IBPBII/2/415-731/10/HSt

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 10 czerwca 2010 r. (data wpływu do tut. Biura - 16 czerwca 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości na podstawie tzw. ulgi meldunkowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 16 czerwca 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości na podstawie tzw. ulgi meldunkowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W 2009 r. wnioskodawca sprzedał mieszkanie, które zakupił w 2007 r. Składając w dniu 16 kwietnia 2010 r. zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2009, poprosił pracownika urzędu skarbowego o udzielenie mu informacji na temat obowiązków wynikających z faktu sprzedaży mieszkania. Wnioskodawca otrzymał informację, że może uzyskać zwolnienie z zapłaty podatku od dochodu uzyskanego ze sprzedaży, jeżeli był w tym mieszkaniu zameldowany dłużej niż 12 miesięcy na pobyt stały. Pracownik urzędu poinformował go, jakie dokumenty należy złożyć (oświadczenie, kserokopię aktu notarialnego sprzedaży mieszkania, potwierdzenie zameldowania), jednak nie przekazał informacji o terminie złożenia tych dokumentów. Dlatego też wnioskodawca nie wiedział, że należy je złożyć do 30 kwietnia 2010 r. i w dniu 13 maja 2010 r. przesłał je listem poleconym na adres urzędu uważając, że spełnił wszystkie warunki do uzyskania zwolnienia z zapłaty podatku (był zameldowany dłużej niż 12 miesięcy). Jednak w piśmie z dnia 28 maja 2010 r. wnioskodawca został poinformowany, że w związku ze złożeniem oświadczenia o "uldze meldunkowej" po ustawowym terminie powinien złożyć zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w 2009 r., wykazując podatek z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Zdaniem wnioskodawcy, opóźnienie to wynikało z faktu, iż nie otrzymał on od pracownika urzędu skarbowego pełnej i rzetelnej informacji, po którą zwrócił się do niego. W ocenie wnioskodawcy, nie poinformowanie go o rygorze terminowości złożenia oświadczenia było działaniem na szkodę petenta.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wnioskodawca może uzyskać zwolnienie z zapłaty podatku z odpłatnego zbycia mieszkania nabytego w 2007 r. z tytułu zameldowania w tym mieszkaniu przez okres dłuższy niż 12 miesięcy, jeżeli z powodu braku informacji złożył oświadczenie, że spełnia warunki do zwolnienia po przewidzianym w ustawie terminie (opóźnienie wynosiło 13 dni).

Wnioskodawca uważa, że wykazał pełną gotowość do wypełnienia swoich obowiązków podatkowych, ponieważ zwrócił się z zapytaniem do pracownika urzędu skarbowego jako osoby kompetentnej w kwestiach prawa podatkowego, jednak z powodu otrzymania niepełnej informacji nie złożył oświadczenia w przewidzianym terminie. Zdaniem wnioskodawcy, nie zmienia to jednak faktu, że spełnia on warunki do zwolnienia z zapłaty podatku, gdyż był on zameldowany w zakupionym w 2007 r., a sprzedanym w 2009 r. mieszkaniu dłużej niż 12 miesięcy.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodu jest - z zastrzeżeniem ust. 2 - odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W przypadku sprzedaży nieruchomości istotne zatem z punktu widzenia ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest ustalenie momentu jej nabycia, aby określić, brzmienie której ustawy należy stosować.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że mieszkanie zostało zakupione przez wnioskodawcę w 2007 r. Zatem dokonując oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia przedmiotowego mieszkania należy zastosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.), do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r. stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

I tak, zgodnie z art. 30e ust. 1 i ust. 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Podstawą obliczenia podatku zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw, określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Zgodnie z zasadą wynikającą z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ww. ustawy).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia nieruchomości uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Można do takich kosztów zaliczyć np. prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości czy koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości. Koszty te nie są kosztami nabycia, lecz jako koszty odpłatnego zbycia pomniejszają przychód.

Natomiast koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania. Zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy wysokość nakładów, o których mowa powyżej, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Jednakże, zgodnie z zapisem art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

- jeżeli podatnik był zameldowany w budynku lub lokalu wymienionym w lit. a-d) na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia.

Zwolnienie to, stosownie do art. 21 ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma zastosowanie do przychodów podatnika, który w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego, złoży oświadczenie, że spełnia warunki do zwolnienia, w urzędzie skarbowym, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika.

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 3 ww. ustawy zmieniającej z dnia 6 listopada 2008 r. podatnicy, którzy zbywają nieruchomości lub prawa nabyte w okresie od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r., oświadczenie, o którym mowa w art. 21 ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., składają w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, 14-dniowy termin określony w art. 21 ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., nie ma zastosowania.

Wobec powyższego, zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r. uzależnione jest od spełnienia łącznie dwóch warunków:

Termin określony do złożenia ww. oświadczenia jest terminem prawa materialnego, który nie podlega przywróceniu. Oznacza to, że jeśli podatnik nie złoży w wymaganym terminie oświadczenia o tym, że spełnia warunki uprawniające go do skorzystania z ulgi meldunkowej lub też oświadczenie to (jak w przypadku wnioskodawcy) zostanie złożone po upływie ustawowego terminu do jego złożenia, to samo zameldowanie w zbywanym lokalu na pobyt stały w okresie dłuższym niż 12 miesięcy, nie daje mu prawa do zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wymóg złożenia oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia jest bowiem obok zameldowania na pobyt stały w sprzedawanym lokalu lub budynku przez okres 12 miesięcy, warunkiem koniecznym do zastosowania omawianego zwolnienia.

Warunek ten wynika wprost z przepisu art. 21 ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczącego zwolnień przedmiotowych, przez co stał się on nieodłącznym elementem regulacji dotyczącej możliwości skorzystania ze zwolnienia przychodu ze sprzedaży od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W tej materii przepisy nie przewidują żadnych wyjątków. Oznacza to, że nie jest istotne z jakich powodów w terminie nie zostało złożone oświadczenie o spełnieniu warunków do zwolnienia. Brak tego oświadczenia złożonego w czasie określonym ustawą jest równoznaczny z brakiem prawa do zwolnienia. Organy podatkowe nie mają w tym zakresie prawa do żadnych decyzji uznaniowych dotyczących regulowania terminu do złożenia przedmiotowego oświadczenia.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż w 2009 r. wnioskodawca dokonał zbycia mieszkania, nabytego w 2007 r. W lokalu tym był zameldowany na pobyt stały dłużej niż 12 miesięcy. Wnioskodawca nie złożył jednak w ustawowo wyznaczonym terminie oświadczenia, o którym mowa w art. 21 ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając zatem na uwadze przytoczone wyżej uregulowania prawne oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, iż wnioskodawca spełnił niewątpliwie wyłącznie jeden z warunków uprawniających do zwolnienia przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego, gdyż w sprzedanym lokalu był zameldowany na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą jego zbycia, jednak nie daje mu to podstaw do twierdzenia, że z przedmiotowej ulgi może skorzystać.

Należy bowiem zauważyć - co wskazano powyżej - że sam fakt zameldowania przez podatnika w zbytym lokalu mieszkalnym, nie daje jeszcze podstaw do zastosowania "ulgi meldunkowej", o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 powoływanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podkreślić bowiem należy, że ustawodawca prawo do omawianego zwolnienia wiąże ze spełnieniem łącznie dwóch wskazywanych warunków, tj. odpowiedniego okresu zameldowania w zbywanym lokalu oraz złożenia w ustawowym terminie oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia.

Skoro wnioskodawca nie złożył w wymaganym terminie oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia, to prawo do skorzystania z tego zwolnienia, przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mu nie przysługuje.

Zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. "Ulga meldunkowa" podobnie jak wszystkie ulgi i zwolnienia jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania wynikającej z art. 84 Konstytucji RP stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Tylko określone zdarzenia prawne, bądź spełnienie określonych przesłanek, od których ustawodawca uzależnia prawo do zwolnienia z opodatkowania - skutkuje zwolnieniem przychodu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że w prawie podatkowym w stosunku do wszelkich ulg i zwolnień zabronione jest stosowanie rozszerzającej wykładni przepisów.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów wyjaśnia również, że rolą interpretacji indywidualnej jest wykładnia przepisów prawa podatkowego mających zastosowanie w danym stanie faktycznym. Interpretacja indywidualna bez względu na powołane przez wnioskodawcę okoliczności nie może modyfikować treści tych przepisów. Jeżeli zatem przepis uzależnia prawo do ulgi od spełnienia łącznie dwóch przesłanek, to w niniejszej interpretacji organ nie mógł orzec, iż wystarczy, że wnioskodawca spełni jedną z nich. Postępowanie o wydanie interpretacji nie jest postępowaniem dowodowym, nie można w nim dochodzić swoich roszczeń powołując się na odpowiedzialność za ewentualny brak informacji ze strony urzędników. Tego rodzaju praw należy dochodzić w odrębnym postępowaniu. W interpretacji indywidualnej organ podatkowy wyjaśnia jedynie normy prawa mające zastosowanie w sprawie - nie może jednak modyfikować treści ustawowych obowiązków ciążących na podatnikach i rozstrzygać sprawy sprzecznie z treścią przepisów jakie mają zastosowanie w sprawie.

Reasumując stwierdzić należy, iż z uwagi na fakt, że wnioskodawca nie spełnił drugiej z wyżej wymienionych przesłanek uprawniających do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia (tekst jedn.: nie złożył w ustawowym terminie oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia) zobowiązany jest do zapłaty podatku dochodowego, o którym mowa w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

Stosownie do powyższego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Do wniosku wnioskodawca dołączył plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do jego oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.