IBPBII/2/415-642/10/MW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) po ponownym rozpatrzeniu, w związku z prawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 28 grudnia 2009 r. sygn. akt I SA/Kr 1213/09, wniosku z dnia 22 stycznia 2009 r. (data wpływu do Organu - 26 stycznia 2009 r.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione w ww. wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 stycznia 2009 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

W dniu 9 kwietnia 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów wydał indywidualną interpretację Znak: IBPB II/2/415-81/09/MW, w której uznał stanowisko wnioskodawczyni za nieprawidłowe stwierdzając, że otrzymane odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż przepis ten wyłącza możliwość zwolnienia z opodatkowania odszkodowania dotyczącego korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zatem odszkodowanie to wraz z odsetkami w całości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Pismem z dnia 26 kwietnia 2009 r. (data wpływu do tut. Biura 4 maja 2009 r.) wniesiono wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, na które udzielono odpowiedzi pismem z dnia 2 czerwca 2009 r. Znak: IBPB II/2/415W-31/09/MW odmawiając zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Odpowiedź na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa skutecznie doręczono w dniu 10 czerwca 2009 r.

Pismem opatrzonym datą 26 kwietnia 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 10 lipca 2009 r.) wniesiono skargę na ww. interpretację indywidualną.

Pismem z dnia 10 sierpnia 2009 r. Znak: IBPB II/2/4160-25/09/MW Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów udzielił odpowiedzi na skargę przesyłając ją wraz z aktami sprawy do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie.

W wyniku rozpatrzenia skargi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 28 grudnia 2009 r. sygn. akt I SA/Kr 1213/09 uchylił zaskarżoną interpretację. Prawomocny wyrok wpłynął do tut. Biura w dniu 20 maja 2010 r.

Zgodnie ze wskazaniem Sądu zawartym w ww. wyroku, pismem z dnia 28 maja 2010 r., Znak: IBPB II/2/415-642/10/MW, wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku poprzez sprecyzowanie przedstawionego w nim stanu faktycznego, tj. wskazanie z jakiego konkretnie tytułu zasądzono odszkodowanie na jej rzecz.

Uzupełnienia dokonano pismem z dnia 7 czerwca 2010 r. (data wpływu do tut. Biura 9 czerwca 2010 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest właścicielką nieruchomości, przez którą przebiega wodociąg, będący własnością Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji S.A.

Wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 11 czerwca 2008 r. zasądzono na rzecz wnioskodawczyni od Spółki kwotę 96.161,42 zł.

Powyższym wyrokiem Sądu Apelacyjnego zmieniono wyrok Sądu Okręgowego z dnia 26 lutego 2008 r.

Pozwana Spółka zapłaciła wnioskodawczyni kwotę zgodną z wyrokiem Sądu Apelacyjnego.

W uzupełnieniu z dnia 7 czerwca 2010 r. wskazano, iż zasądzona w postępowaniu sądowym kwota odszkodowania stanowi naprawienie szkody z tytułu bezprawnego zawładnięcia gruntu przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. Bezprawne zajęcie nieruchomości spowodowało szkodę rzeczywistą, a odszkodowanie jest wyrównaniem powstałej w majątku wnioskodawczyni straty. Odszkodowanie zasądzone przez Sąd nie jest odszkodowaniem, które dotyczy korzyści, które wnioskodawczyni mogłaby uzyskać gdyby jej szkody nie wyrządzono. Odszkodowanie to nie dotyczy utraconych korzyści.

Wnioskodawczyni wskazała również, iż powyższe wynika z uzasadnień wyroków Sądów I i II instancji. Sąd Apelacyjny wskazał, iż "...Poprzez umieszczenie magistrali na działce powódki bez stosownej decyzji administracyjnej czy też umowy z właścicielem pozwany stał się posiadaczem służebności w złej wierze. Wskutek tej inwestycji treść prawa własności powódki została uszczuplona, za co należy się jej ekwiwalent".

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na wnioskodawczyni ciąży obowiązek zapłaty podatku dochodowego od kwoty zasądzonej przez Sąd i przekazanej na jej ręce przez pozwane Przedsiębiorstwo.

Zdaniem wnioskodawczyni, nie ciąży na niej obowiązek zapłaty podatku ponieważ kwota zasądzona przez Sąd jest odszkodowaniem za bezumowne korzystanie z nieruchomości, a stosownie do art. 21 ust. 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie. Odszkodowanie jakie otrzymała, zdaniem wnioskodawczyni, nie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, a także nie dotyczy korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 9 kwietnia 2009 r. Znak: IBPB II/2/415-81/09/MW Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów uznał stanowisko wnioskodawczyni za nieprawidłowe, stwierdzając, że otrzymane odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż przepis ten wyłącza możliwość zwolnienia z opodatkowania odszkodowania dotyczącego korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zatem odszkodowanie to wraz z odsetkami w całości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawczyni zaskarżyła, po uprzednim wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, ww. interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie zarzucając, iż jest ona niezgodna z prawem.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie prawomocnym wyrokiem z dnia 28 grudnia 2009 r. sygn. akt I SA/Kr 1213/09 uchylił ww. interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 9 kwietnia 2009 r. Podejmując rozstrzygnięcie Sąd stwierdził, iż w przypadku indywidualnych interpretacji rola organu ogranicza się zgodnie z art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej tylko do oceny stanowiska wnioskodawcy i jej prawnego uzasadnienia. Organ nie czyni zatem żadnych ustaleń faktycznych, natomiast składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest według art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Zdaniem Sądu, w postępowaniu w przedmiocie wydania interpretacji tylko i wyłącznie podatnik (albo płatnik albo inkasent) "wyczerpująco przedstawia stan faktyczny". Przedstawia go przy tym w całym niezbędnym dla oceny prawnej zakresie wprost w treści wniosku, który kieruje do organu mającego wydać interpretację. Wniosek ten nie może mieć przy tym dowolnej formy. W art. 14b § 7 upoważniono bowiem ministra właściwego do spraw finansów publicznych do określenia, w drodze rozporządzenia, wzoru wniosku, o którym mowa w § 1, który zawiera dane identyfikujące wnioskodawcę oraz dane wskazane w § 2-5. Na podstawie tego umocowania zostało wydane w dniu 20 czerwca 2007 r. przez Ministra Finansów rozporządzenie w sprawie wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego oraz sposobu uiszczenia opłaty od wniosku (Dz. U. Nr 112, poz. 771), w którym określono wzór takiego wniosku.

Przewiduje on w części F miejsce na wyczerpujące przedstawienie zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz pytań. Natomiast część G zarezerwowano na własne stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Wynikający z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej wymóg, aby stan faktyczny przedstawiony we wniosku był wyczerpujący wiąże się z koniecznością podania w części F wniosku wszystkich jego elementów, istotnych z punktu widzenia możliwości oceny stanowiska wnioskodawcy pod względem prawnym.

Organ nie może natomiast domniemywać takich czy innych intencji strony. Stan faktyczny brany pod uwagę do wydania interpretacji nie może być także "dopowiadany" dołączanymi do wniosku dokumentami. Podatnik w tym postępowaniu nie powinien, a tym bardziej nie musi udowadniać, iż przedstawiany przez niego stan faktyczny ma umocowanie i potwierdzenie w określonym materiale dowodowym. Jednocześnie nie może wymagać, aby organ podatkowy w oparciu o dowody składane przez podatnika lub poszukiwane z urzędu ustalał stan faktyczny, uzupełniał go, czy też oceniał zgodność opisu stanu faktycznego formułowanego we wniosku z rzeczywistością (w przypadku, gdy wniosek podatnika dotyczy stanów, które mają lub miały już miejsce).

W postępowaniu w przedmiocie udzielenia pisemnej interpretacji nie może być prowadzone postępowanie dowodowe zmierzające do zbierania materiałów dowodowych w sposób odpowiadający dyspozycji art. 187 w zw. z art. 122 Ordynacji podatkowej jak również nie może toczyć się spór o stan faktyczny. Brak jest także podstaw do poddawania jakichkolwiek dowodów składanych przez wnioskodawcę swobodnej ocenie, zgodnie z art. 191 tej ustawy. Rozbieżności w tym zakresie mogłyby bowiem prowadzić do sporu co do stanu faktycznego, a taki, jak wskazano wyżej, nie może się toczyć w postępowaniu w przedmiocie udzielenia pisemnej interpretacji.

Wobec powyższego jeżeli stan faktyczny podany przez wnioskodawcę jest niepełny lub niejasny, wówczas nie daje organowi podstawy do zajęcia stanowiska w indywidualnej interpretacji. W takiej sytuacji powinien on w trybie art. 14h w zw. z art. 169 § 1 Ordynacji podatkowej żądać od wnioskodawcy uszczegółowienia opisu stanu faktycznego. Prawidłowe i pełne przedstawienie stanu faktycznego jest istotne także z tego względu, że interpretacja wiąże tylko w przedstawionym stanie faktycznym. Zarówno interpretacja wydana w formie postanowienia jak też tzw. milcząca interpretacja wywołują skutki prawno-podatkowe o tyle tylko, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będzie pokrywał się ze stanem faktycznym podanym przez podatnika we wniosku. Podatnik nie jest natomiast chroniony, jeśli stan faktyczny będzie odbiegał od rzeczywistości. Jego weryfikacja jest możliwa w toku kontroli podatkowej bądź kontroli skarbowej, a następnie w toku postępowania podatkowego. W przypadku gdy stan faktyczny nie zgadza się z opisanym we wniosku, podatnik ponosi wszelkie negatywne tego konsekwencje.

W opinii Sądu, przenosząc te rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy należy stwierdzić, że stan faktyczny podany we wniosku nie był wystarczający do wydania indywidualnej interpretacji. Podano w nim bowiem jedynie, że przez grunt skarżącej został poprowadzony wodociąg i z tego tytułu wyrokiem sądu zasądzono wnioskodawczyni określoną kwotę, która została zapłacona przez stronę pozwaną.

Z tak przedstawionego stanu faktycznego nie wynika z tytułu jakiej konkretnie szkody zasądzono tę kwotę. Ma to istotne znaczenie bowiem na mocy przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od podatku są zwolnione inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku sądowego do wysokości określonej w tym wyroku, z wyjątkiem odszkodowań:

Z dniem 1 stycznia 2009 r. sprecyzowano, że ze zwolnienia korzystają również inne zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku sądowego.

Przepis ten zwalnia zatem z opodatkowania odszkodowania z tytułu strat, które poszkodowany poniósł, nie obejmuje natomiast utraconych korzyści. W art. 224 i 225 Kodeksu cywilnego przyznano natomiast właścicielowi kilka roszczeń w stosunku do posiadacza rzeczy tzn. roszczenie "o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy", roszczenie "o zwrot pożytków lub zapłatę ich wartości" oraz roszczenie "o naprawienie szkody z powodu zużycia pogorszenia lub utraty rzeczy". Zasądzone na podstawie tych przepisów odszkodowanie obejmuje zatem także rzeczywiście poniesioną stratę. Dla prawidłowej oceny przestawionego we wniosku stanu faktycznego konieczne jest jego sprecyzowanie z tytułu jakiego odszkodowania została zasądzona sporna kwota. Co prawda w części G wniosku, w którym skarżąca przedstawiła swoje własne stanowisko podano, że "sąd zasądził odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości" nie jest to jednak element stanu faktycznego, ale jego ocena pod kątem prawnym. Ponadto w następnym zdaniu stwierdzono, że odszkodowanie to nie dotyczy korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W związku z powyższym Sąd wskazał, iż w dalszym toku postępowania organ wezwie stronę w trybie art. 14h w zw. z art. 169 § 1 Ordynacji podatkowej do uszczegółowienia opisu stanu faktycznego podanego we wniosku, poprzez wskazanie z jakiego konkretnie tytułu zasądzono odszkodowanie na rzecz podatniczki.

Mając na uwadze powyższe, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza co następuje.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powyższa regulacja prawna wyraża zasadę powszechności opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych w aspekcie przedmiotowym, konsekwencją czego jest opodatkowanie wszelkiego rodzaju dochodów, z wyjątkiem dochodów zwolnionych - wyraźnie wskazanych przez przepisy.

Natomiast w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2008 r., wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

Zgodnie z art. 1 pkt 11 lit. a) tiret trzecie ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316) zmieniono brzmienie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Od dnia 1 stycznia 2009 r. przepis ten stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Z literalnego brzmienia powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że nie wszystkie odszkodowania zasądzone przez sąd i otrzymywane przez osoby fizyczne są wolne od podatku dochodowego. Zakres zwolnienia wynikający z bezpośredniego brzmienia art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli za poniesioną stratę, nie dotyczy natomiast utraconych korzyści.

W tym miejscu zauważyć należy, iż w zaskarżonej interpretacji indywidualnej z dnia 9 kwietnia 2009 r. oraz w odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa i odpowiedzi na skargę Organ podatkowy posłużył się błędnym określeniem "odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości". Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w prawomocnym wyroku z dnia 14 kwietnia 2010 r., sygn. akt I SA/Kr 1754/09, zgodnie z treścią przepisu art. 224 § 2 i art. 225 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) w przypadku zaistnienia wymienionych tam okoliczności samoistny posiadacz obowiązany jest względem właściciela m.in. do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy. Przy czym trzeba wyraźnie zaznaczyć, że wynagrodzenie to nie stanowi odszkodowania, lecz sposób regulowania stosunków między właścicielem a nieuprawnionym posiadaczem, ochronę interesów właściciela i przywracania zakłóconej równowagi między tymi podmiotami. Wynagrodzenie z art. 224 § 1 i art. 225 k.c. ułatwia właścicielowi osiągnięcie celu gospodarczego polegającego na zrównaniu jego stanu majątkowego (w zakresie ograniczonym jednak do skutków wynikających z prawa własności określonej rzeczy) do poziomu, który można byłoby osiągnąć, gdyby właściciel z niej mógł korzystać. Przepisy art. 224 § 2 i art. 225 k.c. w zakresie wymienionych w nich roszczeń wyłączają inne podstawy odpowiedzialności posiadacza wobec właściciela (tak wyrok SN z dnia 9 czerwca 2000 r. sygn. akt IV CKN 1159/00). Zarówno powstanie roszczenia o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, jak i wysokość wynagrodzenia nie zależy od tego, czy właściciel w rzeczywistości poniósł jakiś uszczerbek, a posiadacz uzyskał jakąś korzyść. O wysokości należnego właścicielowi wynagrodzenia decydują stawki rynkowe za korzystanie z danego rodzaju rzeczy i czas posiadania rzeczy przez adresata roszczenia (tak wyrok SN z dnia 15 kwietnia 2004 r. sygn. akt IV CK 273/03). Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie nie jest i nie może być odszkodowaniem z tytułu pozbawienia posiadania rzeczy, wiąże się bowiem z faktem wykonywania posiadania samoistnego (art. 225 k.c), a nie wyrządzenia szkody w jakiejkolwiek postaci. Roszczenie to łączy wprawdzie w sobie pierwiastki roszczenia odszkodowawczego i o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia. Jednakże pomimo pełnienia podobnych funkcji roszczenie o wynagrodzenie jest odrębnym roszczeniem, niezależnym od przesłanek roszczeń o naprawienie szkody i zwrot bezpodstawnego wzbogacenia.

Tak więc, w świetle przepisów ustawy - Kodeks cywilny, przysługujące, na mocy art. 224 § 2 i art. 225 tej ustawy, od samoistnego posiadacza wynagrodzenie, nie jest naprawieniem szkody wyrządzonej właścicielowi lecz wynagrodzeniem zapłaty za korzystanie z jego rzeczy, którą posiadacz musiałby uiścić właścicielowi, gdyby jego posiadanie oparte było na istniejącej podstawie prawnej; a więc tym co uzyskałby właściciel, gdyby rzecz oddał w odpłatne korzystanie na podstawie ważnego stosunku prawnego. Tym samym tak wypłacone świadczenie nie jest odszkodowaniem, do którego miałyby zastosowanie przepisy prawa cywilnego regulujące wysokość lub zasady ustalania roszczeń odszkodowawczych.

Skoro wymienione w art. 224 § 2 i art. 225 k.c. wynagrodzenie nie jest odszkodowaniem to jego otrzymanie nie uzasadnia zastosowania przepisów art. 21 ust. 1 pkt 3 lub pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Co prawda ustawa podatkowa nie zawiera definicji szkody czy odszkodowania tym niemniej rozumienie tych pojęć nie może odbiegać od przyjętego w systemie prawa cywilnego ich znaczenia. O tym co stanowi szkodę oraz jakie są zasady i sposoby jej naprawienia decydują (generalnie) przepisy art. 361 i art. 363 k.c. Natomiast przedmiotowe wynagrodzenie nie jest naprawieniem szkody, a więc nie ma charakteru odszkodowawczego podobnie jak korzystanie z nieruchomości przez posiadacza nie oznacza wyrządzenia jej właścicielowi szkody tylko dlatego, że nie łączy ich ważny stosunek prawny, a właściciel nie mógł z nieruchomości tej korzystać. Wynagrodzenie, o którym mowa w art. 224 § 2 i art. 225 k.c. jest należne bez względu na uszczerbek majątkowy jaki poniósł lub mógłby ponieść właściciel pozbawiony możliwości korzystania z rzeczy (tak: wyrok WSA w Gliwicach z dnia 27 marca 2008 r., sygn. akt I SA/Gl 1076/07, LEX nr 468775).

Jak podnosi się w doktrynie: "zwłaszcza nie wolno tutaj poddać się mimowolnej sugestii rozliczania stron według zasad odpowiedzialności deliktowej. Gdyby nawet czyn władania (zawładnięcia) cudzą rzeczą miał charakter deliktu, stosować należy mimo wszystko w pierwszym rzędzie właściwe przepisy prawa rzeczowego. Dopiero w kwestiach nie unormowanych można sięgać do dalszych przepisów dotyczących bezpodstawnego wzbogacenia lub odpowiedzialności odszkodowawczej" - E. Gniewek Komentarz do art. 224 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93), E. Gniewek, Kodeks cywilny. Księga druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Zakamycze, 2001.

Z uzupełnienia wniosku z dnia 7 czerwca 2010 r. wynika, iż zasądzona w postępowaniu sądowym kwota odszkodowania stanowi naprawienie szkody z tytułu bezprawnego zawładnięcia gruntu przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. Zdaniem wnioskodawczyni, bezprawne zajęcie nieruchomości spowodowało szkodę rzeczywistą, a odszkodowanie jest wyrównaniem powstałej w majątku wnioskodawczyni straty. Odszkodowanie zasądzone przez Sąd nie jest, w jej opinii, odszkodowaniem, które dotyczy korzyści, które wnioskodawczyni mogłaby uzyskać gdyby jej szkody nie wyrządzono. Odszkodowanie to nie dotyczy utraconych korzyści.

Wnioskodawczyni wskazała również, iż powyższe wynika z uzasadnień wyroków Sądów I i II instancji. Sąd Apelacyjny wskazał, iż "...Poprzez umieszczenie magistrali na działce powódki bez stosownej decyzji administracyjnej czy też umowy z właścicielem pozwany stał się posiadaczem służebności w złej wierze. Wskutek tej inwestycji treść prawa własności powódki została uszczuplona, za co należy się jej ekwiwalent".

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż podstawą oceny czy zasądzona na rzecz wnioskodawczyni kwota stanowi odszkodowanie za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli za poniesioną stratę, czy też jest ono wynagrodzeniem za utracone korzyści, nie może być subiektywne przekonanie wnioskodawczyni, iż poniosła ona stratę. Stanowiska wnioskodawczyni nie potwierdza zacytowany przez nią fragment wyroku Sądu Apelacyjnego. Wręcz przeciwnie, wynika z niego, iż wypłacone wynagrodzenie miało związek z umieszczeniem magistrali na działce powódki bez stosownej decyzji administracyjnej czy też umowy z właścicielem, w związku z czym pozwany stał się posiadaczem służebności w złej wierze, a zatem korzystał z tejże nieruchomości bez stosownego tytułu prawnego.

W związku z powyższym uznać należy, iż zasądzona kwota stanowi wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości, które nie może zostać objęte zwolnieniem od podatku dochodowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż przepis ten w sposób jednoznaczny mówi o odszkodowaniu. Wyłącza zatem możliwość zwolnienia z opodatkowania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, gdyż świadczenie to nie ma charakteru odszkodawczego. W konsekwencji wynagrodzenie to wraz z odsetkami w całości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie wskazać należy, iż zasądzone wynagrodzenie wraz z odsetkami stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do treści art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja źródeł przychodów ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. O przychodzie z innych źródeł będziemy mówić zatem w każdym przypadku, kiedy podatnik osiąga korzyść majątkową.

Przychód uzyskany z ww. tytułu wnioskodawczyni winna wykazać w zeznaniu rocznym za rok podatkowy, w którym kwoty przychodu otrzymała.

W świetle powyższego stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Wskazać ponadto należy, iż wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest ani obowiązany, ani uprawniony do oceny załączonych do wniosku dokumentów; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawczynię i jej stanowiskiem. Organ podatkowy wydając interpretację indywidualną nie posiada kompetencji do ustalania stanu faktycznego na podstawie materiału dowodowego, nie może także oceniać zgodności opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku z rzeczywistością. Dlatego też, wydając przedmiotową interpretację, Organ podatkowy zgodnie z zaleceniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie nie analizował załączonego do uzupełnienia wniosku z 7 czerwca 2010 r. wyroku Sądu Apelacyjnego. Oparł się tylko i wyłącznie na zacytowanym przez wnioskodawczynię fragmencie tego wyroku, z którego bezsprzecznie wynika, iż zasądzona kwota stanowi wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości, a nie jak twierdzi wnioskodawczyni odszkodowanie za szkodę rzeczywistą.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.