IBPBII/2/415-45/13/ŁCz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 11 stycznia 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 16 stycznia 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) - jest prawidłowe.

W dniu 16 stycznia 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

D.H. i W.H. byli bezdzietnym małżeństwem. W.H. nie posiada rodzeństwa. W dniu 24 lutego 2012 r. zmarła D.H. nie sporządziwszy testamentu. W dniu 22 czerwca 2012 r. W.H. oraz dwaj bracia D.H. (spadkodawczyni), tj. J.M. i A.M. (wnioskodawca) uzyskali akt poświadczenia dziedziczenia. Udział wnioskodawcy w spadku wyniósł #188; części w stosunku do całej masy spadkowej, czyli nabył 1/8 udziału we współwłasności poszczególnych składników majątku.

W skład spadku wchodziły:

* udział wynoszący #189; w lokalu mieszkalnym wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej,

* udział wynoszący #189; w samochodzie osobowym,

* udział wynoszący #189; w nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę zabudowaną garażem.

W dniu 30 listopada 2012 r. nastąpiła sprzedaż nieruchomości gruntowej zabudowanej garażem za łączną kwotę 25 000,00 zł, przy czym stosownie do posiadanych udziałów W.H. uzyskał 18 750,00 zł, a J.M. i A.M. po 3 125,00 zł. Kwota 25 000,00 zł została przyjęta przez notariusza do depozytu notarialnego. Warunki zwolnienia tej kwoty zostało określone w umowie działu spadku i zniesienia współwłasności zawartej w tym samym dniu tj. 30 listopada 2012 r.

Dział spadku został dokonany w następujący sposób:

* własność lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej oraz własność samochodu nabył w całości W.H.,

* kwotę 25 000,00 zł pochodząca ze sprzedaży garażu otrzymali w równych częściach po 12 500,00 zł J.M. i A.M. (wnioskodawca),

* strony ustaliły, że W.H. jest zobowiązany do dokonania spłaty w ten sposób, że:

* z depozytu notarialnego notariusz zwolni na rzecz J.N. i A.M. kwoty po 12 500,00 zł,

* W.H. wypłaci J.M. i A.M. po 15 000,00 zł, tj. łącznie 30 000,00 zł.

Powyższe ustalenia strony wykonały.

Wartość przedmiotów działu spadku opiewała na kwotę 250 000,00 zł, z czego:

* wartość lokalu mieszkalnego - 220 000,00 zł,

* wartość samochodu osobowego - 5 000,00 zł,

* kwota uzyskana ze sprzedaży garażu, będąca w depozycie 25 000,00 zł.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytania:

Czy wnioskodawca jest zobowiązany uiścić podatek dochodowy od otrzymanej gotówki tytułem spłaty w związku z działem spadku po zmarłej siostrze. Czy kwota spłaty wynosi 15 000,00 zł plus 9 375,00 zł, czyli łącznie 24 375,00 zł. Czy może inną kwotę należy uznać za kwotę spłaty... (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Zdaniem wnioskodawcy, kwota spłaty jaką otrzymał w związku z działem spadku po zmarłej siostrze wynosi 9 375,00 zł plus 15 000,00 zł, czyli łączna kwota spłaty wynosi 24 375,00 zł. Wnioskodawca nie jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od spłaty. Nie było możliwości by fizycznie podzielić nieruchomość stanowiącą samodzielny lokal mieszkalny oraz samochód. Natomiast kwota spłaty, którą otrzymał była nawet niższa niż przysługujący wnioskodawcy udział spadkowy. Zamiast udziałów wnioskodawca dostał pieniądze, więc jego stan majątkowy nie zmienił się, nie uległ powiększeniu.

Zniesienie współwłasności między spadkobiercami możliwe było jedynie przez dokonanie działu spadku. Spłata, którą wnioskodawca otrzymał podchodzi ze spadkobrania. Dziedziczenie to zarówno nabycie na podstawie np. aktu poświadczenia dziedziczenia, jak i nabycie w drodze działu spadku. Tak więc dział spadku jako pewien etap dziedziczenia nie podlega według wnioskodawcy opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Wnioskodawca swoje stanowisko opiera m.in. na wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 9 listopada 2011 r. sygn. akt I SA/Łd 1173/11.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Niniejsza interpretacja zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wyłącznie w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności. Ocena stanowiska w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości gruntowej zabudowanej garażem nabytego w drodze spadku została zawarta w odrębnej interpretacji.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis cytowanego art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego, jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub praw upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub praw do dnia sprzedaży upłynęło 5 lat, sprzedaż nie podlega w ogóle opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 924 i 925 ww. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Dział spadku jest czynnością wtórną do nabycia spadku, nie można nabyć własności rzeczy tylko i wyłącznie w drodze działu spadku, bez nabycia spadku.

Celem natomiast postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności. Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego współwłasność polega na tym, iż własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom. Natomiast w myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu. W myśl art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, iż otrzymanie przez wnioskodawcę w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności, kwoty ekwiwalentnej do posiadanego udziału w spadku nie spowoduje powstania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istotne znaczenie dla niniejszego rozstrzygnięcia ma okoliczność, że spłata nie przekroczyła wartości przysługującego wnioskodawcy udziału spadkowego, a czynność prawna została dokonana wyłącznie między spadkobiercami.

Ustalając czy spłata nie przekroczyła wartości przysługującego wnioskodawcy udziału spadkowego należy dokonać wyliczenia czy otrzymanie przez wnioskodawcę kwot 12 000,00 zł i 15 000,00 zł mieści się w udziale przysługującym wnioskodawcy. W pierwszym rzędzie należy wskazać, że jak to zostało już wyjaśnione wnioskodawcy w interpretacji indywidualnej dotyczącej pytania oznaczonego we wniosku nr 1 w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości gruntowej zabudowanej garażem nabytego w drodze spadku - sprzedaż udziału w nieruchomości zabudowanej garażem stanowi sprzedaż udziału w nieruchomości. Tym samym sprzedaż udziału w wysokości 1/8 w nieruchomości stanowi dla wnioskodawcy źródło przychodu i w związku z tym uzyskany z tego tytułu dochód podlegał będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w wysokości 19% podstawy obliczenia podatku, o czym stanowi art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem część kwoty spłaty, którą otrzymał wnioskodawca, składającej się na kwotę 12 500,00 zł należy pomniejszyć o kwotę 3 125,00 zł, która nie jest elementem spłaty w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności, a przychodem wnioskodawcy z tytułu zbycia udziału w nieruchomości. W związku z powyższym na rzeczywistą spłatę składają się kwoty 15 000,00 zł i 9 375,00 zł (12 500,00 zł - 3 125,00 zł), czyli łącznie 24 375,00 zł. Mając ustaloną kwotę spłaty należy obliczyć czy kwota ta mieści się w udziale spadkowym jaki przysługiwał wnioskodawcy w spadku po zmarłej siostrze. Po sprzedaży nieruchomości pozostała wartość masy spadkowej po zmarłej siostrze wnioskodawcy wynosiła #189; z kwoty 225 000,00 zł, czyli 112 500,00 zł. Udział w spadku jaki przysługiwał spadkobiercom wynosił zatem 125 000,00 zł, przy czym udział przypadający wnioskodawcy odpowiadał #188; tej kwoty. Czwarta część kwoty stanowiącej masę spadkową w niniejszej sprawie to 28 125,00 zł, a więc uzyskana przez wnioskodawcę spłata tj. 24 375,00 zł mieści się w przysługującym wnioskodawcy udziale spadkowym.

Reasumując zatem powyższe należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie spłata nie przekroczyła wartości przysługującego wnioskodawcy udziału spadkowego i w konsekwencji na wnioskodawcy nie ciąży obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu otrzymywania spłaty w zamian za udział w odziedziczonym spadku.

Stanowisko wnioskodawcy, iż nie jest on zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tytułu uzyskanej spłaty, uznano za prawidłowe. Organ podatkowy podziela również stanowisko wnioskodawcy odnośnie ustalenia wysokości spłaty jaką w rzeczywistości uzyskał w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności.

Do wniosku wnioskodawca dołączył plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.