IBPBII/2/415-867/10/HSt

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 9 sierpnia 2010 r. (data wpływu do tut. Biura - 11 sierpnia 2010 r.), uzupełnionym w dniu 13 października 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 11 sierpnia 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania sprzedaży nieruchomości.

Z uwagi na stwierdzone braki formalne, pismem z dnia 28 września 2010 r. Znak: IBPB II/2/415-867/10/HSt wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 13 października 2010 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 19 marca 1968 r. wnioskodawczyni zawarła związek małżeński. W dniu 3 lutego 1972 r. teściowa wnioskodawczyni dokonała darowizny na rzecz swoich trzech synów i ich żon. Przedmiotem darowizny były działki: 1/3 działki rolnej o nr 859 (obecnie działka 859/3), całość działki leśnej o nr 1336 oraz całość działki o nr 856, na której znajdował się budynek mieszkalny, obora i stodoła. W dniu 10 lutego 1975 r. urząd powiatowy wydał akt nadania własności ziemi, w wyniku którego wnioskodawczyni otrzymała w #189; części i jej mąż w #189; części następujące nieruchomości: działkę zabudowaną budynkiem mieszkalnym, oborą i stodołą o nr 856, działkę rolną o nr 859/3 oraz działkę leśną o nr 1336.

W dniu 10 grudnia 1996 r. małżeństwo wnioskodawczyni zostało rozwiązane przez rozwód. W dniu 17 stycznia 2005 r. były mąż wnioskodawczyni przeniósł własność swojej części działek nr 859/3, 856 oraz 1336 w formie darowizny na rzecz ich syna. W dniu 17 maja 2005 r. były mąż wnioskodawczyni zmarł.

Wnioskodawczyni złożyła w sądzie wniosek o zniesienie współwłasności. Przedmiotem postępowania o zniesienie współwłasności między wnioskodawczynią a jej synem były wyłącznie działki o nr 859/3, 1336 i 856.

Wyrokiem sądu rejonowego z dnia 24 marca 2009 r. przyznano wnioskodawczyni działkę rolną i leśną, tj. działki o nr 859/3 i nr 1336. Łączna wartość obu działek w operacie szacunkowym z 2008 r. wynosiła 62.500 zł. Syn wnioskodawczyni otrzymał działkę o nr 856 o wartości 148.000 zł. Po odliczeniu jego wkładu w remont domu sąd nakazał synowi wnioskodawczyni dopłacić jej kwotę 11.250 zł. Wnioskodawczyni postanowiła sprzedać w tym roku obie działki, tj. działkę o nr 859/3 i nr 1336.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wnioskodawczyni będzie musiała zapłacić 19% podatek dochodowy od sprzedaży nieruchomości.

Zdaniem wnioskodawczyni, nie powinna ona płacić 19% podatku od sprzedaży przyznanych jej na własność działek. Działki nr 859/3 i nr 1336 były częścią darowizny z dnia 3 lutego 1972 r. Jak twierdzi wnioskodawczyni nawet po dokonaniu darowizny przez jej byłego męża na rzecz ich syna w dniu 17 stycznia 2005 r. dalej była ona współwłaścicielką w równych częściach z ich synem. Po zniesieniu współwłasności w dniu 24 marca 2009 r. syn wnioskodawczyni otrzymał działkę zabudowaną nr 856 o wartości 148.000 zł, a wnioskodawczyni otrzymała działki nr 859/3 i nr 1336 o wartości 62.500 zł Sąd nakazał synowi dokonać dopłaty na rzecz wnioskodawczyni. Zdaniem wnioskodawczyni jej syn zyskał na zniesieniu współwłasności, a ona straciła.

W świetle obowiązującego stanu oprawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) źródłem przychodu jest - z zastrzeżeniem ust. 2 - odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości następuje po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, dla określenia właściwej podstawy prawnej normującej zasady opodatkowania przychodu uzyskanego z jej zbycia, istotne jest z punktu widzenia ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustalenie zarówno daty jak i formy nabycia nieruchomości.

W przedmiotowej sprawie wnioskodawczyni wraz z mężem nabyła w 1972 r. w drodze darowizny udziały w nieruchomości, a w 1975 r. otrzymała akt własności ziemi, w wyniku których wnioskodawczyni stała się ostatecznie współwłaścicielką poniższych nieruchomości:

* udziału wynoszącego #189; w nieruchomości obejmującej działkę zabudowaną budynkiem mieszkalnym, oborą i stodołą o nr 856,

* udziału wynoszącego #189; w nieruchomości obejmującej działkę rolną o nr 859/3,

* udziału wynoszącego #189; w nieruchomości stanowiącej działkę leśną (las) o nr 1336.

Pozostały udział w działkach nr 856, 859/3 oraz 1336 należał do męża wnioskodawczyni. Po orzeczeniu rozwodu mąż podarował w 2005 r. swój udział w przedmiotowych nieruchomościach synowi. Wnioskodawczyni złożyła w sądzie wniosek o zniesienie współwłasności. Wyrokiem sądu rejonowego z dnia 24 marca 2009 r. przyznano jej na wyłączność działkę rolną i leśną, tj. działki o nr 859/3 i nr 1336. Syn wnioskodawczyni otrzymał całą działkę o nr 856. Po odliczeniu jego wkładu w remont domu sąd nakazał mu dopłacić wnioskodawczyni kwotę 11.250 zł. Wnioskodawczyni postanowiła sprzedać w tym roku obie działki, tj. działkę o nr 859/3 i 1336.

Współwłasność jest instytucją prawa cywilnego uregulowaną w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego współwłasność polega na tym, iż własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom.

Zniesienie współwłasności stanowi odrębną instytucję prawa cywilnego, uregulowaną w art. 210 i art. 211 Kodeksu cywilnego. Celem postępowania o zniesienie współwłasności jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności. Na podstawie art. 210 Kodeksu cywilnego każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności, a ponadto może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości (art. 211 Kodeksu cywilnego).

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej rzeczy osobie na wyłączną własność w drodze zniesienia współwłasności jest nabyciem tej rzeczy. Stąd wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą, jak też stan jej majątku osobistego. Analogicznie, okoliczność, że udział innego współwłaściciela ulega pomniejszeniu, traktowana być musi w kategorii zbycia, gdyż w ten sposób ulega pomniejszeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (tu nieruchomości), jak też stan jej majątku osobistego.

Umowne bądź sądowne zniesienie współwłasności polegające na przyznaniu rzeczy jednemu ze współwłaścicieli, podczas gdy inny współwłaściciel otrzymuje spłatę, jest w świetle prawa cywilnego również formą odpłatnego zbycia, wyczerpującą jednocześnie dyspozycję przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Osoba, która otrzymuje dopłatę zbywa bowiem odpłatnie udział we współwłasności. Dopłata będzie w tym przypadku wyrażoną w pieniądzu równowartością zbytego udziału we wspólnym prawie, co oznacza, że pomiędzy współwłaścicielami dochodzi do wymiany dóbr majątkowych, tj. udziału w nieruchomości w zamian za środki pieniężne. W związku z tym po stronie dokonującego odpłatnego, tzn. w zamian za dopłatę, zbycia udziału w nieruchomości powstaje obowiązek podatkowy, o ile zdarzenie to ma miejsce przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie zbywanego udziału.

Działki, które w 2010 r. zamierza zbyć wnioskodawczyni stały się jej wyłączną własnością w 2009 r. w wyniku zniesienia współwłasności z synem.

Z opisanego we wniosku zdarzenia wynika jednoznacznie, że obie strony nie nabyły nieruchomości w ramach swoich udziałów. Wnioskodawczyni po zniesieniu współwłasności uzyskała bowiem udział w działkach 859/3 i 1336 o wartości mniejszej niż udział pierwotnie do niej należący w działkach 859/3, 856 i 1336, a drugi ze współwłaścicieli - jej syn - dokonał na jej rzecz dopłaty. Powyższe oznacza, że data zniesienia współwłasności czyli 2009 r. nie jest dla wnioskodawczyni datą nabycia od syna pozostałych udziałów w działce 859/3 i 1336.

Z uwagi na fakt, iż wnioskodawczyni jako współwłaścicielka nabyła udziały w zbywanych nieruchomościach odpowiednio w 1972 r. oraz w 1975 r. stwierdzić należy, iż w jej przypadku dochód z odpłatnego zbycia w 2010 r. nieruchomości nr 859/3 i 1336 powstanie po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

W związku z powyższym dochód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości nie podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zatem stanowisko wnioskodawczyni, iż nie powinna płacić podatku dochodowego od sprzedaży nieruchomości należało uznać za prawidłowe.

Do uzupełnienia wniosku dołączono dokumenty źródłowe. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawczynię i jej stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.