiązkiem spłaty pozostałych spadkobierców, co oznacza, że jej udział w nieruchomościach uległ zwiększeniu. Zatem udział w wysokości 999/1000 nieruchomości, odpowiadający udziałowi nabytemu w drodze spadku, wnioskodawczyni nabyła w 1981 r. Pozostały udział w wysokości 1/1000 w przedmiotowych nieruchomościach, który uprzednio w drodze spadku nabyli pozostali spadkobiercy, wnioskodawczyni nabyła w wyniku działu spadku w 2010 r. na skutek spłaty pozostałych uczestników postępowania.

Odnosząc się zatem do wątpliwości wnioskodawczyni związanych z ustaleniem daty nabycia 999/1000 udziału w nieruchomości należy stwierdzić, że udział ten wnioskodawczyni nabyła w drodze spadku w 1981 r., tym samym 999/1000 przychodu uzyskanego ze sprzedaży przedmiotowej nieruchomości nie będzie stanowić w ogóle źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż pięcioletni termin określony zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy w stosunku do tego udziału upłynął z końcem 1986 r.

Stanowisko wnioskodawczyni uznano za prawidłowe.

W związku z powyższym skoro w odniesieniu do udziału w wysokości 999/1000 nie powstanie źródło przychodu pytanie nr 2 stało się bezzasadne.

Ponadto należy zauważyć, że tut. Organ nie dokonał oceny skutków podatkowych sprzedaży przedmiotowej nieruchomości w odniesieniu do udziału w wysokości 1/1000, który wnioskodawczyni nabyła w 2010 r., ponieważ wątpliwość wnioskodawczyni budziła wyłącznie kwestia ustalenia daty nabycia i skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości w odniesieniu do udziału w wysokości 999/1000.

W odniesieniu do powołanych przez wnioskodawczynię pism organów podatkowych należy stwierdzić, że orzeczenia te zapadły w indywidualnych sprawach i w świetle art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i tym samym nie mogą być wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Do wniosku wnioskodawczyni dołączyła plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem zdarzenia przyszłego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.