IBPBII/2/415-829/13/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 9 sierpnia 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 13 sierpnia 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 sierpnia 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

We wskazanym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 28 grudnia 2010 r., będąc jedynym spadkobiercą, nabył w drodze spadku po zmarłej 30 listopada 2010 r. matce własnościowe prawo do lokalu spółdzielczego. W dniu 7 stycznia 2011 r. wnioskodawca złożył w urzędzie skarbowym zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2. Na podstawie ww. zgłoszenia naczelnik urzędu skarbowego 13 stycznia 2011 r. wydał zaświadczenie, z którego wynikało, że na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn wnioskodawca został zwolniony z obowiązku zapłaty podatku w związku z nabyciem w drodze spadku ww. własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. W dniu 25 marca 2013 r. zgodnie z aktem notarialnym wnioskodawca dokonał sprzedaży ww. własnościowego prawa do lokalu spółdzielczego za kwotę 121.000 zł.

Po upływie miesiąca od daty sprzedaży, nabytego w drodze spadku własnościowego prawa do lokalu spółdzielczego, wnioskodawca zakupił 25 kwietnia 2013 r., na podstawie aktu notarialnego własnościowe prawo do lokalu spółdzielczego za kwotę 160.000 zł. Na zakup ww. własnościowego prawa do lokalu spółdzielczego wnioskodawca przeznaczył w całości kwotę uzyskaną ze sprzedaży własnościowego prawa do lokalu (stanowiącą 75,6% wartości zakupionego własnościowego prawa do lokalu), uzupełniając ją systematycznie gromadzonymi przez kilka lat oszczędnościami (stanowiącymi 24,4% wartości zakupionego własnościowego prawa do lokalu).

Wnioskodawca rozważa w przyszłości ustanowienie z córką współwłasności zakupionego przez siebie własnościowego prawa do lokalu spółdzielczego obejmującej udział córki w 1/5 części we własnościowym prawie do lokalu spółdzielczego i pozostawienie udziału wnioskodawcy w 4/5 części we własnościowym prawie do lokalu spółdzielczego. Wyceniony udział córki we własnościowym prawie do lokalu spółdzielczego wynosiłby 32 000 zł, a wyceniony udział wnioskodawcy we własnościowym prawie do lokalu spółdzielczego wynosiłby 128 000 zł.

W związku z powyższym zdarzeniem zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku gdyby wnioskodawca, nie wyzbywając się tytułu własności spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu i nie rezygnując przez to z realizacji własnych celów mieszkaniowych związanych z zakupem własnościowego prawa do lokalu spółdzielczego, na zakup którego przeznaczył kwotę przewyższającą o 39 000 zł kwotę przychodu uzyskanego ze sprzedaży własnościowego prawa do lokalu spółdzielczego, które wcześniej nabył w drodze spadku po matce, ustanowił z córką współwłasność zakupionego własnościowego prawa do lokalu spółdzielczego obejmującą udział córki w 1/5 części we własnościowym prawie do lokalu spółdzielczego, który to udział córki byłby wyceniony na kwotę 32 000 zł, pozostawiając jednocześnie udział wnioskodawcy w 4/5 części we własnościowym prawie do lokalu spółdzielczego, który to udział wnioskodawcy byłby wyceniony na kwotę 128 000 zł, będzie mógł skorzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem wnioskodawcy, jeśli ustanowiłby z córką współwłasność zakupionego przez siebie własnościowego prawa do lokalu spółdzielczego obejmującą udział córki w 1/5 części we własnościowym prawie do lokalu spółdzielczego, który byłby wyceniony na kwotę 32 000 zł, pozostawiając jednocześnie swój udział w 4/5 części we własnościowym prawie do lokalu spółdzielczego, który byłby wyceniony na kwotę 128 000 zł, wnioskodawca będzie mógł skorzystać ze zwolnienia podatkowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Swoje stanowisko wnioskodawca uzasadnia tym, że:

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego przepisu, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że wnioskodawca nabył w spadku po matce zmarłej 30 listopada 2010 r. własnościowe prawo do lokalu spółdzielczego. Mieszkanie to zostało sprzedane 25 marca 2013 r., a więc przed upływem 5 lat licząc od końca roku, w którym miało miejsce nabycie.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych.

Stosownie do art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Tak więc dniem nabycia spadku przez spadkobiercę jest data śmierci spadkodawcy, a postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku czy akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Analizując zatem skutki podatkowe sprzedaży mieszkania, należy stwierdzić, że przychód uzyskany przez wnioskodawcę z tytułu odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego opodatkowany będzie według przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2009 r. z uwagi na fakt nabycia mieszkania w 2010 r.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od dnia 1 stycznia 2009 r.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 i art. 45 ust. 4 pkt 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r., od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (...) (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Można do takich kosztów zaliczyć np.: związane ze zbyciem koszty wyceny sprzedawanej nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości.

Natomiast stosownie do art. 22 ust. 6d ww. ustawy za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość ww. nakładów, stosownie do art. 22 ust. 6e tej ustawy, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Podsumowując, podstawę obliczenia podatku stanowi dochód czyli różnica pomiędzy przychodem uzyskanym ze sprzedaży mieszkania (ustalonym zgodnie z art. 19) a kosztami uzyskania przychodu (ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6d), powiększona o sumę odpisów amortyzacyjnych dokonanych przez wnioskodawcę od zbywanego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Stosownie do art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy stanowi, że wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Natomiast w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie (art. 30e ust. 7 ww. ustawy).

Z istoty rozwiązania zawartego w cytowanym art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że podstawową okolicznością decydującą o możliwości skorzystania z omawianego zwolnienia jest przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości i określonych praw majątkowych począwszy od daty sprzedaży nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym została ona dokonana, na wskazane w art. 21 ust. 25 ww. ustawy cele mieszkaniowe. Zawarte w tym przepisie wyliczenie tzw. wydatków mieszkaniowych, których realizacja uprawnia do zastosowania ww. zwolnienia ma charakter wyczerpujący (enumeratywny).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że przed upływem 2 lat licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie lokalu mieszkalnego nabytego w spadku wnioskodawca nabył spółdzielcze własnościowe prawo do innego lokalu mieszkalnego. W przyszłości wnioskodawca zamierza uczynić córkę współwłaścicielką tego lokalu w udziale 1/5 a do wnioskodawcy należeć będzie udział w wysokości 4/5 w tym lokalu.

W niniejszej sprawie wątpliwość wnioskodawcy budzi czy zrealizował cel mieszkaniowy zgodnie z wolą ustawodawcy i czy w konsekwencji dochód z odpłatnego zbycia lokalu nabytego w drodze spadku jest zwolniony z opodatkowania skoro został w całości wydatkowany na nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, do którego udział w wysokości 1/5 wnioskodawca w przyszłości przekaże córce.

Z treści przepisu art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. b ww. ustawy wynika, że jednym z celów mieszkaniowych jest nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w nim. Nie ma zatem przeszkód aby podatnik chcąc skorzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy przychód uzyskany z tytułu odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego przeznaczył na nabycie innego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Należy jednak zauważyć, że w niniejszej sprawie wnioskodawca nabył przedmiotowe mieszkanie i zamierza udział w wysokości 1/5 w tym mieszkaniu przekazać córce. Wnioskodawca zatem już w momencie składania wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wie, że mieszkanie, które nabył m.in. ze środków ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nabytego w spadku, przekaże w udziale 1/5 na rzecz córki. To oznacza, że w momencie składania zeznania PIT-39 za rok 2014 wnioskodawca będzie świadomy, że mieszkania w udziale 1/5 nie nabędzie dla siebie a dla córki, co oznacza, że w części zrealizuje cele mieszkaniowe córki. Tym samym wielkość udziału wnioskodawcy we współwłasności przedmiotowego lokalu będzie determinowała wysokość wydatków, które mogą zostać odliczone jako poniesione na własne cele mieszkaniowe. Sprzeczne z celem zwolnienia jest bowiem odliczanie wydatków bez względu na fakt, że udział w mieszkaniu bądź całe mieszkanie po jego nabyciu podatnik ma zamiar zbyć na rzecz innej osoby. Oznaczałoby to bowiem, że odliczone będą wydatki, które finansowałyby realizację cudzych potrzeb mieszkaniowych, w niniejszej sprawie potrzeb mieszkaniowych córki wnioskodawcy. Przewidując omawiane zwolnienie ustawodawca w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 131 w sposób niebudzący wątpliwości podkreślił, że zwolnieniu podlegać będzie tylko taki dochód, który wydatkowany zostanie na "własne cele mieszkaniowe". Przy czym "własne cele mieszkaniowe" w takim przypadku należy rozumieć jednoznacznie zgodnie z wykładnią literalną. Realizacja własnych celów mieszkaniowych winna polegać na tym, że w przypadku nabycia nowej nieruchomości lub prawa to w nich podatnik faktycznie winien takie cele realizować. W opisanym we wniosku zdarzeniu wnioskodawca wskazał, że zakupione spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego zamierza w udziale 1/5 przekazać na rzecz córki. Tym samym w lokalu tym cele mieszkaniowe realizować będzie nie tylko wnioskodawca, lecz również jego córka. Oznacza to, że Organ nie może potwierdzić prawidłowości stanowiska wnioskodawcy, że ma prawo do zwolnienia z opodatkowania całego dochodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nabytego w spadku, w związku z wydatkowaniem środków z tej sprzedaży na nabycie 25 kwietnia 2013 r. innego lokalu. Kwota uzyskana ze sprzedaży lokalu nabytego w spadku a przeznaczona na nabycie 25 kwietnia 2013 r. spółdzielczego własnościowego lokalu mieszkalnego, odpowiadająca udziałowi 1/5, nie będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy, bowiem uznać należy, że została przeznaczona w tej części na nabycie lokalu dla córki.

Należy zgodzić się z wnioskodawcą, że w przypadku gdyby kupił udział w lokalu w wysokości 4/5, to zwolnieniu podlegałyby środki w wysokości przeznaczonej na nabycie tego udziału (w całości jeżeli cena nabycia tego udziału byłaby równa lub wyższa kwocie uzyskanej ze sprzedaży mieszkania nabytego w spadku), ale nie można się z nim zgodzić, że byłaby to taka sama sytuacja jak przedstawiona w niniejszym wniosku. Wnioskodawca przeznaczyłby bowiem środki ze sprzedaży na nabycie udziału 4/5 (w stosunku do środków wydanych na nabycie tego udziału należałoby rozpatrywać zwolnienie) a córka wnioskodawcy musiałaby przeznaczyć na nabycie środki pieniężne odpowiadające udziałowi 1/5. Natomiast w niniejszej sprawie wnioskodawca nabył mieszkanie jako jedyny właściciel - poniósł zatem w całości wydatki odpowiadające cenie nabycia mieszkania #61485; a przekazując córce udział 1/5 przekazuje jej udział zarówno w części nabytej za środki ze sprzedaży mieszkania nabytego w spadku jak i w części nabytej ze środków własnych. Dlatego 1/5 środków ze sprzedaży mieszkania nabytego w spadku nie będzie mogła korzystać ze zwolnienia, bowiem w tej części środki ze sprzedaży mieszkania nie zostały wydatkowane na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych wnioskodawcy, ale jego córki.

Wydatkiem na własny cel mieszkaniowy wnioskodawcy może być natomiast część kwoty, uzyskanej ze sprzedaży lokalu nabytego w spadku a przeznaczonej na nabycie 25 kwietnia 2013 r. spółdzielczego własnościowego lokalu mieszkalnego, odpowiadająca udziałowi 4/5 w tym lokalu, jeżeli wnioskodawca w lokalu rzeczywiście będzie realizował własne cele mieszkaniowe, a więc będzie w nim mieszkał. Można odnieść wrażenie, że zdaniem wnioskodawcy, o prawie do zwolnienia decyduje samo nabycie na własność spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Nic bardziej mylnego.

Podkreślenia wymaga bowiem, że ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wypływa daleko idąca konsekwencja zawarta w stwierdzeniu "własne cele mieszkaniowe". U podstaw omawianego zwolnienia legło bowiem założenie, że nie powinny być opodatkowane środki wydane na realizację własnego celu mieszkaniowego zbywającego. Powyższe wynika wprost z brzmienia przepisu normującego zwolnienie. Przy czym "własne cele mieszkaniowe" w takim przypadku należy rozumieć jednoznacznie zgodnie z wykładnią literalną. Realizacja własnych celów mieszkaniowych winna polegać na tym, że w przypadku nabycia lokalu mieszkalnego to w nim podatnik faktycznie winien takie cele realizować, a więc mieszkać. Nie wystarczy być zatem właścicielem lub współwłaścicielem mieszkania - w mieszkaniu tym trzeba jeszcze faktycznie mieszkać. Fakt ten będzie podlegał szczegółowej i ostatecznej weryfikacji przez organ podatkowy w toku postępowania podatkowego.

Oznacza to, że jako wydatki na własny cel mieszkaniowy wnioskodawca będzie mógł odliczyć 4/5 kwoty uzyskanej ze sprzedaży lokalu nabytego w spadku a przeznaczonej na nabycie 25 kwietnia 2013 r. spółdzielczego własnościowego lokalu mieszkalnego, jeżeli w nabytym lokalu wnioskodawca rzeczywiście będzie realizował własne cele mieszkaniowe, a więc będzie w nim mieszkał, a zamiarem wnioskodawcy nie będzie chęć uchylenia się od opodatkowania. W tym miejscu wskazać należy, że dla wnioskodawcy została już wydana w dniu 2 sierpnia 2013 r. interpretacja indywidualna Znak: IBPBII/2/415-525/13/JG, w której odmówiono wnioskodawcy zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ze względu na fakt, że wnioskodawca zakupione ze środków ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nabytego w spadku - spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu miał zamiar po nabyciu darować córce, w związku z faktem zmiany przez nią stanu cywilnego. Organ stwierdził wówczas, że zwolnienie wnioskodawcy nie przysługuje bowiem powyższe okoliczności bezwzględnie świadczyły o tym, że darując nabyty lokal mieszkalny córce, a w konsekwencji wyzbywając się tytułu własności przedmiotowego lokalu, nie można mówić o realizowaniu osobistych celów mieszkaniowych wnioskodawcy. Tym samym darowizna lokalu mieszkalnego nabytego ze środków ze sprzedaży innego lokalu mieszkalnego powoduje, że taka sytuacja nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast aktualnie wnioskodawca wskazał, że nie wyzbędzie się prawa własności do lokalu zakupionego m.in. ze środków ze sprzedaży lokalu nabytego w spadku, ale udział w tym lokalu w wysokości 1/5 przekaże córce. Skoro zatem wcześniej wnioskodawca chciał mieszkanie w całości darować córce a obecnie wnioskodawca wskazał, że chce zachować udział 4/5 w lokalu (wartość udziału w takiej wysokości przewyższa bowiem środki uzyskane ze sprzedaży lokalu nabytego w spadku), to działanie takie może budzić wątpliwości co do faktycznego zamiaru wnioskodawcy. Aby wnioskodawca mógł skorzystać ze zwolnienia 4/5 kwoty uzyskanej ze sprzedaży będzie musiał wykazać przed właściwym organem podatkowym, że mieszkanie zakupił po to aby zrealizować swoje potrzeby mieszkaniowe a nie potrzeby mieszkaniowe córki. Innymi słowy wnioskodawca skorzysta ze zwolnienia jedynie wówczas, kiedy w tym mieszkaniu zamieszka. Ustawodawca nie przewidział ulgi mieszkaniowej dla podatników, którzy zamiast zaspokajać własne potrzeby mieszkaniowe planują jedynie wspomagać swoje dzieci i to z myślą o nich a nie o sobie - nabywają mieszkania.

Powtórzyć bowiem wypada, że poprzedzenie wyrażenia "cele mieszkaniowe" przymiotnikiem "własne" świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 i dopisując ten przymiotnik, przesądził, że celem nadrzędnym jest zwolnienie tylko takiego przychodu, który wydatkowany zostanie na zaspokojenie "własnych" potrzeb mieszkaniowych. Tak więc uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy zwolnienie od podatku dochodowego w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika. Zwolnieniem tym nie są objęte przychody ze sprzedaży nieruchomości a przeznaczone na zakup innych nieruchomości w sytuacji, gdy czynności te wskazują na działanie mające na celu uchylenie się od opodatkowania.

Podsumowując, o prawie do skorzystania ze zwolnienia wymienionego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy decydować będzie wydatkowanie nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży dochodu z tej sprzedaży na realizację własnych celów mieszkaniowych. W przypadku gdy wnioskodawca przeznaczył środki ze sprzedaży mieszkania na zakup innego mieszkania, a następnie dokona darowizny udziału 1/5 w tym lokalu na rzecz swojej córki, to wówczas nie ma on prawa do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w odniesieniu do całości dochodu ze sprzedaży. U podstaw omawianego zwolnienia leżało założenie, że celem ustawodawcy jest zwolnienie przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości lub praw i przeznaczenie uzyskanych środków na realizację własnych celów mieszkaniowych. Darując nabyty lokal mieszkalny w udziale 1/5 córce, a w konsekwencji zostając współwłaścicielem tego mieszkania wnioskodawca przesądza, że nie można mówić o realizowaniu wyłącznie jego osobistych celów mieszkaniowych. Tym samym darowizna udziału 1/5 w lokalu mieszkalnym nabytego ze środków ze sprzedaży innego lokalu mieszkalnego powoduje, że nie cała kwota tych środków może zostać uwzględniona przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jak wynika bowiem z przedstawionego zdarzenia wnioskodawca nabył lokal nie tylko dla siebie, ale również dla swojej córki. Wnioskodawca wyraźnie wskazuje, że 1/5 lokalu przekaże córce. Oznacza to, że wyłącznie 4/5 środków uzyskanych ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nabytego w spadku a przeznaczonych przez wnioskodawcę na nabycie innego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego może zostać uwzględnionych, jako poniesione na własne cele mieszkaniowe wnioskodawcy. Przy czym prawo do zwolnienia kwoty 4/5 będzie przysługiwało wnioskodawcy, jeśli w nabytym lokalu wnioskodawca faktycznie zamieszka a więc spełni przesłankę wydatkowania środków na własne cele mieszkaniowe. Ulga nie jest przeznaczona dla podatników, którzy kupują lokal mieszkalny po to, aby w tym lokalu potrzeby mieszkaniowe zaspokajały inne osoby.

Stanowisko wnioskodawcy, że zwolnieniu z opodatkowania może podlegać cały dochód uzyskany ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nabytego spadku należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.