IBPBII/2/415-951/11/ŁCz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 19 sierpnia 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 22 sierpnia 2011 r.), uzupełnionym w dniach 5 września 2011 r. i 15 listopada 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży działek przyznanych w wyniku zniesienia współwłasności - jest prawidłowe.

W dniu 22 sierpnia 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży działek przyznanych w wyniku zniesienia współwłasności.

W związku z brakami formalnymi, pismami z dnia 26 sierpnia 2011 r. i 3 listopada 2011 r. Znak: IBPBII/2/415-951/11/ŁCz; wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnień dokonano w dniach 5 września 2011 r. i 15 listopada 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Na podstawie umowy darowizny z dnia 23 maja 2000 r. wnioskodawczyni nabyła udział #189; w nieruchomości gruntowej składającej się z 11 działek o łącznej powierzchni 1,2517 ha. Postanowieniem z dnia 29 września 2010 r. Sąd dokonał częściowego zniesienia współwłasności w ten sposób, że pięć działek o powierzchni 0,5363 ha wnioskodawczyni otrzymała na wyłączną własność (pięć działek o powierzchni 0,5391 ha otrzymał współwłaściciel), a w części dotyczącej jednej działki o powierzchni 0,1763 ha umorzono postępowanie o zniesienie współwłasności. Sąd nie orzekł spłaty ani żadnej dopłaty. Wartość nieruchomości o powierzchni 1 0754 ha będącej przedmiotem częściowego zniesienia współwłasności (10 działek) oszacowano na kwotę 1 182 940,00 zł z czego wartość działek które stały się własnością wnioskodawczyni wynosi 589 930,00 zł W dniu 5 sierpnia 2011 r. wnioskodawczyni zawarła umowę sprzedaży jednej z działek. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodu jest odpłatne zbycie nieruchomości, jeżeli następuje przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego w którym nastąpiło nabycie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy chwilą nabycia działek jest rok 2000 czy 2010.

Zdaniem wnioskodawczyni, nabycie nastąpiło w 2000 r., co powoduje, że obowiązek podatkowy nie powstaje. Prawo dysponowania nieruchomością na zasadzie współwłasności jest równoznaczne z jego posiadaniem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2 m.in.:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis cytowanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego, jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości upłynęło 5 lat, sprzedaż tej nieruchomości nie podlega w ogóle opodatkowaniu.

W myśl powyższego, rozstrzygającym faktem odnośnie ewentualnego opodatkowania odpłatnego zbycia przedmiotowej działki będzie moment i forma prawna nabycia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że wnioskodawczyni w dniu 29 września 2000 r. nabyła w drodze darowizny udział #189; w nieruchomości składającej się z 11 działek. W dniu 29 września 2010 r. Sąd dokonał częściowego zniesienia współwłasności 10 działek, a w zakresie jednej umorzył postępowanie. Częściowe zniesienie współwłasności zostało dokonane bez spłat i dopłat. Na skutek powyższego wnioskodawczyni otrzymała 5 działek, z których jedną sprzedała w dniu 5 sierpnia 2011 r. Wartość nieruchomości będącej przedmiotem częściowego zniesienia współwłasności wynosiła 1 182 940,00 zł, natomiast wartość 5 działek przyznanych wnioskodawczyni w wyniku powyższej czynności określono na kwotę 589 930,00 zł.

Przez pojęcie darowizny rozumieć należy typ umowy nazwanej, opisany w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z przepisem art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Natomiast celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności. Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy - o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.

Zgodnie z art. 210 i nast. Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności. Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy wyłącznie wówczas, jeżeli nabyta na własność rzecz mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbyło się bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego. Nie zmienia tego fakt, że zniesienia współwłasności dokonuje się bez spłat i dopłat. Zatem jeżeli przy dokonaniu zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad udział posiadany przed zniesieniem współwłasności oznacza to, że dla udziału w nieruchomości nabytego w drodze zniesienia współwłasności dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności.

W przedmiotowej sprawie w wyniku przeprowadzonego w dniu 29 września 2010 r. częściowego zniesienia współwłasności na wyłączną własność wnioskodawczyni przeszło 5 działek. Wartość działek nabytych przez wnioskodawczynię na dzień częściowego zniesienia współwłasności wynosiła 589 930,00 zł, natomiast łączna wartość działek będących przedmiotem częściowego zniesienia współwłasności określono na 1 182 940,00 zł. Należy zauważyć, że żaden ze współwłaścicieli nie miał, aż do chwili zniesienia współwłasności wyłącznego prawa własności do swojej działki. Dla celów podatku dochodowego przedmiotowe zniesienie współwłasności mogłoby stanowić nabycie, gdyby wystąpiło po stronie wnioskodawczyni przysporzenie majątku osobistego.

W tym miejscu należy podkreślić, że to nie powierzchnia działek jest miernikiem służącym do ustalenia czy w wyniku zniesienia współwłasności zwiększył się udział w nieruchomości a zarazem stan majątku osobistego współwłaściciela. Powierzchnia nie jest wyznacznikiem obiektywnym, może się bowiem zdarzyć, że największą wartość będzie miała działka o najmniejszej powierzchni - wszak o wartości działki nie decyduje tylko wielkość, ale również inne czynniki - np. zabudowanie działki, jej lokalizacja. Dlatego aby ustalić czy w wyniku zniesienia współwłasności udział wnioskodawczyni w nieruchomości powiększył się należy porównać wartość udziału wnioskodawczyni w nieruchomości przed zniesieniem współwłasności, ale we wszystkich działkach na jakich w dniu 29 września 2010 r. zniesiono współwłasność - z wartością działek otrzymanych w wyniku tego zniesienia. Dopiero jeżeli z porównania okaże się, że wartość nabytej nieruchomości jest większa od wartości udziałów jakie wnioskodawczyni przysługiwały przed zniesieniem współwłasności, to data zniesienia współwłasności tj. 29 września 2010 r. jest datą nowego nabycia, ale nie całej nieruchomości, lecz udziału jaki zyskał nabywca ponad udział nabyty pierwotnie w darowiźnie. Aby ustalić powyższe trzeba porównać wartość udziału posiadanego w 10 działkach będących przedmiotem częściowego zniesienia współwłasności z wartością działek otrzymanych na wyłączną własność w wyniku częściowego zniesienia współwłasności. Przed zniesieniem współwłasności wartość udziału wynosiła zatem: 1 182 940 zł x 1/2 = 591 470 zł natomiast po częściowym zniesieniu współwłasności wnioskodawczyni otrzymała nieruchomość składającą się z 5 działek wartą 589 930 zł (według oświadczenia wnioskodawczyni złożonego w uzupełnieniu wniosku). Powyższe wskazuje, że w wyniku zniesienia współwłasności udział wnioskodawczyni w porównaniu do wartości tego udziału przed zniesieniem współwłasności nie zwiększył się, a wręcz uległ zmniejszeniu. W tej sytuacji po stronie wnioskodawczyni nie wystąpiło przysporzenie majątku, zatem częściowego zniesienia współwłasności wymienionej wyżej nieruchomości w 2010 r. nie można traktować w kategorii nabycia.

Wobec tego sprzedaż jednej z działek w dniu 5 sierpnia 2011 r. nabytej w drodze darowizny w 2000 r. nastąpiła po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie, a tym samym nie będzie stanowić źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, iż przychód uzyskany przez wnioskodawczynię ze sprzedaży działki jaką nabyła w darowiźnie i w wyniku częściowego zniesienia współwłasności nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem dla celów podatku dochodowego częściowe zniesienie współwłasności nieruchomości nie stanowi daty nabycia.

Tym samym stanowisko wnioskodawczyni, że nabycie nastąpiło w 2000 r. co oznacza, iż obowiązek podatkowy nie powstaje, należało uznać za prawidłowe.

Ponadto organ podatkowy wskazuje, że jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnić się od stanu faktycznego, który wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.