IBPBII/2/415-848/13/ŁCz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 sierpnia 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 22 sierpnia 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej zwrotu osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym w zakresie prawa do zwrotu w przypadku, gdy osoba fizyczna ubiegająca się o zwrot nie posiada pozwolenia na budowę wydanego na swoje imię i nazwisko - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 sierpnia 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej zwrotu osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym w zakresie prawa do zwrotu w przypadku, gdy osoba fizyczna ubiegająca się o zwrot nie posiada pozwolenia na budowę wydanego na swoje imię i nazwisko.

We wskazanym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 29 września 2005 r. wnioskodawca wraz z małżonkiem zawarł umowę o budowę budynku jednorodzinnego z firmą E. Sp. z o.o. Grunt, na którym miała być prowadzona budowa był własnością gminy Z., oddano w dzierżawę deweloperowi. Po zakończeniu budowy, na mocy oświadczenia złożonego przez prezydenta miasta Z., wnioskodawca miał zakupić ziemię od gminy i stać się właścicielami zarówno gruntu, jak i posadowionej na nim nowo wybudowanej nieruchomości. Pozwolenie na budowę zostało wystawione na firmę E. Sp. z o.o. i tylko ona mogła prowadzić prace budowlane. Deweloper ociągał się z prowadzeniem prac i kilkakrotnie składał oświadczenie o zmianie terminu zakończenia budowy (ostatnie określa zakończenie budowy na 30 marca 2008 r.). Od wiosny 2007 r. E. Sp. z o.o., mimo niedokończonej budowy budynku, nie prowadziła żadnych prac budowlanych.

Jednocześnie Krajowa Izba Obrachunkowa stwierdziła niezgodność z przepisami prawa złożonego przez prezydenta oświadczenia, więc wnioskodawca rozpoczął starania o prawne nabycie gruntu, na którym miał stanąć dom. Na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w dniu 18 czerwca 2008 r. wnioskodawca wraz z małżonkiem stał się właścicielem działki 275/24, na której E. Sp. z o.o. budowała dom i założył dla niej KW. Z uwagi na brak możliwości osiągnięcia porozumienia z deweloperem i brak podjęcia przez niego jakichkolwiek czynności zmierzających do zakończenia budowy, wnioskodawca sam rozpoczął prace zmierzające do zakończenia budowy, osobiście ponosząc nakłady finansowe związane z zakupem materiałów związanych z budową domu. Na zakupione materiały budowlane wnioskodawca posiada imiennie wystawione na niego faktury.

Pozwolenie na budowę zostało wystawione na firmę E. Sp. z o.o. Ponieważ deweloper nie wywiązał się z umowy na budowę domu i okazał się niesolidną firmą deweloperską, wiosną 2010 r. wnioskodawca próbował porozumieć się z firmą E. Sp. z o.o., by przekazała cesję pozwolenia na budowę wraz z pełną dokumentacją techniczną. Wnioskodawca sam wówczas mógłby oficjalnie dokończyć budowę domu i zgłosić dom do użytkowania. E. Sp. z o.o. oczekiwała w zamian za to rozliczenia finansowego, w wysokości na jaką wnioskodawca nie mógł się zgodzić. Dlatego nie otrzymał od dewelopera cesji pozwolenia na budowę. W podobnej sytuacji jak wnioskodawca była spora grupa mieszkańców.

Wobec powyższego wnioskodawca czynił starania w Powiatowym Inspektoracie Nadzoru Budowlanego, by po zakończeniu prac móc zgłosić budynek do odbioru i uzyskać zgodę na użytkowanie. W dniu 28 marca 2011 r. wnioskodawca złożył pismo do PINB o wszczęcie postępowania w sprawie udzielenia pozwolenia na użytkowanie domu jednorodzinnego, a w ślad za tym w dniu 18 lipca 2011 r. wnioskodawca złożył w PINB oświadczenie z wnioskiem o wygaszenie decyzji pozwolenia na wznowienie robót wydanej dla E. Sp. z o.o. W dniu 18 stycznia 2012 r. PINB wydał decyzję o wygaśnięciu decyzji na wznowienie robót budowlanych dla firmy E. Sp. z o.o. Ostatecznie w dniu 21 sierpnia 2012 r. wnioskodawca otrzymał z Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego decyzję o pozwoleniu na użytkowanie budynku prowadzonej inwestycji.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytania:

1. Czy pozwolenie na użytkowanie inwestycji może być wystarczającym potwierdzeniem posiadania prawa do zwrotu części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych w związku z budową budynku mieszkalnego przez inwestora będącego osobą fizyczną i posiadającego prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, w sytuacji, gdy pozwolenie na budowę otrzymał wykonawca.

2. Czy pozwolenie na użytkowanie inwestycji może stanowić podstawę posiadania prawa do zwrotu części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych w związku z budową budynku mieszkalnego w sytuacji, gdy uzyskanie pozwolenia na budowę lub jego cesji nie jest możliwe, inwestor (osoba fizyczna) ponosi koszty na dokończenie prac, a wykonawca zaprzestaje prowadzenia prac, traci pozwolenie na budowę - pozwolenie zostaje uchylone.

Zdaniem wnioskodawcy, zgodnie z podpisaną przez wnioskodawcę z firmą E. Sp. z o.o. umową na budowę budynku jednorodzinnego wykonawcą umowy na budowę domu zlokalizowanego na działce nr 275/24 miała być firma E. Sp. z o.o. Inwestorem był wnioskodawca wraz z małżonkiem, płacący w określonych ratach wynagrodzenie wykonawcy za wykonane prace budowlane. Pozwolenie na budowę było wystawione na wykonawcę - dewelopera, firmę E. Sp. z o.o.

Deweloper nie wywiązał się z umowy, wobec czego, zgodnie z zapisami umowy, otrzymał wynagrodzenie tylko za wykonane prace. Za prace niewykonane firma E. Sp. z o.o. nie otrzymała wynagrodzenia. Deweloper odmówił przekazania cesji pozwolenia na budowę, wobec czego wnioskodawca podjął samodzielnie indywidualną procedurę w Powiatowym Inspektoracie Nadzoru Budowlanego zmierzającą do uzyskania decyzji o zakończeniu budowy i pozwoleniu na użytkowanie. Taką decyzję wnioskodawca otrzymał dopiero 21 sierpnia 2012 r., po zakończeniu prac związanych z budową (na które wcześniej poniósł nakłady finansowe).

Od momentu stania się właścicielem nieruchomości gruntowej, na jakiej miał być wybudowany dom, wnioskodawca samodzielnie rozpoczął prace zmierzające do zakończenia budowy ponosząc koszty zakupu materiałów budowlanych niezbędnych do zakończenia inwestycji. Na zakupione w okresie od czerwca 2008 r. (gdy uzyskał prawo własności do nieruchomości) do sierpnia 2012 r. (gdy uzyskał pozwolenie na użytkowanie) materiały budowlane wnioskodawca posiada stosowne faktury, wystawione imiennie na niego.

Mimo że nigdy nie otrzymał od dewelopera cesji pozwolenia na budowę, otrzymał pozwolenie na użytkowanie nowo wybudowanego domu.

Ponieważ w okresie, gdy wnioskodawca posiadał prawo do nieruchomości, na której budowany był jego dom:

- tym samym posiadanie decyzji pozwolenia na użytkowanie może stanowić przesłankę spełnieniem warunku posiadania prawa do zwrotu niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym.

Ustawa z dnia 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym reguluje zasady zwrotu osobom fizycznym części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych przez te osoby w związku z budową i remontem budynku mieszkalnego lub jego części. Jeśli zgodnie ze stanem faktycznym:

* osoba fizyczna ponosi te wydatki, co może udokumentować odpowiednimi fakturami,

* osoba fizyczna na swojej nieruchomości buduje swój dom,

* dom posiada wszystkie wymagane prawem instalacje, uzgodnienia i projekty, co potwierdza prawne pozwolenie na użytkowanie,

- powinna uzyskać prawo do zwrotu niektórych wydatków związanych z budownictwem.

Wnioskodawca nie mógł uzyskać pozwolenia na budowę, bo takowe pozwolenie posiadał deweloper, a decyzja o nim została wygaszona dopiero w styczniu 2012 r. - w momencie, gdy wnioskodawca już starał się uzyskać pozwolenie na użytkowanie. Cesji pozwolenia na budowę od dewelopera nie mógł uzyskać.

Jeśli w zamyśle ustawodawcy było, by zwrot otrzymywał ten kto ponosi wydatki związane z budową, a zgodnie ze stanem faktycznym to wnioskodawca je ponosił i jest w stanie to udokumentować, to powinien mieć prawo do skorzystania ze zwrotu. Tym bardziej, że decyzja o pozwoleniu na użytkowanie jest potwierdzeniem, że dom ten rzeczywiście został wybudowany, a jego budowa została zakończona.

Zdaniem wnioskodawcy, ustawa w jakiś sposób miała ułatwiać osobom fizycznym zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych, a kończąc samodzielnie budowę szybciej zakończył inwestycję i zamieszkał we własnym domu.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje.

Zasady zwrotu osobom fizycznym części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych przez te osoby w związku z budową i remontem budynku mieszkalnego lub jego części reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz. U. Nr 177, poz. 1468 z późn. zm.).

Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy osoba fizyczna ma prawo do zwrotu części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych w związku z budową budynku mieszkalnego.

W art. 2 pkt 1 ww. ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym została zawarta definicja budynku mieszkalnego. W myśl tego przepisu, ilekroć w ustawie jest mowa o budynku mieszkalnym - rozumie się przez to budynek lub jego część, służące zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, oraz związane z nimi urządzenia techniczne zapewniające możliwość użytkowania tego budynku lub jego części zgodnie z ich przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków.

Zgodnie z art. 3 ust. 2 ww. ustawy zwrot, o którym mowa w ust. 1, dotyczy wydatków poniesionych i udokumentowanych fakturami wystawionymi od dnia 1 maja 2004 r.

Ponadto zwrot, o którym mowa powyżej, dotyczy wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych, które do dnia 30 kwietnia 2004 r. były opodatkowane stawką podatku od towarów i usług w wysokości 7%, a od dnia 1 maja 2004 r. są opodatkowane podatkiem VAT, tj. stawką 22% i wyższą (art. 3 ust. 3 w zw. z art. 11a ust. 1 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 3 ust. 4 ww. ustawy dokumentem stanowiącym podstawę do obliczenia kwoty zwrotu części wydatków, o których mowa w ust. 1, jest faktura wystawiona dla osoby fizycznej.

Ponadto podkreślić należy, że stosownie do art. 4 ust. 1 ww. ustawy prawo do zwrotu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, przysługuje, pod warunkiem że osoba fizyczna lub jej małżonek nie dokonywali czynności, o których mowa w art. 3 ust. 1, jako podatnicy podatku od towarów i usług, w celu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

W myśl natomiast art. 4 ust. 2 ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym, prawo do zwrotu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, przysługuje pod warunkiem, że osoba fizyczna posiada:

Stosownie do art. 5 ust. 1 ww. ustawy zwrot, o którym mowa w art. 3 ust. 1, dokonywany jest na wniosek osoby fizycznej złożony w urzędzie skarbowym. Jeżeli osoba fizyczna pozostaje w związku małżeńskim, wniosek może być złożony wspólnie z małżonkiem lub odrębnie przez każdego z małżonków. Jeżeli małżonkowie składają odrębne wnioski, do różnych urzędów skarbowych, są jednocześnie obowiązani zawiadomić o złożeniu wniosku urząd skarbowy właściwy dla złożenia wniosku przez małżonka (art. 5 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z art. 5 ust. 5 ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym do wniosku, o którym mowa w ust. 1, należy załączyć kopię:

Z treści powołanych wyżej przepisów wynika jednoznacznie, że prawo do ubiegania się o zwrot części podatku od towarów i usług zawartego w cenie materiałów przysługuje m.in. pod warunkiem, że osoba fizyczna, która poniosła wydatki na budowę budynku mieszkalnego posiada pozwolenie na budowę, zgodnie z ustawą - Prawo budowlane oraz faktury, które potwierdzają poniesienie wydatków i są wystawione na osobę fizyczną ubiegającą się o zwrot.

Pozwolenie na budowę, w myśl art. 3 pkt 12 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późn zm.), to decyzja administracyjna zezwalająca na rozpoczęcie i prowadzenie budowy lub wykonywanie robót budowlanych innych niż budowa obiektu budowlanego.

Zatem w przypadku inwestycji, dla której zgodnie z ustawą - Prawo budowlane wymagane jest pozwolenie na budowę (czyli m.in. budowa budynku mieszkalnego) jednym z obligatoryjnych warunków uzyskania zwrotu części wydatków, który spełnić musi osoba ubiegająca się o taki zwrot jest posiadanie pozwolenia na budowę, którego kopię należy również załączyć do wniosku składanego w urzędzie skarbowym w związku ze zwrotem. Tym samym brak posiadania ww. dokumentu tj. pozwolenia na budowę przez osobę ubiegająca się o zwrot części wydatków poniesionych w związku z budową pozbawia ją możliwości uzyskania takiego zwrotu.

Przy czym ustawodawca wskazując, że osoba fizyczna ubiegająca się o zwrot wydatków winna posiadać pozwolenie na budowę nie stanowi bynajmniej, że osoba ta winna posiadać pozwolenie, na którym jako inwestor figuruje jakakolwiek osoba czy firma. Podmiot inwestora winien być zgodny z podmiotem ubiegającym się o zwrot. Posiadać pozwolenie na budowę nie oznacza bowiem posiadać pozwolenie wydane na cudze imię i nazwisko, ale posiadać pozwolenie na budowę wydane na swoje imię i nazwisko. Brak wydanego w związku z inwestycją, na którą poniesiono wydatki - czyli m.in. budową budynku mieszkalnego, pozwolenia na budowę, na imię i nazwisko osoby ubiegającej się o zwrot części wydatków w związku z tą budową wyklucza możliwość uzyskania zwrotu części podatku VAT zawartego w cenie zakupionych przez tę osobę materiałów budowlanych.

Zauważyć bowiem należy, że gdyby dla ustawodawcy nie miało znaczenia, kto jest stroną (inwestorem) pozwolenia na budowę nie wskazywałby w przepisie art. 4 ust. 2 ustawy, że prawo do zwrotu przysługuje pod warunkiem, że osoba fizyczna (ubiegająca się o zwrot) posiada m.in. pozwolenie na budowę, ale że prawo do zwrotu przysługuje pod warunkiem, że dla danej inwestycji pozwolenie na budowę zostało wydane. Natomiast wskazując, że osoba fizyczna ubiegająca się o zwrot musi posiadać pozwolenie na budowę ustawodawca jednoznacznie wskazał, że pozwolenie na budowę na swoje imię i nazwisko musi posiadać osoba fizyczna ubiegająca się o zwrot.

Podsumowując, osobie fizycznej przysługuje prawo do zwrotu części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych w związku z budową budynku mieszkalnego pod warunkiem, że posiada m.in. pozwolenie na budowę, które zobowiązana będzie również dołączyć do wniosku w sprawie zwrotu składanego w urzędzie skarbowym. Oznacza to, że posiadanie pozwolenia na budowę jest warunkiem niezbędnym aby ubiegać się o zwrot, a stroną tej decyzji bezwzględnie winna być osoba ubiegająca się o zwrot. Osoba ubiegająca się o zwrot części wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym winna zatem posiadać i dołączyć do wniosku o zwrot pozwolenie na budowę, na którym to ona figuruje jako strona, na rzecz której została wydana decyzja o pozwoleniu na budowę.

Przenosząc zatem powyższe uregulowania na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o interpretację wynika, że wnioskodawca nigdy nie posiadał pozwolenia na budowę w rozumieniu przepisów ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym. Wnioskodawca dysponuje wyłącznie pozwoleniem na użytkowanie budynku, a nie pozwoleniem na budowę wydanym na swoje imię i nazwisko. Z tego powodu Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, nie może potwierdzić, że wnioskodawca ma uprawnienie, aby ubiegać się o zwrot części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych skoro nie posiada pozwolenia na budowę, na którym figuruje jako inwestor, czyli strona decyzji, które to pozwolenie jest niezbędnym warunkiem ubiegania się o zwrot części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych w związku z budową budynku mieszkalnego.

Bez znaczenia dla uzyskania zwrotu części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych pozostaje okoliczność z jakiego powodu osoba ubiegająca się o zwrot części wydatków poniesionych w związku z budową nie posiada pozwolenia na budowę wydanego na swoje imię i nazwisko. Ustawodawca nie przewidział bowiem żadnych wyjątków, które usprawiedliwiałyby brak posiadania przez osobę ubiegającą się o zwrot pozwolenia na budowę, wydanego na imię i nazwisko tej osoby w przypadku ubiegania się o zwrot w związku z budową budynku mieszkalnego, na którą to budowę zgodnie z Prawem budowlanym pozwolenie jest wymagane. Ponadto nie ma wpływu na prawo do ubiegania się o zwrot części wydatków poniesionych w związku z budową fakt posiadania przez wnioskodawcę decyzji o pozwoleniu na użytkowanie budynku. Ustawodawca nie uzależnił prawa do zwrotu od uzyskania pozwolenia na użytkowanie budynku po jego wybudowaniu. Ustawa o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym wprost wskazuje, że jednym z warunków umożliwiających ubieganie się o zwrot części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych związku z budową budynku mieszkalnego jest posiadanie i dołączenie do wniosku pozwolenia na budowę wydanego na imię i nazwisko osoby ubiegającej się o zwrot, którego w niniejszej sprawie wnioskodawca w ogóle nie posiada i nigdy nie posiadał. Wnioskodawca posiada bowiem wyłącznie pozwolenie na użytkowanie budynku, które nie jest pozwoleniem na budowę, zatem na jego podstawie nie przysługuje mu prawo do ubiegania się o zwrot części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych związanych z budową budynku mieszkalnego.

Tym samym stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Należy także wskazać, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej. Niniejsza interpretacja została zatem wydana dla wnioskodawcy jako występującego z wnioskiem. Małżonek wnioskodawcy chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinien wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie i uiścić stosowna opłatę.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.